«Μπαλάκι» οι ευθύνες για τα χρήματα που πήραν οι αγρότες το 2009 και τα ζητά πίσω η Ευρώπη«Η ΝΔ έδωσε λεφτά στους αγρότες, λεφτά που δεν έπρεπε να είχε δώσει, και τώρα καλούμαστε, δυστυχώς, να τα επιστρέψουμε».
Αυτή η φράση συμπυκνώνει το (ανιστόρητο) αφήγημα της κυβέρνησης για τη γνωστή σε όλους απαίτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να ανακτηθούν 425 εκατ. ευρώ από αγροτικές ενισχύσεις που δόθηκαν σε 800.000 αγρότες το 2009 από τον ΕΛΓΑ. Όμως αυτή η αφήγηση είναι, το λιγότερο, μισή. Και βέβαια χάσαμε και είναι δεδομένο πως το βαρύ τίμημα θα πληρωθεί, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, από τους μη έχοντες πολίτες αυτής της χώρας, ενώ η κυβέρνηση εκτιμά πως είναι στη μάλλον ευχάριστη θέση να ρίξει το «μπαλάκι» της ευθύνης στους προηγούμενους.
Όμως, δεν ήταν και ο τότε ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ (μετέπειτα ΣΥΡΙΖΑ) που έλεγε το 2009 πως «πρέπει να μη ληφθούν υπόψη και να καταργηθούν οι δημοσιονομικοί περιορισμοί και οι κοινοτικοί κανονισμοί της κοινής αγροτικής πολιτικής και να στηριχθεί το εισόδημα των αγροτών από τον εθνικό και κοινοτικό προϋπολογισμό»; Δεν τόνιζε και πίεζε, μάλιστα, προ των ευρωεκλογών της 7ης Ιουνίου, λέγοντας πως ζήτησε «δέσμη άμεσων μέσων για τη στήριξη των αγροτών»; Δεν κατηγορούσε τον τότε πρωθυπουργό, Κ. Καραμανλή, πως «δεν έθεσε το θέμα σε καμιά Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ» και τον Γ. Παπανδρέου πως δεν έθεσε το θέμα στον «φίλο του, κ. Αλμούνια», όπως ανέφερε η Κουμουνδούρου, ξεχνώντας πως ο τότε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μαζί με τον Γ. Ραγκούση είχαν «λουστεί» τα δακρυγόνα στο λιμάνι του Πειραιά, επίσης, στηρίζοντας τις διεκδικήσεις των αγροτών; Και, μάλιστα, την ημέρα που ο Σωτήρης Χατζηγάκης συναντιόνταν για το θέμα με την αρμόδια επίτροπο Μάριον Φίσερ Μπόελ, ενώ στην Αθήνα, σε δημοσκοπήσεις, έως και το περίπου 80% των πολιτών ήταν στο πλευρό των αγροτών.
Έτσι φτάσαμε στην «καμπάνα»
Σήμερα, το ευρωπαϊκό δικαστήριο ζητά να επιστραφούν τα χρήματα απορρίπτοντας το επιχείρημα της Ελλάδας ότι, λόγω της σοβαρής διατάραξης της ελληνικής οικονομίας εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, η Επιτροπή έπρεπε να κρίνει συμβατές τις πληρωμές που κατέβαλε ο ΕΛΓΑ το 2009, και υποστηρίζοντας πως η Αθήνα σε όλη τη δικαστική μάχη, που έληξε πριν από λίγο καιρό, «δεν προέβαλε, προς στήριξη του αιτήματός της, το επιχείρημα ότι συντρέχουν εν προκειμένω εξαιρετικές ειδικές περιστάσεις στον οικείο πρωτογενή γεωργικό τομέα», δηλαδή πως υπήρχαν ειδικές και ξεχωριστές συνθήκες στον ελληνικό αγροτικό τομέα, διαφορετικές από αυτές που ίσχυαν στα άλλα κράτη-μέλη. Ή, όπως αναφέρει η απόφαση: «Από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτει ότι τα στοιχεία που προέβαλε η Ελληνική Δημοκρατία ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου κατέτειναν να αποδείξουν την ύπαρξη σοβαρής διαταράξεως της ελληνικής οικονομίας από το τέλος του έτους 2008 και κατά το έτος 2009, πλην όμως δεν μπορούσαν να αποδείξουν επαρκώς από νομικής απόψεως ότι η οικονομία αυτή αντιμετώπιζε εξαιρετικές ειδικές περιστάσεις…». Προσπαθώντας να συμπυκνώσουμε την απόφαση στην ουσία της, θα μπορούσαμε να πούμε πως οι Ευρωπαίοι καταδικάζουν την Ελλάδα να επιστρέψει τα λεφτά που δόθηκαν στους αγρότες, γιατί δεν πείστηκαν πως, ειδικά, ο αγροτικός τομέας στην Ελλάδα αντιμετώπισε πρόβλημα, οπότε τα χρήματα που δόθηκαν παραβιάζουν την ανταγωνιστικότητα ως κρατικές ενισχύσεις. Οι Ευρωπαίοι θεωρούν, μάλιστα, τα λεφτά κρατικά και όχι ιδιωτικούς πόρους, παρότι περίπου το 1/3 (145 εκατομμύρια) ήταν από εισφορές των αγροτών στον ΕΛΓΑ, πρώτον γιατί τα χρήματα περνούσαν πρώτα από το κρατικό ταμείο και μετά πήγαιναν στον ΕΛΓΑ, δηλαδή οι εισφορές συλλέγονταν από το κράτος, εγγράφονταν στον προϋπολογισμό και στη συνέχεια το κράτος τα έδινε στον ΕΛΓΑ, και δεύτερον γιατί ο ΕΛΓΑ δανειοδοτήθηκε με την εγγύηση του κράτους.
«Φυτρώνουν» νέα προβλήματα
Την ίδια ώρα, όμως, μεγάλη εντύπωση προκαλούν ψίθυροι που λένε πως η κυβέρνηση σκέφτεται να «ανταλλάξει» την ανάκτηση των 425 εκατ. με αλλαγές στο φορολογικό (μειώσεις του αφορολόγητου για όλους). Και σε αυτή την περίπτωση (που δύσκολα θα δεχτεί η ΕΕ), ο λαός βέβαια θα πληρώσει και η κυβέρνηση θα επιδιώξει να αποκομίσει και πάλι κέρδη.
Ως «plan b» ακούγεται, δε, πως υπάρχει και η σκέψη να χωριστούν σε αγρότες «δύο ταχυτήτων»! Ενώ οι Βρυξέλλες δέχονται πως, λόγω της φύσης της αγροτικής οικονομίας στην Ελλάδα, που αποτελείται από μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις, η μέση αγροτική οικογένεια πήρε περί τα 500 ευρώ και αυτά πρέπει να γυρίσει, τώρα στον ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του «Π», μελετούν πώς θα απαλλάξουν από την επιστροφή των χρημάτων τούς πολύ μικρούς αγρότες που έλαβαν έως 100 ευρώ, χωρίς να είναι ξεκάθαρο πώς θα καλυφθούν και από ποιους αυτά τα λεφτά, που δεν θα επιστραφούν. Κάτι που, αν γίνει, είναι προφανές πως θα δημιουργήσει νέα προβλήματα.
Κώστας Αττίας
Το παρόν κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο 19/03