«Η εκτίμησή μου είναι ότι κατά πάσα πιθανότητα έχει δωροδοκηθεί ο κ. Παπαντωνίου. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν ο κ. Σημίτης έχει δωροδοκηθεί για τη συγκεκριμένη προμήθεια...» κατέθεσε ο πρώην διευθυντής Εξοπλισμών στις 5 Νοεμβρίου 2018 σε ειδικό εφέτη ανακριτή
Τον πρώην υπουργό Εθνικής Αμυνας Γιάννο Παπαντωνίου αφορά η δικογραφία για την ανάθεση του C4I στην αμερικανική εταιρεία SAIC που διαβιβάστηκε στην Βουλή.
Σύμφωνα με το συνοδευτικό έγγραφο του εφέτη ανακριτική Δημήτρη Ορφανίδη που διεξάγει την σχετική έρευνα ο πρώην υπουργός ελέγχεται για «παθητική δωροδοκία κατά μόνος και από κοινού, άπαξ και κατ εξακολούθηση στρεφόμενη κατά του Δημοσίου από την οποία το όφελος που επεδίωξε και επέτυχε και η ζημία που προξενήθηκε ή οποσδήποτε απειλήθηκε στο Δημόσιο υπερβαίνει το ποσό των 150.000 ευρώ».
Από αριστερά ο τότε γγ Δημοσιονομικής Πολιτικής Γιώργος Κουρής, ο τότε γγ του υπουργείου Οικονομίας Γιάννης Σιδηρόπουλος, ο πρώην υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Γιώργος Αλογοσκούφης, ο τότε υπουργός Εθνικής ΄Αμυνας Ευάγγελος Μεϊμαράκης, ο τότε γγ Διευθυντής Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων Ευάγγελος Βασιλάκος και ο πρώην γγ Οικονομικού Σχεδιασμού και Υποστήριξης Πελοπίδας Καλλίρης (Φωτογραφία αρχείου από 26 Ιουνίου 2007)
Σύμφωνα με πληροφορίες τον κ. Παπαντωνίου τοποθετεί σε διαδρομές παράνομου χρήματος ο πρώην γραμματέας εξοπλισμών Ευάγγελος Βασιλάκος. Πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι η μαρτυρία του κ. Βασιλάκου δεν περιλαμβάνει απτές αποδείξεις ή έστω ισχυρές ενδείξεις ενοχής, αλλά μόνο εκτιμήσεις, θεωρίες και υποθέσεις.
Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Βασιλάκος έχει καταδικαστεί σε 16 χρόνια φυλάκιση με αναστολή για την σύμβαση του λεγόμενου του ηλεκτρονικού πολέμου και εκκρεμεί η οριστική κρίση από το πενταμελές εφετείο Αθηνών.
Ειδικότερα, ο μάρτυρας επισημαίνει ότι σύμφωνα με την εμπειρία του ο παράνομος χρηματισμός γινόταν μέσω των συμβάσεων αντισταθμιστικών ωφελημάτων (Α/Ω) και προσθέτει ότι κατά τις εκτιμήσεις του ο πρώην υπουργός Εθνικής Αμυνας δωροδοκήθηκε. Ο ίδιος επισημαίνει δε, ότι πιστεύει ότι γνώση της παράνομης συναλλαγής είχε και ο τότε πρωθυπουργός Κωστας Σημίτης.
Να σημειωθεί ότι όπως προκύπτει και από το διαβιβαστικό η δικογραφία για το C4I έχει σπάσει σε δύο μέρη. Το πρώτο αφορά την περίοδο ανάθεσης του έργου και το δεύτερο την περίοδο παραλαβής. Κάθε μέρος αφορά και διαφορετική πολιτική περίοδο (κυβερνήσεις Σημίτη και Καραμανλή).
Ο κ. Βασιλάκος τοποθετήθηκε γενικός διευθυντής στη Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) τον Απρίλιο του 2006 ωστόσο ο ίδιος εντόπισε την δωροδοκία το 2003.
«Από την εμπειρία μου στην θέση του γενικού διευθυντή εξοπλισμών μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι όλες ανεξαιρέτως οι εξοπλιστικές προμήθειες έχουν μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό διαφθοράς. Αυτό σημαίνει ότι και οι συμμετέχουσες εταιρείες σε όποια διαδικασία προμήθειας του Υπουργείου Εθνικής Αμυνας μετέρχοντο μεθόδων διαφθοράς για να εξασφαλίσουν μια σύμβαση. Τα αντισταθμιστικά ωφελήματα αποτελούσαν και αποτελούν το κύριο όχημα πιθανών παράνομων πληρωμών» αναφέρει στην αρχή της κατάθεσή του ο κ. Βασιλάκος για να προσθέσει σε άλλο σημείο: «Θεωρώ αφελή τον οποιονδήποτε θεωρεί ότι πολιτικά πρόσωπα δεν χρηματίστηκαν για οποιαδήποτε εξοπλιστική προμήθεια. Δεν μπορώ να γνωρίζω ποσά ή τον τρόπο με τον οποίον χρηματίστηκαν συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα, αλλά θεωρώ αδύνατον πρώτον να μην γνώριζαν ότι υπήρχαν παράνομες πληρωμές και δεύτερον μου είναι δύσκολο να συγκεράσω συγκεκριμένες πολιτικές αποφάσεις και ενέργειες με οικονομικά μεγέθη. Θα σας παραθέσω κάποια συγκεκριμένα ποσά για τη σύμβαση C4I, τα οποία, σε αδρές γραμμές, θα μπορούσαν κατά τη γνώμη μου να αποτελούν το ποσό των πιθανών παράνομων πληρωμών. Συγκεκριμένα, η σύμβαση του C4I ανέρχεται στο ποσό των 255.000.000 €. Το τίμημα που θα εισέπραττε η SAIC από αυτήν την σύμβαση ήταν περίπου 157.000.000 €. Το υπόλοιπο ποσό των 98.000.000 € θα το λάμβανε η SIEMENS. Το ποσό των προγραμμάτων αντισταθμιστικών ωφελημάτων που ανατέθηκε στη SIEMENS ήταν περίπου 80.000.000 €. Η διαφορά των 18.000.000 € που αναφέρεται στη SIEMENS, κατά τη γνώμη μου, αποτελεί ποσό που θα μπορούσε να διατεθεί για παράνομες πληρωμές, ακόμα κι αν υποτεθεί ότι τα προγράμματα αντισταθμιστικών ωφελημάτων δεν ήταν υπερκοστολογημένα. Όπως σας ανέφερα, το ΚΥΣΕΑ της τότε εποχής γνώριζε πλήρως τόσο τις τεχνικές προδιαγραφές του συστήματος όσο και τα οικονομικά στοιχεία της προμήθειας, εξ ου και οι διαδοχικές αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ, οι οποίες κατά κύριο λόγο αναφέρονταν στα οικονομικά στοιχεία της προμήθειας. Ως εκ τούτου θεωρώ ότι γνώριζαν για παράνομες πληρωμές, δεδομένης και της τότε περιρρέουσας πολιτικής ατμόσφαιρας. Άλλωστε, το ότι γνώριζαν το έχουν παραδεχθεί δημόσια τόσο ο τότε Πρωθυπουργός κ. Σημίτης σε δημόσιες δηλώσεις του το 2011 όσο και ο τότε Υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Παπαντωνίου, στην κατάθεσή του στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τη SIEMENS. Η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι ο κ. Σημίτης γνώριζε και γνωρίζει για παράνομες πληρωμές στην προμήθεια του C4I, ιδίως προς τον τότε Υπουργό Εθνικής Άμυνας κ. Παπαντωνίου. Είναι αφέλεια να θεωρεί κάποιος ότι οι πρωθυπουργοί της χώρας δεν γνωρίζουν για το αν δωροδοκούνται οι Υπουργοί Άμυνάς τους. Η γνώση τους αυτή δε, περιέρχεται σε αυτούς από αυτούς που δωροδοκούν τους υπουργούς. Ο κ. Σημίτης γνώριζε, όπως και όλοι οι κατοπινοί πρωθυπουργοί γνώριζαν και γνωρίζουν για τη διαφθορά που επικρατεί στους εξοπλισμούς του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας ακόμη και σήμερα. Είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι ειδικά οι Υπουργοί Εθνικής Άμυνας διακατέχονται από την νοοτροπία του επιχειρηματία. Δηλαδή, θεωρούν ότι αφού από την υπογραφή τους σε μία σύμβαση μία εταιρεία ή ένας επιχειρηματίας αποκομίζει κέρδη εκατομμυρίων ευρώ θεωρούν ότι πρέπει και αυτοί να πάρουν ένα κομμάτι αυτών των κερδών. Θεωρώ ότι αν οι εξοπλιστικές προμήθειες ήταν νόμιμες και καθαρές, όπως ισχυρίζονται οι εκάστοτε πρωθυπουργοί και υπουργοί, τότε η ανάθεση των προμηθειών αυτών θα ακολουθούσε όχι μόνο το πνεύμα αλλά και το γράμμα του νόμου και δεν θα υπήρχαν αμφιλεγόμενες ενέργειες εκ μέρους των πολιτικών προσώπων. Υπό αυτήν την έννοια θεωρώ ότι η προμήθεια του C4I δεν θα έπρεπε να είχε ανατεθεί στην εταιρεία SAIC. Οι ενέργειες που ακολουθήθηκαν για την σύναψη της σύμβασης C4I με την εταιρεία SAIC και την εταιρεία SIEMENS με οδηγεί στο συμπέρασμα ότι πολιτικά πρόσωπα έχουν δωροδοκηθεί. Η εκτίμησή μου είναι ότι κατά πάσα πιθανότητα έχει δωροδοκηθεί ο κ. Παπαντωνίου. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν ο κ. Σημίτης έχει δωροδοκηθεί για την συγκεκριμένη προμήθεια, αλλά θεωρώ αδύνατον να μην έχει ενημερωθεί για τις παράνομες πληρωμές της σύμβασης C4I από τον Χριστοφοράκο»
Εκτός αυτών, στην δικογραφία που ξεπερνά τις 20.000 σελίδες περιλαμβάνεται και το περίφημο ημερολόγιο της κυρίας Αικατερίνης Τσακάλου, γραμματέως του πρώην ισχυρού άνδρα της Siemens Hellas Μιχάλη Χριστοφοράκου.
Το σύνολο του περιεχομένου του ημερολογίου Τσακάλου είχε δει το φως της δημοσιότητας σε εκτεταμένα ρεπορτάζ την περίοδο 2010 – 2011 κατά την διάρκεια της εξεταστικής επιτροπής της Βουλής που ερεύνησε τα «μαύρα» ταμεία της εταιρείας. Το επίμαχο υλικό είχε προκαλέσει εντυπώσεις καθώς περιλαμβάνει καταγραφές για ραντεβού και επαφές του κ. Χριστοφοράκου με παράγοντες του πολιτικού συστήματος της εποχής, αλλά δεν βοήθησε επι τις ουσίας τις έρευνες καθώς δεν περιελάμβανε τραπεζικούς λογαριασμούς ή ενδείξεις για παράνομο χρηματισμό.
Xρήστος Μπόκας
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
Σύμφωνα με το συνοδευτικό έγγραφο του εφέτη ανακριτική Δημήτρη Ορφανίδη που διεξάγει την σχετική έρευνα ο πρώην υπουργός ελέγχεται για «παθητική δωροδοκία κατά μόνος και από κοινού, άπαξ και κατ εξακολούθηση στρεφόμενη κατά του Δημοσίου από την οποία το όφελος που επεδίωξε και επέτυχε και η ζημία που προξενήθηκε ή οποσδήποτε απειλήθηκε στο Δημόσιο υπερβαίνει το ποσό των 150.000 ευρώ».
Από αριστερά ο τότε γγ Δημοσιονομικής Πολιτικής Γιώργος Κουρής, ο τότε γγ του υπουργείου Οικονομίας Γιάννης Σιδηρόπουλος, ο πρώην υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Γιώργος Αλογοσκούφης, ο τότε υπουργός Εθνικής ΄Αμυνας Ευάγγελος Μεϊμαράκης, ο τότε γγ Διευθυντής Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων Ευάγγελος Βασιλάκος και ο πρώην γγ Οικονομικού Σχεδιασμού και Υποστήριξης Πελοπίδας Καλλίρης (Φωτογραφία αρχείου από 26 Ιουνίου 2007)
Σύμφωνα με πληροφορίες τον κ. Παπαντωνίου τοποθετεί σε διαδρομές παράνομου χρήματος ο πρώην γραμματέας εξοπλισμών Ευάγγελος Βασιλάκος. Πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι η μαρτυρία του κ. Βασιλάκου δεν περιλαμβάνει απτές αποδείξεις ή έστω ισχυρές ενδείξεις ενοχής, αλλά μόνο εκτιμήσεις, θεωρίες και υποθέσεις.
Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Βασιλάκος έχει καταδικαστεί σε 16 χρόνια φυλάκιση με αναστολή για την σύμβαση του λεγόμενου του ηλεκτρονικού πολέμου και εκκρεμεί η οριστική κρίση από το πενταμελές εφετείο Αθηνών.
Ειδικότερα, ο μάρτυρας επισημαίνει ότι σύμφωνα με την εμπειρία του ο παράνομος χρηματισμός γινόταν μέσω των συμβάσεων αντισταθμιστικών ωφελημάτων (Α/Ω) και προσθέτει ότι κατά τις εκτιμήσεις του ο πρώην υπουργός Εθνικής Αμυνας δωροδοκήθηκε. Ο ίδιος επισημαίνει δε, ότι πιστεύει ότι γνώση της παράνομης συναλλαγής είχε και ο τότε πρωθυπουργός Κωστας Σημίτης.
Να σημειωθεί ότι όπως προκύπτει και από το διαβιβαστικό η δικογραφία για το C4I έχει σπάσει σε δύο μέρη. Το πρώτο αφορά την περίοδο ανάθεσης του έργου και το δεύτερο την περίοδο παραλαβής. Κάθε μέρος αφορά και διαφορετική πολιτική περίοδο (κυβερνήσεις Σημίτη και Καραμανλή).
Ο κ. Βασιλάκος τοποθετήθηκε γενικός διευθυντής στη Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) τον Απρίλιο του 2006 ωστόσο ο ίδιος εντόπισε την δωροδοκία το 2003.
«Από την εμπειρία μου στην θέση του γενικού διευθυντή εξοπλισμών μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι όλες ανεξαιρέτως οι εξοπλιστικές προμήθειες έχουν μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό διαφθοράς. Αυτό σημαίνει ότι και οι συμμετέχουσες εταιρείες σε όποια διαδικασία προμήθειας του Υπουργείου Εθνικής Αμυνας μετέρχοντο μεθόδων διαφθοράς για να εξασφαλίσουν μια σύμβαση. Τα αντισταθμιστικά ωφελήματα αποτελούσαν και αποτελούν το κύριο όχημα πιθανών παράνομων πληρωμών» αναφέρει στην αρχή της κατάθεσή του ο κ. Βασιλάκος για να προσθέσει σε άλλο σημείο: «Θεωρώ αφελή τον οποιονδήποτε θεωρεί ότι πολιτικά πρόσωπα δεν χρηματίστηκαν για οποιαδήποτε εξοπλιστική προμήθεια. Δεν μπορώ να γνωρίζω ποσά ή τον τρόπο με τον οποίον χρηματίστηκαν συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα, αλλά θεωρώ αδύνατον πρώτον να μην γνώριζαν ότι υπήρχαν παράνομες πληρωμές και δεύτερον μου είναι δύσκολο να συγκεράσω συγκεκριμένες πολιτικές αποφάσεις και ενέργειες με οικονομικά μεγέθη. Θα σας παραθέσω κάποια συγκεκριμένα ποσά για τη σύμβαση C4I, τα οποία, σε αδρές γραμμές, θα μπορούσαν κατά τη γνώμη μου να αποτελούν το ποσό των πιθανών παράνομων πληρωμών. Συγκεκριμένα, η σύμβαση του C4I ανέρχεται στο ποσό των 255.000.000 €. Το τίμημα που θα εισέπραττε η SAIC από αυτήν την σύμβαση ήταν περίπου 157.000.000 €. Το υπόλοιπο ποσό των 98.000.000 € θα το λάμβανε η SIEMENS. Το ποσό των προγραμμάτων αντισταθμιστικών ωφελημάτων που ανατέθηκε στη SIEMENS ήταν περίπου 80.000.000 €. Η διαφορά των 18.000.000 € που αναφέρεται στη SIEMENS, κατά τη γνώμη μου, αποτελεί ποσό που θα μπορούσε να διατεθεί για παράνομες πληρωμές, ακόμα κι αν υποτεθεί ότι τα προγράμματα αντισταθμιστικών ωφελημάτων δεν ήταν υπερκοστολογημένα. Όπως σας ανέφερα, το ΚΥΣΕΑ της τότε εποχής γνώριζε πλήρως τόσο τις τεχνικές προδιαγραφές του συστήματος όσο και τα οικονομικά στοιχεία της προμήθειας, εξ ου και οι διαδοχικές αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ, οι οποίες κατά κύριο λόγο αναφέρονταν στα οικονομικά στοιχεία της προμήθειας. Ως εκ τούτου θεωρώ ότι γνώριζαν για παράνομες πληρωμές, δεδομένης και της τότε περιρρέουσας πολιτικής ατμόσφαιρας. Άλλωστε, το ότι γνώριζαν το έχουν παραδεχθεί δημόσια τόσο ο τότε Πρωθυπουργός κ. Σημίτης σε δημόσιες δηλώσεις του το 2011 όσο και ο τότε Υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Παπαντωνίου, στην κατάθεσή του στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τη SIEMENS. Η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι ο κ. Σημίτης γνώριζε και γνωρίζει για παράνομες πληρωμές στην προμήθεια του C4I, ιδίως προς τον τότε Υπουργό Εθνικής Άμυνας κ. Παπαντωνίου. Είναι αφέλεια να θεωρεί κάποιος ότι οι πρωθυπουργοί της χώρας δεν γνωρίζουν για το αν δωροδοκούνται οι Υπουργοί Άμυνάς τους. Η γνώση τους αυτή δε, περιέρχεται σε αυτούς από αυτούς που δωροδοκούν τους υπουργούς. Ο κ. Σημίτης γνώριζε, όπως και όλοι οι κατοπινοί πρωθυπουργοί γνώριζαν και γνωρίζουν για τη διαφθορά που επικρατεί στους εξοπλισμούς του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας ακόμη και σήμερα. Είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι ειδικά οι Υπουργοί Εθνικής Άμυνας διακατέχονται από την νοοτροπία του επιχειρηματία. Δηλαδή, θεωρούν ότι αφού από την υπογραφή τους σε μία σύμβαση μία εταιρεία ή ένας επιχειρηματίας αποκομίζει κέρδη εκατομμυρίων ευρώ θεωρούν ότι πρέπει και αυτοί να πάρουν ένα κομμάτι αυτών των κερδών. Θεωρώ ότι αν οι εξοπλιστικές προμήθειες ήταν νόμιμες και καθαρές, όπως ισχυρίζονται οι εκάστοτε πρωθυπουργοί και υπουργοί, τότε η ανάθεση των προμηθειών αυτών θα ακολουθούσε όχι μόνο το πνεύμα αλλά και το γράμμα του νόμου και δεν θα υπήρχαν αμφιλεγόμενες ενέργειες εκ μέρους των πολιτικών προσώπων. Υπό αυτήν την έννοια θεωρώ ότι η προμήθεια του C4I δεν θα έπρεπε να είχε ανατεθεί στην εταιρεία SAIC. Οι ενέργειες που ακολουθήθηκαν για την σύναψη της σύμβασης C4I με την εταιρεία SAIC και την εταιρεία SIEMENS με οδηγεί στο συμπέρασμα ότι πολιτικά πρόσωπα έχουν δωροδοκηθεί. Η εκτίμησή μου είναι ότι κατά πάσα πιθανότητα έχει δωροδοκηθεί ο κ. Παπαντωνίου. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν ο κ. Σημίτης έχει δωροδοκηθεί για την συγκεκριμένη προμήθεια, αλλά θεωρώ αδύνατον να μην έχει ενημερωθεί για τις παράνομες πληρωμές της σύμβασης C4I από τον Χριστοφοράκο»
Εκτός αυτών, στην δικογραφία που ξεπερνά τις 20.000 σελίδες περιλαμβάνεται και το περίφημο ημερολόγιο της κυρίας Αικατερίνης Τσακάλου, γραμματέως του πρώην ισχυρού άνδρα της Siemens Hellas Μιχάλη Χριστοφοράκου.
Το σύνολο του περιεχομένου του ημερολογίου Τσακάλου είχε δει το φως της δημοσιότητας σε εκτεταμένα ρεπορτάζ την περίοδο 2010 – 2011 κατά την διάρκεια της εξεταστικής επιτροπής της Βουλής που ερεύνησε τα «μαύρα» ταμεία της εταιρείας. Το επίμαχο υλικό είχε προκαλέσει εντυπώσεις καθώς περιλαμβάνει καταγραφές για ραντεβού και επαφές του κ. Χριστοφοράκου με παράγοντες του πολιτικού συστήματος της εποχής, αλλά δεν βοήθησε επι τις ουσίας τις έρευνες καθώς δεν περιελάμβανε τραπεζικούς λογαριασμούς ή ενδείξεις για παράνομο χρηματισμό.
Xρήστος Μπόκας
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ