«Ή ταν ή επί τας», λέει το έμβλημα της 338 Μοίρας στη βάση της Ανδραβίδας, τη μοναδική μονάδα της Πολεμικής Αεροπορίας που υπηρετούν τα αεροσκάφη F-4E Phantom II, όπως το μαχητικό που κατέπεσε στις 10:30 το πρωί της Δευτέρας στη θάλασσα ανοιχτά από το Κατάκολο Ηλείας.
Οι δύο χειριστές του Phantom, ο σμηναγός Ευστάθιος Τσιτλακίδης 31 ετών που
ήταν ο κυβερνήτης και ακόμη αγνοείται έπειτα από την συντριβή του F-4 στη
θάλασσα και ο υποσμηναγός Μάριος-Μιχαήλ Τουρούτσικας 29 ετών, συγκυβερνήτης
που εντοπίστηκε νεκρός είχαν απογειωθεί στις 10:15 της Δευτέρας από την 117
Πτέρυγα Μάχης στην αεροπορική βάση της Ανδραβίδας.
Μαζί με ακόμη ένα διθέσιο Phantom ομοίου τύπου επρόκειτο να κάνουν άσκηση
«χαμηλής ναυτιλίας», πτήση σε πολύ χαμηλό ύψος στα 300 πόδια δηλαδή. Είναι
μια πολύ δύσκολη άσκηση, για κάποιους ακραία, όπου το αεροσκάφος πετά πολύ
χαμηλά με σκοπό την αποφυγή εντοπισμού από ραντάρ σε περίπτωση πολεμικής
αποστολής. Το αεροσκάφος πετά ακολουθώντας το ανάγλυφο του εδάφους, στην
περίπτωση του σμηναγού Τσιτλακίδη και του υποσμηναγού Τουρούτσικα το F-4
Phantom πετούσε λίγο πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Είναι κοινό μυστικό ότι στις ασκήσεις αυτές πολύ συχνά τα μαχητικά πετούν
πολύ πιο χαμηλά από τα 300 πόδια -δηλαδή 100 μέτρα- ώστε οι συνθήκες του
γυμνασίου να είναι όσο το δυνατόν πιο αληθοφανείς. «Πολλές φορές μπορεί να
πας πολύ πιο κάτω και μετά, όταν ανεβαίνεις στα 300 πόδια νομίζεις ότι
βρίσκεσαι στα 40.000 πόδια» λέει στο protothema.gr παλαιός Phantom-ας, ένας
δηλαδή από τους πιλότους που έχουν εκπαιδευθεί στον χειρισμό των
αμερικανικής σχεδίασης και κατασκευής αεροσκαφών που άρχισαν να εντάσσονται
στην Πολεμική Αεροπορία το 1974.
Το μοιραίο F-4E Phantom II με αριθμό 507 φαίνεται ότι ήταν ένα από τα πρώτα
έξι αεροσκάφη που παραλήφθηκαν από την Πολεμική Αεροπορία το 1974. Περί το
2000 εκσυγχρονίστηκε, όμως παρά την αναβάθμισή του αυτή δεν παύει να είναι
ένα αεροσκάφος σε υπηρεσία επί σχεδόν 50 χρόνια. Μετά την χθεσινή συντριβή
του Φάντομ με το serial number 507, στην 338 Μοίρα και κατά συνέπεια σε
ολόκληρη την Πολεμική Αεροπορία έχουν απομείνει 33 F-4E Phantom II.
Πώς έγινε η άσκηση
Σε ασκήσεις «χαμηλής ναυτιλίας», όπως αυτή που έκαναν το πρωί της Δευτέρας
πάνω από τη θάλασσα ο σμηναγός Τσιτλακίδης και ο υποσμηναγός Τουρούτσικας,
τα Phantom πετούν χωρίς πρόσθετες δεξαμενές καυσίμων, ώστε να έχουν το
περιθώριο για παραπάνω ελιγμούς και να μπορούν να στρίβουν καλύτερα. Οι
πιλότοι σε αυτές τις ασκήσεις δέχονται περισσότερα G στο σώμα τους, ίσως
σχεδόν όσα «τραβούν» σε εναέρια μάχη.
Στις 10:30 το πρωί της Δευτέρας 30 Ιανουαρίου, 15 λεπτά μετά την απογείωσή
τους από τη βάση της Ανδραβίδας, ο σμηναγός Τσιτλακίδης και ο υποσμηναγός
Τουρούτσικας για άγνωστους μέχρι στιγμής λόγους κατέπεσαν στη θάλασσα με
αποτέλεσμα το Phantom τους να συντριβεί. Ο συγκυβερνήτης Τουρούτσικας
ανακηρύχθηκε νεκρός λίγες ώρες μετά, από κάποιο εύρημα που πιστοποίησε ότι
έχασε τη ζωή του κατά την πτώση του F-4. Η έρευνα για τον σμηναγό Τσιτλακίδη
θα συνεχιστεί μέχρι να συμπληρωθούν 72 ώρες από την συντριβή του Phantom,
όπως προβλέπουν τα πρωτόκολλα, έστω κι αν οι ελπίδες να εντοπιστεί εν ζωή
μειώνονται όσο περνούν οι ώρες.
Από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας δεν απαντούν στο ερώτημα αν ο εντοπισμός
ενός από τα δύο αλεξίπτωτα σημαίνει ότι οι πιλότοι προσπάθησαν τελευταία
στιγμή να κάνουν χρήση του εκτινασσόμενου καθίσματος αλλά δεν τα κατάφεραν.
Ανώτατες στρατιωτικές πηγές είπαν από τις 11:30 το πρωί της Δευτέρας στο
protothema.gr ότι οι πιλότοι δεν πρόλαβαν να εγκαταλείψουν το Φάντομ πριν
την συντριβή.
Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, δευτερόλεπτα πριν το F-4 Phantom
πέσει στη θάλασσα οι πιλότοι του μαχητικού έκαναν κλειστή στροφή κινούμενοι
σε πολύ χαμηλό ύψος πάνω από τη θάλασσα. Σε ποιο ακριβώς ύψος πετούσαν,
δηλαδή πόσα πόδια πάνω από τη θάλασσα, είναι κάτι που θα καταθέσουν οι
πιλότοι του «bravo 1» δηλαδή του προπορευόμενου Phantom που είχε το ρόλο του
αρχηγού του ζεύγους στην επιτροπή διερεύνησης. Τι μπορεί να συνέβη και το
Phantom κατέπεσε στη θάλασσα είναι άγνωστο. Επικοινωνία δεν έχει καταγραφεί,
κάποιο τελευταίο μήνυμα δεν φαίνεται να εξέπεμψαν ο σμηναγός Τσιτλακίδης και
ο υποσμηναγός Τουρούτσικας. Είναι άλλωστε πολύ δύσκολο στις συνθήκες της
άσκησης «χαμηλής ναυτιλίας», αφού σε τόσο ακραίες συνθήκες οι πιλότοι δεν
χάνουν χρόνο πατώντας το μπουτόν επικοινωνίας, πρώτο τους μέλημα είναι να
σώσουν το αεροσκάφος και μετά να διασωθούν. Μπορεί να συνέβη κάποια μηχανική
βλάβη; Μπορεί να έχασαν την ώση τους και οι δύο turbojet κινητήρες του
Phantom; Τίποτα δεν είναι απίθανο, ούτε καν το ενδεχόμενο μιας αεροδυναμικής
βλάβης που μπορεί να αποβεί μοιραία στις ακραίες συνθήκες της χαμηλής πτήσης
που εκτελούσαν οι δύο πιλότοι.
Οι πιλότοι των Phantom περνούν δύσκολη και επίπονη εκπαίδευση, τόσο στη θέση
του συγκυβερνήτη όσο και ως κυβερνήτες. Και κάθε Phantom-ας για να γίνει
κυβερνήτης πρέπει να έχει συμπληρώσει 3 με 5 χρόνια ως συγκυβερνήτης, να
περάσει το Σχολείο Μετεκπαίδευσης και αφού περάσουν όλα τα «checks» σωστά να
γίνει κυβερνήτης. Ο συγκυβερνήτης Μάριος-Μιχαήλ Τουρούτσικας ήταν στην 338
Μοίρα από τον Απρίλιο του 2019. Ο αγνοούμενος σμηναγός Ευστάθιος Τσιτλακίδης
ήταν στην 338 της Ανδραβίδας από τον Μάιο του 2016. Πετούσε ως συγκυβερνήτης
στα F-4 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021. Τότε ξεκίνησε το ΣΜΕΤ για να γίνει
κυβερνήτης και τελείωσε το σχολείο τον Δεκέμβριο του 2022, με απλά λόγια ως
κυβερνήτης στα Phantom είχε βγει πριν από ένα μήνα και κάτι.
Οπως λένε με λύπη οι πιλότοι της Πολεμικής Αεροπορίας, ένα ατύχημα είναι
δυστυχώς «λαχείο». Δεν μετράει ούτε το πόσο υψηλό δείκτη νοημοσύνης (IQ)
έχει ένας ιπτάμενος χειριστής, ούτε αν είναι «χεράς». Δυστυχώς, μοιάζει σαν
να είναι θέμα στατιστικής. Και η προηγούμενη συντριβή μαχητικού αεροσκάφους
της Πολεμικής Αεροπορίας είχε γίνει το 2018 οταν κατέπεσε το Μιράζ του
σμηναγού Μπαλταδώρου, παρασύροντας στο θάνατο τον ήρωα πιλότο.
Συνεχίζονται οι έρευνες για τον εντοπισμό του 31χρονου κυβερνήτη
Σε τριήμερο πένθος βρίσκονται οι Ενοπλες Δυνάμεις μετά την πτώση μαχητικού
Phantom νότια της Ανδραβίδας. Την ίδια ώρα όμως, συνεχίζεται η αγωνία για τον
εντοπισμό του κυβερνήτη, σμηναγού Ευστάθιου Τσιτλακίδη. Οι έρευνες
συνεχίσθηκαν ολόκληρη τη νύχτα, με τη βοήθεια αεροσκαφών που έριχναν στην
επίμαχη θαλάσσια περιοχή των ερευνών φωτιστικές φωτοβολίδες και θα συνεχισθούν
έως ότου υπάρξει αποτέλεσμα,
Παράλληλα, ξεκινά η έρευνα για τη διακρίβωση των αιτιών της μοιραίας πτώσης.
Χθες το μεσημέρι, νεκρός εντοπίστηκε ο 29χρονος συγκυβερνήτης του F-4,
υποσμηναγός Μάριος- Μιχαήλ Τουρούτσικας. Το αεροσκάφος κατέπεσε το πρωί της
Δευτέρας στη θαλάσσια περιοχή 25 ναυτικά μίλια νότια του αεροδρομίου της
Ανδραβίδας.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, το F-4 εκτελούσε πτήση σε ζεύγος με άλλο
αεροσκάφος, σε πολύ χαμηλό ύψος, κάτι που σημαίνει ότι είχαν μηδενικά
περιθώρια αντίδρασης, αν κάτι πήγαινε στραβά.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι χειριστές του άλλου αεροσκάφους αντιλήφθηκαν ότι
κάτι δεν πάει καλά στο έτερο F-4 και ειδοποίησαν τον πύργο ελέγχου.
Πληροφορίες που δεν έχουν επιβεβαιωθεί από επίσημα χείλη, αναφέρουν ότι οι δύο
χειριστές του F-4 πρόλαβαν και ειδοποίησαν για βλάβη και έλαβαν εντολή να
εγκαταλείψουν το αεροσκάφος. Όλες οι λεπτομέρειες του δυστυχήματος θα
διευκρινιστούν από την έρευνα που θα πραγματοποιήσει η ειδική επιτροπή.
Στις νυχτερινές έρευνες συμμετείχαν ένα αεροσκάφος C-130 με φωτιστικές βόμβες
και μαζί του ένα ελικόπτερο του Πολεμικού Ναυτικού και ένα SUPER PUMA της
Πολεμικής Αεροπορίας, καθώς και τα πλωτά μέσα του Λιμενικού.
Η ανακοίνωση του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας
Τη Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2023 και ώρα 10:30, διθέσιο αεροσκάφος F-4 Phantom II
της 338 Μοίρας της 117 Πτέρυγας Μάχης που εκτελούσε εκπαιδευτική πτήση,
κατέπεσε στη θαλάσσια περιοχή 25 ναυτικά μίλια νότια του αεροδρομίου
Ανδραβίδας, με συνέπεια τον θανάσιμο τραυματισμό του συγκυβερνήτη, Υποσμηναγού
(Ι) Μάριου - Μιχαήλ Τουρούτσικα 29 ετών, ενώ συνεχίζονται οι έρευνες για τον
κυβερνήτη, Σμηναγό (Ι) Ευστάθιο Τσιτλακίδη, 31 ετών.
Τριήμερο πένθος κήρυξε ο Νίκος Παναγιωτόπουλος
Με απόφαση του υπουργού Εθνικής Αμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου κηρύχθηκε
τριήμερο πένθος στις Ένοπλες Δυνάμεις. Ειδικότερα, με εντολή του Υπουργού
Εθνικής Αμύνης κ. Νικολάου Παναγιωτόπουλου κηρύσσεται τριήμερο στρατιωτικό
πένθος στις Ένοπλες Δυνάμεις, από σήμερα έως τις 2 Φεβρουαρίου 2023, μετά το
τραγικό γεγονός που συνέβη το πρωί, με συνέπεια να χάσει τη ζωή
του o Υποσμηναγός (Ι) Μάριος – Μιχαήλ Τουρούτσικας.
Σχετικώς με τη συντριβή του μαχητικού αεροσκάφους F-4Ε Phantom II, ο Υπουργός
Εθνικής Αμύνης δήλωσε:
«Ενώ συνεχίζονται οι έρευνες για τον εντοπισμό του κυβερνήτη, εκφράζουμε τη
θλίψη και την οδύνη μας για την απώλεια του συγκυβερνήτη μετά τη συντριβή
μαχητικού αεροσκάφους κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής δραστηριότητος στην
Ανδραβίδα.
H σκέψη μας είναι με την οικογένεια του ιπταμένου Υπομηναγού, στην οποία
εκφράζουμε τη συμπαράστασή μας και τα ειλικρινή συλλυπητήριά μας».