του Βασίλη Τζήμτσου
Στην εγκύκλιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης ζητούσε τα… αυτονόητα, τα οποία δεν ήταν και τόσο αυτονόητα μέχρι τότε στην κρατική μηχανή. Πως με βάση το άρθρο 28 του νόμου 4305/2014 για όλες τις προσλήψεις στον δημόσιο τομέα, οι υπηρεσίες υποχρεούνται πριν από την υπογραφή της πράξεως διορισμού ή πρόσληψης του προσωπικού που διορίζεται- προσλαμβάνεται να διενεργούν υποχρεωτικά αυτεπάγγελτο έλεγχο της γνησιότητας των δικαιολογητικών που έχει υποβάλει ο υποψήφιος και που είναι απαραίτητα για τον διορισμό-πρόσληψή του ή επηρεάζουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την κατάταξή του κατά τη διαδικασία πρόσληψης ή τη βαθμολογική και μισθολογική κατάταξή του μετά την πρόσληψη.
Τι αποκάλυψε ο έλεγχος
Ο έλεγχος των δικαιολογητικών των δημοσίων υπαλλήλων έδειξε αυτό που ήταν κοινό μυστικό κατά τα προηγούμενα χρόνια: Ότι δεκάδες δημόσιοι υπάλληλοι είχαν προσληφθεί και εργάζονταν για πολλά χρόνια με πλαστά πτυχία. Οι υπάλληλοι παραπέμφθηκαν στη Δικαιοσύνη και ξεκίνησαν οι διαδικασίες απόλυσής τους, ενώ παρουσιάστηκε το παράδοξο στα ελληνικά χρονικά δεκάδες δημόσιοι υπάλληλοι να παραιτούνται ο ένας μετά τον άλλο την τελευταία διετία, για να αποφύγουν ή να ελαφρύνουν τη θέση τους απέναντι στον νόμο. Κορυφή του παγόβουνου ήταν η δράση, επί έξι χρόνια, δύο ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων στην Άρτα και αλλού, όπου μετέπειτα δημόσιοι υπάλληλοι δεν φοίτησαν αλλά πήραν απολυτήριο τίτλο με βαθμό… άριστα 20. Είχαν καταγραφεί περισσότεροι από 2.000 πλαστοί τίτλοι σπουδών που αγοράστηκαν κυριολεκτικά από κάποιους συμπολίτες μας για να προσληφθούν στο Δημόσιο, αν και δεν διέθεταν τις απαιτούμενες γνώσεις.
Πόσο στοίχιζε το άριστο απολυτήριο
Ο καλός έως άριστος βαθμός στο απολυτήριο στοίχιζε από 5.000 έως 10.000 ευρώ. Κραυγαλέα είναι η περίπτωση μαθητή από τον Πειραιά που είχε βαθμό 11 αλλά με δύο μήνες φοίτηση στην… Άρτα κατάφερε να βγάλει απολυτήριο 19,9 και στη συνέχεια να προσληφθεί σε υπηρεσία στον ευρύτερο δημόσιο τομέα… Η ίδια και χειρότερη «βιομηχανία» πτυχίων διαπιστώθηκε και ως προς τα πτυχία γνώσης ξένων γλωσσών αλλά και χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών ECDL. Οι παράνομοι τίτλοι έδωσαν τη δυνατότητα στους αποφοίτους αυτούς να καταδολιεύσουν σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ, να προσληφθούν και να εργάζονται σήμερα στον στενό και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, σε θέσεις τις οποίες αξιοκρατικά θα έπρεπε να έχουν καταλάβει άλλοι υποψήφιοι που σπούδασαν πραγματικά και όχι «στα χαρτιά».
Χαρακτηριστικά παραδείγματα
Χαρακτηριστικές είναι οι ακόλουθες περιπτώσεις: Αναπληρώτρια διοικητής δημόσιου μαιευτηρίου με πλαστό τίτλο σπουδών και πλαστή βεβαίωση ισοτιμίας και αναγνώρισης πτυχίου από τον ΔΟΑΤΑΠ, καθώς και επτά περιπτώσεις διοικητών του ΕΣΥ με πλαστούς ή ανύπαρκτους τίτλους σπουδών. Στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας νοσηλεύτρια με 30 χρόνια υπηρεσίας είχε καταθέσει αίτηση μετάταξης προσκομίζοντας πλαστό πιστοποιητικό γνώσης ηλεκτρονικών υπολογιστών. 40χρονος πατέρας δύο παιδιών και υπάλληλος της ΟΣΥ ΑΕ είχε προσκομίσει απολυτήριο Λυκείου της δυτικής Αττικής. Η σφραγίδα του σχολείου στο έγγραφο ήταν αυθεντική, αλλά τα στοιχεία του μαθητή δεν υπήρχαν στις καταστάσεις του Λυκείου…
Δύο αδερφές είχαν προσληφθεί το 2009 και το 2010 στη Δημοτική Αστυνομία σε δήμους της Αττικής προσκομίζοντας και οι δύο πλαστά πιστοποιητικά γνώσης ηλεκτρονικών υπολογιστών και αγγλικής γλώσσας. Από τον έλεγχο που είχε διενεργηθεί το 2015 από τους Επιθεωρητές Δημόσιας Διοίκησης είχαν εντοπιστεί 960 περιπτώσεις δημοσίων υπαλλήλων που είχαν καταθέσει πλαστούς τίτλους σπουδών.
Όλες αυτές οι «σκαστές» περιπτώσεις έχουν παραπεμφθεί και δικάζονται στα δικαστήρια όλης της χώρας για το κακούργημα της απάτης σε βάρος του Δημοσίου. Στα δικαστήρια της Θεσσαλονίκης έχουν ήδη καταδικαστεί σε ποινές μέχρι 6 ετών συνοριοφύλακες που προσλήφθηκαν με πλαστά πτυχία, ενώ το Δημόσιο διεκδικεί και τα χρήματα από τους μισθούς τους. Επίσης, έχουν παραπεμφθεί σε δίκη δημοτικός υπάλληλος στο Κορδελιό Θεσσαλονίκης που κατέλαβε μόνιμη θέση προσκομίζοντας πλαστό επαγγελματικό δίπλωμα οδήγησης και ένας δασοφύλακας που προσλήφθηκε χωρίς να έχει απολυτήριο Λυκείου.
Στην περίπτωση του δασοφύλακα διαπιστώθηκε ότι κανένας μαθητής με αυτό το όνομα δεν είχε φοιτήσει στο συγκεκριμένο σχολείο και πως το απολυτήριο ήταν πλαστό.
Στα… μαλακά λόγω μεταμέλειας
Πάντως, αν και παραπέμπονται σε δίκη για το κακούργημα της απάτης και μάλιστα με την επιβαρυντική περίσταση της εξακολούθησης επί μακρό χρονικό διάστημα από την τέλεση του εγκλήματος (σ.σ. καθώς οι περισσότεροι ήταν δημόσιοι υπάλληλοι επί χρόνια), οι δικαστές δείχνουν επιείκεια, καθώς σε όλες τις περιπτώσεις οι κατηγορούμενοι έχουν ήδη παραιτηθεί από τις θέσεις τους για να αποφύγουν τα χειρότερα.
Επίσης, υπάρχει νομολογία η οποία τους απαλλάσσει από την επιστροφή όλων των χρημάτων που πληρώθηκαν όσο ήταν δημόσιοι υπάλληλοι, καθώς παρείχαν εργασία, έστω και αν είχαν προσληφθεί με πλαστά πτυχία. Την περασμένη εβδομάδα εκδικάστηκε στο Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων Πειραιά υπόθεση υπαλλήλου του Δήμου Κορυδαλλού με πλαστό πτυχίο. Το δικαστήριο την έκρινε ένοχο με ελαφρυντικά σε φυλάκιση τριών ετών με τριετή αναστολή.
Η υπερασπιστική της γραμμή ήταν πως, κατά τα έτη που εργάστηκε στον δήμο, έχοντας προσληφθεί με πλαστό πτυχίο, υπήρξε ισάξια αντιπαροχή σε σχέση με τη ζημία του Δημοσίου. Στα δικαστήρια του Πειραιά εκκρεμούν, επίσης, δίκες σε βάρος διοικητικού υπαλλήλου στο πανεπιστήμιο της πόλης, νοσηλεύτριας στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας και δύο οδηγών της ΕΘΕΛ για πλαστογραφία και απάτη σε βάρος του Δημοσίου σε βαθμό κακουργήματος.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο που κυκλοφόρησε στις 29/12/2017