Το μπόνους, στον εκλογικό νόμο που ετοιμάζει η κυβέρνηση, θα κατανέμεται στο κόμμα που, ακόμη και δεύτερο, θα μπορεί να σχηματίσει κυβέρνησηΤη φυγή προς τα εμπρός που επιδιώκει το Μέγαρο Μαξίμου, μετά και το κλείσιμο της αξιολόγησης, θα επιχειρήσει να κάνει πράξη το επόμενο διάστημα ο Αλέξης Τσίπρας δίνοντας μάλιστα το «πράσινο φως», στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο. Σε αυτήν εντάσσονται οι θεσμικές αλλαγές που θέλει να «τρέξει» το επόμενο διάστημα, ευθύς εξ εξαρχής από τον εκλογικό νόμο.
Μάλιστα, η ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών, που επεξεργάζεται την αλλαγή του υπάρχοντος εκλογικού συστήματος, διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι «αν θέλεις να αλλάξεις τον εκλογικό νόμο, πρέπει να το κάνεις στις αρχές της τετραετίας, ώστε να δοθεί χρόνος για συζήτηση και συνεννόηση με όλες τις πολιτικές δυνάμεις». Αυτό, άλλωστε, ήταν και ένα από τα βασικά επιχειρήματα του Αλέξη Τσίπρα, στην παρέμβασή του στο υπουργικό συμβούλιο,ώστε να κλείσει και τα σενάρια πρόωρων εκλογών.
Και οι δεύτεροι έσονται πρώτοι
Δεν είναι λίγες οι φορές που ο Παναγιώτης Κουρουμπλής έχει περάσει το κατώφλι του Μεγάρου Μαξίμου, ειδικά το τελευταίο διάστημα, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Σύμφωνα με πληροφορίες από το περιβάλλον του αρμόδιου υπουργού, οι προτάσεις του βρίσκονται ήδη στη διάθεση του πρωθυπουργού.
«Παναγιώτη, προχώρα», του είπε ο Αλέξης Τσίπρας και ο κ.Κουρουμπλής περιμένει να πάρει το «πράσινο φως» ώστε να τις παρουσιάσει στην ΠΓ του κόμματος.
Ο ίδιος, πάντως, επισημαίνει σε κάθε τόνο ότι πρόκειται για προσωπικές απόψεις, πως δεν αποτελούν ακόμη θέσεις της κυβέρνησης και πως το τελικό σχέδιο θα αποτυπωθεί μετά από διαβούλευση με το κόμμα και την ΚΟ. Επιπλέον, ο πρωθυπουργός θα αναθέσει τη συζήτηση–ώστε να καταλήξει το κυβερνητικό σχέδιο για τον νέο εκλογικό νόμο– στο κυβερνητικό συμβούλιο μεταρρύθμισης, στο οποίο θα προΐσταται και επανεκκίνησε τον περασμένο Νοέμβριο, με αφορμή τις αλλαγές στη Δημόσια Διοίκηση.
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα προτάσεις του υπουργού Εσωτερικών, το νέο εκλογικό σύστημα βασίζεται στο ιταλικό σύστημα, το οποίο εφαρμόστηκε στη γειτονική χώρα πριν από περίπου επτά χρόνια.
Βασίζεται στην καθιέρωση της απλής αναλογικής για 270 έδρες, ενώ μειώνεται το μπόνους των 50 εδρών σε 30.
Η καινοτομία όμως, σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών, είναι πως το μπόνους θα κατανέμεται στο κόμμα που, ακόμη και δεύτερο, θα μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση. Κι αυτό γιατί θα προβλέπεται η προεκλογική προγραμματική συμφωνία κομμάτων και σχηματισμών, χωρίς όμως τα συνεργαζόμενα κόμματα να χάνουν την αυτοτέλειά τους, δείχνοντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Δημοκρατική Συμπαράταξη.
«Εάν ένα κόμμα αθροίζει, με τις συνεργασίες που θα έχει κάνει,μεγαλύτερο ποσοστό από τον νικητή και καταφέρει να συγκεντρώσει 40%, σημαίνει ότι ο ελληνικός λαός θέλει αυτόν τον σχηματισμό για να κυβερνήσει. Δεν πρέπει να του δώσουμε την ευκαιρία λοιπόν;»επιχειρηματολογεί κομματικό στέλεχος.
Αν διαλυθεί ο σχηματισμός;
Βέβαια, δεν υπάρχει σαφής απάντηση στο τι μπορεί να γίνει εάν μετεκλογικά διαλυθεί ο συνασπισμός, τι θα γίνει δηλαδή με το μπόνους που θα έχει ήδη πάρει, ή εάν με το υπάρχον πολιτικό δυναμικό, ευνοούνται τέτοιες συνεργασίες. «Ένας εκλογικός νόμος έχει και τα ρίσκα του», επισήμανε η ίδια κομματική πηγή.Επιπλέον, οι προτάσεις του Π.Κουρουμπλή περιλαμβάνουν «σπάσιμο» των μεγάλων περιφερειών, ώστε να μην εκλέγουν πάνω από 6 βουλευτές, αλλά και εξορθολογισμό στη διανομή των εδρών.
Μάλιστα, όπως έχει τονίσει ο υπουργός Εσωτερικών, «όσα συμβαίνουν σήμερα είναι έκτρωμα. Η ΝΔ ως δεύτερο κόμμα στις προηγούμενες εκλογές δεν έχει βουλευτή, για παράδειγμα, στην Καβάλα ή στην Κομοτηνή» .
Οι περιφέρειες που εκλεγούν πάνω από 6 βουλευτές και που αναμένεται να αλλάξουν είναι οι εξής:
- Α΄ Αθηνών:14 βουλευτές
- Β΄ Αθηνών: 44 βουλευτές
- Αττικής:15 βουλευτές
- Β΄Πειραιά: 8 βουλευτές
- Α΄ Θεσσαλονίκης: 16 βουλευτές
- Β΄Θεσσαλονίκης: 9 βουλευτές
- Αχαΐας, Ηρακλείου και Λάρισας: από 8 βουλευτές
- Αιτωλοακαρνανίας:7 βουλευτές
Επίσης, ο Π.Κουρουμπλής προτείνει 12ετή θητεία για τους βουλευτές, δεν αλλάζει το πλαφόν του 3% ως ποσοστό για την είσοδο κόμματος στη Βουλή, ενώ συζητάει και την ψήφο στα 17.
Το κόμμα και η απλή αναλογική
Σύμφωνα με πληροφορίες από στενούς συνεργάτες του πρωθυπουργού, ο ίδιος θα ήθελε να συνδεθεί η αλλαγή του εκλογικού νόμου με το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο μετατίθεται τελικά για τα τέλη του Σεπτέμβρη.Ωστόσο, μέχρι τότε θα ήθελε να ξεκινήσει ένας ευρύς διάλογος, αν και η χρονική περίοδος του καλοκαιριού δεν ενδείκνυται, ώστε το νέο σύστημα, όταν φτάσει στη Βουλή, να συγκεντρώνει τη στήριξη του μεγαλύτερου μέρους των πολιτικών δυνάμεων του τόπου.
Πόσους ψήφους χρειάζεται
Για να εφαρμοστεί οποιαδήποτε αλλαγή στον εκλογικό νόμο στις επόμενες εκλογές, όποτε και αν γίνουν, χρειάζεται να περάσει από τη Βουλή έχοντας συγκεντρώσει τις ψήφους 200 βουλευτών. Σε διαφορετική περίπτωση, οι αλλαγές θα ισχύσουν από τις μεθεπόμενες εκλογές.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στην Κουμουνδούρου δεν έχουν εκφράσει, προς ώρας, κάποιες επιφυλάξεις για το σύνολο των προτάσεων Κουρουμπλή.
Ωστόσο, σύμφωνα με στελέχη που ανήκουν στην ΠΑΣΟΚική πτέρυγα, ο βασικός κορμός του ΣΥΡΙΖΑ, τουλάχιστον στην ΠΓ του κόμματος, εμφανίζεται πιο διστακτικός ως προς τη μορφή της απλής αναλογικής που προτείνει ο υπουργός, επισείοντας τον κίνδυνο της ακυβερνησίας, «όταν εκείνοι ήταν που παλαιότερα μιλούσαν για απλή και ανόθευτη αναλογική», σχολίαζε σκωπτικά κομματικό στέλεχος.
Υπάρχουν, βέβαια, και εκείνοι που αναρωτιούνται γιατί μικρότερα κόμματα, όπως το ΠΑΣΟΚ ή η Ένωση Κεντρώων, θα επιδίωκαν να «κατέβουν» στις εκλογές συνεργαζόμενοι με τον ΣΥΡΙΖΑ. Εκτός από το δέλεαρ του μπόνους των εδρών, αλλά και κυβερνητικών θέσεων, θεωρούν πως, ειδικά στο ΠΑΣΟΚ, η Φώφη Γεννηματά έχει να αντιμετωπίσει ποικίλα εσωκομματικά προβλήματα, αλλά και το δίλημμα γιατί ο ψηφοφόρος που θα επιλέξει μια «προοδευτική ψήφο» να τη ρίξει στο ΠΑΣΟΚ και όχι κατ’ ευθείαν στον ΣΥΡΙΖΑ.
Όμως, στο Μέγαρο Μαξίμου βλέπουν ισχυρές ανακατατάξεις στο εσωτερικό ειδικά των κομμάτων της Κεντροαριστεράς, αλλά και του Ποταμιού, εκτιμώντας πως θα ξεκαθαρίσει το τοπίο και θα ευνοηθούν οι συνεργασίες που επιδιώκει, έστω και αν είναι δεύτερο κόμμα.
Της Ειρήνης Σαββοπούλου
* Ρεπορτάζ από την εφημερίδα ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ που κυκλοφόρησε