Στους προγόνους μας –ιδιαίτερα στους φοιτητές- άρεσε το χιούμορ και οι φάρσες. Έτσι η Πρωταπριλιά ήταν η κορύφωση μιας περιπαικτικής διάθεσης που απλωνόταν όλο το χρόνο.
Μεγάλη γιορτή λοιπόν η Πρωταπριλιά, και η άμιλλα ποιός θα σκαρώσει την πιο έξυπνη φάρσα ήταν μεγάλη. Οι εφημερίδες συμμετείχαν σε αυτό τον άτυπο διαγωνισμό του πιο έξυπνου ψέματος, και θα μπορούσε να γραφτεί ολόκληρο βιβλίο με τα πιο ευφάνταστα από αυτά.
Σας έχω διαλέξει ένα, για να πάρετε μια εικόνα. Δράστης του είναι ο γνωστός λογοτέχνης Παύλος Νιρβάνας, ο οποίος μας αφηγείται τι σκάρωσε...
«Ο υποφαινόμενος –πώς να λησμονήση την δόξαν αυτήν- υπήρξα στα πρώτα μου δημοσιογραφικά βήματα, δράστης μιας πρωταπριλιάτικης φάρσας, που βγήκε από τα στενά όρια του Κράτους και έλαβε διεθνή απήχησιν.
Ως μαθητής του Γυμνασίου Πειραιώς, ήμουν συνεργάτης της μικροσκοπικής εφημερίδος "Πρόνοια". Κάποια 1ην Απριλίου, επηρρεασμένος από τα αρχαιολογικά δημοσιεύματα του τότε καθηγητού μου, και τώρα σεβαστού μου φίλου κ. Ιακ. Δραγάτση, έδωσα προς δημοσίευσιν στην "Πρόνοιαν", όπου αλώνιζαν ελευθέρως οι νεαροί της συνεργάται, την εξής σοβαροφανεστάτην είδησιν.
"Χθες, ανασκαπτομένου του αγρού του κ. Κορωναίου, ανευρέθη επιτύμβια στήλη, εκ πεντελησίου λευκού μαρμάρου, μήκους (δεν ενθυμούμαι πλέον τα μήκη και τα πλάτη) και πλάτους, φέρουσα παράστασιν ανδρός γενειώντος, ανέχοντος διά της αριστεράς το ιμάτιον αυτού, τείνοντος δε την δεξιάν προς παριστάμενον έφηβον, εξαισίου κάλλους. Κάτωθεν της παραστάσεως, άριστα διατηρουμένης, φέρεται, εφθαρμένη κατά το πλείστον, η εξής επιγραφή"
ΚΡ...ΕΜΟ...Σ...ΤΩ
ΠΑΡΑ...ΛΥΚ...Α...ΧΑΙΡΕΙΝ
Το ανευρεθέν επιτύμβιον, παραληφθέν παρά του εφόρου των Πειραϊκών αρχαιοτήτων κ. Ιακ. Χ. Δραγάτση, κατετέθη εις το μουσείον του Γυμνασίου".
Την επομένην αι Αθηναϊκαί εφημερίδες ανεδημοσίευσαν την είδησιν, και πολλοί αρχαιολόγοι των εν Αθήναις ξένων Σχολών είχαν κατεβή εις τον Πειραιά, προς εξέτασιν του ευρήματος, του οποίου ματαίως επροσπαθούσαν να συμπληρώσουν την μυστηριώδη έπιγραφήν.
Αλλά δεν έφθανεν αυτό. Η είδησις εδημοσιεύθη την επομένην Κυριακήν, εις την ειδικήν αρχαιολογικήν στήλην του περιοδικού "Εστία". Αργότερα ο αγαπητός μου διδάσκαλος κ. Δραγάτσης μου έδειξε σοβαρώτατα Γερμανικά αρχαιολογικά περιοδικά, τα οποία είχαν δημοσιεύσει, κατά λέξιν την είδησιν και την επιγραφήν.
Δεν γνωρίζω, αν κανένας ξένος σοφός κατώρθωσε να την συμπληρώση και να την αναγνώση. Και όμως, η ανάγνωσίς της, αν τεθούν εις την σειράν τα γράμματα, είνε απλουστάτη:
ΚΡΕΜΟΣ ΤΩ ΠΑΡΑΛΥΚΑ
ΧΑΙΡΕΙΝ
Κρέμος, απλούστατα, ήταν ο τότε Γυμνασιάρχης μας, ο μακαρίτης ιστορικός, και Παραλύκας, κάποιος απόστρατος γυμναστής μας, που μας είχε ξεθεώσει στις ασκήσεις και τους στρατιωτικούς περιπάτους.
Παρομοίαν διεθνή δόξαν αμφιβάλλω, αν έλαβε ποτέ άλλη Πρωταπριλιά».
(ΕΣΤΙΑ, 1930)
Θωμάς Σιταράς, Αθηναιογράφος- Συγγραφέας, FB: Σιταράς Θωμάς