"Δεν έσπασα τον Δεκέμβριο του 1970, ούτε συνεργάσθηκα με τις SB. Δεν πήρα ποτέ χρήματα, ούτε έκανα γραπτές ή προφορικές αναφορές", έγραψε ο βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης Βαλέσα στο blog του."Διέπραξα ένα σφάλμα, αλλά δεν είναι όπως το λένε. Εδωσα τον λόγο μου να μην το αποκαλύψω. Σίγουρα όχι σήμερα. Εκτός αν το κάνουν άλλοι. Ο ενορχηστρωτής της ιστορίας είναι ακόμη εν ζωή. Οφείλει να αποκαλύψει την αλήθεια και υπολογίζω σε αυτόν. Είχα μία υπερβολικά τρυφερή καρδιά", έγραψε ο Βαλέσα.Ο ηγέτης του αντικομμουνιστικού μετώπου στην Πολωνία, που βρίσκεται σε ταξίδι στις ΗΠΑ και στη Βενεζουέλα, βρίσκεται και πάλι στο προσκήνιο μετά την ανακάλυψη νέων εγγράφων στην κατοικία του υπουργού Εσωτερικών και αρχηγού των μυστικών υπηρεσιών του κομμουνιστικού καθεστώτος Τσέσλαβ Κίζακ, που πέθανε πέρυσι.
Σύμφωνα με το Λούκας Καμίνσκι, επικεφαλής του Πολωνικού Ινστιτούτου Ιστορικής Μνήμης, "στο προσωπικό του ντοσιέ, υπάρχει ένας φάκελος που περιέχει ένα χειρόγραφο σημείωμα με δέσμευση συνεργασίας, που υπογράφεται Λεχ Βαλέσα "Μπόλεκ". Μεταξύ των εγγράφων που περιέχει το ντοσιέ υπάρχουν επίσης χειρόγραφες αποδείξεις πληρωμής, με την υπογραφή "Μπόλεκ".Ο 72χρονος Λεχ Βαλέσα έχει παραδεχθεί κατά το παρελθόν ότι έχει υπογράψει «ένα χαρτί» στην αστυνομία κατά τη διάρκεια μίας από τις συλλήψεις του ως αντικομμουνιστή εργάτη, αλλά ανέκαθεν χαρακτήριζε "παράλογη" κάθε κατηγορία για συνεργασία με την αστυνομία του κομμουνιστικού καθεστώτος.Το θέμα της συνεργασίας του Λεχ Βαλέσα παραμένει από τις αρχές της δεκαετίας του ΄90 θέμα αδιάκοπης δημόσιας συζήτησης ανάμεσα στους υποστηρικτές και τους αντιπάλους του.Μεταξύ των ορκισμένων εχθρών του περιλαμβάνεται ο Γιάροσλαβ Κατσίνσκι, ηγέτης του κυβερνώντος υπερσυντηρητικού κόμματος Δίκαιου και Δικαιοσύνης.
Το 2000, ειδικό δικαστήριο απάλλαξε τον Λεχ Βαλέσα από τις κατηγορίες αυτές. Αλλά το 2008, το Ινστιτούτο Ιστορικής Μνήμης εξέδωσε βιβλίο με το οποίο επανέφερε το θέμα, αναφέροντας ότι ο Λεχ Βαλέσα είχε καταγραφεί ως μυστικός πράκτορας το 1979, ενώ διαγράφηκε τον Ιούνιο 1976 λόγω "έλλειψης προθυμίας για συνεργασία".
Ποιος είναι ο Λεχ Βαλέσα
Ο Λεχ Βαλέσα είναι πολωνός πρώην ακτιβιστής, συνιδρυτής του ιστορικού συνδικάτου «Αλληλεγγύη», πολιτικός, Πρόεδρος της χώρας από το 1990 ως το1995.
Γεννήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 1943 στο χωριό Πόποβο της Πολωνίας, όπου μεγάλωσε ως μέλος φτωχής οικογένειας. Πιστός Καθολικός, έχει δηλώσει ότι η πίστη του τον βοήθησε πάντοτε σε δύσκολες στιγμές. Μετά τη σχολική του εκπαίδευση, βρήκε δουλειά το 1967 στα Ναυπηγεία Λένιν της πόλης Γκντανσκ. Το 1969 παντρεύτηκε την Danuta Gołoś, με την οποία απέκτησε οκτώ παιδιά.
Το 1970 έγινε μέλος της παράνομης απεργιακής επιτροπής των ναυπηγείων, όπου δούλευε. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις της εποχής είχαν αιματηρή κατάληξη, καθώς 40 άνθρωποι σκοτώθηκαν από την αστυνομία, ενώ ο Βαλέσα συνελήφθη, καταδικάστηκε για αντικοινωνική συμπεριφορά και εξέτισε ποινή φυλάκισης ενός έτους. Το 1976 επιχείρησε να συγκεντρώσει υπογραφές για την ανέγερση μνημείου για τους νεκρούς εργάτες της απεργίας του 1970, ενέργεια που οδήγησε στο να χάσει την εργασία του στα Ναυπηγεία. Καθώς ήταν σε ανεπίσημη μαύρη λίστα, δεν μπορούσε να βρει δουλειά και επιζούσε με τη βοήθεια των φίλων του.
Το 1983 του απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, το οποίο δεν πήγε να παραλάβει ο ίδιος, φοβούμενος ότι θα του απαγορευτεί κατόπιν η είσοδος στη χώρα. Το παρέλαβε η σύζυγός του, ενώ το χρηματικό έπαθλο το δώρισε στην «Αλληλεγγύη», η οποία έδρευε, εξόριστη, στις Βρυξέλλες.
Από το 1987 ως το 1990, ο Βαλέσα ήταν πρόεδρος της ημιπαράνομης Προσωρινής Εκτελεστικής Επιτροπής της Αλληλεγγύης.
Στις 9 Δεκεμβρίου 1990, ο Βαλέσα κέρδισε τις προεδρικές εκλογές και εξελέγη Πρόεδρος της χώρας για πέντε χρόνια. Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, ακολούθησε την τακτική της συχνής αλλαγής της κυβερνητικής σύνθεσης, πράγμα που έγινε αντικείμενο κριτικής από την αντιπολίτευση και τον οδήγησε στο να χάσει την ευρεία λαϊκή του αποδοχή ως τα τέλη της θητείας του, το 1995. Έτσι, έχασε τις προεδρικές εκλογές του 1995, τις οποίες κέρδισε ο Αλεξάντερ Κβασνιέβσκι.
Μετά την ήττα, ανακοίνωσε ότι αποσύρεται από την πολιτική, πλην όμως βοήθησε στην οργάνωση του κόμματος «Εκλογική Δράση Αλληλεγγύης», το οποίο κέρδισε τις κοινοβουλευτικές εκλογές. Ήταν εκ νέου υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του 2000, στις οποίες έλαβε μόλις το 1% των ψήφων. Έκτοτε, έκανε πράξη την απόσυρσή του από την πολιτική και διδάσκει ιστορία και πολιτική της Ανατολικής Ευρώπης σε διάφορα ξένα Πανεπιστήμια.
Εκτός από το Νόμπελ Ειρήνης του 1983, ο Βαλέσα έλαβε πολλές άλλες τιμητικές διακρίσεις. Το 2001 έλαβε το βραβείο «Pacem in Terris». Στις 10 Μαΐου 2004, το διεθνές αεροδρόμιο του Γκντανσκ πήρε το όνομά του και ενσωμάτωσε την υπογραφή του στο λογότυπο του αεροδρομίου. Έχει λάβει δεκάδες μετάλλια από διάφορες χώρες, ενώ έχει αναγορευθεί επίτιμος διδάκτορας από 33 Πανεπιστήμια όλου του κόσμου.