Ποιοι θα πληρώσουν τη «λυπητερή» των 8 δισ.

Και επειδή τα παπαγαλάκια (Βαξεβάνης) άρχισαν ήδη να λένε πως τα μέτρα αφορούν τους έχοντες να επισημάνουμε ότι οι μειώσεις στις συντάξεις μέσω αύξησης εισφορών θα στοιχίσει στον λαό 1,8 δις ενώ η αύξηση ΦΠΑ θα μας στοιχίσει 1,3 δις.... οπότε τουλάχιστον 3,1 δις από τα μέτρα είναι οριζόντια και αφορούν και τους "φτωχούς"

Η κυβέρνηση δέχθηκε πρωτογενές πλεόνασμα 1% για φέτος, 2% για το '16 - Δύο δισ. τα έσοδα από ΦΠΑ - 665 εκατ. τα έσοδα από περιορισμό πρόωρων συνταξιοδοτήσεων και αυξήσεις εισφορών - Φορολογία επιχειρήσεων στο 29% - Παραμένει ο ΕΝΦΙΑ

«Προσεισμός» μέτρων που μπορεί να προκαλέσει και «τσουνάμι» επιπτώσεων εάν τελικώς τα μέτρα που θα φέρει η κυβέρνηση ξεπεράσουν τα 8 δισ. ευρώ,  ταρακουνά πλέον την ελληνική οικονομία.
Έστω και αν μετά τη συμφωνία Κορυφής χθες στις Βρυξέλλες αποφεύχθηκε ο κίνδυνος του Grexit, τίποτα δεν διασφαλίζει πως οι θεσμοί δεν θα επιμείνουν σε ακόμη πιο δραστικά μέτρα και περικοπές. Ήδη πάντως, προκειμένου να αποφύγει περικοπές συντάξεων 1-1,5 δισ. επιπλέον (για ΕΚΑΣ, κατάργηση πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, «ψαλίδι» στις υψηλές συντάξεις μη βιώσιμων επικουρικών ταμείων) η κυβέρνηση ζητάει πολλαπλάσιο «φόρο αίματος» από νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με το νέο σχέδιο της ελληνικής πρότασης που διέρρευσε, οι Έλληνες πολίτες θα κληθούν να πληρώσουν για νέα μέτρα 2,692 δισ. εφέτος και άλλα 5,207 δισ. το 2016! Συνολικά 8 δισ. σε διάστημα ενάμισι μόλις έτους (δηλαδή συνολικά 4,5% του ΑΕΠ ή σχεδόν 440 εκατ. ευρώ επιπλέον κάθε μήνα) θα χαθούν  για να καλύψει τη «μαύρη τρύπα» στον προϋπολογισμό, στο «ιδανικό» σενάριο που τα μέτρα αποδώσουν και δεν απαιτηθούν νέα.

Πέραν τούτου, νέα χρήματα ακόμα δεν φαίνονται στον ορίζοντα, οι δόσεις για να πληρώνονται οι δόσεις θα έρχονται με προαπαιτούμενο τη ψήφιση και εφαρμογή των μέτρων, η διεθνής εποπτεία παρατείνεται, ενώ θα αναμένουμε μέχρι την ερχόμενη Πέμπτη για να μάθουμε πώς θα γίνει πράξη η ελάφρυνση του δημοσίου χρέους (επιμήκυνση, μείωση επιτοκίων, μεταφορά των οφειλών της χώρας από την ΕΚΤ στον ESM) την οποία είχαν υποσχεθεί οι δανειστές τον Νοέμβριο του 2012.

Αδικίες

Η κυβέρνηση καταφέρνει όμως, αντί να διασώσει τις επικουρικές συντάξεις, όπως έλεγε, να τιμωρεί ακόμα και τους χαμηλοσυνταξιούχους που πλήρωναν κανονικά όλες τις εισφορές τους για να παίρνουν επικουρική σύνταξη! Και ενώ οι περισσότεροι συνταξιούχοι δεν κινδύνευαν από τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά Ταμεία, τελικώς την πληρώνουν όλοι αφού, «για πρώτη φορά» βαρύνονται με 5% κράτηση «υπέρ Υγείας». Ουσιαστικά ο κάθε συνταξιούχος θα πληρώνει  εισφορές με την κύρια σύνταξη, ενώ αν παίρνει επικουρική, θα ... ξαναπληρώνει!

Επιπλέον,  η κυβέρνηση «διασώζει» και εκείνους που ενώ δεν πλήρωναν εισφορές για σύνταξη και Υγεία, παίρνουν ΕΚΑΣ και πληρώνουν τα μισά σε γιατρούς και φάρμακα.

Τα μέτρα προκαλούν πανικό στην αγορά και για τον απλούστατο  λόγο πως... δεν βγαίνουν, οπότε κανείς δεν ξέρει τι άλλα μέτρα θα έρθουν αν δεν πιάσουν τόπο αυτά που συμφώνησε η κυβέρνηση.

Συγκεκριμένα:

ΦΠΑ: Θα τον πληρώνουν όλοι με συντελεστές 6%-13%-23%. Προβλέπονται έσοδα 680 εκατ. ευρώ επιπλέον εφέτος και 1,360 δισ. ευρώ το 2016. Για να βγουν τα 2 δισ. ευρώ επιπλέον, απαιτούνται ανατιμήσεις πολλών ειδών και υπηρεσιών με μετάταξη σε υψηλότερο συντελεστή (πχ διπλός ΦΠΑ στα ξενοδοχεία ή και στα εστιατόρια) αλλά και κατάργηση της έκπτωσης ΦΠΑ -τουλάχιστον για Μύκονο και Σαντορίνη- αλλιώς ο «λογαριασμός» δεν βγάζει τα νούμερα που θέλει η κυβέρνηση. Στο χαμηλό συντελεστή παραμένουν βιβλία κα φάρμακα. Τα φάρμακα πάντως βαρύνουν κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τα ασφαλιστικά Ταμεία και το ίδιο το δημόσιο, ενώ σε μικρότερο ποσοστό  αφορούν στην τσέπη του ασφαλισμένου.

Παράλληλα όμως η αύξηση ΦΠΑ εντείνει την φοροδιαφυγή και πλήττει έτσι και τα δημόσια έσοδα, και τις επιχειρήσεις που έχουν απομείνει και την απασχόληση.

Αύξηση εισφορών: Η κυβέρνηση καταργεί τη μείωση κατά 3,9% στις εισφορές εργοδοτών και εργαζομένων (2,9% και 1% αντίστοιχα) με στόχο να εισπράξει 350 εκατ. ευρώ φέτος και 800 εκατ. το 2016. Τα λεφτά αυτά όμως είχαν σκοπό να κάνουν προσλήψεις οι επιχειρήσεις –και είχαν αρχίσει να γίνονται- αλλά πλέον θα αρχίσουν τις απολύσεις.

Αύξηση της εισφοράς για επικουρικά Ταμεία: Θα αυξηθεί  από 3% στο 3,5% δηλαδή θα λείψουν την τσέπη και την οικονομία άλλα 120 εκατ. ευρώ φέτος και επιπλέον 250 εκατ. το 2016

Αύξηση εισφορών υγείας στις συντάξεις:  Η εισφορά αυξάνεται από το 4% στο 5% και μειώνει 1% οριζόντια όλες τις συντάξεις (πχ 8 ευρώ επιπλέον σε μηνιαία σύνταξη 800 ευρώ).  Το μέτρο αποδίδει 135 εκατ. φέτος και 270 εκατ. του χρόνου.

Επιβολή εισφοράς 5% στις επικουρικές: Θα την πληρώνουν «υπερ Υγείας» μόνον όσοι παίρνουν επικουρικές. Είναι έμμεσο ψαλίδι 5% σε όλες τις επικουρικές, ακόμη και σε χαμηλές συντάξεις ή σε εκείνες που τα Ταμεία τους δεν αντμετώπιζαν πρόβλημα  βιωσιμότητος για να απειλούνται με «ψαλίδι». Τιμωρούνται εκατομμύρια συνταξιούχοι που πλήρωναν για να πάρουν επικουρική σύνταξη, αλλά τη γλιτώνουν λίγες εκατοντάδες χιλιάδες που πλήρωναν ελάχιστες εισφορές και λαμβάνουν ΕΚΑΣ (που και αφορολόγητο είναι και προβλέπει μισή συμμετοχή σε γιατρούς και φάρμακα εν σχέσει με όλους τους υπόλοιπους). Θα επιβαρυνθούν με 240 εκατ. ευρώ το 2016.

Πρόωρες συντάξεις: Η κατάργηση των πρόωρων συντάξεων δεν θα γίνει άμεσα αλλά σταδιακά. Για αυτό θα αποδώσει «ψίχουλα», δηλαδή μόλις 60 εκατ. ευρώ φέτος και 300 εκατ. ευρώ το 2016, από το σύνολο των 8 δισ. στη διετία ως τέλος του 2016.

Αύξηση (αντί κατάργησης) της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης: και πάλι πλήρης αντιστροφή των εξαγγελιών της κυβέρνησης (και των φοροελαφρύνσεων της προηγούμενης). Το μέτρο πλήττει όσους βγάζουν από χίλια ευρώ το μήνα μεικτά (μαζί με τους φόρους) ισοπεδώνει ευθέως ό,τι  έχει απέμεινει από τη μεσαία τάξη, στοχοποιεί όσους βγάζουν 30.000 ευρώ το χρόνο (όχι καθαρά) σαν πλούσιους και προνομιούχους αλλά στερεί την αγορά και τα νοικοκυριά από 220 εκατ. ευρώ φέτος και άλλα 250 εκατ. το 2016.

Εκτακτη εισφορά 12% στις επιχειρήσεις: θα  πιάσει όχι εκείνες που είχαν 5 εκατ. ευρώ κέρδη, ούτε καν από 1 εκατ. και πάνω αλλά από 500.000 ευρώ. Θα πληρώσουν χαράτσι 945 εκατ. για το 2015 και 405 εκατ. για το 2016, με την προϋπόθεση πως οι λιγοστές κερδοφόρες εταιρίες ... δεν θα μειωθούν περαιτέρω -αλλιώς ο συντελεστής μπορεί να αυξηθεί ξανά αντίστοιχα.

Φόρος 29% αντί 26% για επιχειρήσεις με κέρδη άνω των 100.000 το 2016: προβλέπεται ένα τεράστιο νούμερο εσόδων, ύψους 410 εκατ. ευρώ, αλλά είναι αμφιβόλου εισπραξιμότητος και μπορεί να μεταφράζεται σε απολύσεις αφού το 2014 ήταν μόλις 15.000 επιχειρήσεις που δήλωναν τόσα κέρδη, αλλά φέτος με μεγαλύτερη ύφεση είναι αμφίβολο και αν θα υπάρχουν τόσες για να πληρώνουν το 2016.

Επιβολή φόρου διαφημίσεων: η κυβέρνηση ευελπιστεί  να εξοικονομήσει 100+100 εκατ. ευρώ στη διετία, σε μα εποχή όμως η συνολική διαφήμιση μπορεί να μην ξεπερνά ...τα διπλά! Αν δεν τα εξασφαλίσει η κυβέρνηση, θα πρέπει να βρει να τα κόψει ή να τα εισπράξει από αλλού!

Φρουτάκια (VLTs): πέραν ότι τα λεφτά αυτά θα βγουν από τον τζόγο, η κυβέρνηση προσδοκά έσοδα 25 εκατ. φέτος συν 225 εκατ. το 2016. Μαζί με τα 300 εκατ. ευρώ που είχαν ήδη μπει στο κρατικό προϋπολογισμό, ελπίζει να εισπράξει πάνω από μισό δισ. σε μάι διετία, σχεδόν δηλαδή όσα παίρνει ...από τον ΟΠΑΠ ολόκληρο το δημόσιο κάθε χρόνο!

Αδειες κινητής τηλεφωνίας: Οι εταιρίες κινητής  έδωσan φέτος 190 εκατ. ευρώ για την ψηφιακή σύγκλιση και ευελπιστεί πως εν μέσω ύφεσης θα «κτυπήσουν» τις άδες 4G και 5G πληρώνοντας ... τα διπλάσια, δηλαδή 350 εκατ. ευρώ το 2016.

Περικοπή αμυντικών δαπανών κατά 200 εκατ. ευρώ το 2016: ένα μέρος αυτών θα πήγαινε πάντως στην ελληνική αμυντική βιομηχανία, ενώ μένει να φανεί αν ο υπουργός Αμυνης θα αλλάξει τα σχέδια που έκανε –εκτός αν δεν υπάρχει πρόβλημα και δεν τα απαιτούσε η Άμυνα της χώρας.

Αύξηση φόρου πολυτελούς διαβίωσης: συνολικά όσοι κατέχουν Ι.Χ. άνω των 2.500 κυβικών, σκάφη αναψυχής και πισίνες θα πληρώσουν 47 + 47 εκατ. ευρώ στη διετία.

Στα θετικά της ελληνικής πρότασης και της νέας συμφωνίας, η κυβέρνηση περιλαμβάνει τα εξής:

1. δεν θα ισχύσουν, όπως ζητούσαν οι θεσμοί:
- η μείωση του ποσού των 1500 ευρώ και την κατάργηση του ανώτατου ορίου 25% στις κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών για χρέη στην εφορία
- η  αύξηση του επιτοκίου που εφαρμόζεται στο πρόγραμμα ρύθμισης οφειλών

2.  προβλέπονται φοροαπαλλαγές σε μόνιμους κατοίκους νησιών με χαμηλά εισοδήματα.

3.  Οι πρόωρες συντάξεις θα περιοριστούν από το 2016 σταδιακά [και όχι από 30.06.2015] μέχρι το 2025, διατηρώντας τις εξαιρέσεις για ειδικές κατηγορίες  [βαρέα και ανθυγιεινά, μητέρες ΑΜΕΑ], χωρίς να θίγονται θεμελιωμένα δικαιώματα.

4. Το ΕΚΑΣ δεν θα καταργηθεί αλλά θα αντικατασταθεί από το 2020 από ένα νέο πλαίσιο προστασίας των χαμηλοσυνταξιούχων.

5. Δεν θα εφαρμοστεί η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, που θα μείωνε τις συντάξεις κατά 500 εκατ. ευρώ.

6. θα αυξηθεί η σύνταξη ανασφάλιστων του ΟΓΑ.

7. παραμένουν οι φόροι υπέρ τρίτων που χρηματοδοτούν το ασφαλιστικό σύστημα.

8. δεν θα προχωρήσουν οι αλλαγές για τις μαζικές απολύσεις και τον συνδικαλιστικό νόμο

9. η κυβέρνηση θα νομοθετήσει για την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και την αύξηση του κατώτατου μισθού.

10. η κυβέρνηση απέρριψε την πρόταση των θεσμών για την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ, καθώς και τη λειτουργία της «μικρής ΔΕΗ».

11.  Δεν θα γίνει καμία περικοπή σε μισθούς του δημόσιου τομέα, με βάση τα όσα ίσχυαν στις 31/12/2014.

12. Στις ιδιωτικοποιήσεις η συμφωνία προβλέπει:
- Ελάχιστο ποσό επένδυσης για κάθε ιδιωτικοποίηση.
- Προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων.
- Δέσμευση από τη πλευρά των επενδυτών για την προώθηση της τοπικής οικονομίας.
- Υποχρεωτική συμμετοχή του δημοσίου στο κεφάλαιο.
- Προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομίας.
-Εξαιρείται η μεταφορά [πώληση] των μετοχών του ΟΤΕ από τη λίστα των προαπαιτούμενων των θεσμών.

Αναλυτικά Μέτρα	2015	2016
ΦΠΑ (ποσοστό του ΑΕΠ)	0,38%	0,74%
Αναμόρφωση ΦΠΑ	680	1360
Συντάξεις (ποσοστό του ΑΕΠ)	0,37%	1,05%
Περιορισμοί στην πρόωρη συνταξιοδότηση	60	300
Αύξηση εισφορών για βασικές συντάξεις κατά 3,9% ΙΚΑ	350	800
Αύξηση των εισφορών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης(βασική σύνταξη)	135	270
Αύξηση των εισφορών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης(επικουρικές)	0	240
Αύξηση εισφορών για επικουρικές συντάξεις από 3% στο 3,5%	120	250
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΜΕΤΡΑ (ποσοστό του ΑΕΠ)	0,66%	0,58%
Ειδικός φόρος 12% στα κέρδη των επιχειρήσεων άνω των 0,5 εκατ.	945	405
Αύξηση του φορολογικού συντελεστή για τα κέρδη των επιχειρήσεων από 26% στο 29%	0	410
Αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης	220	250
ΑΛΛΑ ΜΕΤΡΑ (ποσοστό του ΑΕΠ)	0,1%	0,5%
Αμυντικές δαπάνες	0	200
Φόρος τηλεοπτικών διαφημίσεων	100	100
Αύξηση του φόρου πολυτελείας συμπεριλαμβανομένων των ιδιωτικών σκαφών	47	47
VLTs	35	225
Αδειες για 4G και 5G	0	350
Αποτίμηση μέτρων	2.692	5.207
%ΑΕΠ	1,51%	2,87%

Η κυβέρνηση πάντως με non paper που εξέδωσε το βράδυ της Δευτέρας παραδέχεται ότι η πρόταση που κατέθσε «δεν αποτελεί μέρος του προγράμματός της» αλλά «είναι αποτέλεσμα σκληρών και επίπονων διαπραγματεύσεων προκειμένου να υπάρξει συμφωνία που δεν θα θίγει τα εργασιακά δικαιώματα, δεν θα διαλύει τον κοινωνικό ιστό και θα δίνει προοπτική».

Κωστής Πλάντζος
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ