Ενώ η κατάσταση με τους λαθρομετανάστες που μπαίνουν από παντού στη χώρα γίνεται εκρηκτική και τείνει να εξελιχθεί σε σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα, η κυβέρνηση εμφανίζεται αδύναμη να λάβει δραστικά μέτρα, να αυστηροποιήσει τις ποινές για τους διακινητές τους ή «να τρίξει τα δόντια» στην Τουρκία, η οποία τους προωθεί ανεξέλεγκτα στα παράλια, απέναντι από τα ελληνικά νησιά.
Ουσιαστικά, με τη στάση της, ενθαρρύνει τους δουλεμπόρους, που αλωνίζουν στο Αιγαίο με τα σαπιοκάραβά τους, μεταφέροντας εκατοντάδες δυστυχισμένους και εξαθλιωμένους πρόσφυγες.
Τα στοιχεία που αποκαλύπτονται για τον αριθμό των προσφύγων οι οποίοι θα προσπαθήσουν να περάσουν στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας προκαλούν σοκ.
Ο υπουργός Εσωτερικών, Ν. Βούτσης, υπολογίζει μια ροή 100.000 ανθρώπων για το 2015. Πρόσθεσε, δε, ότι απέναντι από τη χώρα μας είναι συγκεντρωμένος ένας πληθυσμός 1.500.000 Σύρων, Αφγανών, Πακιστανών, Ιρακινών και άλλων μεταναστών.
Όμως, διαψεύδεται από έγκυρες πληροφορίες που προέρχονται από διπλωματικές και άλλες πηγές (μυστικών υπηρεσιών), οι οποίες αναφέρουν ότι στην Τουρκία βρίσκονται περίπου 3.000.000 λαθρομετανάστες, ενώ στην ευρύτερη λεκάνη της ανατολικής Μεσογείου είναι σε στάση αναμονής άλλο 1,5 εκατ.
Δηλαδή, 4.500.000 αλλοδαποί, κυρίως από εμπόλεμες χώρες, βλέπουν την Ελλάδα ως πρώτο σταθμό στο όνειρό τους να μετοικίσουν κάπου στον ήρεμο και πολιτισμένο ευρωπαϊκό ορίζοντα, χωρίς, βεβαίως, να γνωρίζουν ότι κάτι τέτοιο είναι σχεδόν αδύνατον να πραγματοποιηθεί…
Η… ηλιοθεραπεία της Τασίας
Ενώ η κοινωνία δικαιολογημένα ανησυχεί, η υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Τασία Χριστοδουλοπούλου, με μια αφελή, υποκριτική και προκλητική της δήλωση, αποκάλυψε το κυβερνητικό αλαλούμ: «Στις πλατείες οι μετανάστες απλώς λιάζονται και δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα…».
Όμως, ήδη, οι πλατείες Ομονοίας, Βικτώριας, Κουμουνδούρου κ.λπ. έχουν γεμίσει εκατοντάδες λαθρομετανάστες που κοιμούνται στα παρτέρια και στα παγκάκια, νηστικοί, χωρίς την παραμικρή φροντίδα, καθοδήγηση ή περίθαλψη. Ολόκληρες οικογένειες με μικρά παιδιά αναζητούν φαγητό στα συσσίτια των δήμων ή της Εκκλησίας, ενώ καθημερινά καταφθάνουν και άλλοι από τα νησιά.
Όσο αυτά συμβαίνουν στην Αθήνα, στη Σάμο 250 συλληφθέντες αλλοδαποί επιχείρησαν να βάλουν φωτιά στον πρόχειρο καταυλισμό που τους φιλοξενούσε, ζητώντας να αφεθούν ελεύθεροι. Τα χειρότερα αποσοβηθήκαν, χάρη στην έγκαιρη επέμβαση της Αστυνομίας.
Κάθε μέρα συλλαμβάνονται από το Λιμενικό και την Αστυνομία 700-800 αλλοδαποί. Αφού γίνει απλώς η καταγραφή τους, κατευθύνονται στο λεκανοπέδιο της Αττικής, χωρίς προγραμματισμό και στοιχειώδη παρακολούθηση.
Αρχικά είχε ανακοινωθεί ότι θα νοικιαστούν ξενοδοχεία για τη στέγασή τους, όμως αυτό δεν έγινε λόγω έλλειψης χρημάτων. Μάλιστα, αν συνεχιστεί το μεταναστευτικό ρεύμα τις επόμενες εβδομάδες, η κατάσταση θα ξεφύγει από κάθε έλεγχο.
Στη σύσκεψη που έγινε υπό τον πρωθυπουργό την Τρίτη στο Μέγαρο Μαξίμου αποφασίστηκαν τα έξης:
1. Η μεταφορά των νεοεισελθέντων από τα νησιά σε κέντρα υποδοχής στην ηπειρωτική Ελλάδα και ο διαχωρισμός τους εκεί σε πρόσφυγες και μετανάστες.
2. Στους Σύρους πρόσφυγες που δικαιούνται άσυλο θα δίνονται άμεσα όλα τα απαραίτητα έγγραφα.
3. Εγκρίθηκε σχέδιο για τη διαμόρφωση ειδικών χώρων διαμονής σε κλειστούς χώρους, σε καταυλισμούς, αλλά και σε υπάρχουσες υποδομές, όπου θα γίνονται και όλες οι απαραίτητες ιατρικές εξετάσεις και θα τηρούνται όλοι οι κανόνες υγιεινής και ασφάλειας.
4. Ενόψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, αλλά και της Συνόδου των αρμόδιων υπουργών, η κυβέρνηση θα προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες, προκειμένου να αντιμετωπιστούν, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, οι μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές προς την Ευρώπη και να υπάρξει αναλογικός καταμερισμός των προσφύγων σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι τέτοια η προχειρότητα με την οποία η κυβέρνηση αντιμετωπίζει το θέμα, που αρχικά είχε ανακοινωθεί ότι στους λαθρομετανάστες από τη Συρία θα δίδονται έγγραφα, έτσι ώστε να μπορούν να ταξιδέψουν –για τρεις μήνες– στο εσωτερικό της Ευρώπης.
Μετά τον θόρυβο που δημιουργήθηκε, όμως, αυτό αποσύρθηκε το ίδιο βράδυ με… non paper.
Οι κινήσεις Καμμένου
Δεδομένης, λοιπόν, αυτής της κατάστασης, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Π. Καμμένος, παίρνει πρωτοβουλία ενεργοποιώντας τις Ένοπλες Δυνάμεις, για να αντιμετωπίσει την οξύτητα του προβλήματος.
Εν τω μεταξύ, το τριήμερο του Πάσχα, στα ακριτικά νησιά, Αστυνομία και Λιμενικό συνέλαβαν περισσότερους από 400 αλλοδαπούς και άλλους 130 στη Γαύδο.
Η αποκάλυψη του «Π»
Το «Π» –πρώτο και κατ’ αποκλειστικότητα– είχε αποκαλύψει ότι στα τουρκικά παράλια βρίσκονται και περιμένουν την κατάλληλη ευκαιρία να περάσουν στην Ευρώπη –μέσω της Ελλάδας– περίπου 3.000.000 πρόσφυγες από χώρες της Ασίας και της Αφρικής, κάτι που τώρα επιβεβαιώνεται.
Το σχέδιο που επεξεργάζεται το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας προβλέπει το άνοιγμα στρατοπέδων και δημόσιων κτηρίων που δεν χρησιμοποιούνται για τη στέγαση των λαθρομεταναστών. Έτσι, αναζητούνται κλειστές στρατιωτικές εγκαταστάσεις στη Μυτιλήνη, τη Σάμο, την Κω, τη Ρόδο, τη Χίο, την Κάλυμνο και τη Λέρο, προκειμένου να ετοιμαστούν για την υποδοχή του κύματος των προσφύγων που αναμένεται από την Τουρκία όσο καλυτερεύει ο καιρός.
Βέβαια, αυτό προϋποθέτει και τη μετακίνηση στρατιωτικού προσωπικού (ιατρών, νοσηλευτών) και την εξεύρεση χρημάτων για την οικονομική στήριξη του προγράμματος.
Τη σίτιση των λαθρομεταναστών θα αναλάβει προσωρινά ο Στρατός, αλλά σε κυβερνητικό επίπεδο δεν υπάρχει προς το παρόν καμία πρωτοβουλία ή απόφαση για τη λήψη μέτρων αποτροπής της λαθρομετανάστευσης και επιστροφής των συλληφθέντων στις πατρίδες τους.
Εφιαλτικά τα νούμερα
Παράλληλα, εφιαλτικά είναι τα στοιχεία που προκύπτουν από την απόρρητη έκθεση ομάδας εργασίας επιτελών αξιωματικών του αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας.
Η έκθεση της ομάδας των επιτελών έχει τίτλο «Έρευνα για το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης στην Ελλάδα» και αποτυπώνει το μεγαλύτερο ίσως πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας μετά την οικονομική κρίση.
Όπως επισημαίνουν οι συντάκτες στο κεφάλαιο για την «Εκτίμηση μεγέθους του προβλήματος», προκύπτει ότι «ο αριθμός των μεταναστών στο τέλος του 2014 θα ήταν 2.142.348, ενώ σε άλλο σημείο, με τίτλο «Εκτίμηση απειλής», αναφέρεται ότι «σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΗΕ, στον πληθυσμό της Ελλάδας, το έτος 2015, άνω του 20% θα είναι αλλοδαποί».
Από το 2007, όταν έγινε η τελευταία νομιμοποίηση μεταναστών, μέχρι και τον Νοέμβριο του 2014, έχουν συλληφθεί 785.000 διαφορετικά άτομα από την Ελληνική Αστυνομία, επειδή δεν είχαν νομιμοποιητικά έγγραφα.
Αδύνατον να γνωρίζει η Πολιτεία, ούτε καν κατά προσέγγιση, πόσοι μετανάστες χωρίς χαρτιά βρίσκονται σήμερα στην Ελλάδα. Κατ’ αρχάς, δεν συλλαμβάνονται όλοι από την Αστυνομία και το Λιμενικό, ενώ από τους 785.000 είναι άγνωστο πόσοι έχουν φύγει από τη χώρα και πόσοι παραμένουν.
Το 45% είναι Σύροι
Οι Σύροι, οι οποίοι το 2014 αποτέλεσαν σχεδόν το 45% όσων πέρασαν στην Ελλάδα, κυρίως από το Αιγαίο, έχουν ένα έγγραφο από την Τουρκία που επιβεβαιώνει την εθνικότητά τους. Η Ελληνική Αστυνομία τους χορηγεί μία «αναβολή απομάκρυνσης», την οποία επιδεικνύουν αν συλληφθούν, και αφήνονται ελεύθεροι. Η «αναβολή απομάκρυνσης» είναι εξάμηνης διάρκειας και χρειάζεται ανανέωση.
Στην περίπτωση μεταναστών από το Πακιστάν και το Μπανγκλαντές, ούτε οι ίδιοι ούτε το προξενείο ενδιαφέρονται να τακτοποιήσουν το ζήτημα των εγγράφων. Οι δύο χώρες έχουν εκατοντάδες εκατομμύρια πληθυσμό και δεν «χρειάζονται» τους 10.000 Πακιστανούς ή τους 2.000-5.000 Μπανγκλαντεσιανούς που έχει συλλάβει η ΕΛ.ΑΣ. όσο χρειάζονται τα εμβάσματα που θα στέλνουν στη χώρα τους αν παραμείνουν στην Ελλάδα. Όμως και οι ίδιοι οι συλληφθέντες έχουν πληρώσει πολλά χρήματα για να έρθουν στην Ευρώπη και πρέπει να αποπληρώσουν το ποσό.
Τελικά, από τις λίγες εθνικότητες που απελαύνονται πάραυτα είναι οι Αλβανοί – το 2014 απελάθηκαν 16.000.
Ωστόσο, το πιο εφιαλτικό σενάριο είναι άλλο: Οι εκτιμήσεις ανώτατων αξιωματικών του Λιμενικού Σώματος για νέο, ανεξέλεγκτο κύμα. Όπως εκτιμούν, οι συλλήψεις παράτυπων μεταναστών θα φτάσουν φέτος τις 60.000, από 40.000 πέρυσι.
Σύμφωνα με νεότερα στοιχεία, έχει τριπλασιαστεί ο αριθμός των παράτυπων μεταναστών που συνελήφθησαν από τις λιμενικές αρχές το διάστημα Ιανουαρίου – Μαρτίου 2015 σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα πέρσι. Συγκεκριμένα, το α’ τρίμηνο του 2015 διασώθηκαν από το προσωπικό του Λιμενικού Σώματος 10.445 αλλοδαποί, που εντοπίστηκαν να μπαίνουν παράτυπα στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, τη στιγμή που ο αριθμός τους το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι ήταν 2.863.
Του Δημήτρη Σταυρόπουλου
*Ρεπορτάζ από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας το «Παρασκήνιο»