Δεν πέρασε από την Ολομέλεια της κυπριακής Βουλής η κύρωση της Συνολικής Οικονομικής και Εμπορικής Συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Κρατών Μελών και του Καναδά (CETΑ) με αποτέλεσμα να μην μπορεί να τεθεί σε πλήρη ισχύ μια φιλόδοξη και σημαντική για τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης εμπορική συμφωνία. Η συνολική οικονομική και εμπορική συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά (ΣΟΕΣ) τέθηκε προσωρινά σε ισχύ στις 21 Σεπτεμβρίου 2017. Είχε προηγηθεί η έγκρισή της από τα κράτη μέλη της ΕΕ, στο πλαίσιο του Συμβουλίου, και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η πλήρης εφαρμογή απαιτεί κύρωση από τα τα εθνικά κοινοβούλια. Μάλιστα το 2016 οι αντιρρήσεις που είχε κρατήσει η ομόσπονδη βουλή της Βαλονίας στο Βέλγιο δεν είχε επιτρέψει στη βελγική κυβέρνηση να δώσει το πράσινο φως, κάτι που έγινε μετά από εβδομάδες διαπραγματεύσεων και την προσθήκη 4σελιδου παραρτήματος στη συμφωνία που απαντούσε στις ανησυχίες των περιφερειών της χώρας.
Η ΕΕ και ο Καναδάς υπέγραψαν τη CETA στις 30 Οκτωβρίου 2016, κατόπιν της έγκρισης των κρατών μελών της ΕΕ, όπως αποτυπώθηκε στο πλαίσιο του Συμβουλίου. Στις 15 Φεβρουαρίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έδωσε επίσης την έγκρισή του. Στις 16 Μαΐου 2017 η καναδική πλευρά κύρωσε τη CETA. Έτσι, άνοιξε ο δρόμος για την προσωρινή εφαρμογή της συμφωνίας, μόλις ο Καναδάς ενέκρινε όλες τις απαιτούμενες εκτελεστικές διατάξεις.
Η CETA θα εφαρμοστεί πλήρως, μόλις όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ κυρώσουν τη συμφωνία σύμφωνα με τις αντίστοιχες συνταγματικές τους επιταγές. Όταν η CETA τεθεί σε πλήρη ισχύ, ένα νέο και βελτιωμένο σύστημα επενδυτικών δικαστηρίων θα αντικαταστήσει τον τρέχοντα μηχανισμό επίλυσης διαφορών μεταξύ επενδυτών και κρατών (ISDS) που υπάρχει σε πολλές διμερείς εμπορικές συμφωνίες τις οποίες διαπραγματεύτηκαν στο παρελθόν κυβερνήσεις κρατών μελών της ΕΕ. Ο νέος μηχανισμός θα είναι διαφανής και δεν θα βασίζεται σε ειδικά (ad hoc) δικαστήρια.
Μανώλης Καλατζής
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ