Η παρέμβαση των «53+», αλλά και η απαίτηση των μικρότερων κομμάτων της αντιπολίτευσης για «απλή και ανόθευτη αναλογική» ακύρωσε τα σχέδια για διατήρηση ενός μικρότερου μπόνους εδρών.Με το κοινωνικό, πολιτικό και εσωκομματικό πεδίο να έχουν πάρει «φωτιά», ο πρωθυπουργός έσπευσε να λύσει ο ίδιος το γόρδιο δεσμό με τις διαφωνίες στον ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με την κυβερνητική πρόταση για το νέο εκλογικό νόμο, ο οποίος αναδεικνύεται σε σημαντικό εργαλείο στην τακτική και την προσπάθεια του Μεγάρου Μαξίμου να ελέγξει τις εξελίξεις.
Ο Αλέξης Τσίπρας παρέστη στην πολύωρη συνεδρίαση της πολιτικής γραμματείας του κόμματός του, η οποία κατέληξε στην πρόταση για απλή αναλογική, με πλήρη κατάργηση του μπόνους για το πρώτο κόμμα, ενώ είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο να μειωθεί και το όριο του 3% για την είσοδο ενός κόμματος στη Βουλή.
Με την απόφαση αυτή τερματίζεται η διχογνωμία που υπήρχε στο κυβερνών κόμμα για το νέο εκλογικό νόμο: η μία άποψη, κυρίως των κομματικών στελεχών έλεγε για απλή και ανόθευτη αναλογική, η άλλη, κυρίως κυβερνητικών στελεχών, ιδίως πασοκογενών, ακόμη και του αρμόδιου υπουργού Εσωτερικών Παναγιώτη Κουρουμπλή, υποστήριζε τη διατήρηση ενός μικρότερου μπόνους της τάξης των 20-30 εδρών, αντί των 50 που είναι σήμερα, για το πρώτο κόμμα.
Ωστόσο, οι αντιδράσεις στην Κουμουνδούρου και κυρίως η παρέμβαση των «53+», της ισχυρής δηλαδή εσωκομματικής αντιπολίτευσης, που εκπροσωπεί η συγκεκριμένη ομάδα, υπέρ της απλής και ανόθευτης αναλογικής, έγειρε την πλάστιγγα. Νωρίτερα βέβαια το Μέγαρο Μαξίμου είχε διαπιστώσει ότι τα μικρότερα κόμματα της αντιπολίτευσης δύσκολα θα ψήφιζαν ένα σύστημα με μικρότερο έστω μπόνους εδρών για το πρώτο κόμμα. Αυτό είχε διαμηνυθεί για παράδειγμα από την Ένωση Κεντρώων σε απεσταλμένους του πρωθυπουργού, που είχαν βολιδοσκοπήσει τον Βασίλη Λεβέντη, ενώ αρνητική ήταν σαφώς η στάση του ΚΚΕ και άκρως επιφυλακτική του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού.
Με δεδομένο ότι χρειάζονται τουλάχιστον τα τρία, αν όχι και τα τέσσερα παραπάνω κόμματα για να επιτευχθεί η αυξημένη πλειοψηφία των 200 βουλευτών, ώστε το νέο εκλογικό σύστημα να ισχύσει από τις αμέσως επόμενες εκλογές, ο κ. Τσίπρας αντιλήφθηκε ότι μόνο με την απλή και ανόθευτη αναλογική μπορεί να επιτύχει την απαιτούμενη συναίνεση. Την οποία επιδιώκει και για έναν ακόμη λόγο: για να οδηγήσει σε πολιτική απομόνωση τη ΝΔ, η οποία είναι η μόνη σταθερή δύναμη υπέρ της ενισχυμένης αναλογικής.
Παρά ταύτα, απομένει να διερευνηθεί η στάση των κομμάτων για το όριο του 3% και γι’ αυτό η σχετική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως: είναι πιθανόν να αντιδράσουν με τη μείωσή του, κόμματα όπως το ΠΑΣΟΚ, ενώ αντιθέτως άλλα, όπως το ΚΚΕ να τη ζητήσουν.
Η ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος αποφάσισε να επιταχύνει όλες τις σχετικές διεργασίες και διαδικασίες και εξαιτίας ενός απλού λόγου: η πίεση από τις κοινωνικές αντιδράσεις για τα σκληρά μέτρα που ήδη εφαρμόζονται, αλλά και ενόψει των μεγάλων μετώπων, που θα ξεσπάσουν εξαιτίας για παράδειγμα των ιδιωτικοποιήσεων, είναι ασφυκτική. Το Μαξίμου επιζητεί βαλβίδες αποσυμπίεσης, αλλά και μεταφορά της συζήτησης σε θέματα όπως οι θεσμικές αλλαγές, όπου μπορεί να ελέγξει τις εξελίξεις και να εμφανίσει σημαντικές πρωτοβουλίες και τομές.
Γι’ αυτό και ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τους πολιτικούς αρχηγούς τις αμέσως επόμενες ημέρες, ενώ το σαββατοκύριακο 25 και 26 Ιουνίου θα συνεδριάσει η κεντρική επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ για να διαμορφώσει το τελικό πλαίσιο των προτάσεων.
Γιάννης Μακρυγιάννης
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ