Παγκόσμια Ημέρα Φάρων σήμερα-Μεγάλο Εμβολο: Ο ιστορικός φάρος της Θεσσαλονίκης που έσβησε στον Β’ Παγκόσμιο -Οι Γερμανοί τον έκαναν πολυβολείο

Οι φάροι σε όλη την Ελλάδα έχουν σήμερα, Κυριακή 18 Αυγούστου την τιμητική τους. Δεκάδες κτίσματα του 19ου αιώνα, ανοίγουν τις πύλες τους στο κοινό ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας Φάρων.

Ανάμεσά τους και το Μεγάλο Εμβολο, ο φάρος του Θερμαϊκού, μια ανάσα από τη Θεσσαλονίκη με την πλούσια ιστορία. Από την κατασκευή του όσο ακόμη η περιοχή τελούσε υπό την κατοχή των Οθωμανών, ως την κατάληψή του από τους Γερμανούς.

Μια υπέροχη θέα αναμένει όσους επισκεφτούν τον φάρο στο Αγγελόκαστρο Θεσσαλονίκης / Φωτογραφία: Eurokinissi

Ο φάρος των Οθωμανών

Ο φάρος στο Μεγάλο Έμβολο του Θερμαϊκού κόλπου κατασκευάστηκε το 1864 από την Γαλλική Εταιρεία Φάρων. Ηταν φτιαγμένος από συμπαγείς οπτόπλινθους, όπως οι καμινάδες των πρώτων βιομηχανικών κτιρίων της Θεσσαλονίκης.

Το σύστημά του άλλαξε πολλές φορές με τη χρήση νέων τεχνολογιών, ώσπου πέρασε στην εποχή του ηλεκτρισμού / Φωτογραφία: Sooc

Το ύψος του πύργου του φάρου ειναι 10,5 μέτρα και τό εστιακό του ύψος είναι 32 μέτρα. Βρίσκεται στον Δήμο Θερμαϊκού στην άκρη της Ναυτικής Βάσης του Πολεμικού Ναυτικού στο Αγγελοχώρι Θεσσαλονίκης και συνεργάζεται με τον Ραδιοφάρο που βρίσκεται στην απέναντι πλευρά του Θερμαϊκού στις εκβολές του Αξιού.
Μπροστά του, στη βραχώδη ακτή, την περίοδο 1883-1885, Γερμανοί τεχνικοί έχτισαν οχυρά, έπειτα από παραγγελία των Οθωμανών. Τότε λειτουργούσε με καύσιμο το πετρέλαιο.

Ο μεγάλος φανός στον φάρο δεν ανάβει για να κατευθύνει πλέον τα πλοία, είναι όμως επισκέψιμος στο κοινό / Φωτογραφία: Sooc

Ο φάρος Μεγάλο Εμβολο στα χέρια των Γερμανών κατακτητών

Εντάχθηκε στο Ελληνικό φαρικό δίκτυο μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13 με επίσημη ημερομηνία την 11η Μαρτίου του 1915.

Στην περίοδο της Κατοχής οι Γερμανοί τον μετέτρεψαν σε πολυβολείο, λόγω της στρατηγικής του θέσης, στο ύψωμα μπροστά στην είσοδο του Θερμαϊκού κόλπου. Δίπλα του στέκεται ακόμη ένα από τα πέντε πολυβολεία από μπετόν που έφτιαξαν τότε οι Γερμανοί. Αυτό είχε αποτέλεσμα να προκαλέσει τον βομβαρδισμό του από συμμαχικά αεροπλάνα, που προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στο μνημείο και σταμάτησαν τη λειτουργία του.

Οι κατακτητές μετέτρεψαν τον φάρο σε πολυβολείο, με αποτέλεσμα να υποστεί ζημιές κατά την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου / Φωτογραφία: Sooc

Ο φάρος φωτίζει ξανά τις θάλασσες μετά τον πόλεμο
Ο φάρος Μεγάλο Εμβολο επισκευάστηκε και λειτούργησε ξανά με την απελευθέρωση, το 1948. Αυτή τη φορά, σύμφωνα με όσα αναφέρει η ιστοσελίδα faroi.com, είχε για καύσιμο την ασετιλίνη, ενώ πέρασε και στην εποχή του αυτοματισμού.

Με θέα τη θάλασσα, από το εσωτερικό του πύργου στον φάρο Μέγα Εμβολο στο Αγγελόκαστρο / Φωτογραφία: Sooc

Το 1963 ο φάρος έδινε φως στη θάλασσα με ηλεκτρικό ρεύμα και φώτιζε μέσα στη νύχτα σε απόσταση 17 ναυτικών μιλίων. Το 1998 χαρακτηρίστηκε διατηρητέο νεώτερο μνημείο βιομηχανικής κληρονομιάς. Επειτα από χρόνια στη λήθη, το 2010 ανακαινίστηκε και πλέον λειτουργεί κανά, ως ένα επισκέψιμο ζωντανό μνημείο.
Με τη λειτουργία του, οι επισκέπτες μπορούν να επισκεφτούν και τις διπλανές αλυκές, που φτιάχτηκαν λίγο πριν το 1900, αλλά και το γειτονικό υδροβιότοπο, έκτασης 2.500 στρεμμάτων, μια λιμνοθάλασσα που φιλοξενεί φλαμίγκο, κορμοράνους, ερωδιούς και μαυροκέφαλους γλάρους.