Την κινεζική διπλωματική αντιπροσωπεία στην Αθήνα κινητοποίησε το Πεκίνο προκειμένου να αντιπαρέλθει τα προσκόμματα της διαβόητης ελληνικής γραφειοκρατίας και να λάβει τις εγκρίσεις που επιζητά για το επενδυτικό πλάνο της αξίας 612 εκατ. ευρώ.Ετσι, αργά το απόγευμα της Παρασκευής, λιγότερο από 72 ώρες μετά τη βάσανο του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) και δυόμισι μήνες μετά τη σε πολλά σημεία αρνητική γνωμοδότηση της Επιτροπής Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων (ΕΣΑΛ), πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου για το θέμα.
Στη σύσκεψη, που έγινε εν γνώσει του πρωθυπουργού και παρουσία της Κινέζας πρέσβειρας Zhang Qiyue και συνεργατών της, συμμετείχαν ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης, ο υπουργός Ναυτιλίας Φώτης Κουβέλης, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας Στέργιος Πιτσιόρλας, ο υφυπουργός Πολιτισμού Κωνσταντίνος Στρατής, ο γενικός γραμματέας Λιμένων Χρήστος Λαμπρίδης, ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΛΠ captain Fu Chengqiu και ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος Αγγελος Καρακώστας. Σύμφωνα με πηγές του Μαξίμου, στη σύσκεψη «έγινε συζήτηση για επιμέρους σημεία του προτεινόμενου σχεδίου, ενώ αποφασίστηκε να δρομολογηθεί η έγκρισή του σε σύντομο χρονικό διάστημα».
Πηγές της «Κ» αναφέρουν πως εντός των αμέσως επομένων ημερών η Cosco θα καταθέσει εκ νέου το master plan στην ΕΣΑΛ –που απαρτίζεται από εκπροσώπους υπουργείων–, αξιώνοντας την έγκρισή του στο σύνολό του παρά την υπό όρους και μερική μόνον έγκρισή του στην προηγούμενη συνεδρίασή της για το ίδιο θέμα στις 19 Φεβρουαρίου, αλλά και τις αρνητικές γνωμοδοτήσεις του ΚΑΣ.
H Cosco λοιπόν, ανένδοτη στις αξιώσεις του υπουργείου Πολιτισμού και στις αντιδράσεις πολλών συμφερόντων, αλλά και των πολιτικών παρεμβάσεων, όπως αυτή του υποψηφίου δημάρχου Πειραιά του ΣΥΡΙΖΑ Νίκου Μπελαβίλα, εμφανίζεται σε αυτήν τη φάση να επικρατεί. Παραμένει όμως επιφυλακτική: «Αναμένουμε η εποικοδομητική συζήτηση που έγινε να μετατραπεί σε πράξεις», σημειώνουν χαρακτηριστικά στην «Κ» διπλωματικές πηγές.
Στην παρούσα φάση, λοιπόν, φαίνεται πως η κυβέρνηση, μετά την ανοχή που έδειξε προεκλογικά σε όσα συμφέροντα αντιτίθενται στους σχεδιασμούς της Cosco, προεξάρχοντος του υποψηφίου δημάρχου αλλά και της γενικής γραμματέως του υπουργείου Πολιτισμού Μαρίας Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, και τον «επαναστατικό θόρυβο» που προκλήθηκε, αποφάσισε να αποφύγει μια μετωπική σύγκρουση με την κρατική κινεζική εταιρεία που υλοποιεί το σχέδιο του νέου θαλάσσιου Δρόμου του Μεταξιού του Πεκίνου.
Η κινεζική πλευρά δεν πρόκειται να μεταβάλει το master plan παρά οριακά μόνο και σε τεχνικού χαρακτήρα πτυχές, όπως λόγου χάριν το μέγεθος του εμπορικού κέντρου. Και εδώ, στο ζήτημα του εμπορικού κέντρου, κρύβεται ένα από τα πολλαπλά μέτωπα της σύγκρουσης συμφερόντων που έχει οδηγήσει στις σθεναρές αντιδράσεις σειράς φορέων στα επενδυτικά σχέδια της Cosco. Αντιδράσεις που λόγω των επερχόμενων αυτοδιοικητικών και εθνικών εκλογών είχαν βρει ευήκοα ώτα στο κυβερνών κόμμα, το οποίο διέκρινε μεταξύ των πολέμιων της Cosco ένα σημαντικό μέρος του εκλογικού της ακροατηρίου. Ποια συμφέροντα θίγει το σχέδιο της Cosco; Ολες σχεδόν οι επενδύσεις που θέλει να κάνει η Cosco θίγουν άμεσα ή έμμεσα πολλούς. Τα εμπορικά καταστήματα του Πειραιά εκτιμούν πως θα απαξιωθούν εάν λειτουργήσει εμπορικό κέντρο στον νέο σταθμό κρουαζιέρας. Ιδιώτες και φορείς που θέλουν να αναπτύξουν ή πουλήσουν ακίνητα εκτιμούν πως η ανέγερση 4 ξενοδοχείων στο λιμάνι θα τους στερήσει ευκαιρίες. Οι νέες αποθήκες που θέλει να κάνει η Cosco προσκρούουν επίσης σε ομολογημένα συμφέροντα: Η ενοποίηση του λιμανιού με τα 90 στρέμματα του πρώην ΟΔΔΥ για την ανάπτυξη αποθηκών δεν πήρε άδεια από την ΕΣΑΛ, επειδή αυτό θα ανταγωνιζόταν το Θριάσιο, όπου το ένα τρίτο της έκτασης (600 στρέμματα) έχει ήδη παραχωρηθεί σε ιδιωτική κοινοπραξία και τα άλλα δύο (1.400 στρέμματα) βγήκαν μόλις σε διαγωνισμό. Αυτό είχε άλλωστε αποτυπωθεί στο σκεπτικό της πρώτης απόφασης της ΕΣΑΛ. Αλλα συμφέροντα αντιδρούν στα σχέδια της Cosco για δικά της ναυπηγεία. «Μόνον τα οικολογικά λεωφορεία που θέλει η Cosco δεν έχουν αντίπαλο, τουλάχιστον μέχρι να έρθει η ώρα της προμήθειάς τους», λένε κάποιοι μεταξύ αστείου και σοβαρού.
Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί η υπερορθόδοξη (sic) προσέγγιση των αρχαιολόγων και κάποιων αρχιτεκτόνων, πρωτοστατούντος του υποψηφίου δημάρχου Πειραιά του ΣΥΡΙΖΑ Νίκου Μπελαβίλα. Διότι πέραν του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, που έθεσε σειρά γραφειοκρατικών και ουσιαστικών εμποδίων στις επενδύσεις, τις ερχόμενες ημέρες το master plan θα περάσει και από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων (ΚΣΝΜ) – αναπληρωματικό μέλος του οποίου είναι ο υποψήφιος δήμαρχος Πειραιά του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Μπελαβίλας, για τα ξενοδοχεία που η Cosco θέλει να φτιάξει στην Παγόδα και τις δύο μεγάλες αποθήκες.
Ενδεχομένως βέβαια, μετά τη σύσκεψη της Παρασκευής, στο Μαξίμου το κλίμα να είναι φιλικότερο για την Cocso στο ΚΣΝΜ.
H διαμάχη των Κινέζων με τους αρχαιολόγους για τα ναυπηγεία στη Σαλαμίνα
Ενα από τα κρίσιμα σημεία αντιπαράθεσης μεταξύ Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και Cosco βρίσκεται στην χερσόνησο της Κυνοσούρας στη Σαλαμίνα, όπου λειτουργούν ναυπηγεία. Τα ναυπηγεία αυτά είναι σε περιοχή που εντάσσεται στη Ζώνη Παραχώρησης του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς. Η παραχώρηση αυτή δεν έγινε επί Cosco. Ούτε καν κατά την περίοδο που ο ΟΛΠ είναι εισηγμένος στο Χρηματιστήριο. Εγινε προ δεκαετιών, όταν ακόμα ο ΟΛΠ ήταν μια αμιγώς επιχείρηση του ελληνικού Δημοσίου. Από αυτές τις επιχειρήσεις ο ΟΛΠ εισέπραττε και εισπράττει ενοίκια. Αυτή είναι η έννοια της Ζώνης Παραχώρησης. Μάλιστα, κάποια εκ των ναυπηγείων αυτών έχουν σύμβαση με τον ΟΛΠ έως και το 2052 και η καθαρή παρούσα αξία των συμβάσεων αυτών υπολογίζεται πως προσμετρείται σε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Προσέξτε: ο λόγος γίνεται για μια εισηγμένη επιχείρηση, έσοδα της οποίας είναι αυτά τα ενοίκια και επομένως αποτελούν στοιχεία του ενεργητικού της, η αφαίρεση των οποίων με κρατική παρέμβαση γεννά ζήτημα αποζημίωσης μεγάλων και μικρότερων μετόχων, αναφέρουν χρηματιστηριακές πηγές. Στη ζώνη αυτή στην Κυνοσούρα ήταν και είναι εδώ και πολλές δεκαετίες εγκατεστημένα ναυπηγεία που έχουν αδειοδοτηθεί κανονικά και ως υποχρέωση έχουν μόνον την ανανέωση των περιβαλλοντικών όρων των αδειών τους από το υπεύθυνο υπουργείο Περιβάλλοντος.
Η περιοχή τον Οκτώβριο του 2001 κηρύχθηκε ολόκληρη αρχαιολογική Ζώνη Α και Ζώνη Β. Ετσι πρακτικά απαγορεύθηκε η εγκατάσταση νέων επιχειρήσεων. Από το 2001 και για περίπου δέκα χρόνια είχαν εκδοθεί διαδοχικές αποφάσεις για την έγκριση-ανανέωση των περιβαλλοντικών όρων ναυπηγικών επιχειρήσεων που βρίσκονταν σύννομα ήδη εκεί. Ομως, στα τέλη της δεκαετίας του 2000 το υπουργείο Περιβάλλοντος αντί να κρίνει τις αιτήσεις ανανέωσης των περιβαλλοντικών όρων που υποβλήθηκαν εκείνη την εποχή, άρχισε να τις διαβιβάζει στο υπουργείο Πολιτισμού. Οι παραπομπές στο Πολιτισμού έγιναν, σύμφωνα με νομικές ερμηνείες, αναρμοδίως «και κατά παράβαση ισχύουσας διάταξης, καθ’ όσον είχε δημοσιευθεί ο Ν. 4014/2011, ο οποίος ορίζει ότι σύμφωνη γνώμη του Πολιτισμού απαιτείται μόνο για έργα που χωροθετούνται (άρα νέα έργα) εντός αρχαιολογικού χώρου (άρθρο 2 παρ. 4)». Προ ολίγων εβδομάδων η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς & Νήσων διατύπωσε εν νέου εγγράφως προς το υπουργείο Πολιτισμού αντιρρήσεις για την παραμονή των ναυπηγείων εκεί τόσο στη Ζώνη Α όσο και στη Ζώνη Β.
Το ΚΑΣ εμφανίστηκε έτσι την προηγούμενη Τρίτη, οπότε και συνεδρίασε για το master plan της Cosco, να προτίθεται να απαγορεύσει τις υφιστάμενες αυτές δραστηριότητες, ζητώντας την παύση λειτουργίας ή απομάκρυνση επιχειρήσεων που λειτουργούν σύννομα εδώ και τουλάχιστον έξι δεκαετίες στη Ζώνη Παραχώρησης στη Σαλαμίνα, όπως αυτή συμπεριλήφθηκε στην ψηφισθείσα από τη Βουλή το 2016 σύμβαση παραχώρησης μεταξύ του ελληνικού Δημοσίου και της ΟΛΠ Α.Ε. Η γνωμοδότηση του ΚΑΣ που θα σταλεί για υπογραφή από την υπουργό Πολιτισμού τις επόμενες ημέρες, δεν έχει ακόμα οριστικοποιηθεί. Οπως δεν είναι ακόμα γνωστό τι θα αναφέρει για την Κυνοσούρα. Ομως οι ειδικοί σημειώνουν πως δεν θυμούνται υπουργό να άλλαξε την απόφαση του ΚΑΣ.
Επομένως, είναι και υπαρκτό και πιθανό το ενδεχόμενο το υπουργείο Πολιτισμού να ζητήσει την απομάκρυνση επιχειρήσεων που απασχολούν εκατοντάδες εργαζομένους χωρίς να γνωρίζει κανείς πώς μπορεί αυτό μπορεί να υλοποιηθεί νομικά, δεδομένων των συμβάσεων και των αδειών που υπάρχουν σε ισχύ.
ΗΛΙΑΣ ΜΠΕΛΛΟΣ
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ