Το ενδεχόμενο η χώρα μας να βρεθεί αντιμέτωπη με μία ταυτόχρονη τριπλή τουρκική ασύμμετρη απειλή, βασικά χαρακτηριστικά της οποίας θα είναι ο βραχυπρόθεσμος χρόνος εκδήλωσής της και η παράλληλη εστίασή της σε διαφορετικά σημεία του ελλαδικού χώρου, εξετάζει το υπουργείο Εθνικής Άμυνας καταρτίζοντας ήδη μία σειρά από εναλλακτικά σενάρια αντίδρασης των Ενόπλων Δυνάμεων, εάν και εφόσον, κάτι τέτοιο απαιτηθεί. Σύμφωνα με πληροφορίες, το βασικότερο από αυτό αφορά τους τρόπους αμυντικής αντενέργειας της χώρας μας στην πιθανότητα μίας συγχρονισμένης τουρκικής επιθετικής κίνησης στην περιοχή του Έβρου, στο Αιγαίο και στη Ν.Α Μεσόγειο, διαφορετικής φύσεως και εντάσεως σε κάθε περίπτωση.
Η πλέον περίπλοκη από αυτές αφορά την αυξημένη πιθανότητα μίας κλιμάκωσης της έντασης στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κρήτης και Ρόδου. Όπως προκύπτει με βάση και την συνεδρίαση του τουρκικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (MGK) που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη, μέσα στις προθέσεις της Άγκυρας είναι να προχωρήσει εντός του Σεπτεμβρίου ή του Οκτωβρίου στη διεξαγωγή παράνομων ερευνών για υδρογονάνθρακες σε μια σειρά από θαλάσσια οικόπεδα που βρίσκονται ανατολικά των νησιών της Κρήτης, Ικαρίας και Ρόδου, για τα οποία αναγνωρίζει μόνο τα χωρικά ύδατα των έξι ναυτικών μιλίων. Η συγκεκριμένη απόφαση συνδέεται άμεσα με τη δημοσίευση πέντε αιτήσεων της τουρκικής κρατικής εταιρείας πετρελαίου (TPAO) οι οποίες αναρτήθηκαν στην τουρκική εφημερίδας της κυβέρνησης, στις 30 Μαΐου. Στις εν λόγω αιτήσεις, η TPAO ζητούσε την πραγματοποίηση ερευνών σε συνολικά 24 θαλάσσια οικόπεδα «που ευρίσκοντο πέραν των τουρκικών χωρικών υδάτων» τα οποία οι τούρκοι προσδιορίζουν –εν αντιθέσει με τα δικά μας- σε 12 ναυτικά μίλια…
Παρά το γεγονός ότι στο σχετικό ΦΕΚ δεν αναρτήθηκαν χάρτες με τις ακριβείς περιοχές που οι τούρκοι σκοπεύουν να προχωρήσουν σε έρευνες, μέσα σε λίγες ώρες στα τουρκικά ΜΜΕ είχαν διαρρεύσει μια σειρά από έγγραφα που έδειχναν τα σχετικά οικόπεδα. Μόνο τυχαίο δεν είναι πως υπεύθυνο για τη συγκεκριμένη διαρροή ήταν το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, υψηλόβαθμο στέλεχος του οποίου αποκάλυψε ότι οι εν λόγω περιοχές εμπεριέχονται εντός του χώρου που δημιουργήθηκε με την τουρκολυβική Συμφωνία που αφορούσε την -παράνομη- οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στην Ν.Α Μεσόγειο.
Απέναντι στα τετελεσμένα που επιδιώκει να δημιουργήσει η Τουρκία στην Ν.Α Μεσόγειο, η χώρα μας έχει φροντίσει τις τελευταίες ημέρες να στείλει ξεκάθαρα μηνύματα, θέτοντας μια σειρά από «κόκκινες γραμμές», η καταπάτηση των οποίων θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και σε μία ελληνοτουρκική στρατιωτική σύγκρουση. Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζεται η σταδιακή ενεργοποίηση του σχεδίου «Λερναία Ύδρα», το οποίο προβλέπει τις κινήσεις που θα πρέπει να γίνουν σε στρατιωτικό επίπεδο, στο ενδεχόμενο που η Τουρκία ξεπεράσει τα όρια που έχει θέσει η ελληνική διπλωματία. Το συγκεκριμένο σχέδιο κινείται σε τέσσερα επίπεδα, με το ένα εξ αυτών να εστιάζει στην γκάμα των ενεργειών που έχει στη διάθεσή της η Ελλάδα προκειμένου να αντιμετωπίσει μία πιθανή τουρκική απειλή, η οποία θα εκφραστεί μέσω μιας προσπάθειας παράνομης έρευνας ή ακόμη και εξόρυξης υδρογονανθράκων εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Στο σχέδιο υπάρχει πρόβλεψη ακόμη και κατάληψης πλατφόρμας πετρελαίου, σε ένα ακραίο ενδεχόμενο που οι τούρκοι θα θελήσουν να εγκαταστήσουν πλωτό γεωτρύπανο εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας ή ακόμη και εντός της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.
Την ίδια στιγμή ιδιαίτερα υψηλή είναι η ετοιμότητα που διατηρούν οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις τόσο στα χερσαία όσο και στα θαλάσσια ελληνοτουρκικά σύνορα. Σε ό,τι αφορά τον Έβρο η απειλή επικεντρώνεται κυρίως στην εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών από τις τουρκικές αρχές σε μία προσπάθειά τους να δεσμεύσουν αλλά και να προκαλέσουν κόπωση στις ελληνικές αστυνομικές και στρατιωτικές δυνάμεις στην ελληνοτουρκική μεθόριο. Προς αυτή την κατεύθυνση η απάντηση της ελληνικής πλευράς εντοπίζεται κυρίως ως προς την επιτάχυνση της κατασκευής του φράχτη κατά μήκος του ποταμού, αλλά και στην αύξηση του αριθμού των στρατευσίμων που υπηρετούν τη θητεία τους στην μεθόριο του Έβρου.
Από την άλλη πλευρά η τουρκική στόχευση στο Αιγαίο εμφανίζεται πιο πολυδιάστατη καθώς συγκλίνει στην επίτευξη δύο βασικών σκοπών: στην περαιτέρω επιβάρυνση των ελληνικών νησιών με χιλιάδες παράνομους μετανάστες και στην έναρξη μίας πολιτικής που σαν στόχο έχει να δημιουργήσει συνθήκες αποστρατιωτικόποίησης των νησιών του Βορείου Αιγαίου, είτε ερμηνεύοντας κατά το δοκούν τις σχετικές συνθήκες σε διπλωματικό επίπεδο, είτε πραγματοποιώντας σε εξαιρετικά συχνή βάση υπερπτήσεις πάνω από μεγάλα και κατοικημένα νησιά του ελληνικού Αρχιπελάγους. Πρόκειται για μία στρατηγική η οποία φιλοδοξεί να αποτελέσει το επόμενο βήμα της τουρκικής πολιτικής των «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο, δίνοντας τη δυνατότητα στην Άγκυρα να επεκτείνει την αμφισβήτηση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων από τις βραχονησίδες και σε κατοικημένα νησιά.
Γιώργος Διονυσόπουλος
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ