Αντίδραση Τσίπρα λίγο πριν η Ευρώπη δώσει «γη και ύδωρ» στην Άγκυρα - Τι αναφέρει το προσχέδιο κοινής δράσης ΕΕ-Τουρκίας - Στο τραπέζι το σενάριο «one for one»: για κάθε Σύρο πρόσφυγα που θα δέχεται η Τουρκία, θα δέχεται έναν πρόσφυγα και η Ευρώπη, αφού πρώτα επιστρέψουν στην Τουρκία όλοι οι παράνομοι μετανάστες από τα ελληνικά νησιάΜε συνεχείς ανατροπές, αλλαγή στάσεων και εκατέρωθεν πιέσεις κυλούν οι ώρες, καθώς στο παρασκήνιο της εν εξελίξει Συνόδου Κορυφής, εκτυλίσσεται και ένα... ανατολίτικο παζάρι για τα ανταλλάγματα που θα λάβει η Τουρκία, προκειμένου να συνδράμει στην «ανακούφιση» της Ευρώπης από το προσφυγικό πρόβλημα.
Και αν αρχικά η συζήτηση επικεντρωνόταν στο κλείσιμο ή μη του βαλκανικού διαδρόμου, πλέον το ενδιαφέρον μετατοπίζεται στο ρόλο της Τουρκίας, που αποτελεί «κλειδί» για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.
Σύμφωνα με ελληνικές κυβερνητικές πηγές, οι διαδικασίες που ακολουθούνται για την εύρεση συμβιβασμού με την Τουρκία είναι «σύνθετες» και αναμένεται να διαρκέσουν επί μακρόν, καθώς γίνεται προσπάθεια για μια συμφωνία, που θα καλύπτει όλες τις πλευρές.
Πρόκειται για μια εξέλιξη, που η ελληνική πλευρά θεωρεί θετική, καθώς αφαιρεί από την Ελλάδα μια σειρά κατηγοριών από κράτη-μέλη όπως αυτά του Βίζενγκραντ, χαρακτηρίζοντας την εξέλιξη αυτή ως μια «τεράστια ανακούφιση».
Περί τις 19:15 ήρθε στο φως της δημοσιότητας η τουρκική πρόταση που εξετάζουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, η οποία έχει χαρακτηριστεί από ευρωπαϊκές πηγές ως «πολύ σοβαρή» και στην οπιία συμπεριλήφθηκαν και οι προτάσεις της ΕΕ, με αποτέλεσμα να πρόκειται, στην ουσία, για ένα κοινό σχέδιο δράσης.
Προσχέδιο κοινού σχέδίου δράσης ΕΕ-Τουρκίας - Τι δίνει και τι παρνει η Ελλάδα
Για την επίτευξη μιας συμφωνίας για το προσφυγικό στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, έπειτα από τη κατάθεση μιας νέας πρότασης της τουρκικής πλευράς, η Ευρωπαική Επιτροπή συνέταξε ένα προσχέδιο κοινού σχεδίου δράσης, δίνοντας ως ανταλλάγμα για την εφαρμογή επανεισδοχής των μεταναστών και των Σύρων προσφύγων από τα ελληνικά νησιά στην Τουρκία, την ταχύτερη απελευθέρωση των θεωρήσεων εξόδου (βίζα), το άνοιγμα νέων κεφαλαίων για την ενταξιακή πορεία και την χρηματική υποστήριξή τους.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες χαρακτηρίζουν το προσχέδιο ως «σοβαρό» και το εξετάζουν αυτή τη στιγμή, με κάποιους ηγέτες να εκφράζουν την ανησυχία τους για ορισμένα σημεία, ιδιαίτερα ως προς τη διατύπωσή τους, εκτιμώντας ότι θα υπάρξουν αντιδράσεις από τα κοινοβούλιά τους.
Σύμφωνα με το προσχέδιο της τουρκικής πρότασης, η Τουρκία δεσμεύεται να εφαρμόσει επανεισδοχή όλων των παράτυπων μεταναστών που πέρασαν από τη Τουρκία στα ελληνικά νησιά για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Παράλληλα το προσχέδιο στοχεύει σε συμφωνία μεταξύ της τουρκικής και της ελληνικής κυβέρνησης στην εγκατάσταση ενός «ικανού αριθμού» Τούρκων απεσταλμένων σε «μονάδες παρακολούθηση παράτυπης μετανάστευσης» -κυρίως στη Λέσβο, τη Χίο, τη Σάμο, τη Λέρο και την Κω, για την «επίσπευση των περιπτώσεων επανεισδοχής». Σημειώνουμε πως η πρόταση για Τούρκους υπαλλήλους δεν είναι κάτι νέο, καθώς είχε τεθεί ξανά από την Άγκυρα τον Δεκέμβριο.
Στη συνέχεια η Τουρκία δεσμεύεται να εφαρμόσει όλα τα «διοικητικά και νομικά εργαλεία για την εκπλήρωση της επανεισδοχής», έπειτα από συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση.
Όπως αναφέρει το κείμενο του προσχεδίου της συμφωνίας, η Τουρκία θα βοηθήσει στην επανεγκατάσταση των Σύρων προσφύγων από την Ελλάδα στα κράτη-μέλη της ΕΕ με τη λογική της φόρμουλας «ένας προς έναν» -δηλαδή, για κάθε Σύρο πρόσφυγα που δέχεται πίσω η Τουρκία, τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα δέχονται έναν πρόσφυγα από την Τουρκία, αφού προηγουμένως οι γείτονες υποδεχθούν πίσω όλους τους παράνομους μετανάστες από τα ελληνικά νησιά.
Τέλος, η Τουρκία δεσμεύεται να υλοποιήσει τα έργα υποστήριξης προσφύγων που πρότεινε η τουρκική κυβέρνηση σε συνεργασία με το αρμόδιο όργανο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τι θέλει η Τουρκία από την Ευρώπη
Σύμφωνα με την τουρκική πρόταση, η Άγκυρα αναμένει η Ευρωπαϊκή Ένωση «να εκκενώσει πλήρως τα ελληνικά νησιά από πρόσφυγες και να εφαρμόσει επανεισδοχή μόνο σε όσους πέρασαν στα νησιά έπειτα από τον καθορισμό ημερομηνίας έναρξης», καθώς και η ΕΕ να καλύψει το κόστος της επανεισδοχής.
Παράλληλα, ζητά την απελευθέρωση των θεωρήσεων εξόδου (βίζα) για τους Τούρκους πολίτες, νωρίτερα από την προηγούμενη συμφωνία, μέχρι το τέλος του Ιουνίου του 2016, συνδέοντας την πρόοδο που κάνει η ΕΕ στις θεωρήσεις με την πρόοδο της επανεισδοχής προσφύγων και μεταναστών από την Τουρκία.
Στη συνέχεια η Τουρκία ζητά να τηρήσει η ΕΕ τη μετεγκατάσταση των Σύρων προσφύγων σύμφωνα με τη φόρμουλα που προτείνει η Τουρκία (ένας προς έναν) και συνεργασία για από κοινού δημιουργία «ανθρωπιστικών ζωνών ασφαλείας» εντός τουρκικού εδάφους.
Τέλος, η Τουρκία ζητάει την απελευθέρωση νέων ενταξιακών κεφαλαίων, τρία επιπλέον δισεκατομμύρια σε βοήθεια έως το 2018 και την καταγραφή προόδου σε μηνιαία βάση.
Τα αιτήματα της Άγκυρας επιβεβαίωσε με δηλώσεις του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, μετά την ολοκλήρωση του γεύματος εργασίας και πριν ξεκινήσει η σύσκεψη των «28».
Αντίδραση Τσίπρα στα τουρκικά αιτήματα
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο Αλέξης Τσίπρας αντέδρασε στις τουρκικές αξιώσεις, τονίζοντας ότι δεν μπορούν να «ξεπαγώσουν» τα πέντε κεφάλαια για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.
Κατά την παρέμβασή του στη Σύνοδο των 28 ηγετών της ΕΕ, σύμφωνα με τις ίδιες κυβερνητικές πηγές, ο πρωθυπουργός είπε πως τα κεφάλαια δεν μπορούν να ανοίξουν, εάν δεν υπάρξουν βήματα προόδου από την πλευρά της Τουρκίας στην εφαρμογή του πρωτοκόλλου της Άγκυρας και στο θέμα του «casus belli».
Iωάννης Γ. Αντύπας
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ