«Yποπτο δείγμα» 5.500 συντάξεων χηρείας εξετάζει το ΙΚΑ προκειμένου να διαπιστώσει αν και για πόσο διάστημα καταβάλλονται παράνομα συντάξεις είτε σε άγαμες θυγατέρες που έχουν τελέσει γάμο, είτε σε χήρους και χήρες που έχουν ξαναπαντρευτεί.
Το ΙΚΑ προειδοποίησε με συστημένη επιστολή τους συγκεκριμένους συνταξιούχους ότι θα διακόψει την καταβολή της σύνταξης αν δεν εμφανιστούν εντός 10 ημερών να προσκομίσουν τα δικαιολογητικά τους στα υποκαταστήματα. Οι συντάξεις χηρείας, σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, είναι ίσως η τελευταία γκρίζα περιοχή στο συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας που δεν έχει διερευνηθεί.
Μέχρι σήμερα στις 250.000 συντάξεις χηρείας του ΙΚΑ που ελέγχθηκαν ηλεκτρονικά σε συνεργασία με το υπουργείο Εσωτερικών διαπιστώθηκαν 150 περιπτώσεις παραβατικότητας.
Από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι η ιστορία μιας χήρας από τις Σέρρες η οποία εισέπραττε παράνομα σύνταξη επί 20 συναπτά έτη προσκομίζοντας πλαστά δικαιολογητικά. Η συνταξιούχος έπαιρνε σύνταξη χηρείας από το 1980, την οποία δεν διέκοψε όταν ξαναπαντρεύτηκε το 1995. Η ζημιά για το ΙΚΑ ξεπερνά τα 180.000 ευρώ. Συγκεκριμένα, η Β.-Τ.Α., συνταξιούχος χηρείας ΙΚΑ λόγω θανάτου του πρώτου συζύγου της και επιδοματούχος ΕΚΑΣ, τέλεσε δεύτερο γάμο με τον Ο.Γ., ο οποίος απεβίωσε στις 8/10/2005. Αυτό όμως δεν αναιρεί το αδίκημα της μη γνωστοποίησης του δεύτερου γάμου στο ΙΚΑ προκειμένου να διακοπεί η σύνταξη χηρείας.
Η συνταξιούχος, η οποία εισέπραττε και επίδομα τυφλότητας, για να μην αποκαλυφθεί εξακολούθησε να προσκομίζει πλαστά δικαιολογητικά ως χήρα του πρώτου της συζύγου. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το 2005 στην αίτησή της για τη χορήγηση ΕΚΑΣ δεν αναφέρεται η ύπαρξη του δεύτερου συζύγου της, ενώ το 2007 προέβη σε συμβολαιογραφική πράξη για να ορίσει πληρεξούσιο τον γιο της και πάλι ως χήρα του πρώτου της άντρα.
Το εντυπωσιακό είναι ότι ο δεύτερος γάμος δεν είχε δηλωθεί πουθενά: ούτε στα μητρώα της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, ούτε στον ΑΦΜ της χήρας, αλλά ούτε και στον ΑΦΜ του δεύτερου συζύγου της, ο οποίος ήταν προφανώς ενήμερος για το παράνομο έσοδο.
Οταν αποκαλύφθηκε η απάτη, η διοίκηση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ έδωσε εντολή για άμεση διακοπή της σύνταξης, δεδομένου ότι πληρώνεται μέχρι και σήμερα παρανόμως, καθώς και για καταλογισμό των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών. Παράλληλα θα συνταχθεί μηνυτήρια αναφορά κατά παντός υπευθύνου.
Για την πλειονότητα αυτών των 150 συντάξεων-μαϊμού που εντοπίστηκαν, σύμφωνα με το ΙΚΑ, έχουν ολοκληρωθεί οι καταλογισμοί και έχει ήδη εισπραχθεί μέρος των παρανόμως εισπραχθέντων ποσών. Στις περιπτώσεις δε όπου τα ποσά ήταν ιδιαιτέρως υψηλά έγιναν επ' αυτοφώρω συλλήψεις, ενώ έχουν κατατεθεί μηνυτήριες αναφορές εις βάρος των επιτηδείων στις κατά τόπους εισαγγελίες.
Για τον έλεγχο των συνταξιούχων που τα στοιχεία τους δεν κατέστη δυνατό να διασταυρωθούν ηλεκτρονικά με τα μητρώα του υπουργείου Εσωτερικών, το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με σχετική ειδοποίησή του στο τριμηνιαίο ενημερωτικό σημείωμα συντάξεων κάλεσε τους δικαιούχους σύνταξης θανάτου να επικαιροποιήσουν τα στοιχεία τους είτε μέσω της διαδικτυακής εφαρμογής που ανέπτυξε για τον σκοπό αυτό είτε με την αυτοπρόσωπη παρουσία τους στα υποκαταστήματα του ιδρύματος.
«Μετά την παρέλευση της δοθείσας προθεσμίας, την 1η Μαρτίου 2015 διαπιστώσαμε ότι ένας αριθμός 5.418 δικαιούχων σύνταξης θανάτου δεν είχε ανταποκριθεί στην πρόσκλησή μας. Για μας αυτοί είναι ύποπτο δείγμα», επισημαίνει ο υποδιοικητής του ΙΚΑ Διονύσιος Πατσούρης και συνεχίζει: «Αποστείλαμε λοιπόν συστημένη επιστολή με την οποία τους καλούμε και πάλι εντός 10 ημερών (30 αν είναι αλλοδαποί) να προσέλθουν στα αρμόδια υποκαταστήματα και να καταθέσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά για τη συνέχιση καταβολής της σύνταξής τους. Σε όσους δεν παρουσιαστούν θα διακόψουμε άμεσα την καταβολή της σύνταξης, η οποία φυσικά θα επαναχορηγηθεί αν διαπιστωθεί ότι είναι νόμιμοι δικαιούχοι βάσει των δικαιολογητικών που θα προσκομίσουν».