Κατά τον σημερινό εορτασμό της Εθνικής Επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1940, η μνήμη όλων στρέφεται σ’ εκείνους που έπεσαν μαχόμενοι πριν από 80 χρόνια, πολεμώντας με ηρωισμό και αυτοθυσία τον φασισμό και τους εισβολείς – εκφραστές τους, για την ελευθερία και την ανεξαρτησία της πατρίδας μας.
Έπρεπε να περάσουν 78 χρόνια, από το τέλος εκείνης της εποποιΐας, για να ξεκινήσουν σοβαρές έρευνες στην Αλβανία, για την εκταφή Ελλήνων πεσόντων από ξεχασμένους και πρόχειρους τάφους και την ταφή τους στη συνέχεια στα δύο οργανωμένα Στρατιωτικά Κοιμητήρια (Βουλιαράτες, Κλεισούρα) με όλες τις τιμές. Η καθυστέρηση αυτή βέβαια, οφειλόταν κυρίως στην πολιτική κατάσταση που είχε διαμορφωθεί στην Αλβανία μετά το τέλος του Β΄ Π.Π., αλλά και την αρχική απροθυμία των Τιράνων μετά το 1990 και την πτώση του δικτατορικού καθεστώτος στη χώρα.
Αν στην περίπτωση των 8.000 Ελλήνων νεκρών στην Αλβανία το 1940 – 1941, η διαδικασία προχωράει πλέον με γοργούς ρυθμούς, υπάρχουν δυστυχώς κάποιοι άλλοι πεσόντες, που παραμένουν -κυριολεκτικά- στα «αζήτητα» 75 χρόνια μετά το τέλος του Β΄ Π.Π.
Ο λόγος, για τους ήρωες νεκρούς της «Μάχης των Οχυρών», κατά την γερμανική
εισβολή στην Ελλάδα (6-10/4/1941), που αποτέλεσε ουσιαστικά το δεύτερο
ελληνικό «ΟΧΙ» στον Άξονα. Ένας αδυσώπητος και άνισος αγώνας με την ισχυρότερη
πολεμική μηχανή της εποχής, που αναγκάστηκε ωστόσο να τροποποιήσει τ ‘ αρχικά
της σχέδια προκειμένου να καταλάβει τη Θεσσαλονίκη και να κινηθεί νοτιότερα
στη συνέχεια.
Σύμφωνα με τον ιστορικό και ερευνητή Κωνσταντίνο Λαγό, οι Έλληνες πεσόντες στη διάρκεια των εχθροπραξιών με τους Γερμανούς εισβολείς, μέσα και έξω από τα υπόγεια συγκροτήματα της «Γραμμής Μεταξά», υπολογίζονται σε 550 αξιωματικούς και οπλίτες, με βάση τα επίσημα στοιχεία της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού.
Σύμφωνα με τον ιστορικό και ερευνητή Κωνσταντίνο Λαγό, οι Έλληνες πεσόντες στη διάρκεια των εχθροπραξιών με τους Γερμανούς εισβολείς, μέσα και έξω από τα υπόγεια συγκροτήματα της «Γραμμής Μεταξά», υπολογίζονται σε 550 αξιωματικούς και οπλίτες, με βάση τα επίσημα στοιχεία της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού.
Ωστόσο το νούμερο αυτό, μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερο, αφού έως σήμερα δεν
υπήρξε καμία σοβαρή προσπάθεια πλήρους καταγραφής των απωλειών της ελληνικής
πλευράς μεταξύ 6 και 10 Απριλίου 1941, αλλά ούτε εντοπισμού των πρόχειρων
τάφων των Ελλήνων πεσόντων από το Μπέλλες στις Σέρρες έως την Ροδόπη
ανατολικά.
Ακόμη και τη δεκαετία του 1980, όταν το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας ξεκίνησε την κατασκευή ενός επιβλητικού μνημείου – μαυσωλείου στο χωριό Προμαχώνας, νότια του οχυρού Ρούπελ και δίπλα σχεδόν στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, το εγχείρημα κατέληξε σε φιάσκο.
Ακόμη και τη δεκαετία του 1980, όταν το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας ξεκίνησε την κατασκευή ενός επιβλητικού μνημείου – μαυσωλείου στο χωριό Προμαχώνας, νότια του οχυρού Ρούπελ και δίπλα σχεδόν στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, το εγχείρημα κατέληξε σε φιάσκο.
Το μνημείο – μαυσωλείο εγκαταλείφθηκε ημιτελές, ενώ ουδέποτε πραγματοποιήθηκε
έρευνα στην περιοχή για τον εντοπισμό πρόχειρων τάφων πεσόντων του 1941, αν
και υπάρχουν μαρτυρίες στα επίσημα αρχεία. Αποτέλεσμα το μνημείο – μαυσωλείο
να λεηλατηθεί και να χρησιμοποιηθεί ακόμη και για στάβλ …
Στο βίντεο μιλούν ο πρόεδρος της κοινότητας Προμαχώνα κ. Λεωνίδας Σπύρος και η
πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου κυρία Ρούλα Καραβασιλείου, για τη «ντροπή»
του λεηλατημένου μνημείου – μαυσωλείου του Ρούπελ, ζητώντας από το Υπουργείο
Εθνικής Άμυνας, να μεριμνήσει για την αποκατάσταση μιας ιστορικής
εκκρεμότητας, που αφορά τους ξεχασμένους νεκρούς του Ρούπελ και γενικότερα των
οχυρών της «Γραμμής Μεταξά» στα ελληνοβουλγαρικά συνορα.
Η ταφή των νεκρών, και μάλιστα των πολεμιστών, αποτελεί για μας τους Έλληνες ιερό χρέος και υπέρτατο καθήκον, εσωτερική ανάγκη και εθνική επιταγή. Το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε για αυτούς τους ανθρώπους που έδωσαν τη ζωή τους για να είμαστε σήμερα εμείς ελεύθεροι.
Η ταφή των νεκρών, και μάλιστα των πολεμιστών, αποτελεί για μας τους Έλληνες ιερό χρέος και υπέρτατο καθήκον, εσωτερική ανάγκη και εθνική επιταγή. Το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε για αυτούς τους ανθρώπους που έδωσαν τη ζωή τους για να είμαστε σήμερα εμείς ελεύθεροι.
Παναγιώτης Σαββίδης
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ