Η ΕΕ ξεκίνησε τη διαδικασία για την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία, για τις γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, ενώ με αυστηρή γλώσσα καταδικάζει τις ενέργειες της Αγκυρας και εκφράζει πλήρη αλληλεγγύη στην Κύπρο.Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ, καλεί την Κομισιόν και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να προτείνει μέτρα κατά της Τουρκίας, ενώ «παγώνει» τις εργασίες για την τελωνειακή ένωση, πέρα από τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Στο μεταξύ, οι τουρκικές προκλήσεις συνεχίζονται, καθώς η Αγκυρα στέλνει στην ανατολική Μεσόγειο και δεύτερο γεωτρύπανο.
Σοβαρή ανησυχία για τις γεωτρήσεις της Τουρκίας
«Το Συμβούλιο εκφράζει σοβαρή ανησυχία για τις γεωτρήσεις της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο και αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει απαντήσει ακόμη στις επανειλημμένες εκκλήσεις της ΕΕ να σταματήσει αυτές τις δραστηριότητες. Το Συμβούλιο υπογραμμίζει τον σοβαρό και άμεσο αρνητικό αντίκτυπο που έχουν τέτοιες παράνομες ενέργειες στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας. Το Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να δείξει αυτοσυγκράτηση, να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να αποφύγει όποιες τέτοιες ενέργειες. Η ΕΕ θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να απαντήσει κατάλληλα και σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο. Το συμβούλιο καλεί την Κομισιόν και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράστης να υποβάλει επιλογές για κατάλληλα μέτρα, χωρίς καθυστέρηση», αναφέρει χαρακτηριστικά η απόφαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ.
«Η Τουρκία απομακρύνεται από την ΕΕ»
Η Τουρκία συνεχίζει να απομακρύνεται από την ΕΕ, τονίζει το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Ενωσης. Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματα της 26ης Ιουνίου 2018, το Συμβούλιο σημειώνει ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας έχουν παγώσει και δεν μπορούν να ανοίξουν ή να κλείσουν άλλα κεφάλαια και δεν προβλέπεται περαιτέρω δουλειά για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας.
«Αναμένουμε από την Τουρκία να δεσμευτεί απόλυτα στις σχέσεις καλής γειτονίας, τις διεθνείς συμφωνίες και την ειρηνική επίλυση των διαφορών», τονίζει η ανακοίνωση και υπενθυμίζει τα προηγούμενα συμπεράσματα, μεταξύ των οποίων της 22ας Μαρτίου 2018, που καταδίκαζε ισχυρά τις συνεχιζόμενες παράνομες δραστηριότητες της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο.
Η Τουρκία να σεβαστεί όλα τα μέλη της ΕΕ
«Η Τουρκία πρέπει να αποφύγει απειλές και ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας», προειδοποιεί το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ.
Ακόμη, καλεί την Τουρκία «να εξομαλύνει τις σχέσεις με την Δημοκρατία της Κύπρου και να σεβαστεί την κυριαρχία όλων των χωρών- μελών της ΕΕ σε θαλάσσιο και εναέριο χώρο, όπως και τα κυριαρχικά δικαιώματά τους, ανάμεσά τους το δικαίωμα για έρευνες και εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, σε συνάρτηση με το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο».
Η πρόταση για Αλβανία-
Την ίδια ώρα, αναφορικά με τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Αλβανία και
«Λόγω του περιορισμένου διαθέσιμου χρόνου και της σημασίας του θέματος, το Συμβούλιο θα επανέλθει στο ζήτημα αυτό, με στόχο την επίτευξη σαφούς και ουσιαστικής απόφασης το συντομότερο δυνατόν και όχι αργότερα από τον Οκτώβριο του 2019», αναφέρουν σχετικά τα συμπεράσματα, σύμφωνα με το ΑΠΕ. Ο επίτροπος Χαν εξήγησε ότι η καθυστέρηση οφείλεται σε «θεσμικά προβλήματα» που αντιμετωπίζουν κάποιες χώρες και ανέφερε πως ο Γερμανός υπουργός επικαλέστηκε έλλειψη χρόνου που δεν επέτρεψε στη γερμανική Βουλή να συζητήσει το ζήτημα.
Σε κάθε περίπτωση, ο επίτροπος Χαν δήλωσε «εξαιρετικά αισιόδοξος» ότι τον Οκτώβρη τα κράτη-μέλη θα είναι σε θέση να ανάψουν το πράσινο φως. Τόσο ο επίτροπος, όσο και ο Ρουμάνος υπουργός για ευρωπαϊκά θέματα, Τζορτζ Τσιάμπα που ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου για το τρέχον εξάμηνο, τόνισαν τη σημασία της διατήρησης του «μομέντουμ» της Συμφωνίας των Πρεσπών και εξέφρασαν ικανοποίηση για το γεγονός, ότι οι υπουργοί κρατάνε ζωντανή, έστω και με αυτήν την καθυστέρηση, την ευρωπαϊκή προοπτική για τις δύο χώρες.
Κυβερνητικές πηγές: Πρώτη φορά η ΕΕ αποφασίζει μέτρα κατά Τουρκίας
Σε non paper από το μέγαρο Μαξίμου, σχολιάζεται η απόφαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων όχι μόνο για την Τουρκία αλλά και τις τις σχέσεις της ΕΕ με την Αλβανία και την Συμφωνία των Πρεσπών.
Σύμφωνα με τις κυβερνητικές πηγές:
1. Για πρώτη φορά η ΕΕ αποφασίζει μέτρα σε βάρος της Τουρκίας για παραβίαση του διεθνούς δικαίου και συγκεκριμένα για τις ενέργειές της στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Πιο συγκεκριμένα:
Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων υπογραμμίζει τη σοβαρή αρνητική επίδραση που έχουν άμεσα αυτές οι παράνομες ενέργειες σε όλο το εύρος των σχέσεων ΕΕ - Τουρκίας. Το Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να δείξει αυτοσυγκράτηση, σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου και να απέχει από αυτές τις ενέργειες. Η ΕΕ θα παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να αντιδράσει καταλλήλως και σε απόλυτη αλληλεγγύη με την Κύπρο. Σε αυτό το πλαίσιο το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να καταθέσει επιλογές για κατάλληλα μέτρα χωρίς καθυστέρηση.
2. Σε σχέση με την Αλβανία, για πρώτη φορά το Συμβούλιο θέτει επίσημα την προστασία των περιουσιακών δικαιωμάτων και το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό, ως κριτήρια για την ενταξιακή διαδικασία.
3. Για πρώτη φορά το Συμβούλιο δεν καλωσορίζει μόνο ως ιστορική τη Συμφωνία των Πρεσπών, τονίζοντας τη σημασία της για την ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας, αλλά υπογραμμίζει και τη σημασία της εφαρμογής της. Με αυτόν τον τρόπο η ΕΕ αποκτά ρόλο στην παρακολούθηση της πιστής εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών.