Οι αγορές ασκούν πιέσεις υπό το φόβο ενός πιστωτικού γεγονότος και την απειλή ενός Grexit που μπορεί να ακολουθήσει, την ώρα που οι πολίτες περιμένουν στις ουρές των ΑΤΜ για 60 ευρώ και στήνονται έξω από τα βενζινάδικα για να γεμίσουν τα ρεζερβουάρ των οχημάτων τους με βενζίνη, ευελπιστώντας σε μία ευτυχή κατάληξη στο ευρωπαϊκό θρίλερ.
Αντίστροφη μέτρηση για τα χειρότερα
Έτσι, εφόσον δεν υπάρξει καταβολή της δόσης μέχρι το βράδυ στο Ταμείο, την 1η Ιουλίου η Γενική Διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ θα ενημερώσει το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου για τη μη πληρωμή της δόσης αν και έχει το δικαίωμα να ενημερώσει στο τέλος Ιουλίου για την ληξιπρόθεσμη οφειλή τη Ελλάδος.
Το ΔΝΤ δεν θα χαρακτηρίσει το γεγονός ως χρεοκοπία, αλλά ως ληξιπρόθεσμη οφειλή και στη συνέχεια το ΔΝΤ δρομολογεί μέτρα για την αναγκαστική αποπληρωμή του χρέους, όποτε το ίδιο κρίνει απαραίτητο. Αυτομάτως, όμως, ο χρόνος για την πραγματική χρεοκοπία της Ελλάδας μετρά αντίστροφα.
Μπροστά στις ραγδαίες εξελίξεις υπάρχει πάντα και ο κίνδυνος για τον οποίο έχει προειδοποιήσει ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητος κ. Ρέγκλινγκ να ζητήσει και ο ESM ως άμεσα απαιτητά όλα τα χρήματα που έχουν δοθεί προς την Ελλάδα.
Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι εφόσον τα δάνεια του ΔΝΤ και του ESM είναι συνδεδεμένα, ο Κλάους Ρέγκλινγκ θα μπορεί να κάνει άμεσα απαιτητά τα δάνεια των 141,9 δισ. ευρώ, τα οποία θα μπορεί να διεκδικήσει από τις ελληνικές τράπεζες αλλά μόνο με την έγκριση της ελληνικής κυβέρνησης.
Εσωτερική στάση πληρωμών
Την ίδια ώρα με τη ρευστότητα της ΕΚΤ μέσω ELA να εκτιμάται σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους ότι λήγει τη Δευτέρα, μετά το δημοψήφισμα, η χώρα θα βρεθεί παντελώς εκτός χρηματοδότησης.
Η μοναδική πηγή εσόδων για το ελληνικό Δημόσιο πλέον θα είναι από το εσωτερικό μέσα από την είσπραξη οφειλών και φόρων. Αυτό σημαίνει εσωτερική στάση πληρωμών απ’ όλες τις πλευρές, προς όλες τις πλευρές. Το κράτος δεν θα έχει χρήματα για να πληρώσει μισθούς και συντάξεις και φυσικά δε θα πληρώνει κανέναν. Ήδη οι επιπτώσεις είναι εμφανείς αφού οι συνταξιούχοι του ΟΑΕΕ θα πάρουν μόνο τη μισή σύνταξη αφού δεν υπάρχουν λεφτά.
Το ίδιο θα κάνουν και οι πολίτες προς το κράτος αφού στην αγορά δε θα υπάρχει ίχνος ρευστού ενώ το capital control θα συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η ανάλυση του Reuters μάλιστα αναφέρει ότι είναι πιθανό οι τράπεζες να μείνουν κλειστές για μεγάλο χρονικό διάστημα, ακόμη και μήνα, ενώ ο έλεγχος των κεφαλαίων θέλει χρόνια για να αρθεί.
Το όριο αναλήψεων των 60 ευρώ που έχει επιβληθεί από το πρωί της Δευτέρας στα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καθιστά τις πληρωμές οφειλών των φορολογουμένων εξαιρετικά αμφίβολες, με αποτέλεσμα να είναι πιο ορατός από ποτέ ο κίνδυνος για την μη καταβολή των υποχρεώσεων του Δημοσίου και στο εσωτερικό κατά τη διάρκεια του Ιουλίου και στο τέλος του επόμενου μήνα.
Την ίδια στιγμή καμπανάκι κινδύνου κρούουν οι φορείς της αγοράς για τρόφιμα και φάρμακα, από την επόμενη εβδομάδα.
Πρόβλημα στην ομαλή τροφοδοσία της αγοράς ενδέχεται να προκύψει από την επόμενη εβδομάδα, εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων στην κίνηση κεφαλαίων.
Τη σχετική επισήμανση έκανε ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Κωνσταντίνος Μίχαλος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και όπως γνωστοποίησε, ήδη έστειλε κατεπείγουσα επιστολή στον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα με την οποία ζητά να υπάρξει ειδική μέριμνα από τον ELA για τις εισαγωγές τροφίμων και φαρμάκων καθώς το θέμα σχετίζεται και με τις αυξημένες ανάγκες της χώρας λόγω τουριστικής περιόδου.
Όπως εξήγησε, έχει τεθεί σε εφαρμογή το TARGET2-GR (Σύστημα Ταχείας Μεταφοράς Κεφαλαίων και Διακανονισμού σε Συνεχή Χρόνο), κατά συνέπεια αν και υπάρχουν χρήματα στους λογαριασμούς των επιχειρηματιών δεν μπορεί να τα πάρει ο προμηθευτής. Ο ίδιος σημείωσε ότι αν και υπάρχουν αποθέματα, ωστόσο οι ποσότητες είναι περιορισμένες λόγω και της προηγουμένης περιόδου με προβλήματα στη ρευστότητα και αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα το ζήτημα από την ερχόμενη εβδομάδα θα υπάρχουν ελλείψεις.
Κανένας σύμμαχος
Σε όλα τα παραπάνω θα πρέπει να συνυπολογιστεί πως η ελληνική κυβέρνηση στη γραμμή που έχει χαράξει είναι μόνη της χωρίς κάποια χώρα να τη στηρίζει. Χωρίς πολιτικοοικονομικούς συμμάχους και βοήθεια από μεγάλες δυνάμεις, η Ελλάδα θα βρεθεί απέναντι σε όλους.
Αναλύσεις από κορυφαία ΜΜΕ
Τα μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία γράφουν για την επόμενη μέρα. Οι Financial Timesεξηγούν μέσα από 10 σημεία τι μπορεί να σημαίνει η μη καταβολή της δόσης στο ΔΝΤ ενώ το CNN κάνει λόγο για τον φόβο του άγνωστου, δίνοντας όμως έμφαση και στη γεωπολιτική κατάσταση τονίζοντας, μεταξύ άλλων, πως έρχεται περισσότερος πόνος για τους Έλληνες και χάος στην περιοχή. Ας θυμηθούμε αναλυτικά τα δημοσιεύματά τους…
Η πρώτη ανεπτυγμένη οικονομία που θα κηρύξει στάση πληρωμών
Εάν η Ελλάδα δεν πληρώσει το ΔΝΤ την Τρίτη, θα γίνει η πρώτη ανεπτυγμένη οικονομία που θα κηρύξει στάση πληρωμών στο Ταμείο κατά την 71χρονη ιστορία του γράφουν οι Financial Times και τονίζουν πως καθώς το ρολόι μετρά αντίστροφα, υπάρχουν δέκα σημεία που πρέπει να συγκρατήσουμε.
Τα 10 σημεία που αναφέρουν οι Financial Times είναι:
1. Η πιο πρόσφατη χαμένη πληρωμή από μέλος του ΔΝΤ για οποιοδήποτε λόγο εκτός τεχνικών προβλημάτων, ήταν η Ζιμπάμπουε το 2001. Και μέχρι το τέλος Μαΐου η Χαράρε ακόμα χρώσταγε112 εκατ. δολάρια σε κεφάλαιο και τόκους προς το ΔΝΤ.
2. Η Ελλάδα θα χάσει άμεσα την πρόσβαση στους πόρους του ΔΝΤ και, αν το πρόβλημα δεν επιλυθεί γρήγορα, θα μπορούσε να χάσει το δικαίωμα ψήφου της ή ακόμα και να εκδιωχθεί από το Ταμείο.
3. Η προθεσμία πληρωμής είναι η στιγμή που τελειώνουν οι ώρες εργασίας στα κεντρικά γραφεία του ΔΝΤ, δηλ. λίγα λεπτά μετά τις 6 μ.μ. ώρα Ουάσιγκτον την Τρίτη (11 μ.μ. στο Λονδίνο, μεσάνυχτα Βρυξελλών και 01.00 π.μ. την Τετάρτη στην Αθήνα).
4. Δεν υπάρχει περίοδος χάριτος. Κάποιοι αναλυτές έχουν παρερμηνεύσει τον κανονισμό του ΔΝΤ για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές πιστεύοντας ότι δίνει μέχρι και 30 μέρες μέχρι το Δ.Σ. να πληροφορηθεί για το γεγονός. Στην πραγματικότητα η Κριστίν Λαγκάρντ, διευθύντρια του ΔΝΤ, θα ειδοποιήσει αμέσως Αυτό μπορεί να έχει συνέπειες για τις ρήτρες χρεοκοπίας στις συμφωνίες που υπάρχουν αναφορικά με τα δάνεια της Αθήνας για κάποιους από τους Ευρωπαίους πιστωτές.
5. Ναι, μία χαμένη αποπληρωμή δόσης στο ΔΝΤ θα είναι χρεοκοπία. Κάποιοι αναλυτές πιστεύουν ότι επειδή το ΔΝΤ χρησιμοποιεί τον όρο «έγιναν ληξιπρόθεσμες» για τις χαμένες πληρωμές των δανείων, κάτι τέτοιο δεν αποτελεί χρεοκοπία. Ωστόσο αυτό είναι μια καθαρά γλωσσολογική διάκριση.
6. Εάν η Ελλάδα δεν πληρώσει τη δόση θα είναι η μεγαλύτερη πληρωμή που δεν έχει γίνει στο ΔΝΤ στην ιστορία του. Η Ελλάδα είναι επίσης ο μεγαλύτερος δανειολήπτης του ΔΝΤ. Χρωστάει στο ΔΝΤ 35 δισ. σε αρχικό κεφάλαιο και μόνο.
7. Το ΔΝΤ δεν επαναδιαπραγματεύεται προγράμματα πληρωμών με τα μέλη του, μια πολιτική που οι αξιωματούχοι του ταμείου τονίζουν διαρκώς. Όταν η Ελλάδα έθιξε το ζήτημα μιας αναδιάταξης των χρεών της στο ΔΝΤ τον Απρίλιο, η προσπάθεια αυτή απορρίφθηκε σθεναρά από την κ. Λαγκάρντ.
8. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν προβλέψεις στο καταστατικό του Ταμείου, τα «Άρθρα Συμφωνίας», που επιτρέπουν σε χωρες μέλη να καθυστερούν πληρωμές. Το Ταμείο, κατόπιν αιτήματος ενός μέλους, μπορεί να αναβάλλει την ημερομηνία αποδέσμευσης μιας επαναγοράς δανειακής υποχρέωσης, αλλά όχι πέρα από μέγιστη περίοδο πέντε ετών. Το πρόβλημα με την Ελλάδα είναι ότι ο πρώτος όρος για την 5ετία δεν έχει χρησιμοποιηθεί από το 1982, όταν η Γκάνα και η Νικαράγουα πήραν μία περιορισμένη παράταση για να πληρώσουν ό,τι χρωστούσαν. Ο δεύτερος όρος, με βάση τον οποίο 70% των μελών θα έπρεπε να εγκρίνουν το ελληνικό αίτημα, δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ.
9. Από την άλλη μεριά, το ΔΝΤ έχει ήδη χρησιμοποιήσει παράξενους κανόνες και δεδικασμένα για την Ελλάδα.
10. Αλλά αυτού του είδους οι κινήσεις έχουν ενοχλήσει τα αναπτυσσόμενα μέλη του ΔΝΤ, μερικά από τα οποία ισχυρίζονται ότι έχει δοθεί ειδική μεταχείριση στην Ελλάδα.
CNN: Περισσότερος πόνος για τους Έλληνες και χάος στην περιοχή
Η Ελλάδα βυθίζεται ακόμα βαθύτερα στην οικονομική και πολιτική κρίση που θα μπορούσε να την οδηγήσει στο να γίνει η πρώτη χώρα που θα βγει από το ευρώ, όπως γράφει το CNN. Αυτό δεν θα σημάνει το τέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης- εν τέλει η Ελλάδα αντιπροσωπεύει μόνο το 2% της ευρωζώνης. Η οικονομία της αξίζει περίπου 200 εκατομμύρια δολάρια, που σημαίνει πως είναι λίγο μεγαλύτερη από την Αλαμπάμα αλλά μικρότερη από το Όρεγκον.
Οπότε, διερωτάται ο αρθρογράφος, γιατί ο πρόεδρος Ομπάμα σήκωσε το τηλέφωνό την Κυριακή απευθύνοντας έκκληση τη Γερμανίδα καγκελάριο να βρει λύση ακόμα και την τελευταία στιγμή;
Ακολουθούν πέντε λόγοι που εξηγούν γιατί η μοίρα της έχει σημασία
1. Ο φόβος του άγνωστου. Θα είναι μια «στιγμή Lehman»;
Οι αγορές σε όλο τον κόσμο αντέδρασαν τη Δευτέρα στις εξελίξεις του Σαββατοκύριακου και το σενάριο Grexit. Όχι επειδή οι επενδυτές είναι πολύ εκτεθειμένες στην Ελλάδα. Είναι ο φόβος της πορείας σε αχαρτογράφητα νερά. Δεν συμβαίνουν αυτά κάθε μέρα. Η ελληνική χρεοκοπία θα είναι η μεγαλύτερη στην ιστορία και θα δοκιμάσει το τείχος ασφαλείας που έχτιζαν από το 2012 η ΕΚΤ και άλλοι θεσμοί. Ορισμένοι επενδυτές θα σκέφτονται το 2008, όταν η κατάρρευση της Lehman Brothers σηματοδότησε την κορύφωση της οικονομικής κρίσης. Θα είναι η Ελλάδα άλλη μία «στιγμή Lehman»;
2. Η μεγαλύτερη αποτυχία της Ευρώπης. Θα ακολουθήσουν κι άλλες χώρες;
Έλληνες και ευρωπαίοι αξιωματούχοι ανταλλάσσουν κατηγορίες για εκβιασμό, εξευτελισμό, προδοσία και ψέματα. Πάει η δέσμευση για το χτίσιμο μιας «ακόμα στενότερης ένωσης» που αναφερόταν στη Συνθήκη της Ρώμης το 1957.
Πρακτικά, το Grexit θα γκρεμίσει τους ισχυρισμούς της Ευρώπης πως η πορεία του ευρώ δεν έχει επιστροφή. Είναι δύσκολο να σκεφτεί κανείς πως κάποια άλλη χώρα θα επιλέξει να ακολουθήσει την Ελλάδα στην οικονομική άβυσσο αλλά ορισμένες αδύναμες οικονομίες της ευρωζώνης μπορεί να πληρώσουν το τίμημα με μόνιμα υψηλότερα κόστη δανεισμού.
3. Περισσότερος πόνος για τους Έλληνες
Η Ελλάδα έχει ήδη υποστεί πολλά. Η οικονομία συρρικνώθηκε κατά 25%, η ανεργία εκτοξεύτηκε σε επίπεδα ρεκόρ και ένας στους δύο νέους δεν έχουν δουλειά. Μισθοί και συντάξεις περικόπηκαν. Καταστήματα έκλεισαν. Μπορεί όμως να γίνουν όλα πολύ χειρότερα πριν βελτιωθούν αν η Ελλάδα βγει από το ευρώ. Μια νέα δραχμή θα αξίζει πολύ λιγότερο από ένα ευρώ -ορισμένοι μιλούν για υποτίμηση 50%- με αποτέλεσμα το κόστος των εισαγωγών να εκτοξευτεί και να εκτοξεύσει και τον πληθωρισμό.
Η κοινωνική καταστροφή θα είναι πολύ χειρότερη απ’ ό,τι είδαμε τα πρώτα χρόνια των προγραμμάτων διάσωσης της Ελλάδας.
4. Χάος στην περιοχή
Ο κίνδυνος μιας χώρας που χρεοκοπεί στην νοτιοανατολική Ευρώπη απασχολεί πολλές κυβερνήσεις. Η Ελλάδα είναι στην πρώτη γραμμή στον αγώνα της Ευρώπης να διαχειριστεί το μεταναστευτικό κύμα από τη Μεσόγειο – σχεδόν 6.000 έφτασαν στη χώρα μέχρι στιγμής φέτος.
5. Ο κίνδυνος να χαθεί η Ελλάδα με όφελος της Ρωσίας
Η Ελλάδα είναι μέλος του ΝΑΤΟ από το 1952 αλλά έχει εμπορικούς, πολιτισμικούς και θρησκευτικούς δεσμούς με τη Ρωσία. Με την εκλογή του τον Ιανουάριο ο Αλέξης Τσίπρας επιχείρησε να αναπτύξει τη σχέση αυτή επισκεπτόμενος τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η Αμερική και η Ευρώπη ακόμα προσπαθούν να ασκήσουν πίεση στον Ρώσο πρόεδρο σε σχέση με την ουκρανική κρίση και δεν θα χαρούν με τους στενότερους δεσμούς Μόσχας και Αθήνας.