Η οποία θεά έχει κάθε λόγο να αισθάνεται καλά με τους Έλληνες, οι οποίοι το 2018 εκτιμάται ότι «έριξαν» 15 δισ. ευρώ -ή και περισσότερα- στις πλατφόρμες τυχερών παιχνιδιών (ΟΠΑΠ, καζίνο, λαχεία, ιππόδρομος, online πλατφόρμες), ποσό που αποτελεί περίπου το 9% του ελληνικού ΑΕΠ. Αντίστοιχα, το 2017 τα συνολικά πονταρίσματα έφτασαν τουλάχιστον τα 13 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται πως αυτά τα ποσά αντιπροσωπεύουν το σύνολο των πονταρισμάτων και όχι τα ακαθάριστα έσοδα που απομένουν στις εταιρείες μετά την επιστροφή κερδών στους παίκτες και τα οποία διαμορφώθηκαν το 2017 στο 1,9 δισ. ευρώ και είναι μάλλον βέβαιο πως θα ξεπεράσουν τα 2 δισ. για το 2018.
Για το οποίο 2018, τα μόνα διαθέσιμα στοιχεία προέρχονται από τον ΟΠΑΠ και τις θυγατρικές του, τα οποία δείχνουν μία ελαφριά κάμψη στο «μέτωπο» του κύκλου εργασιών, ωστόσο καταγράφουν αύξηση στα ακαθάριστα έσοδα (Gross Gaming Revenue, GGR). Συγκεκριμένα, ο όμιλος ΟΠΑΠ ανακοίνωσε στο εννεάμηνο του 2018 (Ιανουάριος - Σεπτέμβριος) υποχώρηση στον κύκλο εργασιών που διαμορφώθηκε στα 3,156 δισ. έναντι 3,213 δισ., ενώ τα ακαθάριστα έσοδα παρουσίασαν άνοδο και διαμορφώθηκαν σε 1,1 δισ. έναντι 1,045 δισ. το 2017.
Ωστόσο συνολικά στην ελληνικά αγορά, μεγαλύτερο ρόλο παίζουν σταδιακά οι online εταιρείες στοιχηματισμού -αποτέλεσμα και της γενικότερης ανάπτυξης του διαδικτύου στη χώρα μας-, οι οποίες φαίνεται να αγγίζουν στο 2018 (ή, κατ' άλλους, να ξεπερνούν) τα 6 δισ. ευρώ σε ακαθάριστα έσοδα. Η εξαγορά του 51% των δραστηριοτήτων της Stoiximan στην Ελλάδα και την Κύπρο από τον ΟΠΑΠ δείχνει, άλλωστε, τη σημασία που αποκτά το online παιχνίδι στη χώρα μας.
Βασιλιάς ο ΟΠΑΠ
Στην επίγεια αγορά με κύκλο εργασιών 6,08 δισ. ευρώ το 2017, χωρίς δηλαδή να συνυπολογίζονται οι online πλατφόρμες, αδιαφιλονίκητος κυρίαρχος είναι ο ΟΠΑΠ, αφού εμφάνισε πωλήσεις σχεδόν 4 δισ. ευρώ.
Αν μάλιστα σε αυτά προστεθούν τα περίπου 500 εκατ. ευρώ από τις δύο θυγατρικές εταιρείες του ΟΠΑΠ για τα λαχεία και τον ιππόδρομο, ο οργανισμός ελέγχει το 75% της επίγειας αγοράς βάσει τζίρου και το 85% βάσει ακαθάριστων εσόδων.
Η πτώση στα καζίνο...
Το μερίδιο που απομένει στην επίγεια αγορά ελέγχεται από τα καζίνο, τα οποία μπορεί να έχουν συνδέσει το όνομά τους με την πράσινη τσόχα, το μπλακτζακ και τη ρουλέτα, αλλά το μερίδιό τους στην ελληνική αγορά φθίνει.
Είναι χαρακτηριστικό πως τα ακαθάριστα έσοδα των καζίνο υποχώρησαν κατά 66% στην περίοδο 2008-2017, ενώ στον ΟΠΑΠ η αντίστοιχη μείωση ήταν 33% στην ίδια περίοδο.
Ο αριθμός των επισκεπτών στα καζίνο υποχώρησε κατά 4,4% στην περίοδο 2016-2017 και έπεσε κάτω από τα 2,5 εκατ., ενώ τον Δεκέμβριο του 2017 ο αριθμός των επισκεπτών ήταν σταθερός σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2016 και δεν ξεπέρασε τις 270.000.
Τα καζίνο της Πάρνηθας και της Θεσσαλονίκης αποτελούν τα δύο μεγαλύτερα της χώρας, με τους τζίρους να διαμορφώνονται σε 523 και 457 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, ελέγχοντας μαζί το 63% του κύκλου εργασιών στα εννέα καζίνο που λειτουργούν στη χώρα. Βεβαίως το μισό δισ. ευρώ που αποτελεί τον τζίρο του καζίνο της Πάρνηθας αποτελεί ισχυρό δέλεαρ για τα εταιρικά σχήματα που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον για την απόκτηση της άδειας καζίνο στο Ελληνικό.
... και η άνοδος των online εταιρειών
Σημαντικό ρόλο στην αναδιάταξη της ελληνικής αγοράς τυχερών παιχνιδιών έχουν παίξει οι online πλατφόρμες, οι οποίες μετά την προσωρινή αδειοδότησή τους λειτουργούν ανταγωνιστικά προς τον ΟΠΑΠ και τα καζίνο. Είναι χαρακτηριστικό πως ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται αποκλειστικά μέσω διαδικτύου άγγιξε τα 5,3 δισ. το 2017, από 1,9 δισ. το 2015, δηλαδή υπετριπλασιάστηκε μέσα σε μία τριετία. Η άνοδος αυτή δεν έμεινε απαρατήρητη από τον ΟΠΑΠ που στη διάρκεια της χρονιάς που τελειώνει προχώρησε στην απόκτηση του 36,75% της Stoiximan έναντι 50 εκατ. ευρώ.
Πρόβλημα ο εθισμός
Ωστόσο και ανεξαρτήτως αν προτιμώνται οι παραδοσιακές ή η πιο μοντέρνες μορφές τυχερών παιχνιδιών, για αρκετούς ανθρώπους η σχέση μαζί τους έχει εξελιχθεί σε βαριάς μορφής εξάρτηση. Στο πλαίσιο της πρόληψης, η Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (ΕΕΕΠ) υπενθυμίζει πως τα τυχερά παιχνίδια είναι μια μορφή διασκέδασης και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως μέσο πλουτισμού. Στην περίπτωση αυτή προκαλούνται σοβαρές προβληματικές συμπεριφορές που έχουν αντίκτυπο τόσο στο οικογενειακό όσο και στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον του παίκτη. Ενδεικτικά, η ΕΕΕΠ παραθέτει ορισμένες συμπεριφορές που θα μπορούσαν να εκθέσουν τους συμμετέχοντες στον κίνδυνο εθισμού και στην απώλεια περιουσιακών στοιχείων:
- Το άτομο δεν κάνει πράγματα που απολάμβανε στο παρελθόν.
- Απουσιάζει τακτικά από οικογενειακές εκδηλώσεις.
- Παρουσιάζει αλλαγές στην καθημερινότητά του.
- Παραμελεί οικογενειακά ή επαγγελματικά του, καθήκοντα.
- Οικονομικά θέματα αποτελούν καθημερινά αιτία διαμάχης και προστριβής.
- Βλάπτει τη σωματική και την ψυχική υγεία του με τη κατάχρηση αλκοόλ ή χρήση ναρκωτικών ουσιών.
- Αναπτύσσει παραβατική συμπεριφορά και διαπράττει παράνομες δραστηριότητες.
- Σπαταλά πολύ χρόνο και πολλά χρήματα για να παίξει.
- Χάνει την επικοινωνία αλλά και την εκτίμηση από οικογένεια και φίλους.
Νίκος Μουμούρης
https://www.economistas.gr/koinonia/4704_disekatommyria-eyro-sti-thea-tyhi-2018