Είναι διαχρονικά διαπιστωμένο ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που κατέχουν κάποια καρέκλα εξουσίας, δύσκολα την αποχωρίζονται. Ακόμα και (οτ)αν η διατήρησή της περνάει μέσα από τον οδυνηρό εξευτελισμό τους.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή η εξουσία παρέχει προνόμια; Το πιθανότερο. Τι γίνεται, όμως, αν το πρόσωπο που την ασκεί μάλλον δεν τα χρειάζεται; Μήπως επειδή τα πρόσωπα αυτά βλέπουν την καρέκλα της εξουσίας ως αυτοσκοπό ή ως ευχάριστη απασχόληση, πέρα από προνόμια που δεν έχουν ανάγκη; Τι γίνεται, όμως, όταν δεν μοιάζουν ούτε για τέτοιοι; Ανεξήγητα πράγματα.
Η υπόθεση της ιδωτικοποίησης του ΟΛΠ (λιμάνι Πειραιά) είναι ό,τι πιο χαρακτηριστικό γι’ αυτό που εξετάζουμε σήμερα. Ο αρμόδιος υπουργός διαβεβαίωσε, με τον πιο ρητό και επίσημο τρόπο την επομένη της πρώτης ορκωμοσίας του, ότι ιδιωτικοποίηση δεν θα γίνει (εδώ). Εν τω μεταξύ η θέση της κυβέρνησης άλλαξε, οι διαδικασίες για την ιδιωτικοποίηση προχωρούσαν, αλλά ο υπουργός έμενε στη θέση του.
Ο διαγωνισμός κατέληξε και ο αρμόδιος φορέας (ΤΑΙΠΕΔ) ανακοίνωσε το αποτέλεσμά του. Παραχωρήθηκε στους Κινέζους. Ο αρμόδιος υπουργός ενημερώθηκε από το… δελτίο Τύπου του Ταμείου, θύμωσε και ζήτησε εξηγήσεις (εδώ).
Η παραίτηση είναι ο μοναδικός αξιοπρεπής τρόπος αντίδρασης για έναν πολιτικό, όταν διαφωνεί με κάτι που κάνει η κυβέρνησή του, το οποίο έρχεται σε αντίθεση με ό,τι ο ίδιος έχει διακηρύξει
Η ιστορία θα ήταν για τις επιθεωρήσεις, αν δεν ήταν σοβαρή. Πώς γίνεται ο υπουργός να μην έχει ιδέα για κάτι που γίνεται στον τομέα του; Κι αφού αυτό που έγινε έρχεται σε αντίθεση με τη δική του θέση, την οποία έχει καταστήσει σαφή, πώς δέχεται να κάθεται στην καρέκλα του;
Ο Θοδωρής Δρίτσας, αυτός είναι ο υπουργός, έχει εκλεγεί πέντε φορές βουλευτής, είναι 69 ετών, έχει εξασφαλίσει βουλευτική σύνταξη, δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερη ανάγκη τον υπουργικό μισθό. Είναι ν’ απορεί κανείς γιατί συμπεριφέρεται έτσι. Τόσο δύσκολο είναι να βγάλει μια λιτή ανακοίνωση, με την οποία να εξηγεί γιατί παραιτείται;
Διότι αυτός είναι ο μοναδικός αξιοπρεπής τρόπος αντίδρασης για έναν πολιτικό, όταν διαφωνεί με κάτι που κάνει η κυβέρνησή του, το οποίο έρχεται σε αντίθεση με ό,τι ο ίδιος έχει διακηρύξει. Στην παραίτηση έχουν καταφύγει υπουργοί των «αστικών» κομμάτων, όταν διαφώνησαν. Υπενθυμίζω τρεις περιπτώσεις.
Τον Ιούνιο του 1982, οκτώ μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, παραιτήθηκε ο πρώτος υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ Μανόλης Δρεττάκης. Ηταν ο πρώτος που επιχείρησε να περάσει νόμο για τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας με αντικειμενικές τιμές, αλλά ο Ανδρέας Παπανδρέου έκανε πίσω, πιεζόμενος από ισχυρά συμφέροντα της εποχής(Εκκλησία, βιομήχανοι, μεγαλοξενοδόχοι κ.α).
Τον Νοέμβριο του 1987 παραιτήθηκε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κώστας Σημίτης, όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου ανέτρεψε την σφικτή εισοδηματική πολιτική, την οποία ο ίδιος του είχε αναθέσει να εφαρμόσει δυο χρόνια πριν. Αυτή τη φορά η ανατροπή έγινε για λόγους εκλογικούς(η «λιτότητα» είχε κόστος).
Τον Ιούλιο του 1991 παραιτήθηκε ο υπουργός Βιομηχανίας Σταύρος Δήμας(ο υποψήφιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας το 2014), έπειτα από ένα φραστικό επεισόδιο που είχε με την σύζυγο του τότε Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, για κάποιο θέμα της αρμοδιότητάς του. Δεν δέχτηκε την παρέμβασή της.
Ολες αυτές οι παραιτήσεις αστών πολιτικών έγιναν (και) για λόγους ευθιξίας. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι η λέξη «ευθιξία» είναι άγνωστη έννοια σε πολιτικούς της Αριστεράς, που σήμερα κυβερνά για πρώτη φορά.
Γιώργος Καρελιάς