Δωροδοκία : «Διχάζει» διάταξη στο νέο Ποινικό Κώδικα

Δωροδοκήσατε, αλλά μετανιώσατε; Τότε δεν θα σας επιβληθεί ποινή. Όσο και αν ακούγεται παράδοξο, διάταξη που εμπεριέχεται στο σχέδιο νόμου για τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα που κατέθεσε η κυβέρνηση στη Βουλή προβλέπει πως στην περίπτωση της δωροδοκίας στον ιδιωτικό τομέα υπάρχει η δυνατότητα «έμπρακτης μετάνοιας και απαλλαγής από την ποινή».

Η νέα διάταξη που αφορά στην δωροληψία και δωροδοκία στον ιδιωτικό τομέα, αναφέρει τα εξής:

«Άρθρο 396

Δωροληψία και δωροδοκία στον ιδιωτικό τομέα

1. Με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους και χρηματική ποινή, τιμωρείται όποιος εργάζεται ή παρέχει υπηρεσίες με οποιαδήποτε ιδιότητα ή σχέση στον ιδιωτικό τομέα και, κατά την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, ζητεί ή λαμβάνει, άμεσα ή έμμεσα, οποιασδήποτε φύσης αθέμιτο ωφέλημα για τον ίδιο ή για άλλον ή δέχεται υπόσχεση τέτοιου ωφελήματος ως αντάλλαγμα για ενέργεια ή παράλειψή του κατά παράβαση των καθηκόντων του, όπως αυτά διαγράφονται από τον νόμο, ή προκύπτουν από τη φύση της θέσης ή της υπηρεσίας του.
2. Με την ίδια ποινή τιμωρείται και όποιος, κατά την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, υπόσχεται, προσφέρει ή παρέχει, άμεσα ή έμμεσα, οποιασδήποτε φύσης αθέμιτο ωφέλημα σε πρόσωπο που εργάζεται ή παρέχει υπηρεσίες με οποιαδήποτε ιδιότητα στον ιδιωτικό τομέα, για τον ίδιο ή για τρίτον, για ενέργεια ή για παράλειψη κατά παράβαση των ως άνω καθηκόντων του.
3. Οι πράξεις των προηγούμενων παραγράφων μένουν ατιμώρητες αν ο υπαίτιος, με δική του θέληση και πριν εξετασθεί ως ύποπτος ή κατηγορούμενος για την πράξη του, την αναγγείλει στον εισαγγελέα πλημμελειοδικών ή σε οποιονδήποτε ανακριτικό υπάλληλο ή άλλη αρμόδια αρχή, εγχειρίζοντας έγγραφη αναφορά ή προφορικά, οπότε συντάσσεται σχετική έκθεση.
4. Η διάταξη του άρθρου 263Α εφαρμόζεται αναλόγως».

Σύμφωνα με έγκριτους νομικούς, για να συντρέξει η μεταμέλεια πρέπει όχι μόνο να είναι ειλικρινής, αλλά να εκδηλώνεται και εμπράκτως δηλαδή να συνδυάζεται με περιστατικά τα οποία να δεικνύουν ότι ο υπαίτιος μεταμελήθηκε και για τον λόγο αυτό ζήτησε με ειλικρίνεια και όχι προσχηματικά να άρει ή να μειώσει τις συνέπειες της πράξεως. Η ομολογία από μόνη της δεν επαρκεί σύμφωνα με την νομολογία, αν και συχνά συμβαίνει στην πράξη το αντίθετο ως εκδήλωση επιείκειας.

Οι ίδιοι νομικοί αναφέρουν πως η ελαφρυντική περίσταση της ειλικρινούς μεταμέλειας με τον τρόπο που έχουν ερμηνευτεί από την νομολογία, παραπέμπει σε έναν δράστη για τον οποίον η διάπραξη της αξιόποινης πράξης αποτέλεσε ένα ξεκάθαρα αταίριαστο με το ήθος του συμβάν, ένα σφάλμα για το οποίο έμπρακτα έχει μετανοήσει ή μια πράξη της οποίας δεν υπήρξε συνέχεια, αλλά αντίθετα επακολούθησε θετική συμπεριφορά.

Ο δράστης αυτός είναι σαφές ότι έχει μικρότερη ανάγκη σωφρονισμού από έναν μέσο δράστη, αφού εγκλημάτησε αντίθετα προς την προσωπικότητά του και άρα θα είναι περισσότερο δεκτικός στη διαδικασία επανακοινωνικοποίησής του.

Αλλά στην περίπτωση του προτεινόμενου νέου άρθρου 396 τίποτε από όλα αυτά δεν διασφαλίζεται και η ατιμωρησία παρέχεται ανεξάρτητα του εάν ο υπαίτιος έχει δωροδοκήσει επανειλημμένα ή όχι.