Φυσικά, ο τίτλος που μόλις διαβάσατε είναι σχηματικός και υπερβολικός – με απλά λόγια, δεν αποδίδει πιστά το κείμενο που ακολουθεί. Ετσι είναι όμως οι τίτλοι από τη φύση τους, οπότε ας περάσουμε στην ουσία. Αναφέρομαι στον μύθο του περίφημου και πολυλατρεμένου ΚΚΕ Εσωτερικού ή, απλά, του Εσωτερικού. Αυτός ο μύθος τελειώνει, ανεξαρτήτως του αποτελέσματος των αυριανών εκλογών – και αυτό δεν το λέω καθ’ υπερβολήν, όπως θα εξηγήσω παρακάτω. Να διευκρινίσω, εξάλλου, ότι ο όρος «τελειώνει» δεν σημαίνει ότι εξαλείφεται. Αλίμονο, αν το περίμενε κανείς αυτό· στις ανοιχτές κοινωνίες, παρόμοιες μεταβολές παίρνουν χρόνο για να εδραιωθούν και απαιτούν ευρείες συναινέσεις. Ομως, στη διάρκεια της σχεδόν πενταετούς διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ και τους εκάστοτε βολικούς συμμάχους του, ήταν ο μύθος του Εσωτερικού αυτός που δοκιμάστηκε για πρώτη φορά με την πραγματικότητα, με τα γνωστά αποτελέσματα. Από εδώ και πέρα μόνο να ξεφουσκώνει θα μπορεί.Κατ’ αρχάς και μόνο το χαϊδευτικό του μύθου, που τελικά επικράτησε στην καθημερινή γλώσσα, δηλαδή σκέτο «Εσωτερικό», ήταν παραπλανητικό, καθώς έτεινε να παραμερίζει το αρνητικά φορτισμένο πρώτο συνθετικό του κόμματος: ΚΚΕ, δηλαδή Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. Προσωπικώς, ποτέ δεν υπέκυψα στη γοητεία του Εσωτερικού (των ιδεών του Εσωτερικού, όχι των κοριτσιών του Εσωτερικού, να το διευκρινίσω), για τον λόγο ότι αδυνατούσα να καταλάβω σε τι θα μπορούσε να βελτιωθεί ο κομμουνισμός ως σύστημα, αν τον εφαρμόσουμε μόνοι μας, χωρίς τη βοήθεια των Ρώσων, οι οποίοι τον ανακάλυψαν στο κάτω κάτω. Και ιδίως αφότου κατέρρευσε η Σοβιετία και το ανατολικό μπλοκ τη δεκαετία του 1990. Ξέρω ότι το θέτω άκομψα, αλλά τελικά ο κομμουνισμός δεν έκανε ούτε για τους Ρώσους, που ιστορικά αποτελούν μια ιδιαίτερη περίπτωση, αφού δεν ανήκουν ακριβώς στην ευρωπαϊκή παράδοση της Δύσης. (Διαμορφώθηκαν για πάντα σε κάτι ευρασιατικό μετά την υποταγή τους στους Μογγόλους και τη Χρυσή Ορδή τους – όχι ανόητα λογοπαίγνια, παρακαλώ. Οι κακόμοιροι...)
Στο σημείο αυτό, μια παρέκβαση επί προσωπικού. Ας μου συγχωρεθεί η απλοϊκότητα των σκέψεων, την οποία ευλόγησε εξάλλου ο Ιωάννης Χους, αλλά εγώ δεν είμαι διανοούμενος· αντιθέτως έχω την κακή συνήθεια να προσπαθώ να σκέφτομαι μόνος μου και για τον εαυτό μου. Πάσχω, δε, από μία αναπηρία, η οποία με έκανε πάντα να βλέπω τον κόσμο ως κάτι μεγαλύτερο από τις θεωρίες για τον κόσμο. Τεμπελιά; Επειδή με ξέρω, δεν το βρίσκω απίθανο. Εν πάση περιπτώσει, παρακαλώ να κριθώ με επιείκεια.
Το κατ’ αντιδιαστολή ΚΚΕ Εξωτερικού, δηλαδή το γνήσιο ΚΚΕ, δοκιμάστηκε ιστορικά κατά τη δεκαετία του 1940, όταν εκμεταλλεύθηκε τον ριζοσπαστισμό που προκάλεσε η κατάρρευση του πολιτικού συστήματος με την Κατοχή. Ομως, το ΚΚΕ ως ενδεχόμενο εξουσίας έκλεισε οριστικά το 1949 με την ήττα του. Αν οι πιέσεις για περισσότερη ελευθερία, κατά τη μεταπολεμική περίοδο, είχαν κάπως απορροφηθεί από το σύστημα και δεν είχε συμβεί η χούντα των ηλιθίων το 1967, το ΚΚΕ θα ερχόταν και πάλι στη νομιμότητα, για να σβήσει ήσυχο σε μια γωνιά, όπως και τόσοι άλλοι πολιτικοί πρόσφυγες που επέστρεψαν. Η χούντα των ηλιθίων ήταν όμως εκείνη που φόρεσε το φωτοστέφανο στην Αριστερά και δεδομένου ότι το ΚΚΕ δεν αποτελούσε σοβαρή επιλογή (καμία χώρα δεν επέλεξε ελεύθερα και δημοκρατικά τον δρόμο για τη Σιβηρία...), οι ριζοσπαστικές τάσεις της κοινωνίας διοχετεύθηκαν σε ηπιότερες μορφές Αριστεράς – εξ ου το αβυσσαλέο μίσος του ΚΚΕ για το ΠΑΣΟΚ και τον Παπανδρέου.
Ομως το ΚΚΕ Εσ. ήταν κάτι διαφορετικό κι ας ήταν επίσης «κομμουνιστικό». Ηταν, ακριβώς, κομμουνιστικό με εισαγωγικά· δηλαδή πιο κομψό, πιο ευαίσθητο, πιο πολιτισμένο, δεν μύριζε φέτα – πώς να το πω αλλιώς; Ο σεβασμός προς το ΚΚΕ Εσ., ενίοτε ακόμη και η περιστασιακή «ψήφος στον Λεωνίδα» (κάτι σαν τάμα στην Παναγιά της Τήνου) ήταν το απόλυτο δημοκρατικό άλλοθι, το απόλυτο δημοκρατικό αξεσουάρ, θα έλεγα. Γι’ αυτό και τα στελέχη του ήσαν περιζήτητα για μεταγραφές και μονίμως ευνοημένα ως επαγγελματική τάξη από το σύστημα που διαμορφώθηκε μετά τη Μεταπολίτευση. Το Εσωτερικό γενικώς αντιπροσώπευε, υποτίθεται, μια ελπίδα αδοκίμαστη.
Είναι αλήθεια ότι το λεγόμενο Εσωτερικό περιείχε και ανανεωτικούς και ριζοσπάστες· και εκείνους, δηλαδή, που εγκατέλειψαν σταδιακά τις μαρξιστικές ιδεοληψίες και μετακινήθηκαν προς την Κεντροαριστερά και τους άλλους, που εξακολουθούσαν να ψάχνουν δρόμο για «κάτι σαν κομμουνισμό», έξω όμως από τον ασφυκτικό δογματισμό του ιστορικού ΚΚΕ.
Οι εκπρόσωποι – συγγνώμη, λάθος. Το σωστό είναι οι αντιπρόσωποι, με την έννοια των εμπορικών αντιπροσώπων, αυτού του μύθου κυβέρνησαν τη χώρα, με τη βοήθεια βεβαίως αδίστακτων λαϊκιστών δεξιών. Η περίφημη «πρώτη φορά Αριστερά» ήταν στην πραγματικότητα «πρώτη φορά Εσωτερικό». Υπό την έννοια αυτή, λοιπόν, στις αυριανές εκλογές τελειώνει ο μύθος του Εσωτερικού. Οποιο αποτέλεσμα και αν πετύχει ο ΣΥΡΙΖΑ, ο μύθος του Εσωτερικού χτύπησε ύφαλο και βάζει νερά. Υπομονή. Θα βουλιάξει κι αυτό το σαπιοκάραβο, να ησυχάσουμε..
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ