Εν κρυπτώ, σε μια χρονική συγκυρία που η χώρα διέρχεται τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση των τελευταίων δεκαετιών, η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα αποφάσισε να διαθέσει 500 εκατ.ευρώ για να προχωρήσει σε αναβάθμιση πέντε αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας του Πολεμικού Ναυτικού που είναι σήμερα παροπλισμένα από το 2009.
Η απόφαση ελήφθη από Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας που συνεκλήθη στις 15 Μαρτίου του 2015 και με τις υπογραφές του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, του υπουργού Εθνικής Άμυνας Πάνου Καμμένου και των άλλων μελών του ΚΥΣΕΑ ενέκρινε την υλοποίηση του προγράμματος αποφασίζοντας την απευθείας ανάθεση με διακρατική συμφωνία στην αμερικανική εταιρεία Lockheed Martin.
Σε χρόνο ρεκόρ, προτού καν συμπληρωθούν 20 μέρες από την έγκριση του ΚΥΣΕΑ, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας έσπευσε να ενεργοποιήσει την σύμβαση με τις ΗΠΑ καταβάλλοντας την προκαταβολή των 45 εκατ.ευρώ στην ανάδοχο εταιρεία, αφού συγκέντρωσε ευρώ-ευρώ το κονδύλι που συμφωνήθηκε με τους Αμερικανούς.
Μετά την αποκάλυψη των λεπτομερειών της κυβέρνησης από το ΘΕΜΑ της Κυριακής τα κόμματα αντέδρασαν καταγγέλλοντας την κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου ότι διαθέτει 200 εκατ.ευρώ για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης ενώ απλόχερα πληρώνει 500 εκατ.δολάρια για οπλικά συστήματα.
Εκ των υστέρων, η κυβέρνηση προσπάθησε να δικαιολογήσει τις αποφάσεις να προχωρήσει στην υλοποίηση ενός τόσο μεγάλου εξοπλιστικού προγράμματος έπειτα από 10 χρόνια, κίνηση που προκάλεσε σάλο και διαμαρτυρίες που συνεχίζονται από τους πολίτες οι οποίοι επισημαίνουν τις αντιφάσεις μεταξύ των εξαγγελιών της κυβέρνησης και των ακολουθούμενων αποφάσεων αλλά και θέτουν μια σειρά από ερωτήματα που η κυβέρνηση δεν έχει απαντήσει.
Με μία ανακοίνωση του υπουργείου Εθνικής Άμυνας που εκδόθηκε μετά τη δημοσίευση του ρεπορτάζ στο ΘΕΜΑ και με ένα non paper από το Μέγαρο Μαξίμου η κυβέρνηση προσπαθεί να δικαιολογήσει γιατί καταβάλλει το ιλιγγιώδες ποσό των 500 εκατ. δολαρίων την ίδια στιγμή που κάνει διαβήματα στους δανειστές να εκταμιεύσουν οικονομική βοήθεια επικαλούμενη το άμεσο κίνδυνο που διατρέχει η χώρα να μην καταφέρει να εξασφαλίσει τα χρήματα εκείνα που απαιτούνται για αποπληρωμή των δόσεων στους πιστωτές και γιακαταβολή μισθών και συντάξεων. Λεφτά όμως υπήρχαν για να δοθεί σιωπηρά η προκαταβολή των 45 εκατ.δολαρίων στους Αμερικανούς για τον εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών, μια προκαταβολή που εκταμιεύθηκε την προηγούμενη εβδομάδα ενεργοποιώντας την σύμβαση των αεροσκαφών P-3.
Παραθέτουμε το πλήρες κείμενο των ανακοινώσεων της κυβέρνησης με τις απαντήσεις του ρεπορτάζ στα επιχειρήματα του Μεγάρου Μαξίμου και του υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
(Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)
Κυβέρνηση: 1. Η απόφαση του ΚΥΣΕΑ προβλέπει τον εκσυγχρονισμό πέντε αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας του πολεμικού ναυτικού “P-3 Orion”, έναντι 500 εκ. δολαρίων στο πλαίσιο διακρατικής συμφωνίας με την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Τα αεροσκάφη αυτά είχαν αποκτηθεί δωρεάν από τις ΗΠΑ [την περίοδο 1991-1992], είναι σήμερα ηλικίας 25 ετών και ο εκσυγχρονισμός τους θα τους δώσει παράταση ζωής για ακόμα 15.000 ώρες. Το πρόγραμμα αναβάθμισής τους είχε ενεργοποιηθεί σε απόφαση ΚΥΣΕΑ από το 2012.
Απάντηση: Πρόκειται για την απόλυτη επιβεβαίωση του αποκαλυπτικού ρεπορτάζ που δημοσίευσε το Πρώτο Θέμα και προκάλεσε πανελλήνια αίσθηση, φέρνοντας στο φως μία υπόθεση που η κυβέρνηση αποφάσισε να αποσιωπήσει. Στις 15 Μαρτίου το ΚΥΣΕΑ ενέκρινε τον εκσυγχρονισμό πέντε αεροσκαφών P-3 Orion, αδιαφορώντας για τις οικονομικές επιπτώσεις σε μία περίοδο που τα διαθέσιμα του Δημοσίου «εξατμίζονται», ενώ σχεδόν την ίδια μέρα ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έστελνε επιστολή στην Αγκελα Μέρκελ απευθύνοντας έκκληση για λύση και προειδοποιώντας ότι η Αθήνα είτε θα καταβάλλει μισθούς και συντάξεις, είτε θα πληρώσει τις δόσεις στους δανειστές. Είκοσι μέρες μετά την απόφαση του ΚΥΣΕΑ, η Αθήνα εκταμίευσε προκαταβολή 45 εκατ. δολαρίων προς την Ουάσιγκτον ενεργοποιώντας τη σύμβαση. Είναι προφανές ότι αν η ενεργοποίηση του προγράμματος εκσυγχρονισμού προβλεπόταν σε απόφαση του ΚΥΣΕΑ του 2012 (ή του 2014) τότε δεν υπήρχε κανένας λόγος το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας να συνεδριάσει ξανά στις 15 Μαρτίου του 2015 για να δώσει έγκριση για την αναβάθμιση των P-3 και την εκταμίευση 500 εκατ. δολαρίων.
Το γεγονός ότι υπάρχει απόφαση ΚΥΣΕΑ να γίνει ένα εξοπλιστικό δεν σημαίνει αυτομάτως ότι η προμήθεια θα υλοποιηθεί. Για παράδειγμα, επί των κυβερνήσεων Σημίτη υπήρχαν δύο αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ για αγορά μαχητικών Eurofighter οι οποίες ουδέποτε ενεργοποιήθηκαν γιατί δεν δόθηκαν προκαταβολές. Στην υπόθεση του εκσυγχρονισμού των P-3 Orion που αποφάσισε η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου συμφωνώντας να καταβάλει το τίμημα των 500 εκατ. δολαρίων που ζήτησαν οι Αμερικανοί η σύμβαση ενεργοποιήθηκε σε χρόνο-ρεκόρ, μέσα σε 20 μέρες από την απόφαση του ΚΥΣΕΑ, αοφύ οι αρμόδιες υπηρεσίες κατάφεραν να συγκεντρώσουν 45 εκατ. ευρώ για προκαταβολή, την ώρα που το υπουργείο Οικονομικών «ρουφάει» και το τελευταίο ευρώ από τα διαθέσιμα των ΔΕΚΟ και τα δημόσια ταμεία για να πληρώσει μισθούς και συντάξεις και τους δανειστές. Πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι τα αεροσκάφη δεν είναι 25, αλλά 35 ετών σήμερα, αφού παραχωρήθηκαν από τις ΗΠΑ μεταχειρισμένα και όχι καινούρια. Κατά συνέπεια σε 7,5 χρόνια που θα ολοκληρωθεί η αναβάθμισή τους, θα είναι 42,5 ετών!
Κυβέρνηση: 2. Ο εκσυγχρονισμός των αεροσκαφών θα γίνει από την Lockheed Martin στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία [ΕΑΒ]και άλλες ελληνικές εταιρείες ως υποκατασκευαστές κρίσιμων συστημάτων που θα ενσωματωθούν στα παλιά αεροσκάφη. Με την ανάθεση της δουλειάς στην ΕΑΒ εξασφαλίζεται εργασία για 7 χρόνια.
Απάντηση: Με την ανάθεση της δουλειάς στην ΕΑΒ εξασφαλίζεται εργασία για επτά χρόνια λένε στην κυβέρνηση. Προβάλλουν ως επίτευγμά τους δηλαδή ότι όσο διαρκεί το πρόγραμμα, η ΕΑΒ θα λειτουργεί με έμμεση κρατική χρηματοδότηση από τα 500 εκατ. δολάρια που θα καταβάλουν οι φορολογούμενοι από το υστέρημά τους! Πώς επιλέχθηκαν οι άλλοι υπεργολάβοι; Εγινε διαγωνισμός από τη Lockheed Martin; Ακολουθήθηκε κάποια άλλη διαφανής διαδικασία; Απαίτησε και επέβαλλε το υπουργείο Αμυνας διαγωνισμό όπως προβλέπει η οδηγία της ΕΕ για την άμυνα; Η εγκύκλιος της ευρωπαϊκής οδηγίας ορίζει ρητά ότι μετά την ανάθεση ενός προγράμματος στον κύριο κατασκευαστή, οι διαδικασίες θα πρέπει να διασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση των ευρωπαϊκών εταιρειών στο υποκατασκευαστικό έργο, δηλαδή θα πρέπει να γίνονται διαγωνισμοί. Μήπως ο απώτερος σχεδιασμός ήταν να χρησιμοποιηθεί η διακρατική σύμβαση για να «τακτοποιηθούν» συγκεκριμένες εταιρείες;
Κυβέρνηση 3. Τα αεροπλάνα “P-3 Orion” πετούσαν κανονικά μέχρι το 2009. Με απόφαση του τότε Υπουργού Άμυνας [Ευ. Μεϊμαράκης] τα αεροπλάνα καθηλώθηκαν λόγω παλαιότητας, αν και είχαν ακόμα ώρες πτήσης. Αν ο εκσυγχρονισμός τους γινόταν εκείνη την εποχή δεν θα κόστιζε τόσα χρήματα, ενώ οι σκέψεις για αγορά καινούργιων αεροσκαφών δεν προχώρησαν λόγω της οικονομικής κρίσης που ερχόταν.
Απάντηση: «Πιστεύουμε ότι είναι αναγκαίο να φύγουμε από το εξοπλιστικό μοντέλο του παρελθόντος και να σχεδιάσουμε την αποτρεπτική ικανότητα των ενόπλων δυνάμεων σε μια νέα βάση που να λαμβάνει υπόψη τη δυσχερή οικονομική πραγματικότητα» δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας στις 21 Οκτωβρίου του 2014, έπειτα από συνάντησή του με τον πρώην υπουργό Άμυνας Δημήτρη Αβραμόπουλο.
Αυτά λίγους μήνες πριν ο ΣΥΡΙΖΑ αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας. Διότι σήμερα, η κυβέρνηση της Αριστέρας μοιάζει να ψέγει προηγούμενες κυβερνήσεις ότι δεν διέθεσαν χρήματα για αμυντικούς εξοπλισμούς, παραγνωρίζοντας το γεγονός πως από το 2005 μέχρι σήμερα δεν είχε δοθεί ούτε ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα αξίας μεγαλύτερης των 300 εκατ. ευρώ λόγω της οικονομικής κρίσης. Επρεπε να γίνονται νέες αγορές πανάκριβων οπλικών συστημάτων σε μία περίοδο που οι πολίτες «μάτωναν» για να κλείσουν τα ελλείμματα; Μήπως θα έπρεπε να αξιολογηθούν οι προτεραιότητες αρχής γενομένης από τη συντήρηση των κύριων οπλικών συστημάτων που υπήρχαν ήδη στο οπλοστάσιο των Ενόπλων Δυνάμεων; Τι έχουν να πουν για το γεγονός ότι μέχρι και σήμερα υπάρχουν μεγάλα προβλήματα ακινησιών σε σημαντικό αριθμό πολεμικών πλοίων του Στόλου λόγω της ανυπαρξίας ανταλλακτικών; Πώς ερμηνεύουν τις προβληματικές έως πολύ χαμηλές διαθεσιμότητες των μαχητικών αεροσκαφών επειδή δεν υπάρχουν χρήματα για ανταλλακτικά και ούτε προβλέπεται να εξοικονομηθούν οι σχετικές πιστώσεις;
Κυβέρνηση: 4. Από το 2009 μέχρι σήμερα το Πολεμικό Ναυτικό έμεινε χωρίς αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας. Που είναι το πρόβλημα; Το κάθε αεροσκάφος «P -3» μπορεί να πετά επί 12 ώρες συνεχώς και να ελέγχει τεράστιες περιοχές του Αιγαίου και της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Τι ελέγχει; Από κινήσεις υποβρυχίων και πλοίων μέχρι μεταναστευτικές ροές, κλπ. Το θέμα δεν είναι κυρίως “ελληνικό” αλλά ΝΑΤΟϊκό. Το NATO θέλει κάθε μέρα για τις δικές του ανάγκες εναέρια επιτήρηση σε Αιγαίο και νοτιοανατολική Μεσόγειο. Χωρίς αεροπλάνα αυτό δεν μπορούσε να γίνει σωστά. Στην αρχή χρησιμοποιήθηκαν τα C-130, μετά τα … πυροσβεστικά αεροσκάφη, και στη συνέχεια πλοία! Μετά έγινε το αναμενόμενο. Την νατοϊκή επιτήρηση ανέλαβαν οι Τούρκοι που έχουν νέα αεροσκάφη τα CN -235. Οι Τούρκοι, λοιπόν, άρχισαν να πετούν με “νατοϊκό καπέλο” και πηγαίνοντας προς νοτιοανατολική Μεσόγειο περνούν απ’ όλο το Αιγαίο με τις ευλογίες του NATO.
Απάντηση: Η χώρα, λένε στο Μαξίμου, δεν διέθετε αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας από το 2009 μέχρι το 2015 και δεν θα έχει τα P-3B μέχρι το 2022 οπότε προβλέπεται να ολοκληρωθεί ο εκσυγχρονισμός τους. Κινδυνεύει η χώρα από αυτή τη συγκεκριμένη έλλειψη; Κινδυνεύουμε σήμερα από την απουσία αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας και θα συνεχίσουμε να είμαστε υπό απειλή λόγω της απουσίας των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας μέχρι το 2022;
Κυβέρνηση: 5. Πως καλύπταμε το κενό της επιτήρησης στο Αιγαίο; Ακριβά. Κυρίως με πλοία τα οποία καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες καυσίμων και δεν ήταν αποτελεσματικά. Αν δούλευαν τα αεροσκάφη, με ένα απ’ αυτά θα υπήρχε “δορυφορική” εικόνα όλου του Αιγαίου. Με δυο αεροπλάνα καλύπτεις όλο το 24ωρο.
Απάντηση: Τα αεροσκάφη P-3 Orion δεν είναι η μοναδική λύση για να υπάρχει δορυφορική εικόνα όλου του Αιγαίου σε 24ωρη βάση. Μήπως θα έπρεπε να εξεταστεί κάποια από τις λύσεις που έχουν δοθεί από άλλες χώρες, λύσεις οι οποίες σύμφωνα με τους ειδικούς είναι πολύ πιο αποτελεσματικές από άποψης κόστους-απόδοσης; Γιατί δεν αναζητήθηκαν λύσεις κατα πολύ φθηνότερες, δοκιμασμένες και αξιόπιστες, και ικανές να υλοποιηθούν σε πολύ μικρό διάστημα;
Κυβέρνηση: 6. Κρίθηκε, λοιπόν, απαραίτητο ο εκσυγχρονισμός των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας καθώς το κόστος ανακατασκευής του δίνει δουλειά σε εκατοντάδες εργαζόμενους, ενώ υπάρχει και έλεγχος των συνόρων. Παράλληλα τα χρήματα θα δοθούν τμηματικά και μεσομακροπρόθεσμα η ανακατασκευή τους θα επιφέρει μειώσεις στον συνολικό προϋπολογισμό των ενόπλων δυνάμεων.
Απάντηση: Η άποψη των κυβερνητικών στελεχών ότι η ανακατασκευή των P-3 Orion θα μειώσει τον συνολικό προύπολογισμό των Ενόπλων Δυνάμεων αν δεν είναι ανεκδοτολογικού περιεχομένου, είναι σίγουρα καινοφανής και μάλλον αξίζει να μελετηθεί από όλους τους στρατούς του ΝΑΤΟ που αναδιοργανώνουν τις δυνάμεις τους για να περιορίσουν τα λειτουργικά κόστη, πολιτική που εμείς ακόμα αγνοούμε. Στο επιχείρημα ότι τα χρήματα θα δοθούν τμηματικά και μεσομακροπρόθεσμα η απάντηση είναι ότι το πρόγραμμα θα έχει αποπληρωθεί ολικά μέχρι το 2022 παράλληλα με την εκτιμώμενη ολοκλήρωση της παράδοσης των εκσυγχρονισμένων αεροσκαφών. Μήπως εννοούν ότι το Πολεμικό Ναυτικό θα αποκτήσει τα αναβαθμισμένα P-3 μεσομακροπρόθεσμα; Αν όμως συμβαίνει αυτό τότε προφανώς αυτοαναιρούνται όταν επικαλούνται τη δήθεν επείγουσα ανάγκη της προμήθειας των 500 εκατ.δολαρίων. Τι συμβαίνει τελικά; Η χώρα έχει άμεση ανάγκη τα αναβαθμισμένα P-3 ή μήπως τα χρειάζεται μεσομακροπρόθεσμα δεδομένου ότι οι πληρωμές θα έχουν ολοκληρωθεί πριν το τέλος των παραδόσεων του υλικού;
Μήπως τελικά θεωρούν επίτευγμα και αποτελεσμα «σκληρών διαπραγματεύσεων» το γεγονός ότι πέτυχαν να μην πληρώσουν και το σύνολο του τιμήματος των 500 εκατ. σήμερα για αεροπλάνα που θα παραδοθούν σε επτά χρόνια;
Στο πλαίσιο της διαφάνειας που επικαλούνται στην κυβέρνηση δεν έχουν παρά να δημοσιοποιήσουν τον πίνακα μελλοντικών δόσεων για την αποπληρωμή του προγράμματος, όπως είθισται να ανακοινώνεται σε όλα τα εξοπλιστικά προγράμματα. Αλλά θα μου πείτε, εδώ απέκρυψαν την απόφαση του ΚΥΣΕΑ της 15ης Μαρτίου, την εκταμίευση της προκαταβολής και την ενεργοποίηση της σύμβασης...
Και ενώ όλο το προηγούμενο διάστημα υπήρξε σιγή ασυρμάτου και πρωτοφανής προσπάθεια συσκότισης, μετά το αποκαλυπτικό δημοσίευμα από το πρώτο Θέμα απολογητική ανακοίνωση με διευκρινίσεις εξέδωσε και το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, επιβεβαιώνοντας πλήρως το ρεπορτάζ της εφημερίδας.
Κυβέρνηση 7. (Η ανακοίνωση του υπουργείου Αμυνας): Η συμφωνία για την αναβάθμιση των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας P3 είναι διακρατική μέσω FMS. Απαράβατος όρος της ελληνικής πλευράς ήταν οι εργασίες να γίνουν στην Ελλάδα από ελληνική βιομηχανία. Τα συγκεκριμένα αεροσκάφη χρησιμοποιούν πολλές χώρες ανάμεσα στις οποίες είναι οι ΗΠΑ, η Γερμανία, ο Καναδάς, η Ιαπωνία, η Νορβηγία, η Ν. Κορέα, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία, η Βραζιλία. Όλες αυτές οι χώρες τα αναβαθμίζουν και τα διατηρούν στη δύναμη τους. Η λύση της αναβάθμισης κρίνεται συμφερότερη από την προμήθεια νέων αεροσκαφών για πολλούς λόγους.
Ο χρόνος ζωής των αεροσκαφών παρατείνεται για τουλάχιστον 20 χρόνια, διαθέτουμε ήδη ανταλλακτικά για τον συγκεκριμένο τύπο αεροσκάφους, εκπαιδευμένο προσωπικό, οργανωμένη μονάδα υποστήριξης. Είχε προταθεί η προμήθεια παροπλισμένων αεροσκαφών του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού, τα οποία όμως χρειάζονταν τις ίδιες εργασίες αναβάθμισης με μεγαλύτερο κόστος ώστε να είναι διαθέσιμα ενώ όλες οι εργασίες θα γίνονταν στις ΗΠΑ και όχι στην Ελλάδα. Το ΓΕΝ είχε εισηγηθεί να γίνει επισκευή μέσω FMS και πέρασε ΚΥΣΕΑ από την προηγούμενη κυβέρνηση τον Αύγουστο του 2014. Στη συνέχεια η ίδια συμφωνία προσυπεγράφη και πέρασε ΚΥΣΕΑ με τους ίδιους όρους και την χρηματοδότηση από την σημερινή κυβέρνηση στις 15 Μαρτίου 2015 που ήταν η καταληκτική ημερομηνία.
Aπάντηση: Σε θέματα τακτικής διαπραγματεύσεων δεν θα επιχειρήσουμε να δώσουμε συμβουλές σε μία κυβέρνηση που επαίρεται ότι κάνει σκληρή διαπραγμάτευση κατηγορώντας τους πολιτικούς της αντιπάλους ότι συνομιλούν ευρισκόμενοι στα τέσσερα. Σύμφωνα με τον κ. Καμμένο, η 15η Μαρτίου ήταν η καταληκτική ημερομηνία για την έγκριση της συμφωνίας. Παραδέχεται δηλαδή ο υπουργός Αμυνας ότι με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα συγκάλεσαν το ΚΥΣΕΑ, έβαλαν τις υπογραφές τους και ενέκριναν τη συμφωνία την ημέρα που οι Αμερικανοί τους έλεγαν ότι λήγει η προθεσμία για την υλοποίηση της σύμβασης. Αφού κάνουν τόσο σκληρή διαπραγμάτευση γιατί δέχτηκαν το τελεσίγραφο και δεν αντέδρασαν όπως σε άλλες περιπτώσεις που προαναγγέλουν αναθεώρηση των ήδη εγκεκριμένων συμβάσεων από την προηγούμενη κυβέρνηση, για παράδειγμα περιφερειακά αεροδρόμια ή οδικούς άξονες; Αναθεωρούνται όλες οι συμβάσεις εκτός από τον εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας; Μήπως στην κυβέρνηση και στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας πιστεύουν ότι με το κλίμα που επικρατεί, οι Αμερικανοί δεν θα έκαναν βελτιωμένη προσφορά;
Ένα άλλο στοιχείο βαρύνουσας σημασίας είναι ότι από τις 30 Οκτωβρίου μέχρι σήμερα, η αλλαγή της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου προκαλεί επιβάρυνση στο ελληνικό Δημόσιο στο πρόγραμμα των αεροσκαφών P-3 κατά περίπου 30%. Ποιος θα πληρώσει τη διαφορά; Επειδή επικαλούνται τις αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ της προηγούμενης κυβέρνησης από τον Αύγουστο του 2014 μέχρι σήμερα, μπορούν να μας πουν πού πήγε το δολάριο σε σχέση με το ευρώ από τότε μέχρι σήμερα; Γιατί η συμφωνία δεν πήγε στη Βουλή προτού εγκριθεί από το ΚΥΣΕΑ και πριν την εκταμίευση της προκαταβολής αφού υπάρχει τόσο σοβαρή επιδείνωση των οικονομικών όρων της συμφωνίας;
Το πρόβλημα είναι η δεδομένη στιγμή που υπεγράφη το πρόγραμμα προκαλώντας επιβάρυνση εκατοντάδων εκατομμυρίων στον κρατικό προϋπολογισμό. Σε μία στιγμή που η Ελλάδα διέρχεται τη μεγαλύτερη κρίση των τελευταίων δεκαετιών και κινδυνεύει να δηλώσει αδυναμία αποπληρωμής των δανείων ή καταβολής μισθών και συντάξεων. Και το κυριότερο: Στην υπόθεση της αναβάθμισης των αεροσκαφών του ΠΝ για την οποία η κυβέρνηση συμφώνησε να πληρώσει 500 εκατ. δολάρια όλα έγιναν κρυφά, χωρίς να ανακοινωθεί τίποτε στους πολίτες εκ των προτέρων. Αυτό είναι το πρόβλημα. Και η τακτική που ακολουθήθηκε αποκαλύπτει πολλά για τις προθέσεις όσων αποφάσισαν το πρόγραμμα των 500 εκατ. δολαρίων.
Η απόφαση ελήφθη από Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας που συνεκλήθη στις 15 Μαρτίου του 2015 και με τις υπογραφές του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, του υπουργού Εθνικής Άμυνας Πάνου Καμμένου και των άλλων μελών του ΚΥΣΕΑ ενέκρινε την υλοποίηση του προγράμματος αποφασίζοντας την απευθείας ανάθεση με διακρατική συμφωνία στην αμερικανική εταιρεία Lockheed Martin.
Σε χρόνο ρεκόρ, προτού καν συμπληρωθούν 20 μέρες από την έγκριση του ΚΥΣΕΑ, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας έσπευσε να ενεργοποιήσει την σύμβαση με τις ΗΠΑ καταβάλλοντας την προκαταβολή των 45 εκατ.ευρώ στην ανάδοχο εταιρεία, αφού συγκέντρωσε ευρώ-ευρώ το κονδύλι που συμφωνήθηκε με τους Αμερικανούς.
Μετά την αποκάλυψη των λεπτομερειών της κυβέρνησης από το ΘΕΜΑ της Κυριακής τα κόμματα αντέδρασαν καταγγέλλοντας την κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου ότι διαθέτει 200 εκατ.ευρώ για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης ενώ απλόχερα πληρώνει 500 εκατ.δολάρια για οπλικά συστήματα.
Εκ των υστέρων, η κυβέρνηση προσπάθησε να δικαιολογήσει τις αποφάσεις να προχωρήσει στην υλοποίηση ενός τόσο μεγάλου εξοπλιστικού προγράμματος έπειτα από 10 χρόνια, κίνηση που προκάλεσε σάλο και διαμαρτυρίες που συνεχίζονται από τους πολίτες οι οποίοι επισημαίνουν τις αντιφάσεις μεταξύ των εξαγγελιών της κυβέρνησης και των ακολουθούμενων αποφάσεων αλλά και θέτουν μια σειρά από ερωτήματα που η κυβέρνηση δεν έχει απαντήσει.
Με μία ανακοίνωση του υπουργείου Εθνικής Άμυνας που εκδόθηκε μετά τη δημοσίευση του ρεπορτάζ στο ΘΕΜΑ και με ένα non paper από το Μέγαρο Μαξίμου η κυβέρνηση προσπαθεί να δικαιολογήσει γιατί καταβάλλει το ιλιγγιώδες ποσό των 500 εκατ. δολαρίων την ίδια στιγμή που κάνει διαβήματα στους δανειστές να εκταμιεύσουν οικονομική βοήθεια επικαλούμενη το άμεσο κίνδυνο που διατρέχει η χώρα να μην καταφέρει να εξασφαλίσει τα χρήματα εκείνα που απαιτούνται για αποπληρωμή των δόσεων στους πιστωτές και γιακαταβολή μισθών και συντάξεων. Λεφτά όμως υπήρχαν για να δοθεί σιωπηρά η προκαταβολή των 45 εκατ.δολαρίων στους Αμερικανούς για τον εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών, μια προκαταβολή που εκταμιεύθηκε την προηγούμενη εβδομάδα ενεργοποιώντας την σύμβαση των αεροσκαφών P-3.
Παραθέτουμε το πλήρες κείμενο των ανακοινώσεων της κυβέρνησης με τις απαντήσεις του ρεπορτάζ στα επιχειρήματα του Μεγάρου Μαξίμου και του υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
(Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)
Κυβέρνηση: 1. Η απόφαση του ΚΥΣΕΑ προβλέπει τον εκσυγχρονισμό πέντε αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας του πολεμικού ναυτικού “P-3 Orion”, έναντι 500 εκ. δολαρίων στο πλαίσιο διακρατικής συμφωνίας με την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Τα αεροσκάφη αυτά είχαν αποκτηθεί δωρεάν από τις ΗΠΑ [την περίοδο 1991-1992], είναι σήμερα ηλικίας 25 ετών και ο εκσυγχρονισμός τους θα τους δώσει παράταση ζωής για ακόμα 15.000 ώρες. Το πρόγραμμα αναβάθμισής τους είχε ενεργοποιηθεί σε απόφαση ΚΥΣΕΑ από το 2012.
Απάντηση: Πρόκειται για την απόλυτη επιβεβαίωση του αποκαλυπτικού ρεπορτάζ που δημοσίευσε το Πρώτο Θέμα και προκάλεσε πανελλήνια αίσθηση, φέρνοντας στο φως μία υπόθεση που η κυβέρνηση αποφάσισε να αποσιωπήσει. Στις 15 Μαρτίου το ΚΥΣΕΑ ενέκρινε τον εκσυγχρονισμό πέντε αεροσκαφών P-3 Orion, αδιαφορώντας για τις οικονομικές επιπτώσεις σε μία περίοδο που τα διαθέσιμα του Δημοσίου «εξατμίζονται», ενώ σχεδόν την ίδια μέρα ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έστελνε επιστολή στην Αγκελα Μέρκελ απευθύνοντας έκκληση για λύση και προειδοποιώντας ότι η Αθήνα είτε θα καταβάλλει μισθούς και συντάξεις, είτε θα πληρώσει τις δόσεις στους δανειστές. Είκοσι μέρες μετά την απόφαση του ΚΥΣΕΑ, η Αθήνα εκταμίευσε προκαταβολή 45 εκατ. δολαρίων προς την Ουάσιγκτον ενεργοποιώντας τη σύμβαση. Είναι προφανές ότι αν η ενεργοποίηση του προγράμματος εκσυγχρονισμού προβλεπόταν σε απόφαση του ΚΥΣΕΑ του 2012 (ή του 2014) τότε δεν υπήρχε κανένας λόγος το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας να συνεδριάσει ξανά στις 15 Μαρτίου του 2015 για να δώσει έγκριση για την αναβάθμιση των P-3 και την εκταμίευση 500 εκατ. δολαρίων.
Το γεγονός ότι υπάρχει απόφαση ΚΥΣΕΑ να γίνει ένα εξοπλιστικό δεν σημαίνει αυτομάτως ότι η προμήθεια θα υλοποιηθεί. Για παράδειγμα, επί των κυβερνήσεων Σημίτη υπήρχαν δύο αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ για αγορά μαχητικών Eurofighter οι οποίες ουδέποτε ενεργοποιήθηκαν γιατί δεν δόθηκαν προκαταβολές. Στην υπόθεση του εκσυγχρονισμού των P-3 Orion που αποφάσισε η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου συμφωνώντας να καταβάλει το τίμημα των 500 εκατ. δολαρίων που ζήτησαν οι Αμερικανοί η σύμβαση ενεργοποιήθηκε σε χρόνο-ρεκόρ, μέσα σε 20 μέρες από την απόφαση του ΚΥΣΕΑ, αοφύ οι αρμόδιες υπηρεσίες κατάφεραν να συγκεντρώσουν 45 εκατ. ευρώ για προκαταβολή, την ώρα που το υπουργείο Οικονομικών «ρουφάει» και το τελευταίο ευρώ από τα διαθέσιμα των ΔΕΚΟ και τα δημόσια ταμεία για να πληρώσει μισθούς και συντάξεις και τους δανειστές. Πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι τα αεροσκάφη δεν είναι 25, αλλά 35 ετών σήμερα, αφού παραχωρήθηκαν από τις ΗΠΑ μεταχειρισμένα και όχι καινούρια. Κατά συνέπεια σε 7,5 χρόνια που θα ολοκληρωθεί η αναβάθμισή τους, θα είναι 42,5 ετών!
Κυβέρνηση: 2. Ο εκσυγχρονισμός των αεροσκαφών θα γίνει από την Lockheed Martin στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία [ΕΑΒ]και άλλες ελληνικές εταιρείες ως υποκατασκευαστές κρίσιμων συστημάτων που θα ενσωματωθούν στα παλιά αεροσκάφη. Με την ανάθεση της δουλειάς στην ΕΑΒ εξασφαλίζεται εργασία για 7 χρόνια.
Απάντηση: Με την ανάθεση της δουλειάς στην ΕΑΒ εξασφαλίζεται εργασία για επτά χρόνια λένε στην κυβέρνηση. Προβάλλουν ως επίτευγμά τους δηλαδή ότι όσο διαρκεί το πρόγραμμα, η ΕΑΒ θα λειτουργεί με έμμεση κρατική χρηματοδότηση από τα 500 εκατ. δολάρια που θα καταβάλουν οι φορολογούμενοι από το υστέρημά τους! Πώς επιλέχθηκαν οι άλλοι υπεργολάβοι; Εγινε διαγωνισμός από τη Lockheed Martin; Ακολουθήθηκε κάποια άλλη διαφανής διαδικασία; Απαίτησε και επέβαλλε το υπουργείο Αμυνας διαγωνισμό όπως προβλέπει η οδηγία της ΕΕ για την άμυνα; Η εγκύκλιος της ευρωπαϊκής οδηγίας ορίζει ρητά ότι μετά την ανάθεση ενός προγράμματος στον κύριο κατασκευαστή, οι διαδικασίες θα πρέπει να διασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση των ευρωπαϊκών εταιρειών στο υποκατασκευαστικό έργο, δηλαδή θα πρέπει να γίνονται διαγωνισμοί. Μήπως ο απώτερος σχεδιασμός ήταν να χρησιμοποιηθεί η διακρατική σύμβαση για να «τακτοποιηθούν» συγκεκριμένες εταιρείες;
Κυβέρνηση 3. Τα αεροπλάνα “P-3 Orion” πετούσαν κανονικά μέχρι το 2009. Με απόφαση του τότε Υπουργού Άμυνας [Ευ. Μεϊμαράκης] τα αεροπλάνα καθηλώθηκαν λόγω παλαιότητας, αν και είχαν ακόμα ώρες πτήσης. Αν ο εκσυγχρονισμός τους γινόταν εκείνη την εποχή δεν θα κόστιζε τόσα χρήματα, ενώ οι σκέψεις για αγορά καινούργιων αεροσκαφών δεν προχώρησαν λόγω της οικονομικής κρίσης που ερχόταν.
Απάντηση: «Πιστεύουμε ότι είναι αναγκαίο να φύγουμε από το εξοπλιστικό μοντέλο του παρελθόντος και να σχεδιάσουμε την αποτρεπτική ικανότητα των ενόπλων δυνάμεων σε μια νέα βάση που να λαμβάνει υπόψη τη δυσχερή οικονομική πραγματικότητα» δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας στις 21 Οκτωβρίου του 2014, έπειτα από συνάντησή του με τον πρώην υπουργό Άμυνας Δημήτρη Αβραμόπουλο.
Αυτά λίγους μήνες πριν ο ΣΥΡΙΖΑ αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας. Διότι σήμερα, η κυβέρνηση της Αριστέρας μοιάζει να ψέγει προηγούμενες κυβερνήσεις ότι δεν διέθεσαν χρήματα για αμυντικούς εξοπλισμούς, παραγνωρίζοντας το γεγονός πως από το 2005 μέχρι σήμερα δεν είχε δοθεί ούτε ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα αξίας μεγαλύτερης των 300 εκατ. ευρώ λόγω της οικονομικής κρίσης. Επρεπε να γίνονται νέες αγορές πανάκριβων οπλικών συστημάτων σε μία περίοδο που οι πολίτες «μάτωναν» για να κλείσουν τα ελλείμματα; Μήπως θα έπρεπε να αξιολογηθούν οι προτεραιότητες αρχής γενομένης από τη συντήρηση των κύριων οπλικών συστημάτων που υπήρχαν ήδη στο οπλοστάσιο των Ενόπλων Δυνάμεων; Τι έχουν να πουν για το γεγονός ότι μέχρι και σήμερα υπάρχουν μεγάλα προβλήματα ακινησιών σε σημαντικό αριθμό πολεμικών πλοίων του Στόλου λόγω της ανυπαρξίας ανταλλακτικών; Πώς ερμηνεύουν τις προβληματικές έως πολύ χαμηλές διαθεσιμότητες των μαχητικών αεροσκαφών επειδή δεν υπάρχουν χρήματα για ανταλλακτικά και ούτε προβλέπεται να εξοικονομηθούν οι σχετικές πιστώσεις;
Κυβέρνηση: 4. Από το 2009 μέχρι σήμερα το Πολεμικό Ναυτικό έμεινε χωρίς αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας. Που είναι το πρόβλημα; Το κάθε αεροσκάφος «P -3» μπορεί να πετά επί 12 ώρες συνεχώς και να ελέγχει τεράστιες περιοχές του Αιγαίου και της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Τι ελέγχει; Από κινήσεις υποβρυχίων και πλοίων μέχρι μεταναστευτικές ροές, κλπ. Το θέμα δεν είναι κυρίως “ελληνικό” αλλά ΝΑΤΟϊκό. Το NATO θέλει κάθε μέρα για τις δικές του ανάγκες εναέρια επιτήρηση σε Αιγαίο και νοτιοανατολική Μεσόγειο. Χωρίς αεροπλάνα αυτό δεν μπορούσε να γίνει σωστά. Στην αρχή χρησιμοποιήθηκαν τα C-130, μετά τα … πυροσβεστικά αεροσκάφη, και στη συνέχεια πλοία! Μετά έγινε το αναμενόμενο. Την νατοϊκή επιτήρηση ανέλαβαν οι Τούρκοι που έχουν νέα αεροσκάφη τα CN -235. Οι Τούρκοι, λοιπόν, άρχισαν να πετούν με “νατοϊκό καπέλο” και πηγαίνοντας προς νοτιοανατολική Μεσόγειο περνούν απ’ όλο το Αιγαίο με τις ευλογίες του NATO.
Απάντηση: Η χώρα, λένε στο Μαξίμου, δεν διέθετε αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας από το 2009 μέχρι το 2015 και δεν θα έχει τα P-3B μέχρι το 2022 οπότε προβλέπεται να ολοκληρωθεί ο εκσυγχρονισμός τους. Κινδυνεύει η χώρα από αυτή τη συγκεκριμένη έλλειψη; Κινδυνεύουμε σήμερα από την απουσία αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας και θα συνεχίσουμε να είμαστε υπό απειλή λόγω της απουσίας των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας μέχρι το 2022;
Κυβέρνηση: 5. Πως καλύπταμε το κενό της επιτήρησης στο Αιγαίο; Ακριβά. Κυρίως με πλοία τα οποία καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες καυσίμων και δεν ήταν αποτελεσματικά. Αν δούλευαν τα αεροσκάφη, με ένα απ’ αυτά θα υπήρχε “δορυφορική” εικόνα όλου του Αιγαίου. Με δυο αεροπλάνα καλύπτεις όλο το 24ωρο.
Απάντηση: Τα αεροσκάφη P-3 Orion δεν είναι η μοναδική λύση για να υπάρχει δορυφορική εικόνα όλου του Αιγαίου σε 24ωρη βάση. Μήπως θα έπρεπε να εξεταστεί κάποια από τις λύσεις που έχουν δοθεί από άλλες χώρες, λύσεις οι οποίες σύμφωνα με τους ειδικούς είναι πολύ πιο αποτελεσματικές από άποψης κόστους-απόδοσης; Γιατί δεν αναζητήθηκαν λύσεις κατα πολύ φθηνότερες, δοκιμασμένες και αξιόπιστες, και ικανές να υλοποιηθούν σε πολύ μικρό διάστημα;
Κυβέρνηση: 6. Κρίθηκε, λοιπόν, απαραίτητο ο εκσυγχρονισμός των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας καθώς το κόστος ανακατασκευής του δίνει δουλειά σε εκατοντάδες εργαζόμενους, ενώ υπάρχει και έλεγχος των συνόρων. Παράλληλα τα χρήματα θα δοθούν τμηματικά και μεσομακροπρόθεσμα η ανακατασκευή τους θα επιφέρει μειώσεις στον συνολικό προϋπολογισμό των ενόπλων δυνάμεων.
Απάντηση: Η άποψη των κυβερνητικών στελεχών ότι η ανακατασκευή των P-3 Orion θα μειώσει τον συνολικό προύπολογισμό των Ενόπλων Δυνάμεων αν δεν είναι ανεκδοτολογικού περιεχομένου, είναι σίγουρα καινοφανής και μάλλον αξίζει να μελετηθεί από όλους τους στρατούς του ΝΑΤΟ που αναδιοργανώνουν τις δυνάμεις τους για να περιορίσουν τα λειτουργικά κόστη, πολιτική που εμείς ακόμα αγνοούμε. Στο επιχείρημα ότι τα χρήματα θα δοθούν τμηματικά και μεσομακροπρόθεσμα η απάντηση είναι ότι το πρόγραμμα θα έχει αποπληρωθεί ολικά μέχρι το 2022 παράλληλα με την εκτιμώμενη ολοκλήρωση της παράδοσης των εκσυγχρονισμένων αεροσκαφών. Μήπως εννοούν ότι το Πολεμικό Ναυτικό θα αποκτήσει τα αναβαθμισμένα P-3 μεσομακροπρόθεσμα; Αν όμως συμβαίνει αυτό τότε προφανώς αυτοαναιρούνται όταν επικαλούνται τη δήθεν επείγουσα ανάγκη της προμήθειας των 500 εκατ.δολαρίων. Τι συμβαίνει τελικά; Η χώρα έχει άμεση ανάγκη τα αναβαθμισμένα P-3 ή μήπως τα χρειάζεται μεσομακροπρόθεσμα δεδομένου ότι οι πληρωμές θα έχουν ολοκληρωθεί πριν το τέλος των παραδόσεων του υλικού;
Μήπως τελικά θεωρούν επίτευγμα και αποτελεσμα «σκληρών διαπραγματεύσεων» το γεγονός ότι πέτυχαν να μην πληρώσουν και το σύνολο του τιμήματος των 500 εκατ. σήμερα για αεροπλάνα που θα παραδοθούν σε επτά χρόνια;
Στο πλαίσιο της διαφάνειας που επικαλούνται στην κυβέρνηση δεν έχουν παρά να δημοσιοποιήσουν τον πίνακα μελλοντικών δόσεων για την αποπληρωμή του προγράμματος, όπως είθισται να ανακοινώνεται σε όλα τα εξοπλιστικά προγράμματα. Αλλά θα μου πείτε, εδώ απέκρυψαν την απόφαση του ΚΥΣΕΑ της 15ης Μαρτίου, την εκταμίευση της προκαταβολής και την ενεργοποίηση της σύμβασης...
Και ενώ όλο το προηγούμενο διάστημα υπήρξε σιγή ασυρμάτου και πρωτοφανής προσπάθεια συσκότισης, μετά το αποκαλυπτικό δημοσίευμα από το πρώτο Θέμα απολογητική ανακοίνωση με διευκρινίσεις εξέδωσε και το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, επιβεβαιώνοντας πλήρως το ρεπορτάζ της εφημερίδας.
Κυβέρνηση 7. (Η ανακοίνωση του υπουργείου Αμυνας): Η συμφωνία για την αναβάθμιση των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας P3 είναι διακρατική μέσω FMS. Απαράβατος όρος της ελληνικής πλευράς ήταν οι εργασίες να γίνουν στην Ελλάδα από ελληνική βιομηχανία. Τα συγκεκριμένα αεροσκάφη χρησιμοποιούν πολλές χώρες ανάμεσα στις οποίες είναι οι ΗΠΑ, η Γερμανία, ο Καναδάς, η Ιαπωνία, η Νορβηγία, η Ν. Κορέα, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία, η Βραζιλία. Όλες αυτές οι χώρες τα αναβαθμίζουν και τα διατηρούν στη δύναμη τους. Η λύση της αναβάθμισης κρίνεται συμφερότερη από την προμήθεια νέων αεροσκαφών για πολλούς λόγους.
Ο χρόνος ζωής των αεροσκαφών παρατείνεται για τουλάχιστον 20 χρόνια, διαθέτουμε ήδη ανταλλακτικά για τον συγκεκριμένο τύπο αεροσκάφους, εκπαιδευμένο προσωπικό, οργανωμένη μονάδα υποστήριξης. Είχε προταθεί η προμήθεια παροπλισμένων αεροσκαφών του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού, τα οποία όμως χρειάζονταν τις ίδιες εργασίες αναβάθμισης με μεγαλύτερο κόστος ώστε να είναι διαθέσιμα ενώ όλες οι εργασίες θα γίνονταν στις ΗΠΑ και όχι στην Ελλάδα. Το ΓΕΝ είχε εισηγηθεί να γίνει επισκευή μέσω FMS και πέρασε ΚΥΣΕΑ από την προηγούμενη κυβέρνηση τον Αύγουστο του 2014. Στη συνέχεια η ίδια συμφωνία προσυπεγράφη και πέρασε ΚΥΣΕΑ με τους ίδιους όρους και την χρηματοδότηση από την σημερινή κυβέρνηση στις 15 Μαρτίου 2015 που ήταν η καταληκτική ημερομηνία.
Aπάντηση: Σε θέματα τακτικής διαπραγματεύσεων δεν θα επιχειρήσουμε να δώσουμε συμβουλές σε μία κυβέρνηση που επαίρεται ότι κάνει σκληρή διαπραγμάτευση κατηγορώντας τους πολιτικούς της αντιπάλους ότι συνομιλούν ευρισκόμενοι στα τέσσερα. Σύμφωνα με τον κ. Καμμένο, η 15η Μαρτίου ήταν η καταληκτική ημερομηνία για την έγκριση της συμφωνίας. Παραδέχεται δηλαδή ο υπουργός Αμυνας ότι με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα συγκάλεσαν το ΚΥΣΕΑ, έβαλαν τις υπογραφές τους και ενέκριναν τη συμφωνία την ημέρα που οι Αμερικανοί τους έλεγαν ότι λήγει η προθεσμία για την υλοποίηση της σύμβασης. Αφού κάνουν τόσο σκληρή διαπραγμάτευση γιατί δέχτηκαν το τελεσίγραφο και δεν αντέδρασαν όπως σε άλλες περιπτώσεις που προαναγγέλουν αναθεώρηση των ήδη εγκεκριμένων συμβάσεων από την προηγούμενη κυβέρνηση, για παράδειγμα περιφερειακά αεροδρόμια ή οδικούς άξονες; Αναθεωρούνται όλες οι συμβάσεις εκτός από τον εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας; Μήπως στην κυβέρνηση και στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας πιστεύουν ότι με το κλίμα που επικρατεί, οι Αμερικανοί δεν θα έκαναν βελτιωμένη προσφορά;
Ένα άλλο στοιχείο βαρύνουσας σημασίας είναι ότι από τις 30 Οκτωβρίου μέχρι σήμερα, η αλλαγή της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου προκαλεί επιβάρυνση στο ελληνικό Δημόσιο στο πρόγραμμα των αεροσκαφών P-3 κατά περίπου 30%. Ποιος θα πληρώσει τη διαφορά; Επειδή επικαλούνται τις αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ της προηγούμενης κυβέρνησης από τον Αύγουστο του 2014 μέχρι σήμερα, μπορούν να μας πουν πού πήγε το δολάριο σε σχέση με το ευρώ από τότε μέχρι σήμερα; Γιατί η συμφωνία δεν πήγε στη Βουλή προτού εγκριθεί από το ΚΥΣΕΑ και πριν την εκταμίευση της προκαταβολής αφού υπάρχει τόσο σοβαρή επιδείνωση των οικονομικών όρων της συμφωνίας;
Το πρόβλημα είναι η δεδομένη στιγμή που υπεγράφη το πρόγραμμα προκαλώντας επιβάρυνση εκατοντάδων εκατομμυρίων στον κρατικό προϋπολογισμό. Σε μία στιγμή που η Ελλάδα διέρχεται τη μεγαλύτερη κρίση των τελευταίων δεκαετιών και κινδυνεύει να δηλώσει αδυναμία αποπληρωμής των δανείων ή καταβολής μισθών και συντάξεων. Και το κυριότερο: Στην υπόθεση της αναβάθμισης των αεροσκαφών του ΠΝ για την οποία η κυβέρνηση συμφώνησε να πληρώσει 500 εκατ. δολάρια όλα έγιναν κρυφά, χωρίς να ανακοινωθεί τίποτε στους πολίτες εκ των προτέρων. Αυτό είναι το πρόβλημα. Και η τακτική που ακολουθήθηκε αποκαλύπτει πολλά για τις προθέσεις όσων αποφάσισαν το πρόγραμμα των 500 εκατ. δολαρίων.
Η απόφαση του ΚΥΣΕΑ με την υπογραφή του Αλ. Τσίπρα