Πώς είναι η ζωή στη Βόρεια Κορέα; Είναι μια άγνωστη χώρα, μια χώρα φάντασμα; Πόσο απολυταρχικό είναι το καθεστώς και πόσο έχουν επηρεάσει την καθημερινότητα των κατοίκων οι αυστηρές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί από τη Δύση; Την ώρα που η ανθρωπότητα ζει υπό την απειλή ενός πυρηνικού πολέμου το star. gr μίλησε με τη δημοσιογράφο Φραγκίσκα Μεγαλούδη, η οποία έζησε για δύο ολόκληρα χρόνια στην Πιονγιάνγκ.
(Η δημοσιογράφος Φραγκίσκα Μεγαλούδη στη Βόρεια Κορέα)
Ήταν Ιούνιος του 2012 όταν μαζί με τον γιο της ταξίδεψαν στη Βόρεια Κορέα, όπου εργαζόταν εκεί για τον ΟΗΕ ο τότε σύντροφός της. Η ίδια εργάστηκε αρχικά για το πρακτορείο ανθρωπιστικών ειδήσεων του OHE Irin News και αργότερα σε διάφορες ΜΚΟ.
Η παραμονή της εκεί μάλιστα την οδήγησε στη συγγραφή του βιβλίου «Η χώρα των Κιμ», στο οποίο προσπάθησε να δώσει μια εικόνα για την μυστηριώδη εκείνη χώρα, που στα μάτια των περισσότερων κυβερνάται από έναν παράφρονα, ο οποίος έχει επιβάλει ένα στυγνά απολυταρχικό καθεστώς.
Η χώρα των Κιμ και η διαμόρφωση μια νέας κοινωνίας
«Είναι όντως ένα απολυταρχικό καθεστώς, το οποίο δεν είναι καν κομμουνιστικό. Είναι ένα καθεστώς όπως το εμπνεύστηκε ο ιδρυτής του ο Κιμ Ιλ Σουνγκ, βασισμένο στη φιλοσοφία του Κομφουκιανισμού. Κυριαρχεί δηλαδή η ιδέα του πατέρα, ηγέτη, προστάτη, το οποίο εξηγεί και τη συσπείρωση γύρω από την ηγεσία στη Βόρεια Κορέα, αλλά και σε άλλα καθεστώτα που συναντάμε στη Νοτιοανατολική Ασία», λέει η κυρία Μεγαλούδη.
Όπως σημειώνει μάλιστα η Βόρεια Κορέα ήταν πάντα μια απομονωμένη χώρα, αφού έζησε 500 χρόνια φεουδαρχίας, 40 χρόνια σκληρής Ιαπωνικής κατοχής και την απελευθέρωση υπό σοβιετική επιρροή από τον Κιμ Ιλ Σουνγκ.
«Αν δούμε λοιπόν μέσα σε αυτό το πλαίσιο τη Βόρεια Κορέα μπορούμε να καταλάβουμε αυτή τη συσπείρωση και την πίστη στον ηγέτη. Ο ηγέτης, όπως και σε άλλα καθεστώτα της Νοτιοανατολικής Ασίας είναι ιερό πρόσωπο και δεν αγγίζεται», λέει.
Η ίδια υπογραμμίζει ότι το καθεστώς των Κιμ είναι απολυταρχικό και ιδιαίτερα ασφυκτικό, όμως οι πολίτες της χώρας είναι συσπειρωμένοι και φυσικά δεν το αμφισβητούν.
Είναι άραγε οι Βορειοκορεάτες ένας φοβισμένος λαός;
«Φαντάζομαι ότι υπάρχει φόβος γιατί οι Βορειοκορεάτες δεν μιλούν ποτέ για το καθεστώς. Δεν θα το πουν ποτέ, αλλά θεωρώ ότι σε ένα τέτοιο καθεστώς υπάρχει φόβος και γι’ αυτό δεν υπάρχει και καμία φωνή αμφισβήτησης», απαντά η κυρία Μεγαλούδη.
Παρ’ όλ’ αυτά η καθημερινότητά τους δε διαφέρει και πολύ από την καθημερινότητα άλλων ασιατικών λαών, τηρουμένων πάντα των αναλογιών, ενώ όπως σημειώνει αναπτύσσεται στην Βόρεια Κορέα η ιδιωτική οικονομία με αποτέλεσμα να έχει διαμορφωθεί εκεί μια μεσαία τάξη.
«Μετά το λιμό που διήρκησε από το 1994 – 1998 άλλαξε η κοινωνική συνοχή στη Βόρεια Κορέα και άρχισαν να αναπτύσσονται οι ιδιωτικές οικονομίες. Πλέον μιλάμε για μια χώρα όπως ήταν η Κίνα στη δεκαετία του ’70 και όχι για μια αμιγώς σοσιαλιστική χώρα. Έγιναν προσπάθειες το 2000 να καμφθούν αυτές οι οικονομίες, αλλά απέτυχαν και από το 2010 και μετά έγινε σαφές ότι οι αγορές αυτές δεν μπορούν να ελεγχθούν», λέει.
«Είναι όντως ένα απολυταρχικό καθεστώς, το οποίο δεν είναι καν κομμουνιστικό. Είναι ένα καθεστώς όπως το εμπνεύστηκε ο ιδρυτής του ο Κιμ Ιλ Σουνγκ, βασισμένο στη φιλοσοφία του Κομφουκιανισμού. Κυριαρχεί δηλαδή η ιδέα του πατέρα, ηγέτη, προστάτη, το οποίο εξηγεί και τη συσπείρωση γύρω από την ηγεσία στη Βόρεια Κορέα, αλλά και σε άλλα καθεστώτα που συναντάμε στη Νοτιοανατολική Ασία», λέει η κυρία Μεγαλούδη.
Όπως σημειώνει μάλιστα η Βόρεια Κορέα ήταν πάντα μια απομονωμένη χώρα, αφού έζησε 500 χρόνια φεουδαρχίας, 40 χρόνια σκληρής Ιαπωνικής κατοχής και την απελευθέρωση υπό σοβιετική επιρροή από τον Κιμ Ιλ Σουνγκ.
«Αν δούμε λοιπόν μέσα σε αυτό το πλαίσιο τη Βόρεια Κορέα μπορούμε να καταλάβουμε αυτή τη συσπείρωση και την πίστη στον ηγέτη. Ο ηγέτης, όπως και σε άλλα καθεστώτα της Νοτιοανατολικής Ασίας είναι ιερό πρόσωπο και δεν αγγίζεται», λέει.
Η ίδια υπογραμμίζει ότι το καθεστώς των Κιμ είναι απολυταρχικό και ιδιαίτερα ασφυκτικό, όμως οι πολίτες της χώρας είναι συσπειρωμένοι και φυσικά δεν το αμφισβητούν.
Είναι άραγε οι Βορειοκορεάτες ένας φοβισμένος λαός;
«Φαντάζομαι ότι υπάρχει φόβος γιατί οι Βορειοκορεάτες δεν μιλούν ποτέ για το καθεστώς. Δεν θα το πουν ποτέ, αλλά θεωρώ ότι σε ένα τέτοιο καθεστώς υπάρχει φόβος και γι’ αυτό δεν υπάρχει και καμία φωνή αμφισβήτησης», απαντά η κυρία Μεγαλούδη.
Παρ’ όλ’ αυτά η καθημερινότητά τους δε διαφέρει και πολύ από την καθημερινότητα άλλων ασιατικών λαών, τηρουμένων πάντα των αναλογιών, ενώ όπως σημειώνει αναπτύσσεται στην Βόρεια Κορέα η ιδιωτική οικονομία με αποτέλεσμα να έχει διαμορφωθεί εκεί μια μεσαία τάξη.
«Μετά το λιμό που διήρκησε από το 1994 – 1998 άλλαξε η κοινωνική συνοχή στη Βόρεια Κορέα και άρχισαν να αναπτύσσονται οι ιδιωτικές οικονομίες. Πλέον μιλάμε για μια χώρα όπως ήταν η Κίνα στη δεκαετία του ’70 και όχι για μια αμιγώς σοσιαλιστική χώρα. Έγιναν προσπάθειες το 2000 να καμφθούν αυτές οι οικονομίες, αλλά απέτυχαν και από το 2010 και μετά έγινε σαφές ότι οι αγορές αυτές δεν μπορούν να ελεγχθούν», λέει.
Ποια είναι όμως η καθημερινότητα των Βορειοκορεατών;
«Η καθημερινότητά τους είναι απλή. Οι άνθρωποι ήταν πάρα πολύ καλοί, η πολιτική δεν καθόριζε την καθημερινότητά τους, τις Κυριακές πήγαιναν σε εστιατόρια, σε σινεμά, έβγαιναν στα πάρκα, ενώ αυτό που έκανε μεγάλη εντύπωση ήταν ότι υπήρχαν πολλές σύγχρονες παιδικές χαρές. Ο κόσμος είχε ελεύθερο χρόνο και χαλάρωνε πάρα πολύ στην καθημερινότητά του γιατί ανέβαινε και το βιοτικό επίπεδο, χάρη στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις που γίνονται εκεί», απαντά η κυρία Μεγαλούδη.
Και όσο κι αν φαντάζει περίεργο για τον δυτικό κόσμο, τα τανκς δεν κυκλοφορούν στους δρόμους της Πιονγιάνγκ, δεν υπάρχουν άστεγοι, αφού το καθεστώς προσφέρει σπίτι σε όλους τους πολίτες, ο υποσιτισμός έχει μειωθεί και δεν υπάρχουν αναλφάβητοι, αφού η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική για όλους.
Η υγειονομική περίθαλψη μάλιστα στη Βόρεια Κορέα είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο, καθώς λειτουργεί προληπτικά και όλοι έχουν πρόσβαση σε αυτή.
Όσο για το ρόλο της γυναίκας; Όλες οι γυναίκες πηγαίνουν σχολείο και σπουδάζουν στα πανεπιστήμια της χώρας, όμως οι περισσότερες παντρεύονται στα 25 τους, από προξενιό (το οποίο μπορούν να αρνηθούν) και θεωρούν ότι ο ρόλος τους είναι αυτός της μητέρας και της νοικοκυράς, καθώς έτσι έχουν γαλουχηθεί και η νοοτροπία αυτή είναι βαθιά ριζωμένη στην κουλτούρα τους.
Παρ’ όλ’ αυτά, όπως λέει η Φραγκίσκα Μεγαλούδη αν μια γυναίκα έχει διαφορές με την πεθερά της, μπορεί να ζητήσει τη διαμεσολάβηση ειδικής υπηρεσίας που υπάρχει στη Βόρεια Κορέα και τις περισσότερες φορές η απόφαση είναι υπέρ της… νύφης.
Επίσης οι κάτοικοι της Βόρειας Κορέας δεν είναι και τόσο απομονωμένοι όσο πιστεύει ο μέσος δυτικός πολίτης. Η ενημέρωση φυσικά και είναι ελεγχόμενη από το καθεστώς, καθώς υπάρχει μόνο η κρατική τηλεόραση, παρ’ όλ’ αυτά υπάρχουν διεθνή πρακτορεία στη Βόρεια Κορέα, όπως το AP, το Γαλλικό και το Κινεζικό που μεταδίδουν από την Πιονγιάνγκ.
«Στα σύνορα με την Κίνα οι κάτοικοι έχουν επίσης κάρτες κινεζικών δικτύων, παρά το γεγονός ότι απαγορεύεται, οπότε έχουν πρόσβαση και στο διαδίκτυο, ενώ τον καιρό που ήμουν εγώ εκεί το πιο δημοφιλές τηλεοπτικό πρόγραμμα ήταν ένα αφιέρωμα στον Ρονάλντο και όταν προβαλλόταν όλες οι γυναίκες κλείνονταν στα σπίτια τους για να το παρακολουθούν», λέει η δημοσιογράφος.
Μπορεί να παγώσει το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας αρκεί να υπάρξουν εκατέρωθεν συμβιβασμοί
Αναφερόμενη στην παρούσα κατάσταση, όπου η κλιμάκωση της έντασης ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Πιονγιάνγκ έχει ενταθεί με αποκορύφωμα την εκτόξευση βαλλιστικού πυραύλου τις πρωινές ώρες της 29ης Αυγούστου και την εκτόξευση βόμβας υδρογόνου την Κυριακή η κυρία Μεγαλούδη σημειώνει:
«Δεν υπάρχει συνθήκη ειρήνης ανάμεσα στις ΗΠΑ και στη Βόρεια Κορέα, υπάρχει εκεχειρία, τυπικά βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση. Υπάρχουν εκατέρωθεν απειλές, τις οποίες τις βλέπουμε συνέχεια. Μέχρι το 2005 υπήρχαν ευκαιρίες ώστε να παγώσει το πυρηνικό πρόγραμμα της Πιονγιάνγκ. Η διεθνής κοινότητα τις έχασε αυτές τις ευκαιρίες. Πλέον δεν μιλούμε για αποπυρηνικοποίηση, αλλά για πάγωμα του προγράμματος στο σημείο που βρίσκεται τώρα. Δεν είναι ρεαλιστικό να μιλάμε για αποπυρηνικοποίηση της χερσονήσου, μπορούμε όμως να πάμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να ζητήσουμε το πάγωμα του πυρηνικού προγράμματος. Χρειάζονται όμως εγγυήσεις και από τις ΗΠΑ που δεν είναι διατεθειμένες να τις δώσουν».
Όσο για το ενδεχόμενο ενός πυρηνικού πολέμου η ίδια εκτιμά:
«Δεν πιστεύω ότι θα οδηγηθούμε σε πόλεμο… Θα δούμε εκατέρωθεν πολλές στρατιωτικές κινήσεις ως αποτροπή και από τις δύο πλευρές και ίσως τελικά οδηγηθούμε σε διαπραγματεύσεις για το πάγωμα του πυρηνικού προγράμματος. Αυτό είναι το καλό σενάριο. Δεν πιστεύω ότι θα επιβληθούν περαιτέρω κυρώσεις, καθώς δεν υπάρχουν άλλες να επιβληθούν, ενώ έχει αποδειχθεί ότι οι κυρώσεις συσπειρώνουν τους λαούς γιατί βρίσκονται σε κατάσταση απειλής».
Της Ευαγγελίας Ντούρου
star.gr
«Η καθημερινότητά τους είναι απλή. Οι άνθρωποι ήταν πάρα πολύ καλοί, η πολιτική δεν καθόριζε την καθημερινότητά τους, τις Κυριακές πήγαιναν σε εστιατόρια, σε σινεμά, έβγαιναν στα πάρκα, ενώ αυτό που έκανε μεγάλη εντύπωση ήταν ότι υπήρχαν πολλές σύγχρονες παιδικές χαρές. Ο κόσμος είχε ελεύθερο χρόνο και χαλάρωνε πάρα πολύ στην καθημερινότητά του γιατί ανέβαινε και το βιοτικό επίπεδο, χάρη στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις που γίνονται εκεί», απαντά η κυρία Μεγαλούδη.
Και όσο κι αν φαντάζει περίεργο για τον δυτικό κόσμο, τα τανκς δεν κυκλοφορούν στους δρόμους της Πιονγιάνγκ, δεν υπάρχουν άστεγοι, αφού το καθεστώς προσφέρει σπίτι σε όλους τους πολίτες, ο υποσιτισμός έχει μειωθεί και δεν υπάρχουν αναλφάβητοι, αφού η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική για όλους.
Η υγειονομική περίθαλψη μάλιστα στη Βόρεια Κορέα είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο, καθώς λειτουργεί προληπτικά και όλοι έχουν πρόσβαση σε αυτή.
Όσο για το ρόλο της γυναίκας; Όλες οι γυναίκες πηγαίνουν σχολείο και σπουδάζουν στα πανεπιστήμια της χώρας, όμως οι περισσότερες παντρεύονται στα 25 τους, από προξενιό (το οποίο μπορούν να αρνηθούν) και θεωρούν ότι ο ρόλος τους είναι αυτός της μητέρας και της νοικοκυράς, καθώς έτσι έχουν γαλουχηθεί και η νοοτροπία αυτή είναι βαθιά ριζωμένη στην κουλτούρα τους.
Παρ’ όλ’ αυτά, όπως λέει η Φραγκίσκα Μεγαλούδη αν μια γυναίκα έχει διαφορές με την πεθερά της, μπορεί να ζητήσει τη διαμεσολάβηση ειδικής υπηρεσίας που υπάρχει στη Βόρεια Κορέα και τις περισσότερες φορές η απόφαση είναι υπέρ της… νύφης.
Επίσης οι κάτοικοι της Βόρειας Κορέας δεν είναι και τόσο απομονωμένοι όσο πιστεύει ο μέσος δυτικός πολίτης. Η ενημέρωση φυσικά και είναι ελεγχόμενη από το καθεστώς, καθώς υπάρχει μόνο η κρατική τηλεόραση, παρ’ όλ’ αυτά υπάρχουν διεθνή πρακτορεία στη Βόρεια Κορέα, όπως το AP, το Γαλλικό και το Κινεζικό που μεταδίδουν από την Πιονγιάνγκ.
«Στα σύνορα με την Κίνα οι κάτοικοι έχουν επίσης κάρτες κινεζικών δικτύων, παρά το γεγονός ότι απαγορεύεται, οπότε έχουν πρόσβαση και στο διαδίκτυο, ενώ τον καιρό που ήμουν εγώ εκεί το πιο δημοφιλές τηλεοπτικό πρόγραμμα ήταν ένα αφιέρωμα στον Ρονάλντο και όταν προβαλλόταν όλες οι γυναίκες κλείνονταν στα σπίτια τους για να το παρακολουθούν», λέει η δημοσιογράφος.
Μπορεί να παγώσει το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας αρκεί να υπάρξουν εκατέρωθεν συμβιβασμοί
Αναφερόμενη στην παρούσα κατάσταση, όπου η κλιμάκωση της έντασης ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Πιονγιάνγκ έχει ενταθεί με αποκορύφωμα την εκτόξευση βαλλιστικού πυραύλου τις πρωινές ώρες της 29ης Αυγούστου και την εκτόξευση βόμβας υδρογόνου την Κυριακή η κυρία Μεγαλούδη σημειώνει:
«Δεν υπάρχει συνθήκη ειρήνης ανάμεσα στις ΗΠΑ και στη Βόρεια Κορέα, υπάρχει εκεχειρία, τυπικά βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση. Υπάρχουν εκατέρωθεν απειλές, τις οποίες τις βλέπουμε συνέχεια. Μέχρι το 2005 υπήρχαν ευκαιρίες ώστε να παγώσει το πυρηνικό πρόγραμμα της Πιονγιάνγκ. Η διεθνής κοινότητα τις έχασε αυτές τις ευκαιρίες. Πλέον δεν μιλούμε για αποπυρηνικοποίηση, αλλά για πάγωμα του προγράμματος στο σημείο που βρίσκεται τώρα. Δεν είναι ρεαλιστικό να μιλάμε για αποπυρηνικοποίηση της χερσονήσου, μπορούμε όμως να πάμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να ζητήσουμε το πάγωμα του πυρηνικού προγράμματος. Χρειάζονται όμως εγγυήσεις και από τις ΗΠΑ που δεν είναι διατεθειμένες να τις δώσουν».
Όσο για το ενδεχόμενο ενός πυρηνικού πολέμου η ίδια εκτιμά:
«Δεν πιστεύω ότι θα οδηγηθούμε σε πόλεμο… Θα δούμε εκατέρωθεν πολλές στρατιωτικές κινήσεις ως αποτροπή και από τις δύο πλευρές και ίσως τελικά οδηγηθούμε σε διαπραγματεύσεις για το πάγωμα του πυρηνικού προγράμματος. Αυτό είναι το καλό σενάριο. Δεν πιστεύω ότι θα επιβληθούν περαιτέρω κυρώσεις, καθώς δεν υπάρχουν άλλες να επιβληθούν, ενώ έχει αποδειχθεί ότι οι κυρώσεις συσπειρώνουν τους λαούς γιατί βρίσκονται σε κατάσταση απειλής».
Της Ευαγγελίας Ντούρου
star.gr