26 Σεπτεμβρίου 2016

Ναυάγιο «Εξπρές Σάμινα»: Επιβάτις που γλίτωσε, αλλά έχασε τον σύζυγό της διηγείται και συγκλονίζει

Το ημερολόγιο έγραφε 26 Σεπτεμβρίου 2000 όταν το επιβατηγό-οχηματαγωγό πλοίο «Εξπρές Σάμινα» προσέκρουσε στις νησίδες «Πόρτες», έξω από την Πάρο και στη συνέχεια βυθίστηκε, οδηγώντας στον θάνατο 81 ανθρώπους.
Δεκατέσσερα χρόνια αργότερα, το singleparent.gr δημοσίευσε ένα κείμενο που είχε γράψει μία επιβάτιδα του μοιραίου πλοίο, η οποία έχασε το σύζυγό της.

«Με λένε Θέμις και θα ήθελα να διηγηθώ την ιστορία μου, πώς έχασα τον άνθρωπό μου στο ναυάγιο του Σάμινα στη Πάρο, πρίν από 14 χρόνια (το κείμενο γράφτηκε τον Δεκέμβριο του 2014).
Με τον άντρα μου ήμασταν ένα χρόνο παντρεμένοι και ο γιος μας ήταν 3 μηνών τότε. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη φρίκη που έζησα, το ναυάγιο, τα πτώματα που περνούσαν από μπροστά μου, τα ουρλιαχτά και τις φωνές, το σκοτάδι και τα κύματα, το παιδί μου που πάλευα με νύχια και με δόντια να κρατήσω στην επιφάνεια ώσπου πέρασε ένας ψαράς, καλή του ώρα όπου και να΄ναι, και μας τράβηξε στη βάρκα του. Έκανα πολλά χρόνια ψυχοθεραπεία για να σταθώ στα πόδια μου και μέσα στην ατυχία μου, ευτυχώς το παιδί μου ήταν πολύ μικρό και δεν θυμάται τίποτα.


Τον άντρα μου όμως δεν θα τον ξεχάσω ποτέ…
Ήταν Σεπτέμβριος του 2000 όταν η κολλητή μου στην Αθήνα, βάφτιζε το αγοράκι της και αποφασίσαμε να πάμε οικογενειακώς. Πήγαμε, περάσαμε πολύ ωραία, είδαμε τους φίλους μας και αποφασίσαμε στην επιστροφή να ταξιδέψουμε βράδυ γιατί το παιδί ήταν πολύ μικρό και δεν θέλαμε να αναστατωθεί. Ήμασταν στη καμπίνα με τον άντρα μου και το μωρό, όταν θυμήθηκα πως είχα ξεχάσει το μπιμπερό του στο σαλόνι του καραβιού. Κρατούσα το παιδί μου στα χέρια και όπως μπήκα, το θυμήθηκα και γύρισα πίσω. Ακούσαμε έναν εκκωφαντικό θόρυβο και τα φώτα έσβησαν. Το καράβι πολύ γρήγορα πήρε κλίση. Παιδιά τσίριζαν, ο κόσμος έψαχνε τα σωσίβια και το πλήρωμα εξαφανισμένο. Έναν είδα μόνο και ούρλιαζα “Ο άντρας μου, πώς θα πάω να βρω τον άντρα μου”. Δεν ζήτησα σωσίβιο, δεν ζήτησα βοήθεια. Μόνο ο άντρας μου με ένοιαζε.

Προσπάθησα να πλησιάσω τις καμπίνες με το μωρό στην αγκαλιά. Ήταν αδύνατο. Όπως είχε γείρει το καράβι, οι πόρτες στις καμπίνες είχαν γίνει σαν ταβάνι και ο κόσμος που ήταν μέσα δεν μπορούσε να βγεί. Ένας κύριος με έσπρωξε στο κατάστρωμα. Μια κυρία κρατούσε 2 σωσίβια και έψαχνε τον άντρα της. Της ζήτησα το ένα είδε το μωρό και μου το έδωσε αλλά δεν πρόλαβα να το φορέσω. Ο κόσμος έκανε σαν τρελός, οι βάρκες δεν ξεκολλούσαν, παιδιά τσίριζαν και έκλαιγαν, άκουγα συνέχεια έναν κύριο να φωνάζει “Η γυναίκα μου, τα παιδιά μου, βοήθεια, η γυναίκα μου”. Κόσμος έπεφτε στη θάλασσα. Η βάρκα μπροστά μου δεν ξεκολλούσε και πάνω στον πανικό μου, κράτησα σφιχτά το γιο μου και έπεσα στο νερό…


Βρέθηκα στη θάλασσα, με το μωρό σχεδόν να πνίγεται από το νερό που ήπιε και από τα κύματα που έρχονταν. Από μπροστά μου περνούσαν πτώματα , βαλίτσες, παπούτσια, ρούχα. Πιάστηκα από μια μπάλα που πέρασε από μπροστά μου και έμεινα εκεί. Η καρδιά μου δεν χτυπούσε, δεν ανέπνεα. Ο άντρας μου. Άραγε να μπόρεσε να βγεί; Θεέ μου να μην περάσει πεθαμένος από μπροστά μου. Αυτό παρακαλούσα και όχι να σωθούμε. Ο γιος μου έκλαιγε στην αγκαλιά μου και τα χειλάκια του ήταν μελανά, κρύωνε και έτρεμε. Φοβήθηκα μην τον χάσω και άρχισα να φωνάζω βοήθεια. Το νερό με πήγαινε στα βράχια και εγώ έβαζα όλη μου τη δύναμη με το ένα χέρι να αλλάξω κατεύθυνση. Άρχισα να χάνω τις δυνάμεις μου όταν πέρασε ένας ψαράς που άκουσε τις φωνές μου και μας ανέβασε στη βάρκα του. Φύγαμε από το λιμάνι της Πάρου μια ευτυχισμένη οικογένεια και γυρίσαμε διαλυμένοι και μόνοι. Τον άντρα μου τον βρήκαν πολλές μέρες μετά, στο πάτο της θάλασσας…από τότε “πνίγηκα” και εγώ.

Μετά τα σαράντα πήρα το παιδί μου και φύγαμε από το νησί. Όλοι μου έλεγαν να μείνω να με βοηθήσουν οι γονείς του αλλά δεν με χωρούσε ο τόπος, δεν μπορούσα με τίποτα να μείνω και να βλέπω τα μέρη που γνωριστήκαμε και ερωτευτήκαμε. Γυρίσαμε στην Αθήνα και μας φιλοξένησε η κολλητή μου. Τους γονείς μου, τους έχασα μικρή και εκτός από τη θεία μου που με μεγάλωσε και είχε πεθάνει, δεν είχα κανέναν εκτός από τη φίλη μου. Μετά από ένα χρόνο βρήκα δουλειά και φύγαμε. Βρέθηκα από το σπιτάκι μας και την αυλή μας, τα γεράνια μας και τα γλέντια μας, μόνη με ένα μωρό που έκανε τα πρώτα του βήματα σε ένα άχαρο διαμέρισμα. Χωρίς τα γέλια μας, χωρίς την ευκαιρία να γνωρίσει και να ζήσει τον πατέρα του. Πολλές φορές σκέφτηκα να αφήσω το μωρό στη φίλη μου και να πέσω από τον 6ο. Μετά σκεφτόμουν πως δεν ήθελα το παιδί μου να μεγαλώσει χωρίς γονείς όπως εγώ και έκανα πίσω. 3 χρόνια μετά γύρισα στη Πάρο για να τον βαφτίσω στην εκκλησία που παντρευτήκαμε και του έδωσα το όνομα του μπαμπά του.

Έκανα 10 χρόνια να βγω από το κουτάκι που είχα φτιάξει, να πω ότι είμαι έτοιμη να γνωρίσω κόσμο. Η κολλητή μου όταν έκανε δεύτερο παιδί εξαφανίστηκε από τη ζωή μου σιγά σιγά κάτι που δεν κατάλαβα ποτέ. Δεν είχα κυριολεκτικά κανέναν πια και τα βράδια που έβαζα το παιδί μου για ύπνο, κοιτούσα τη φωτογραφία του άντρα μου και έκλαιγα. Γιατί με άφησες; Γιατί δεν βγήκες από τη καμπίνα; Που είσαι να σε δει ο γιος σου; Κάθε βράδυ τα ίδια ερωτήματα, τα ίδια κλάματα, η ίδια μοναξιά. Στέρεψα….

Θέλω να πω σε όλους τους μονογονείς να μην εγκαταλείπουν. Ο πόνος είναι αβάσταχτος ειδικά όταν χάνεις τον άνθρωπό σου τόσο άδικα. Όμως οφείλεις να συνεχίσεις για το παιδί σου. Να του δείξεις πως ήταν ο γονιός του, τι του άρεσε να κάνει, τί έλεγε, ποιές ήταν οι αγαπημένες του συνήθειες. Να γνωρίσει το παιδί σου τον γονιό του μέσα από σένα. Υπάρχουν Κυριακές που βάζω άλλο ένα πιάτο στο τραπέζι και λέω στο μικρό “Αυτό είναι για τον μπαμπά που θα καθόταν μαζί μας”. Η κίνηση και μόνο μου τρυπάει τη καρδιά αλλά θέλω να δείξω στο παιδί μου πως ο πατέρας του, παρ’ όλο που δεν ζει πια, είναι κοντά μας μέσα από εκείνον και μέσα από εμένα. Όσο για τη δική μου ζωή; Δεν θέλω να τη “ξαναφτιάξω” όπως λένε. Η δική μου ζωή δεν φτιάχνεται γιατί δεν υπάρχει. Χάθηκε μαζί του, στο πάτο της θάλασσας…

Καλές γιορτές εύχομαι σε όλο το κόσμο με υγεία. Σας ευχαριστώ που μου κρατάτε συντροφιά. Μα πιο πολύ ευχαριστώ εκείνο τον ψαρά που μας έσωσε τη ζωή».
Θέμις

Το κείμενο είχε δημοσιευθεί πρώτη φορά στο singleparent.gr και το e-nautilia.gr το είχε αναδημοσιεύσει.

Δεκαέξι χρόνια από το ναυάγιο του «Εξπρές Σάμινα» με τους 81 νεκρούς [εικόνες & βίντεο]
Δεκαέξι χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από το ναυάγιο του «Εξπρές Σάμινα», στα ανοιχτά της Πάρου, με τους 81 νεκρούς.

Το ημερολόγιο έγραφε 26 Σεπτεμβρίου 2000 όταν το επιβατηγό – οχηματαγωγό (Ε/Γ-Ο/Γ) ΕΞΠΡΕΣ ΣΑΜΙΝΑ της εταιρείας Minoan Flying Dolphins προσέκρουσε στις νησίδες «Πόρτες», έξω από την Πάρο και στη συνέχεια βυθίστηκε, οδηγώντας στο θάνατο 81 ανθρώπους. Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη μετά το ναυάγιο του οχηματαγωγού Ηράκλειον.

Το χρονικό της τραγωδίας

Το μοιραίο πλοίο εκτελούσε την ακτοπλοϊκή γραμμή Πειραιάς – Πάρος – Νάξος – Ικαρία – Σάμος – Πάτμος, με τελικό προορισμό τους Λειψούς. Το βράδυ της 26ης Σεπτεμβρίου του 2000 το «Εξπρές Σάμινα» αναχωρεί από τον λιμένα του Πειραιά με 533 άτομα, από τα οποία τα 472 ήταν επιβάτες και τα υπόλοιπα 61 το πλήρωμα. Περί ώρα 22.12 ενώ το πλοίο πλησιάζει να προσεγγίσει τον λιμένα της Παροικιάς (πρωτεύουσα-χώρα) της Πάρου, με ανέμους 8 μποφόρ, 2 μίλια ανοικτά της Πάρου, προσκρούει με ταχύτητα 18 κόμβων, στις νησίδες «Πόρτες Πάρου» με συνέπεια το πλοίο να υποστεί ρήγμα στα δεξιά ύφαλά του, μήκους περίπου τριών μέτρων, στη βάση του δεξιού πτερυγίου ευστάθειας, το νερό να κατακλύσει το μηχανοστάσιο του πλοίου, παίρνοντας γρήγορα κλίση προς τα δεξιά και μετά 25 λεπτά να βυθιστεί.


Μεγάλος πανικός προκλήθηκε στους επιβαίνοντες λόγω της συσκότισης που προκλήθηκε στο πλοίο από ηλεκτρική βλάβη καθώς δεν λειτούργησε ούτε η εφεδρική ηλεκτρογεννήτρια (emergency generator) αλλά και από την απουσία ειδοποίησης της σειρήνας έκτακτης ανάγκης αλλά και της σχετικής ενημέρωσης από τα φορητά μεγάφωνα του πλοίου, με πολλούς από αυτούς να πηδούν στη θάλασσα.


Αρχικά το περιστατικό στο θάλαμο επιχειρήσεων του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας (ΥΕΝ) δεν εμπνέει κάποια ανησυχία παρ' ότι διαφορετική εικόνα έδιναν οι επιβαίνοντες, επικοινωνώντας μέσω κινητών τηλεφώνων με τηλεοπτικούς σταθμούς. Μετά από αρκετή ώρα το Λιμεναρχείο Πάρου διατάσσει όλα τα παραπλέοντα σκάφη να σπεύσουν στον τόπο του ναυαγίου με πρώτους να φτάνουν στο σημείο του ναυαγίου οι ψαράδες, ενώ στην συνέχεια και σκάφη του Λιμενικού και βρετανικά πολεμικά που συμμετείχαν σε άσκηση του ΝΑΤΟ. Μέρος των διασωθέντων μεταφέρθηκαν στο Κέντρο Υγείας της Πάρου.

Ο λιμενάρχης Πάρου, Δημήτρης Μάλαμας, έχασε τη ζωή του το ίδιο βράδυ από το άγχος και την πίεση κατά τη διάρκεια της επιχείρησης για τη διάσωση των ναυαγών.

Ποιο ήταν το Εξπρες ΣάμιναΕίχε ναυπηγηθεί στο Σεντ Ναζέρ της Γαλλίας το 1966. Το αρχικό του όνομα ήταν Κορς, ενώ στη συνέχεια μετονομάσθηκε σε «Golden Vergina». Εντάχτηκε στο στόλο της «Minoan Flying Dolphin» με το όνομα «Εξπρές Σαμίνα». Στις 31 Δεκεμβρίου 2001 και έχοντας συμπληρώσει 35 χρόνια στις θάλασσες, το Σαμίνα θα έβγαινε στη σύνταξη.

Χωρητικότητα: 1.230 επιβάτες - 170 αυτοκίνητα
Μήκος: 107 μ.
Πλάτος: 18,00 μ.
Βύθισμα: 4,40 μ.
Μηχανές: 2 Pielstick
Απόδοση: 10.944 kW
Ταχύτητα: 17,5 κόμβοι
IMO Number: 6613548
Νηολόγιο Πειραιώς
Αδελφό πλοίο: Express Naias (καταστράφηκε το 2003)

Προηγούμενες Ονομασίες:
1966-1982: CORSE
1982-1999: GOLDEN VERGINA
1999-2000: EXPRES SAMINA

Πλοιοκτησίες:
1966-1969: Compagnie Generale Transatlantique
1969-1976: Compagnie Generale Transmediterraneenne
1976-1982: SNCM
1982-1988: Stability Maritime
1988-1999: Agapitos Bros
1999-2000: Minoan Flying Dolphins

Η δίκη και οι ποινές Η δίκη για το ναυάγιο του «Εξπρές Σάμινα» άρχισε στις 27 Μαΐου του 2005 στο τριμελές εφετείο κακουργημάτων Πειραιώς και στις 27 Φεβρουαρίου του 2006 βγήκε η ετυμηγορία. Το δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το πλοίο ήταν αξιόπλοο, ότι οι βάρκες ήταν σε καλή κατάσταση κι ότι η πρόσκρουση οφειλόταν σε κακή διακυβέρνηση κυρίως από τον υποπλοίαρχο, ενώ η γρήγορη βύθιση αποδόθηκε στο γεγονός ότι δεν ήταν κλειστές οι υδατοστεγείς θύρες. Επιβλήθηκαν ποινές φυλάκισης στον πλοίαρχο, τον υποπλοίαρχο, τον ύπαρχο, στον Α' Μηχανικό και τον ασυρματιστή.
  • Ο πλοίαρχος Βασίλης Γιαννακής καταδικάσθηκε πρωτόδικα σε ποινή φυλάκισης 16 χρόνων, ενός μήνα και 15 ημερών ενώ η ποινή αργότερα μειώθηκε σε 11 χρόνια, 11 μήνες και 25 ημέρες. Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου το 2010 μείωσε την ποινή του, ενώ είχε ήδη αποφυλακιστεί, σε 5 έτη και 6 μήνες για διατάραξη μόνο της ασφάλειας της υδάτινης συγκοινωνίας και για τα πλημμελήματα του ναυαγίου από αμέλεια και της μη αυτοπρόσωπης διεύθυνσης πλοίου, με σκοπό οποιασδήποτε ποινικής δίωξης στο μέλλον έχοντας το δικαίωμα να στραφεί κατά του Δημοσίου για την αξίωση αποζημίωσης.
  • Ο υποπλοίαρχος Αναστάσιος Ψυχογιός καταδικάσθηκε πρωτόδικα σε κάθειρξη 19 χρόνων, ενός μήνα και 15 ημερών και αργότερα μειώθηκε σε 12 χρόνια, 9 μήνες και 25 ημέρες.
  • Ο ύπαρχος Γιώργος Τριαντάφυλλος καταδικάσθηκε πρωτόδικα σε ποινή φυλάκισης 8 χρόνων, 9 μηνών και 28 ημερών που αργότερα μειώθηκε σε 5 χρόνια και 28 ημέρες (εξαγοράσιμη).
  • Ο Α' μηχανικός Γεράσιμος Σκιαδαρέσης καταδικάσθηκε σε ποινή φυλάκισης πρωτόδικα 8 χρόνων, 6 μηνών και 28 ημερών και αργότερα η ποινή μειώθηκε σε 7 χρόνια, πέντε μήνες και 28 ημέρες (εξαγοράσιμη). 
  • Ο ασυρματιστής Δημήτρης Τσούμας καταδικάστηκε πρωτόδικα σε φυλάκιση 15 μηνών, με 3ετή αναστολή, ενώ αργότερα μειώθηκε σε 10 μήνες με τριετή αναστολή.

Η αυτοκτονία ΣφηνιάΟ 55χρόνος εφοπλιστής-αντιπρόεδρος-διευθύνων σύμβουλος της Μinoan Flying Dolphins και πρόεδρος της Ένωσης Εφοπλιστών Ακτοπλοΐας (ΕΕΑ), Παντελής Σφηνιάς, μη αντέχοντας το βάρος της τραγωδίας και της πίεσης που του ασκήθηκε έδωσε τέλος στη ζωή του το πρωί της 29ης Νοεμβρίου του 2000 πέφτοντας από τον έκτο όροφο του κτιρίου της εταιρείας στην Ακτή Κονδύλη στον Πειραιά. Σύμφωνα με τις τοξικολογικές εξετάσεις που υπέγραψε ο Ιατροδικαστής Πειραιά Νικόλαος Kαλόγριας, ο Π. Σφηνιάς ήταν σε κατάσταση βαριάς μέθης ενώ είχε κάνει και χρήση αντικαταθλιπτικού φαρμάκου κατά την διάρκεια της αυτοκτονίας.

Καταγγελίες λίγες μέρες πριν το δυστύχημαΣτο πλοίο είχαν διενεργηθεί ύστερα από καταγγελίες του ΑΒ' Μηχανικού, Αναστάσιου Σορόκα, δύο έκτακτες επιθεωρήσεις, μία στις 21 Σεπτεμβρίου του 2000 και άλλη μια στις 26 του ίδιου μήνα από τους επιθεωρητές του ΚΕΕΠ (Κλάδου Ελέγχου Εμπορικών Πλοίων), λίγες ώρες δηλαδή πριν το πλοίο βυθιστεί. Ο Αναστάσιος Σορόκας, υπήρξε μέλος του πληρώματος ως τις 19 Σεπτεμβρίου στο «Σάμινα» οποίος παραιτήθηκε υποστηρίζοντας ότι το πλοίο ήταν αναξιόπλοο, καταγγέλλοντας την άσχημη κατάσταση μηχανών, παλαιότητα και έλλειψη συντήρησης των τεσσάρων ηλεκτρομηχανών, την προβληματική λειτουργία των συστημάτων καθέλκυσης των λέμβων, την ανεπαρκή συντήρηση της εφεδρικής ηλεκτρογεννήτριας ανάγκης, την προβληματική λειτουργία χειριστηρίων που μπλόκαραν μεταξύ μηχανής και γέφυρας και την ανεπάρκεια των υδατοστεγών θυρών σε περίπτωση που ένα τμήμα του πλοίου κατακλυζόταν με νερά όπως και έγινε.

Κατά τη διάρκεια του πρώτου ελέγχου στις 21 του ίδιου μήνα, οι επιθεωρητές δεν βρήκαν κάποιο πρόβλημα στο οχηματαγωγό. Ο μηχανικός Αναστάσιος Σορόκας όμως προχώρησε σε εκ νέου καταγγελία αναγκάζοντας τους επιθεωρητές σε επανέλεγχο του πλοίου. Στον δεύτερο έλεγχο πάλι δεν διαπιστώθηκε κανένα απολύτως πρόβλημα. Έτσι, το πλοίο εφοδιάστηκε με πιστοποιητικό ασφαλείας και στις 5 το απόγευμα απέπλευσε από τον Πειραιά για το μοιραίο ταξίδι του.

O τέως πρόεδρος της ΠΕΜΕΝ Γ. Τούσσας είχε αναφέρει πως το Σάμινα δεν διέθετε Πιστοποιητικό Ασφάλειας. Η ισχύς του Πιστοποιητικού Ασφαλείας, που είχε εκδοθεί από τον ΚΕΕΠ είχε λήξει στις 17 Αυγούστου του 2000 και ταξίδευε με προσωρινό πιστοποιητικό του Διεθνούς Κώδικα Ασφαλούς Διαχείρισης για την ασφαλή λειτουργία των Πλοίων (International Safety Management Code) το οποίο έληγε στις 22 Σεπτεμβρίου και την ίδια μέρα ο ΚΕΕΠ παρέτεινε την ισχύ του Πιστοποιητικού μέχρι και τις 20 Νοέμβριου του 2000.