Σε ασταμάτητη αιμορραγία για το τραπεζικό σύστημα εξελίσσεται η παρατεταμένη εκροή καταθέσεων, που συνεχίζεται σταγόνα σταγόνα τόσο τον Μάρτιο όσο και τον Απρίλιο. Την ίδια στιγμή, ο φόβος για στάση πληρωμών από την πλευρά του Δημοσίου ωθεί ολοένα και περισσότερους να κρύβουν χρήματα στα σπίτια τους, προκειμένου να καλύψουν τρέχουσες ανάγκες σε μια τέτοια περίπτωση.Σύμφωνα με εκτιμήσεις από τις τράπεζες, τα υπόλοιπα των καταθέσεων περιορίζονται σήμερα κάτω από τα 135 δισ. ευρώ, από 140 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος Φεβρουαρίου, με βάση τα τελευταία επίσημα στοιχεία, ανεβάζοντας τις συνολικές εκροές από τον Νοέμβριο έως σήμερα στα 31 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις από το σύνολο των 31 δισ. ευρώ, πάνω από τα μισά, δηλαδή άνω των 15 δισ. ευρώ, είναι χρήματα που βγήκαν από τραπεζικούς λογαριασμούς και είτε κατευθύνθηκαν σε θυρίδες είτε παραμένουν στα σπίτια.
Πρόκειται για ποσό υπερτριπλάσιο σε σχέση με αυτό που είχε τοποθετηθεί σε στρώματα την κρίσιμη περίοδο του 2010, όταν είχε καταγραφεί η μεγαλύτερη –της τάξεως των 40 δισ. ευρώ– εκροή καταθέσεων τα τελευταία χρόνια. Την περίοδο εκείνη στα στρώματα εκτιμήθηκε πως είχαν πάει περί τα 5 δισ. ευρώ.
Η τάση αυτή, που εκδηλώνεται κυρίως στις εκροές του Μαρτίου και του Απριλίου λόγω της κορύφωσης των προβλημάτων ρευστότητας, αποτυπώνει όχι μόνο τον φόβο ενός Grexit και την προσπάθεια διάσωσης των αποταμιεύσεων. Κυρίως αντανακλά τη γενικευμένη ανησυχία που υπάρχει σε μικροκαταθέτες, νοικοκυριά με μισθωτούς ή ακόμη και συνταξιούχους απέναντι στο ενδεχόμενο το Δημόσιο να κηρύξει ανά πάσα στιγμή στάση πληρωμών.
Ετσι ο φόβος να μην μπορέσει το Δημόσιο να καταβάλει τις υποχρεώσεις του, επιχειρείται να αντιμετωπιστεί από μερίδα των νοικοκυριών με τη διακράτηση στο σπίτι μικροποσών, που θα βοηθούσαν στην κάλυψη των καθημερινών αναγκών.
Ενας δημόσιος υπάλληλος ή συνταξιούχος που «θα τραβούσε σταδιακά μικροποσά κάθε μέρα για να καλύπτει τις βασικές ανάγκες της οικογένειας, σήμερα επιλέγει να τραβά το σύνολο του μισθού ή της σύνταξης από την αρχή του μήνα, ευθύς δηλαδή μόλις καταβάλλεται, καθώς και οποιαδήποτε μικρό απόθεμα διαθέτει, για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στην περίπτωση μιας στάσης πληρωμών», εξηγεί χαρακτηριστικά τραπεζικό στέλεχος.
Αυτός είναι και ο λόγος που η μεγάλη αιμορραγία εντοπίζεται στα υπόλοιπα των νοικοκυριών και είναι χαρακτηριστικό ότι η αποταμίευση των Ελλήνων έχει κατρακυλήσει πλέον, στα επίπεδα του 2005, δηλαδή δέκα ακριβώς χρόνια πριν.
Με βάση τα επίσημα στοιχεία, που σταματούν στον Φεβρουάριο, οι καταθέσεις των νοικοκυριών προς τις τράπεζες περιορίστηκαν στα 120,1 δισ. ευρώ, από 136 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος Νοεμβρίου 2014.
Ο κύριος όγκος έφυγε από τις προθεσμιακές καταθέσεις, που ήταν στα τέλη Νοεμβρίου 84,7 δισ. ευρώ και περιορίστηκαν στα 68,8 δισ. ευρώ στα τέλη Φεβρουαρίου. Οι τοποθετήσεις από την πλευρά των επιχειρήσεων περιορίστηκαν από τα 28,2 δισ. ευρώ στα 20,3 δισ. ευρώ.
Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες εκροές από τα τέλη του περασμένου χρόνου, κυριαρχούν οι τοποθετήσεις σε αμοιβαία κεφάλαια και επενδύσεις εξωτερικού, είτε μέσα από ξένους είτε μέσα από εγχώριους διαχειριστές, ενώ ένα μέρος μεταφέρθηκε σε τραπεζικούς λογαριασμούς του εξωτερικού.