Πειραματικά σχολεία στην επαγγελματική εκπαίδευση φτιάχνει τώρα ο υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης, ενώ ο προκάτοχός του Αριστείδης Μπαλτάς έκανε λόγο για τη «ρετσινιά» της αριστείας.
Τα νέα πρότυπα ΕΠΑΛ (Επαγγελματικά Λύκεια) θα δημιουργηθούν μέσω ΕΣΠΑ, καθώς η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας «ανακάλυψε» το ποσό των 340 εκατ. ευρώ που πρέπει να δοθεί στα Πειραματικά ΕΠΑΛ και στο θεσμό της μαθητείας.
Για τον λόγο αυτό ο κ. Φίλης αναφέρθηκε σε επανασχεδιασμό του θεσμού των πρότυπων και πειραματικών σχολείων και επέκτασή τους στην επαγγελματική εκπαίδευση.
Συγκεκριμένα, όπως περιλαμβάνει η εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού για το 2016, που κατατέθηκε προς ψήφιση στη Βουλή, προβλέπεται ο επανασχεδιασμός του θεσμού της αριστείας που είχε καταργήσει ο κ. Μπαλτάς.
Στα επόμενα σχέδια του υπουργείου περιλαμβάνεται η θέσπιση 4ου έτους στα ΕΠΑΛ, η αυτονομία του Λυκείου, η δημιουργία νέων βιβλίων και προγραμμάτων σπουδών και η διασύνδεση των ερευνητικών φορέων με τον ιδιωτικό τομέα.
Ο κ. Φίλης είπε ότι προβλέπεται «αποτίμηση και επανασχεδιασμός του θεσμού των Πειραματικών και Πρότυπων Σχολείων με επέκταση και στην επαγγελματική εκπαίδευση» και επισήμανε: «Αυτό έχει να κάνει με τη συζήτηση στο πλαίσιο του μνημονίου σχετικά με την επαγγελματική τεχνική εκπαίδευση και μαθητεία και είναι ένα θέμα στο οποίο υπάρχει και μια πρόβλεψη για περίπου 340, αν θυμάμαι καλά, εκατ. ευρώ που θα δοθούν από το ΕΣΠΑ, υπό προϋποθέσεις βεβαίως, δεν αφορά τη γενική εκπαίδευση, αφορά τα ΕΠΑΛ, τα σχολεία του ΟΑΕΔ, τη μαθητεία».
Για το λόγο αυτό ο υπουργός Παιδείας τοποθετεί νέο πρόεδρο στη Διοικούσα Επιτροπή των Πειραματικών Σχολείων, λίγους μήνες μετά την τοποθέτηση προέδρου από τον προκάτοχό του κ. Μπαλτά. Συγκεκριμένα στη θέση του κ. Βασίλη Τσελφέ τοποθέτησε τον καθηγητή του Παιδαγωγικού Τμήματος του ΑΠΘ Δημήτρη Ψύλλο ως νέο πρόεδρο της Διοικούσας Επιτροπής Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων (ΔΕΠΠΣ). Ο κ. Ψύλλος τοποθετείται στη θέση του προκατόχου του, ο οποίος μάλιστα είχε διοριστεί τον περασμένο Μάρτιο!
Μιλώντας στο «ΘΕΜΑ», ο κ. Ψύλλος δίνει το στίγμα του λέγοντας ότι τα Πειραματικά θα συνεχίσουν να υπάρχουν και θα ενταθεί η σχέση τους με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα προκειμένου οι νέες μέθοδοι να δοκιμάζονται πρώτα σε μια μικρή «κλίμακα» τυχαίου δείγματος που μπαίνει σε αυτά με κλήρωση, διαχωρίζοντάς τα από τα Πρότυπα. Ο κ. Ψύλλος τόνισε μάλιστα ότι μαθητές από το Πειραματικό Σχολείο Θεσσαλονίκης έχουν προσκληθεί στο Χάρβαρντ, ενώ σημείωσε ότι οι καθηγητές των Πειραματικών μετά την ολοκλήρωση των εργασιών τους σε αυτά πρέπει να διδάσκουν και σε άλλα σχολεία για να μεταφέρουν την εμπειρία τους.
Το θέμα θα συζητηθεί στο πλαίσιο του εθνικού διαλόγου, όπου αναμένεται να προστεθούν στο πλαίσιο υποεπιτροπών και δάσκαλοι και καθηγητές, καθώς ο κλάδος στην ουσία δεν εκπροσωπείται. Βασικό θέμα του διαλόγου θα είναι ο θεσμός της μαθητείας που θα εισαχθεί για πρώτη φορά στο 4ο έτος των ΕΠΑΛ, όπου οι μαθητές θα κάνουν την πρακτική τους επ’ αμοιβή σε δημόσια ή ιδιωτική επιχείρηση. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στη σύμπτυξη των ειδικοτήτων προκειμένου να μη γίνει χαοτική η κατάσταση, ενώ ήδη υπάρχει μεγάλη τόνωση στις ειδικότητες της υγείας.
Με τον Νόμο 4186/2013 άρθρο 5 παρ. 3 δόθηκε εκ νέου η δυνατότητα ίδρυσης Πρότυπων Πειραματικών Επαγγελματικών Λυκείων χωρίς αριθμητικό περιορισμό.
Πειραματικά ΕΠΑΛ δεν υπάρχουν σήμερα παρά το γεγονός ότι έχουν θεσμοθετηθεί.
Με τον Νόμο 3966/2011, ο οποίος ψηφίστηκε επί υπουργίας της κυρίας Αννας Διαμαντοπούλου, δόθηκε για πρώτη φορά η δυνατότητα να ιδρυθούν δύο Πρότυπα Πειραματικά Επαγγελματικά Λύκεια, χωρίς ωστόσο να ιδρυθεί κανένα.
Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι τα Επαγγελματικά Λύκεια είναι σχολεία κατάλληλα να λειτουργήσουν ως Πειραματικά λόγω των πολλών ειδικοτήτων και των διαφορετικών προγραμμάτων σπουδών και προκρίνονται ως κατάλληλα για την υλοποίηση της σύγχρονης παιδαγωγικής.
Επίσης τα Επαγγελματικά Λύκεια είναι σχολεία θεωρίας και πράξης διότι παρέχουν στους μαθητές θεωρητική και εφαρμοσμένη γνώση και δεξιότητα, προκειμένου οι απόφοιτοι να απορροφηθούν ευκολότερα από την αγορά εργασίας. Επίσης οι εκπαιδευτικοί διαθέτουν σε σχέση με τους καθηγητές των Γυμνασίων, Γενικών Λυκείων, Δημοτικών και Νηπιαγωγείων, περισσότερους μεταπτυχιακούς τίτλους, όπως αποδεικνύεται από έρευνα του ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ (Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής/Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας) για την εκπαίδευση στην Ελλάδα σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επίσης, τονίζεται ότι ως κτιριακή υποδομή τα ΕΠΑΛ έχουν πολλές αίθουσες, ενώ σε πολλές ειδικότητες οι μαθητές ασχολούνται με την εφαρμογή της γνώσης και όχι με την αποστήθισή της, όπως προκρίνεται σε σύγχρονες μεθόδους.
Πάντως, τη φετινή χρονιά μετά τις δηλώσεις Μπαλτά για την αριστεία και τις αλλαγές που έγιναν σημειώθηκε μείωση του ενδιαφέροντος για τα Πειραματικά και Πρότυπα Σχολεία. Η ζήτηση έπεσε γύρω στο 30%, σύμφωνα με την ανάλυση των αριθμών, ενώ τα προηγούμενα χρόνια σχηματίζονταν ουρές για την κατάθεση αιτήσεων.
Ο θεσμός κατηγορήθηκε ότι αφορά μόνο σε μία πνευματική ελίτ και οδηγήθηκε σε κάμψη και πιθανώς απαξίωση από μερίδα γονέων και μαθητών.
Εφέτος κατατέθηκαν 9.847 αιτήσεις πανελλαδικά, ενώ πέρυσι ο αριθμός τους ήταν 13.000 αιτήσεις εγγραφής.
Ισμήνη Χαραλαμποπούλου
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ