Όλο και πιο πίσω πηγαίνει, σύμφωνα με πληροφορίες, η ημερομηνία επιστροφής που άφησαν ανοιχτή φεύγοντας οι επικεφαλής του κουαρτέτου των δανειστών, με συνέπεια να ανεβαίνει και ο λογαριασμός των μέτρων για τα οποία καλείται να αποφασίσει η κυβέρνηση.
Ενώ ο αρχικός σχεδιασμός (πριν μία εβδομάδα) προέβλεπε να επιστρέψει το κουαρτέτο στις 15 Φεβρουαρίου και ο β' γύρος της αξιολόγησης να τελειώνει στις 26-28 Φεβρουαρίου, την Παρασκευή που αναχώρησαν από την Αθήνα οι επικεφαλής η ελληνική πλευρά εκτιμούσε ότι θα επιστρέψουν περί τις 17 ή 18 Φεβρουαρίου. Τελευταίες πληροφορίες όμως λένε πως μπορεί να μην επιστρέψουν τελικά πριν τις 20 του μηνός. Μια τέτοια εξέλιξη σημαίνει πως θα απομένει λιγότερο ίσως από μία εβδομάδα για να κλειστεί η συμφωνία ή, όπως φοβούνται στην κυβέρνηση, να μην υπάρξει καν συμφωνία μέσα στον Φεβρουάριο.
Στην κυβέρνηση σκέφτονται πλέον «πονηρά» και φοβούνται ότι οι δανειστές χρονοτριβούν επίτηδες και την αφήνουν να έρθει στην ανάγκη να... προτείνει μόνη της τα σκληρά μέτρα που ξέρει πως θέλουν να ακούσουν οι θεσμοί (όπως αυτά που προανήγγειλαν την περασμένη Πέμπτη η έκθεση της Κομισιόν και η επικεφαλής του ΔΝΤ κυρία Κριστίν Λαγκάρντ) ώστε να εκτεθεί στους ψηφοφόρους, χωρίς να της τα επιβάλει ο «μπαμπούλας» της Τρόικα - που βόλευε πολύ πολλούς ως τώρα να επικαλούνται ως «πολιτικό άλλοθι».
«Κλειδί» το Eurogroup της ερχόμενης Πέμπτης
Οι διαπραγματεύσεις πάντως συνεχίζονται εξ αποστάσεως, με βάση τη λίστα των εκκρεμοτήτων που άφησαν πίσω τους φεύγοντας οι επικεφαλής. «Κλειδί» των εξελίξεων θεωρείται το Eurogroup της ερχόμενης Πέμπτης 11 Φεβρουαρίου, όπου θα φανεί αν οι οι δανειστές έχουν διάθεση να επιστρέψουν γρήγορα ή όχι στην Αθήνα.
Όσο χάνεται χρόνος, η Αθήνα πιέζεται πολλαπλά. Ειδικά το ΔΝΤ δείχνει διάθεση να μην βιάζεται να βγάλει εισιτήριο επιστροφής, βάζοντας «φωτιά» στην αξιολόγηση. Σε τέτοια περίπτωση, θα ανέβει το πολιτικό θερμόμετρο και η «κόντρα» της Αθήνας με τους δανειστές, καθώς η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να προβεί σε μονομερείς ενέργειες, την ώρα που συνεχώς θα αυξάνεται ο λογαριασμός των πρόσθετων μέτρων που ζητούν οι πιστωτές.
Ήδη πάντως η Τρόικα πιέζει για πρόσθετα μέτρα 1,8-2 δισ. ευρώ για τη διετία 2016-2017, πέραν από όσα περιλαμβάνονται στη Συμφωνία του Αυγούστου που ψήφισε η ελληνική βουλή. Αν αθροιστούν μάλιστα και οι εκκρεμείς μνημονιακές δεσμεύσεις (1,305 δισ. ευρώ για το 2017 και 435 εκατ. ευρώ για το 2018), τότε ο «λογαριασμός» με τα νέα βάρη πλησιάζει τα 4 δισ. ευρώ, πλέον των 5,7 δισ. ευρώ που κομίζει ο φετινός προϋπολογισμός.
Και ενώ όσοι έβγαιναν από τις συσκέψεις με την Τρόικα την περασμένη εβδομάδα έλεγαν πως «το κλίμα ήταν καλό, δεν απέρριψαν τις προτάσεις μας, δείχνουν κατανόηση, συζητάμε κάποιες παραμέτρους» κλπ, προέβλεπαν ταυτόχρονα ότι «θα είναι πολύ δύσκολη διαπραγμάτευση, θα έχουμε πρόβλημα όταν επιστρέψουν, μέγα θέμα θα είναι το δημοσιονομικό κενό του 2016».
Έκρηξη και εκνευρισμός
Άλλωστε τα μηνύματα από το εξωτερικό «έπεφταν σαν το χαλάζι» και έκαναν την ελληνική διαπραγματευτική ομάδα... να τραβάει τα μαλλιά της. Οι φωνές τους στο λόμπι του ξενοδοχείου όπου γίνονταν οι διαβουλεύσεις έκαναν κάποια στιγμή και τους τουρίστες ακόμη να γυρίσουν με απορία να δουν τι γίνεται: «Τρύπα 1,2 δισ. ευρώ στα έσοδα» έλεγαν φωναχτά στους διαδρόμους, «νέα μέτρα για το 2016», «αν δεν κλείσει το Ασφαλιστικό δεν κλείνει καμιά συμφωνία» και άλλα τέτοια ακούγονταν στο «πηγαδάκι» που είχαν στήσει μετά τις διαπραγματεύσεις που είχαν την Τετάρτη.
Προς τι η ένταση; Γιατί σχεδόν ταυτόχρονα «έσκαγαν» οι ειδήσεις ότι:
-Οι θεσμοί (το ΔΝΤ κυρίως) «βλέπουν» δημοσιονομικό κενό 1,2 δισ. για το 2015 και βάζουν αστερίσκους για έσοδα 1,2 δισ. του 2016 από μέτρα όπως οι φόροι στα τυχερά παιχνίδια του ΟΠΑΠ ή στο κρασί, οι περικοπές στις αμυντικές δαπάνες, οι ασφαλιστικές εισφορές κλπ.
-Σε μια πρωτοφανή κίνηση, με έκθεσή της η Κομισιόν προτρέχει των διαπραγματεύσεων και ζητά πρόσθετα μέτρα και για το 2016 – πέραν του 2017 και 2018 για τα οποία έχει δεσμευτεί ήδη κυβέρνηση.
-Η Κριστίν Λαγκάρντ λέει πως «αν δεν κλείσει το ασφαλιστικό, δεν συζητάμε καν για μείωση του χρέους».
Με την πλάτη στον τοίχο
Καθώς η κυβέρνηση είναι που υποτίθεται πως βιάζεται να τελειώνει η διαπραγμάτευση, οι δανειστές δεν αντιδρούν και δεν ενίστανται ούτε καν για τις χονδροειδείς παραλείψεις και καθυστερήσεις που διαπιστώνει (όπως πχ σε εφαρμοστικές κινήσεις για τα κόκκινα δάνεια) που οδηγούν και σε νέες αναβολές ή παρατάσεις που, όμως, υπό άλλες συνθήκες, θα είχαν προκαλέσει την μήνι τους. Την περασμένη Πέμπτη μάλιστα ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, μετά τη συνάντησή του με την Άνγκελα Μέρκελ στο Λονδίνο, έφτασε στο σημείο να… επικρίνει τους θεσμούς πως δεν έχουν πάρει καν θέση για το σχέδιο για το Ασφαλιστικό που τους έχει παραδώσει η κυβέρνηση!
Στην Αθήνα όμως, με μία δήλωση-«καρμπόν» την περασμένη Τρίτη και Πέμπτη, ο υπουργός Εργασίας κύριος Γιώργος Κατρούγκαλος έλεγε πως «δεν ζήτησαν ποτέ περικοπή συντάξεων» ενώ «είναι ανοιχτά τα γνωστά τα θέματα που θέτουν πάντα οι δανειστές», όπως η καταβολή των συντάξεων με εισοδηματικά κριτήρια, η κατάργηση της 15ετίας κλπ.
Επιπλέον, ο υπουργός απέφυγε επιμελώς να μιλήσει για «κόκκινες γραμμές» στην περικοπή συντάξεων, λέγοντας και τις δύο φορές πως προσβλέπει «σε μία επωφελή για τον τόπο» συμφωνία - ουσιαστικά δηλαδή συνέδεσε τις συντάξεις με τη μείωση του χρέους όπως και η κ. Λαγκάρντ. Έφτασε μάλιστα στο σημείο, επειδή δεν έλεγαν τι θέλουν οι δανειστές, να τους ζητήσει να καταθέσουν εγγράφως τους προβληματισμούς τους, ώστε η κυβέρνηση να ψάξει άρθρο-άρθρο πού βάζουν «αστερίσκους», για να προσαρμόσουν την πρόταση στα μέτρα τους.
Με άλλα λόγια, όσο οι δανειστές κρατούν κλειστά τα χαρτιά τους, κρατάνε όμηρο την κυβέρνηση, που πιέζεται σχεδόν να... προτείνει μόνη της τα σκληρά μέτρα που θέλουν να ακούσουν οι θεσμοί, χωρίς καν να το ζητήσουν αυτοί επίσημα μέσα στις διαπραγματεύσεις.
Κωστής Χ. Πλάντζος
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ