Ισοδύναμα μέτρα για το δημοσιονομικό κόστος που μπορεί να προκαλέσουν οι δικαστικές αποφάσεις για τις μνημονιακές περικοπές συντάξεων και την κατάργηση των Δώρων για τους δημοσίους υπαλλήλους ζητεί η Κομισιόν στη δεύτερη έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας.
Μάλιστα, επισημαίνει ότι, εφόσον οι αποφάσεις «ξηλώσουν» βασικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που συμφωνήθηκαν κατά τη διάρκεια των Μνημονίων, «οι επαναλαμβανόμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις τέτοιων αποφάσεων θα πρέπει να αντιμετωπιστούν σε μεγάλο βαθμό με μεταρρυθμίσεις και δράσεις στο ίδιο πεδίο πολιτικής». Δηλαδή, για παράδειγμα, το δημοσιονομικό κόστος για την επαναχορήγηση των Δώρων, που υπολογίζεται στα 2,4 δισ. ευρώ περίπου (1,3% του ΑΕΠ αναφέρεται στην έκθεση, εκ των οποίων το 1,1% αφορά τα αναδρομικά και το 0,2% την ετήσια δαπάνη επαναχορήγησης), θα πρέπει να καλυφθεί με περικοπές στη μισθολογική δαπάνη του Δημοσίου.
Οι δικαστικές αποφάσεις αποτελούν ένα από τα αυξημένα δημοσιονομικά ρίσκα που βλέπει η Κομισιόν. «Οι ελληνικές αρχές πρέπει να συνεχίσουν να παρακολουθούν τους δημοσιονομικούς κινδύνους, συμπεριλαμβανομένων των δικαστικών αποφάσεων, και καλούνται να λάβουν μέτρα αντιστάθμισης, όπου είναι αναγκαία, για να ανταποκριθούν στους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους στο πλαίσιο της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής και των επικαιροποιήσεων των ετήσιων δημοσιονομικών στόχων», υπογραμμίζεται.
Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί στέλνουν επίσης σαφές μήνυμα ότι η ήδη ψηφισμένη μείωση του αφορολογήτου ορίου πρέπει να εφαρμοστεί κανονικά από το 2020. «Είναι κρίσιμο το φορολογικό σύστημα να γίνει πιο φιλικό προς την ανάπτυξη μέσω μιας διεύρυνσης της φορολογικής βάσης και μέσω της μείωσης των φορολογικών συντελεστών για την εργασία και ιδίως για τις επιχειρήσεις», αναφέρουν. Σχολιάζουν ακόμα ότι «οι ελληνικές αρχές έχουν στείλει ανάμεικτα μηνύματα σχετικά με τις προθέσεις τους να προχωρήσουν σε μεγάλες, φιλικές προς την ανάπτυξη φορολογικές μεταρρυθμίσεις το 2020, συμπεριλαμβανομένης της διεύρυνσης της φορολογικής βάσης και της μείωσης των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις και την εργασία».
Αξιοπρόσεκτη είναι επίσης η επισήμανση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι κατεγράφη «ξαφνική αύξηση» στο πλήθος των μονοπρόσωπων νοικοκυριών, η οποία οδήγησε σε αύξηση του κοινωνικού μερίσματος στα 782 εκατ. ευρώ από 710 εκατ. ευρώ που είχαν προβλεφθεί αρχικά. Σύμφωνα με την έκθεση, η αύξηση αυτή μπορεί να συνεπάγεται κινδύνους για άλλα κοινωνικά επιδόματα και «οι αρχές αναμένεται να ερευνήσουν το θέμα περαιτέρω».
«Αγκάθι» αποτελούν κατά τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και η αύξηση των εποχικά απασχολούμενων στο Δημόσιο, καθώς και η μισθολογική αύξηση σε υπαλλήλους του υπουργείου Οικονομικών. «Η βασική πρόκληση συνδέεται με την αύξηση του πλήθους προσωπικού ορισμένου χρόνου, ενώ πρόσθετες πιέσεις ενδέχεται να προκύψουν από πιθανή επέκταση των εξαιρέσεων από το ειδικό μισθολόγιο, όπως έγινε για εργαζόμενους του υπουργείου Οικονομικών», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Για την παράταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα 5 νησιά του Αιγαίου (Λέσβος, Χίος, Κως, Σάμος, Λέρος) η έκθεση σχολιάζει ότι το δημοσιονομικό κόστος είναι μεν μικρό, αλλά «η κατάργηση της έκπτωσης αποτελούσε μια σημαντική δέσμευση στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM. Το νέο πλαίσιο συνδέει την κατάργηση της έκπτωσης με την αποκλιμάκωση των πιέσεων από το μεταναστευτικό, θέμα το οποίο θα εξετάζεται σε εξαμηνιαία βάση».
Οι δικαστικές αποφάσεις αποτελούν ένα από τα αυξημένα δημοσιονομικά ρίσκα που βλέπει η Κομισιόν. «Οι ελληνικές αρχές πρέπει να συνεχίσουν να παρακολουθούν τους δημοσιονομικούς κινδύνους, συμπεριλαμβανομένων των δικαστικών αποφάσεων, και καλούνται να λάβουν μέτρα αντιστάθμισης, όπου είναι αναγκαία, για να ανταποκριθούν στους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους στο πλαίσιο της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής και των επικαιροποιήσεων των ετήσιων δημοσιονομικών στόχων», υπογραμμίζεται.
Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί στέλνουν επίσης σαφές μήνυμα ότι η ήδη ψηφισμένη μείωση του αφορολογήτου ορίου πρέπει να εφαρμοστεί κανονικά από το 2020. «Είναι κρίσιμο το φορολογικό σύστημα να γίνει πιο φιλικό προς την ανάπτυξη μέσω μιας διεύρυνσης της φορολογικής βάσης και μέσω της μείωσης των φορολογικών συντελεστών για την εργασία και ιδίως για τις επιχειρήσεις», αναφέρουν. Σχολιάζουν ακόμα ότι «οι ελληνικές αρχές έχουν στείλει ανάμεικτα μηνύματα σχετικά με τις προθέσεις τους να προχωρήσουν σε μεγάλες, φιλικές προς την ανάπτυξη φορολογικές μεταρρυθμίσεις το 2020, συμπεριλαμβανομένης της διεύρυνσης της φορολογικής βάσης και της μείωσης των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις και την εργασία».
Αξιοπρόσεκτη είναι επίσης η επισήμανση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι κατεγράφη «ξαφνική αύξηση» στο πλήθος των μονοπρόσωπων νοικοκυριών, η οποία οδήγησε σε αύξηση του κοινωνικού μερίσματος στα 782 εκατ. ευρώ από 710 εκατ. ευρώ που είχαν προβλεφθεί αρχικά. Σύμφωνα με την έκθεση, η αύξηση αυτή μπορεί να συνεπάγεται κινδύνους για άλλα κοινωνικά επιδόματα και «οι αρχές αναμένεται να ερευνήσουν το θέμα περαιτέρω».
«Αγκάθι» αποτελούν κατά τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και η αύξηση των εποχικά απασχολούμενων στο Δημόσιο, καθώς και η μισθολογική αύξηση σε υπαλλήλους του υπουργείου Οικονομικών. «Η βασική πρόκληση συνδέεται με την αύξηση του πλήθους προσωπικού ορισμένου χρόνου, ενώ πρόσθετες πιέσεις ενδέχεται να προκύψουν από πιθανή επέκταση των εξαιρέσεων από το ειδικό μισθολόγιο, όπως έγινε για εργαζόμενους του υπουργείου Οικονομικών», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Για την παράταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα 5 νησιά του Αιγαίου (Λέσβος, Χίος, Κως, Σάμος, Λέρος) η έκθεση σχολιάζει ότι το δημοσιονομικό κόστος είναι μεν μικρό, αλλά «η κατάργηση της έκπτωσης αποτελούσε μια σημαντική δέσμευση στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM. Το νέο πλαίσιο συνδέει την κατάργηση της έκπτωσης με την αποκλιμάκωση των πιέσεων από το μεταναστευτικό, θέμα το οποίο θα εξετάζεται σε εξαμηνιαία βάση».