Από 2,5% έως και 10%, δηλαδή από 14,6 έως 57,4 ευρώ μηνιαίως, κυμαίνονται τα ποσοστά αύξησης του κατώτατου μισθού που έχουν εισηγηθεί οι επιστημονικοί φορείς. Οι εκθέσεις των φορέων όπως η Τράπεζα της Ελλάδος, η ΕΛ.ΣΤΑΤ., ο ΟΑΕΔ, το ΙΟΒΕ, το ΚΕΠΕ και τα Ινστιτούτα των Κοινωνικών Εταίρων βρίσκονται ήδη στο γραφείο της υπουργού Εργασίας Εφης Αχτσιόγλου η οποία θα εισηγηθεί τον νέο βασικό μισθό στο Υπουργικό Συμβούλιο το δεύτερο 15ήμερο του Ιανουαρίου.Της Μαίρης Λαμπαδίτη
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η έκθεση του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) το οποίο πλειοδοτεί προτείνοντας αύξηση έως 10% ( 58 ευρώ). Στη μελέτη ο επιστημονικός φορέας σημειώνει ότι δεν έλαβε υπόψη του μόνο τα γνωστά οικονομικά μοντέλα αλλά και κοινωνικές παραμέτρους με στόχο την ενίσχυση των χαμηλόμισθων.
Στην έκθεσή του το Ινστιτούτο Εμπορίου και Υπηρεσιών (ΙΝΕΜΥ) της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) παρουσιάζει δύο σενάρια: το πρώτο με αύξηση 5% και το δεύτερο με 10%. Η ΕΣΕΕ επισημαίνει ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού θα οδηγήσει σε αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος, μέρος του οποίου θα επιστρέψει στην κατανάλωση ενώ θα ενισχυθούν και τα ασφαλιστικά ταμεία.
■ Σύμφωνα με το πρώτο σενάριο, με την αύξηση κατά 5% (28,7 ευρώ) ο νέος κατώτατος μισθός θα διαμορφωθεί στα 603,1 ευρώ καθαρά για τον άγαμο. Το συνολικό κόστος εργασίας για τους απασχολούμενους που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό θα αυξηθεί ετησίως κατά 513,3 ευρώ. Από αυτά, τα 102,9 ευρώ είναι οι ασφαλιστικές εισφορές του εργοδότη και τα 65,7 οι εισφορές του εργαζόμενου στα ασφαλιστικά ταμεία. Δηλαδή, από την αύξηση του συνολικού κόστους τα 168,6 ευρώ επιστρέφουν στα ασφαλιστικά ταμεία. Τα υπόλοιπα 344,7 ευρώ είναι διαθέσιμο εισόδημα για τον εργαζόμενο, καθώς ο συγκεκριμένος παραμένει κάτω από το υφιστάμενο όριο του αφορολογήτου, τουλάχιστον έως το 2020 που αναμένεται να αυξηθεί το αφορολόγητο.
Ειδικότερα για το σύνολο της οικονομίας, μια αύξηση 5% στον κατώτατο μισθό συνεπάγεται περίπου 26 εκατ. ευρώ εισροές στα ασφαλιστικά ταμεία και 53 εκατ. αύξηση στο διαθέσιμο εισόδημα. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η οριακή ροπή για κατανάλωση προσεγγίζει τη μονάδα (ή το 100% του εισοδήματος) στα πολύ χαμηλά εισοδήματα, αυτά τα 53 εκατ. ευρώ θα επανακυκλοφορήσουν στην αγορά τονώνοντας τον κύκλο εργασιών και την ενεργό ζήτηση.
■ Σύμφωνα με το δεύτερο σενάριο, η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 10% θα σημαίνει συνολικό κόστος για την επιχείρηση/εργοδότη 940,7 ευρώ μηνιαίως. Οι μεικτές αποδοχές για τον εργαζόμενο θα διαμορφωθούν στα 752,2 ευρώ και η καθαρή αμοιβή στα 631,2 ευρώ (αύξηση 57,4 ευρώ).
Ωστόσο, όπως τονίζει η έκθεση της ΕΣΕΕ, η αύξηση του κατώτατου μισθού θα συμπαρασύρει την αμοιβή της μερικής απασχόλησης, το ύψος του επιδόματος ανεργίας, τις παροχές μητρότητας αλλά και τα άλλα βοηθήματα που χορηγεί ο Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ). Θα αυξηθεί επίσης η κατώτατη εισφορά των ελεύθερων επαγγελματιών, όπως και η επικουρική σύνταξη, καθώς για τον υπολογισμό αυτών των παροχών και των εισφορών λαμβάνεται υπόψη το ύψος του κατώτατου μισθού.
Ο ΟΑΕΔ, που θα υποστεί τη μεγαλύτερη επιβάρυνση, υπολογίζει ότι μια αύξηση 1% του κατώτατου μισθού θα του κοστίσει 10,621 εκατ. ευρώ.
Ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) στη δική του ανάλυση επισημαίνει τους κινδύνους που μπορεί να προκληθούν από την αύξηση του μισθού στις επιχειρήσεις που δεν έχουν ξεπεράσει τα προβλήματα της κρίσης και στους κλάδους που εξαρτώνται από τον διεθνή ανταγωνισμό. Κλειδί για την αύξηση του μισθού, σύμφωνα με τον ΣΕΒ, είναι η σύνδεση του ποσοστού αύξησης με τη μέση παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας.
Ο ΣΕΒ επισημαίνει ότι τα τελευταία χρόνια οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα όχι μόνο δεν σημειώνουν αυξητικές τάσεις, αλλά αντίθετα μειώνονται.
Ο μέσος μισθός από 1.011,2 ευρώ το 2014 διαμορφώθηκε σε 982,4 το 2017. Δηλαδή μειώθηκε κατά 3%. Γι' αυτό εκφράζει την αντίθεσή του σε ενδεχόμενη αύξηση άνω του 3% για προεκλογικούς λόγους. Μάλιστα, οικονομετρικές μελέτες δείχνουν ότι η αύξηση πάνω από 3%-5% θα έχει επίπτωση στην αγορά εργασίας και θα οδηγήσει σε απώλεια θέσεων εργασίας κατά 15%.
Το 2019 αναμένεται να καταργηθεί ο υποκατώτατος μισθός των 510 ευρώ, που ισχύει σήμερα μόνο για τους νέους έως 25 ετών. Αυτό σημαίνει ότι ο μισθός των νέων θα αυξηθεί απευθείας κατά 15%-20%. Ωστόσο η Κομισιόν στην έκθεσή της κρούει το καμπανάκι του κινδύνου εκτιμώντας ότι η κατάργηση του υποκατώτατου μισθού θα προκαλέσει αύξηση της ανεργίας των νέων σε ένα έτος έως και 14,7%.
Στη διαβούλευση δεν συμμετέχει η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος (ΓΣΕΕ), η οποία υποστηρίζει ότι ο μισθός πρέπει να επανέλθει πρώτα με νόμο -όπως ακριβώς μειώθηκε το 2012- στα 751 ευρώ και στη συνέχεια να αποφασίζεται το ύψος του μέσω της διαπραγμάτευσης των κοινωνικών εταίρων.