Η τελετή ανέδειξε την κουλτούρα των Βραζιλιάνων, με πολύ μουσική, κέφι και φυσικά πολύ χορό, ενώ είχε ως κεντρικό μήνυμα πως «η καρδιά δεν έχει όρια. Όλοι μας έχουμε καρδιά», αναδεικνύοντας έτσι το θέμα της ισότητας μεταξύ των ανθρώπων.
Το καλωσόρισμα
Εντυπωσιακό ήταν το καλωσόρισμα των διοργανωτών στους θεατές αλλά και στα εκατομμύρια των τηλεθεατών που παρακολούθησαν την τελετή έναρξης των Παραολυμπιακών Αγώνων. Το εναρκτήριο βίντεο είχε πρωταγωνιστή τον πρόεδρο της Διεθνούς Παραολυμπιακής Επιτροπής, Σερ Φίλιπ Κρέιβεν, ο οποίος σε μια διαδρομή από τον Στόουκ Μάντεβιλ (εκεί όπου γεννήθηκε η ιδέα των Αγώνων) έως το Ρίο ακολουθεί μια διαδρομή μέσα από χρώματα, χαμόγελα, μουσική, χορό, γεύσεις και πολύ χαρά. Ο πρόεδρος της IPC, με φυσική παρουσία πλέον, έδωσε το σύνθημα για την αντίστροφη μέτρηση, ενώ στη συνέχεια ο Άαρον Γουίλζ, ένας αθλητής των extreme sports που βρίσκεται σε αναπηρικό αμαξίδιο, κατέβηκε μια ειδικά διαμορφωμένη ράμπα με μεγάλη ταχύτητα και περνώντας μέσα από ένα ειδικό πάνελ έστειλε το μήνυμα ότι η αναπηρία είναι απλώς η αρχή της δημιουργίας πραγμάτων και καταστάσεων που δεν μπορεί να ζήσει ένας αρτιμελής.
Ο επτάχρονος Πεντρίνιο ντα Σερίνα, ως εκπρόσωπος της νέας γενιάς της βραζιλάνικης μουσικής, έδωσε το σύνθημα για τον «κύκλο της σάμπα». Ένας κύκλος με πολύ μουσική, πολύ χορό και πολύ ενθουσιασμό, κύρια γνωρίσματα της βραζιλιάνικης κουλτούρας, την οποία οι διοργανωτές φρόντισαν να παρουσιάσουν και κατά τη διάρκεια της τελετής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων.
Οι παραλίες του Ρίο είναι πασίγνωστες. Το υγρό στοιχείο, σε συνδυασμό με την άμμο, βρίσκονται στην κουλτούρα των Βραζιλιάνων, οι οποίοι έχουν τις παραλίες σαν το δεύτερό τους σπίτι. Για διασκέδαση αλλά και άθληση. Και οι διοργανωτές φρόντισαν να βάλουν κι αυτό το στοιχείο στην τελετή έναρξης, με πρωταγωνιστή αυτή τη φορά τον Βραζιλιάνο Παραολυμπιονίκη των 15 μεταλλίων στην κολύμβηση, Ντάνιελ Ντίας. Σε μια ψηφιακή πισίνα με κρυστάλλινα νερά, ο Ντίας κολυμπάει ελεύθερο, πριν κάνουν την είσοδό τους πολύχρωμες μπάλες αλλά και διάφοροι «λουόμενοι» με πολύχρωμες ομπρέλες που συμμετέχουν σε διάφορα σπορ (βόλεϊ, σέρφινγκ) για να βάλουν τους θεατές σε ένα πιο παιχνιδιάρικο κλίμα. Στο παιχνίδι αυτό συμμετέχουν και άνθρωποι που βρίσκονται σε καρότσι, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο οι διοργανωτές να περάσουν το μήνυμα ότι οι θάλασσες και οι παραλίες είναι για όλους.
Ποτέ μην τα παρατάς
Η Μαρία Μαλσάρ παραολυμπιονίκης του 1984 στην τελετή έναρξης των Παραολυμπιακών του Ρίο. Το μήνυμά της ποτέ μην τα παρατάς. Δείτε το βίντεο με την παρουσία της στο γήπεδο:
Η είσοδος της σημαίας και η παρέλαση
Η βραζιλιάνικη σημαία μπήκε στο γήπεδο στα χέρια της Ροσεάν Μίκολις, κόρη του Άλντο Μίκολις, του πρωτεργάτη για τη διάδοση του Παροαλυμπιακού Κινήματος στην Βραζιλία. Με τον μαέστρο Ζοάο Κάρλος Μάρτινς στο πιάνο για τον εθνικό ύμνο αλλά και τα πυροτεχνήματα να κάνουν τη νύχτα μέρα, παρέλασαν οι αποστολές. Κάθε ένας από τους εθελοντές που συνόδευαν τις χώρες κατά την είσοδό τους στο Μαρακανά, κρατούσε ένα κομμάτι από ένα τεράστιο παζλ, το οποίο όταν ολοκληρώθηκε παρουσίαζε μια καρδιά να χτυπάει, σχεδιασμένη από τον Βικ Μουνίζ και με moto ότι η «η καρδιά δεν έχει όρια. Όλοι μας έχουμε καρδιά».
Ο Αλ Χουσείν, ο Σύρος πρόσφυγας που ζει, εργάζεται και προπονείται στην Ελλάδα, μπήκε πρώτος στο στάδιο κρατώντας τη σημαία των Ανεξάρτητων Παραολυμπιακών Αθλητών, η οποία δημιουργήθηκε μετά από πρόταση της Ελληνικής Παραολυμπιακής Επιτροπής προς την IPC.
Η υπόλοιπη παρέλαση έγινε με αλφαβητική σειρά (με το πορτογαλικό αλφάβητο), με την Ελλάδα να μπαίνει στο Μαρακανά έχοντας σημαιοφόρο τον Παραολυμπιονίκη του μπότσια, Γρηγόρη Πολυχρονίδη. Σε μικρή απόσταση ο πρόεδρος της ΕΠΕ και αρχηγός της ελληνικής αποστολής, Γιώργος Φοντουλάκης και αμέσως μετά οι υπόλοιποι Έλληνες αθλητές και οι συνοδοί τους. Την τεράστια ελληνική σημαία που κυριαρχούσε στην παρέλαση της ελληνικής ομάδας κρατούσαν η υπαρχηγός της ελληνικής αποστολής, Σάσα Γκούφα, ο Γενικός Γραμματέας της ΕΠΕ, Άρης Πανανός μαζί με τον γιο του και Παροαλυμπιονίκη στο Μπότσια, Νίκο Πανανό αλλά και οι αθλητές Κέλλυ Λουφάκη, Πασχάλης Κουλούμογλου, Θανάσης Μπαράκας, Δημοσθένης Μιχαλεντζάκης, Δωροθέα Ποιμενίδου, Στέλλα Σμαραγδή και Στέφανος Διαμαντής.
Πρώτος τον λόγο πήρε ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής των Ολυμπιακών και Παραολυμπιακών Αγώνων, Κάρλος Άρθουρ Νούζμαν ο οποίος καλωσόρισε τους αθλητές και τους συνοδούς τους στο Ρίο κάτι που έκανε λίγη ώρα αργότερα και ο πρόεδρος της IPC, Σερ Φίλιπ Κρέιβεν. Την έναρξη των αγώνων κήρυξε... βιαστικά ο νέος πρόεδρος της Βραζιλίας, Μισέλ Τέμερ, λόγω των εντονότατων αποδοκιμασιών προς το πρόσωπό του.
Απόλυτο σκοτάδι
Περισσότεροι από 400 ηθοποιοί-χορευτές με μπαστούνια που διέθεταν ειδικό φωτισμό, μετέτρεψαν το απόλυτο σκοτάδι που είχε δημιουργηθεί στο Μαρακανά, σε μέρα. Οι ηθοποιοί, σε μια προσπάθεια να δείξουν τις μοναδικές ικανότητες των τυφλών αλλά και των ανθρώπων με μειωμένη όραση, δημιούργησαν με απόλυτο συγχρονισμό ένα τεράστιο μάτι στο κέντρο της αρένας. Οι Ρενάτα και Όσκαρ, δύο Βραζιλιάνοι τυφλοί χορευτές συγκίνησαν τους πάντες με τις χορευτικές τους ικανότητες, στέλνοντας το μήνυμα ότι μπορείς να αναπτύξεις μια νέα αίσθηση, εάν χάσεις τη μία από τις πέντε που διαθέτει ο άνθρωπος.
Ο Άνθρωπος του Βιτρούβιου, διαφορετικός αλλά ίσος!
Οι χορευτές παρουσίασαν στην αρένα του Μαρακανά μια παραλλαγή του «Ανθρώπου του Βιτρούβιου», του διάσημου σχεδίου του Λεονάρντο ντε Βίντσι. Ο Κανόνας των Αναλογιών όπως ονομάζεται το σχέδιο και το κείμενο του ντα Βίντσι παρουσίαζε χορευτές να έχουν την στάση του άνδρα που απεικονίζεται στο σχέδιο αλλά με σταδιακές σωματικές μετατροπές. Μετατροπές που όμως σε καμμία περίπτωση δεν επηρεάζουν την ισότητα των ανθρώπων.
Η είσοδος της Παραολυμπιακής σημαίας
Γονείς με τα παιδιά τους που αντιμετωπίζουν σοβαρά κινητικά προβλήματα μπήκαν στο στάδιο κρατώντας τη σημαία της Διεθνούς Παραολυμπιακής Επιτροπής, ενώ τον όρκο για τους αθλητές, τους διαιτητές και τους προπονητές έδωσαν οι σπρίντερ Τερεζίνα Γκουιλχερμίνα, η διαιτητής μπότσια Ρακέλ Ντάφρε ντε Αροσέλας και ο προπονητής στίβου Αμαουρί Βερισίμο.
Ο Αντόνιο Ντελφίνο ντε Σόουζα, ο οποίος σε ηλικία 17 ετών υποχρεώθηκε σε ακρωτηριασμό του χεριού του, μπήκε στο στάδιο με την φλόγα. Υπό δυνατή βροχή, την παρέδωσε στην Μαρσία Μαλσάρ (σ.σ. λόγω της νεροποντής είχε ένα μικρό ατύχημα το οποίο κατάφερε να το ξεπεράσει πολύ γρήγορα αποσπώντας το έντονο χειροκρότημα των θεατών) και εκείνη με τη σειρά της στην Άντρια Ρόκα Σάντος, αθλήτρια με προβλήματα όρασης. Η Ρόκα Σάντος παρέδωσε την φλόγα στον κάτοχο των περισσοτέρων μεταλλίων σε παραολυμπιακούς αγώνες για λογαριασμό της Βραζιλίας και συγκεκριμένα 13, έξι εκ των οποίων χρυσά, Τσοντοάλντο Σίλβα. Για τον Σίλβα, οι αγώνες του Ρίο θα είναι και οι τελευταίοι, αφού έχει αποφασίσει να εγκαταλείψει την ενεργό δράση αμέσως μετά. Το σκηνικό που είχε στηθεί στο Μαρακανά για το άναμα του βωμού, παρέπεμπε στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας ανάπηρος. Όμως ως δια μαγείας, τα απροσπέλαστα σκαλοπάτια που ήταν στον δρόμο της, έγινε ένας βατός διάδρομος που του επέτρεψε να βρεθεί στην κορυφή του βωμού προκειμένου να τον ανάψει.
Βραζιλιάνικη «γιούχα» στον πρόεδρο στην έναρξη των Παραολυμπιακών
Χιλιάδες διαδηλωτές αποδοκίμασαν τον νέο πρόεδρο της Βραζιλίας Μισέλ Τέμερ στην παρέλαση για την Ημέρα της Ανεξαρτησίας καθώς και στην τελετή έναρξης των Παραολυμπιακών Αγώνων, τις πρώτες επίσημες εκδηλώσεις στις οποίες παρέστη αφότου ανέλαβε τα καθήκοντα του αρχηγού του κράτους την 31η Αυγούστου.
Πέρα από τη Μπραζίλια και το Ρίο ντε Ζανέιρο, διαδηλώσεις έγιναν επίσης σε πάνω από δέκα άλλες πολιτειακές πρωτεύουσες, με τους συμμετέχοντες να φωνάζουν συνθήματα όπως «έξω ο Τέμερ», «σφετεριστή» ή «εκλογές τώρα».
Η αστυνομία ανέφερε ότι στη διαδήλωση στην πρωτεύουσα, Μπραζίλια, μερικά μέτρα από τον χώρο όπου γινόταν η στρατιωτική παρέλαση, συμμετείχαν περίπου 2.700 άνθρωποι, για να καταγγείλουν τη νέα κυβέρνηση – η οποία σχεδιάζει να λάβει σκληρά δημοσιονομικά μέτρα για να αντιμετωπίσει τη χειρότερη ύφεση που έχει πλήξει τη βραζιλιάνικη οικονομία εδώ και δεκαετίες.
Οι διαδηλωτές, όπως και η πρώην πρόεδρος Ντίλμα Ρουσέφ κατά τη διάρκεια της δίκης της στη Γερουσία, η έκβαση της οποίας ήταν η καθαίρεσή της, κατήγγειλαν το κοινοβουλευτικό «πραξικόπημα» εναντίον της από τη δεξιά και τον Τέμερ, τον μέχρι πρότινος αντιπρόεδρό της.
Υπό τον ήχο αποδοκιμασιών, του συνθήματος «έξω ο Τέμερ» αλλά και επευφημιών από μέρος του κοινού, ο Τέμερ κήρυξε την έναρξη των εορτασμών για τη βραζιλιάνικη εθνική γιορτή σε κεντρική λεωφόρο της Μπραζίλιας, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του και πολλούς υπουργούς του.
Στη συνέχεια πήγε στο Ρίο ντε Ζανέιρο για την τελετή έναρξης των Παραολυμπιακών Αγώνων. Μέσα στο στάδιο, χιλιάδες άνθρωποι φώναξαν «έξω ο Τέμερ», όπως είχε συμβεί και την 5η Αυγούστου, στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων.
Στο Σάο Πάολο, την οικονομική πρωτεύουσα της Βραζιλίας, οι διαδηλωτές ήταν περίπου 10.000, σύμφωνα με τους διοργανωτές της κινητοποίησης. Η αστυνομία δεν έδωσε καμιά εκτίμηση για τον αριθμό τους.
Οι εκδηλώσεις για τα 194 χρόνια της ανεξαρτησίας της Βραζιλίας τελέστηκαν μια εβδομάδα μετά την ιστορική καθαίρεση της Ρουσέφ από τη Γερουσία, έπειτα από τη δίκη της διότι παραποίησε τα στοιχεία για το δημόσιο έλλειμμα ώστε να συγκαλύψει το μέγεθος της οικονομικής κρίσης, κατά τους επικριτές της.
Αλλά κι η ίδια η Ρουσέφ – που εξελέγη το 2010 και ξανά, οριακά, το 2014 – είχε αποδοκιμαστεί στις εκδηλώσεις για την εθνική εορτή το 2015.