Υπό τη βαριά σκιά που δημιούργησε η εκλογική συντριβή του ΣΥΡΙΖΑ ολοκληρώθηκε στις 16:00 το μεσημέρι η συνεδρίαση του εκτελεστικού γραφείου του κόμματος στην Κουμουνδούρου υπό τον Αλέξη Τσίπρα.
Κατά τη συνεδρίαση έγινε μία πρώτη αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος.
Κοινή διαπίστωση όλων ήταν πως υπήρξε μία μη ανιχνεύσιμη ενίσχυση της ΝΔ τις
τελευταίες ημέρες πριν τις εκλογές και πως ηττήθηκε η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ
για την απλή αναλογική. Τα κόμματα της ήσσονος και προοδευτικής αντιπολίτευσης
με την απαξίωση της απλής αναλογικής και των συνεργασιών και την μονομέτωπη
επίθεση στον ΣΥΡΙΖΑ την ώρα που έτεινε χείρα προοδευτικών συγκλίσεων, άνοιξαν
τον δρόμο για την ισχυρή επικράτηση της Δεξιάς του κ. Μητσοτάκη, σύμφωνα με
κομματικές πηγές.
Μακριά από την εσωστρέφεια
Άπαντες συμφώνησαν πως πρωταρχικής σημασίας πλέον είναι η εκλογική μάχη της
25ης Ιουνίου και εμφανίστηκαν αποφασισμένοι να δώσουν τη μάχη αυτή, μακριά από
εσωστρέφεια, ώστε ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ να σταθεί ισχυρό ανάχωμα στην παντοδυναμία και
την αλαζονεία της κυβέρνησης Μητσοτάκη και συγχρόνως να μην κάνει τη χάρη σε
όσους επιθυμούν την απόσυρση του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ από ηγέτη του προοδευτικού πόλου
στη χώρα και την αντικατάστασή του με έναν βολικό δικομματισμό.
Σε αυτό το πλαίσιο ο κ. Τσίπρας ανακοίνωσε τη σύγκληση της Κεντρικής Επιτροπής
την ερχόμενη Τετάρτη, όπου θα γίνει αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος αλλά
και χάραξη των επόμενων κινήσεων στο δρόμο για τις κάλπες του Ιουνίου.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αναμένεται να μεταβεί το απόγευμα στο Προεδρικό Μέγαρο.
Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν θα αποδεχθεί τη διερευνητική εντολή από
την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Τσίπρας: Είμαι εδώ, δε θα εγκαταλείψω τη μάχη
Σε δηλώσεις προέβη ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, μετά την
ολοκλήρωση Εκτελεστικού Γραφείου του κόμματος.
«Έχω μάθει στις δύσκολες στιγμές να αναλαμβάνω την ευθύνη. Και να μην
εγκαταλείπω τη μάχη. Είμαι εδώ. Δεν θα εγκαταλείψω ούτε τώρα, στη μέση
μάλιστα ενός δύσκολου αγώνα», τονίζει σε δήλωσή του ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο Αλέξης Τσίπρας σημειώνει χαρακτηριστικά πως «στις επόμενες εκλογές έχουμε
την ευθύνη να αποτρέψουμε την προοπτική ενός ανεξέλεγκτου ηγεμόνα
πρωθυπουργού», αναφερόμενος στην μεγάλη εκλογική νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη
και δίνοντας το μήνυμα της στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ για τις επερχόμενες
εκλογές, που όλα δείχνουν ότι θα διεξαχθούν στις 25 Ιουνίου.
«Έχω μάθει στις δύσκολες στιγμές να αναλαμβάνω την ευθύνη. Και να μην
εγκαταλείπω τη μάχη. Είμαι εδώ. Δεν θα εγκαταλείψω ούτε τώρα, στη μέση
μάλιστα ενός δύσκολου αγώνα», υπογραμμίζει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, κάνοντας
σαφές πως θα συνεχίσει να ηγείται του αγώνα, αλλά και του κόμματος.
«Προοδευτικές δυνάμεις πανηγύριζαν περισσότερο για την πτώση του ΣΥΡΙΖΑ
από τους Νεοδημοκράτες»
Και προσέθεσε: «Χθες ήταν ημέρα εκλογών. Σήμερα είναι η πρώτη ημέρα της
μάχης των επόμενων εκλογών».
Ανέφερε ότι «στις χθεσινές εκλογές νίκησε η ΝΔ, αλλά ταυτόχρονα ηττήθηκε η
στρατηγική της απλής αναλογικής», αποδίδοντας αυτή την αποτυχία στο γεγονός
πως «οι προοδευτικές δυνάμεις στις οποίες τείναμε το χέρι της συνεργασίας,
καθόλη την προεκλογική περίοδο, είχανε μέτωπο σχεδόν αποκλειστικά ενάντια
στον ΣΥΡΙΖΑ».
Όπως σημείωσε, μάλιστα, χαρακτηριστικά, «και χθες, την ώρα μιας ιστορικής
εκλογικής νίκης της δεξιάς, αυτοί πανηγυρίζανε περισσότερο απο τους
Νεοδημοκράτες για την πτώση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ», κάνοντας μία έμμεση
αναφορά στο ΠΑΣΟΚ.
«Εμείς κοιτάζαμε τη χώρα. Εκείνοι το δικό τους χωράφι», τόνισε, ωστόσα και
προσέθεσε ότι «στις επόμενες εκλογές έχουμε την ευθύνη πρωτίστως να
αποτρέψουμε την προοπτική ενός παντοδύναμου και ανεξέλεγκτου ηγεμόνα
πρωθυπουργού.
»Αλλά και να προστατέψουμε την πρωταγωνιστική παρουσία της αριστεράς στη
πολιτική ζωή του τόπου. Ως μια δύναμη ασυμβίβαστη. Που έρχεται απο μακριά
και θα πάει μακριά».
«Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι και θα παραμείνει εδώ», υπογράμμισε ο Αλέξης Τσίπρας, «ως ο
βασικός κορμός των προοδευτικών δυνάμεων και εκφραστής των λαϊκών και
κοινωνικών συμφερόντων. Για να υπερασπιστεί τον κόσμο της εργασίας. Και να
μην επιτρέψει την παλινόρθωση ενός βολικού συστημικού δικομματισμού».
Το χρονικό της ήττας
Σε μια πρώτη γραμμή άμυνας μετά τη δημοσιοποίηση του κοινού exit poll, η
Κουμουνδούρου συνέστησε αρχικά… αναμονή, καθώς πηγές της παρέπεμπαν στα «πρώτα
πραγματικά αποτελέσματα» που θα ακολουθούσαν, τα οποία, ωστόσο, υπήρξαν ακόμη
πιο «σοκαριστικά» για την μεγαλύτερη μερίδα στελεχών της Κουμουνδούρου, που
σχολίασαν από τις πρώτες στιγμές, ανεξαρτήτως της εσωκομματικής τάσης στην
οποία ανήκουν, πως το εκλογικό αποτέλεσμα υπήρξε «κατώτερο των στόχων» που
είχαν προεκλογικά τεθεί. Παραμένοντας μουδιασμένοι, υποψήφιοι βουλευτές και
στελέχη του κομματικού μηχανισμού ανέμεναν τις δηλώσεις του Προέδρου του
ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Αλέξη Τσίπρα για το τι μέλλει γενέσθαι, ενώ οι πρώτες πληροφορίες
που κατέφθαναν από την Κουμουνδούρου μιλούσαν για σύγκλιση των κομματικών
οργάνων, εντός των επόμενων ωρών. Μεσολάβησε το τηλεφώνημα του Προέδρου του
ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Αλέξη Τσίπρα προς τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, για να τον
συγχαρεί για την νίκη του, η οποία, σε κάθε περίπτωση, έφερε μετωπικά
αντιμέτωπη την αξιωματική αντιπολίτευση με όλες τις δομικές και οργανωτικές
της αδυναμίες της, την τελευταία τετραετία.
«Εξαιρετικά αρνητικό» το αποτέλεσμα
Στη λακωνική δήλωσή του, ο κ. Τσίπρας τόνισε πως «το εκλογικό αποτέλεσμα είναι
εξαιρετικά αρνητικό για τον ΣΥΡΙΖΑ. Πριν από λίγο επικοινώνησα με τον κ.
Μητσοτάκη και τον συνεχάρη για τη νίκη του. Οι αγώνες έχουν και νίκες και
ήττες. Τα συλλογικά μας όργανα θα συγκληθούν άμεσα ώστε να αποτιμήσουν
συλλογικά τα εκλογικά αποτελέσματα» και συνέχισε, λέγοντας πως «ο εκλογικός
κύκλος ωστόσο δεν έχει ακόμα τελειώσει, δεδομένου ότι κατά πάσα πιθανότητα θα
υπάρξει δεύτερη εκλογική αναμέτρηση. Συνεπώς δεν έχουμε το περιθώριο του
χρόνου. Πρέπει να κάνουμε άμεσα όλες τις αλλαγές που χρειάζονται ώστε να
δώσουμε με τους καλύτερους δυνατούς όρους την επόμενη κρίσιμη και τελική
εκλογική μάχη», ευχαριστώντας παράλληλα τους ψηφοφόρους, αλλά και τα μέλη του
κόμματος.
Τα αίτια της ήττας
Η χαώδης απόσταση, ωστόσο, που χωρίζει την Κουμουνδούρου από την ΝΔ, αλλά και
η αύξηση των δυνάμεων του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ έχουν ήδη επισημανθεί ως «ανησυχητικά»
από τα κορυφαία στελέχη, παρότι χρειάστηκε αρκετός χρόνος να συνειδητοποιήσουν
τα περισσότερα εξ’ αυτών το μέγεθος της ήττας. Σε μια πρώτη κίνηση,
συνεδριάζει σήμερα στις 12 το μεσημέρι το Εκτελεστικό Γραφείο του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ,
προκειμένου να προχωρήσει σε μια πρώτη αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος,
αλλά και να συζητήσει τη στάση του κόμματος ενόψει των διερευνητικών εντολών,
καθώς ο πολιτικός -και προεκλογικός- χρόνος τρέχει, ενόψει του επαναληπτικού
γύρου, πιθανότατα στις 25 Ιουνίου.
Παρότι ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ προανήγγειλε αλλαγές, το χάσμα της διαφοράς,
αλλά και η πίεση του χρόνου είναι τα πρώτα εμπόδια που θα πρέπει να υπερβεί με
ταχύτητα η αξιωματική αντιπολίτευση, σε μια ήττα που περιγράφεται ως
«πολυπαραγοντική» και «στρατηγικής σημασίας» για το κόμμα. Στις πρώτες ώρες
μετά το «σοκ και δέος» της διαφοράς, τα περισσότερα στελέχη ερμήνευαν το
εκλογικό αποτέλεσμα ως συνέπεια του «θολού μηνύματος», το οποίο πέρασε από τα
κύματα της «κυβέρνησης των ηττημένων», της «κυβέρνησης ανοχής», της
«κυβέρνησης προοδευτικής συνεργασίας» και τέλος της «κυβέρνησης ειδικού
σκοπού» ακόμη και κατά την κορύφωση της προεκλογικής εκστρατείας,
δημιουργώντας πολλαπλές συγχύσεις, σε μια περίοδο που οι πολίτες αναζητούν, εκ
του αποτελέσματος, πρωτίστως την σταθερότητα.
«Δεν αναγνώσαμε την σταθερότητα ως επιτακτική ανάγκη σε συνθήκες σκληρής
ακρίβειας και οικονομικής συμπίεσης» παρατηρούσαν έμπειρα στελέχη της
αξιωματικής αντιπολίτευσης, έχοντας επιλέξει μια επιθετική τακτική κατά τη
διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Μάταιο, στην ίδια κατεύθυνση, αποδείχθηκε
και το αφήγημα περί «προοδευτικής διακυβέρνησης», το οποίο συμπεριελάμβανε και
το ΜέΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη, όταν ο τελευταίος πρότεινε λύσεις, όπως το
παράλληλο σύστημα συναλλαγών «Δήμητρα», ανακαλώντας μνήμες από το πρώτο
εξάμηνο του 2015. Αντίθετα, το κάλεσμα της Κουμουνδούρου προς τις υπόλοιπες
προοδευτικές δυνάμεις φαίνεται να λειτούργησε ως φυγόκεντρη δύναμη λόγω της
απλής αναλογικής, όπως καταγράφηκε στη δυναμική των υπόλοιπων προοδευτικών
δυνάμεων, όταν οι αποδέκτες του είτε αύξησαν δυνάμεις, όπως το ΠΑΣΟΚ και το
ΚΚΕ, είτε δεν κατάφεραν για λίγες ψήφους την είσοδό τους στη Βουλή, όπως η
Πλεύση Ελευθερίας και το ΜέΡΑ25, συγκεντρώνοντας ποσοστά 2,88% και 2,59%
αντίστοιχα.
Εκτός οι Φίλης, Σκουρλέτης, Ξανθός
Μερίδιο στην ήττα φαίνεται να διεκδικεί και η συζήτηση για τα «τοπικά
νομίσματα» που πυροδότησε το «κείμενο συμβολής» στελεχών της «Ομπρέλας» στον
εσωκομματικό διάλογο για τη διαμόρφωση του κυβερνητικού προγράμματος του
ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ. Ειδικότερα, η «Ομπρέλα» εξέρχεται αποδεκατισμένη από την εκλογική
αναμέτρηση, καθώς εκτός Βουλής μένουν στελέχη της, όπως ο Ανδρέας Ξανθός και η
Αννέτα Καββαδία. Στις «βαριές» απώλειες για την Κουμουνδούρου από τη
σταυροδοσία συγκαταλέγονται οι Πάνος Σκουρλέτης και Κώστας Ζαχαριάδης στον
Βόρειο Τομέα Αθηνών, ο Νίκος Φίλης, ο Χριστόφορος Βερναρδάκης και η Τασία
Χριστοδουλοπούλου στην Α’ Αθήνας, οι Δημήτρης Βίτσας και Παναγιώτης
Κουρουμπλής στο Δυτικό Τομέα Αθηνών, ο Μιθριδάτης και ο Γιάννης Μπαλάφας στον
Νότιο Τομέα Αθηνών, αλλά και οι Βαγγέλης Αντώναρος στην Ανατολική Αττική και
Γιώργος Σταθάκης στα Χανιά.
«Χαριστική βολή»
Στην μεγάλη εικόνα της συντριπτικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ η διαρροή προς τα
Αριστερά, ωστόσο, προκάλεσε μικρότερη «αιμορραγία» σε σχέση με τις επιδόσεις
του κόμματος στους ελεύθερους επαγγελματίες. Υπό το βάρος του εκλογικού
αποτελέσματος, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ έκαναν λόγο χθες για «χαριστική βολή»
αναφερόμενα στην επίμαχη δήλωση του πρώην Υπουργού, Γιώργου Κατρούγκαλου,
λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιωματική αντιπολίτευση μετατοπίστηκε από το 31, 53%
του 2019 στο 20,06% χθες, απώλεια που υποδηλώνει κατά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ
«αναντιστοιχία με την κοινωνική πλειοψηφία». Στην εκτίμηση ότι η υπόθεση
Κατρούγκαλου επέδρασε καταλυτικά στην άνετη επικράτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη
και της NΔ, προέβη χθες και ο διευθύνων σύμβουλος της MRB Δημήτρης Μαύρος,
παρατηρώντας με βάση τα exit polls πως σε ποσοστό 51,9% οι ελεύθεροι
επαγγελματίες ψήφισαν τη Νέα Δημοκρατία (άνοδος 8% σε σχέση με τις εκλογές του
2019), ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε 9 μονάδες καθώς εξασφάλισε μόλις το 18,7% των
προτιμήσεων.
Η επόμενη μέρα
Η αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ να οικοδομήσει στέρεες κοινωνικές συμμαχίες, αλλά και
να αντιστοιχηθεί με τον μέσο αξιακό κώδικα έπονται στους λόγους της χθεσινής
εκλογικής επίδοσης, η οποία άνοιξε την πόρτα σε έναν βαθύ εσωκομματικό
προβληματισμό, ο οποίος αναμένεται σε έναν βαθμό να ξεδιπλωθεί τις επόμενες
ώρες και πιο διεξοδικά τις επόμενες εβδομάδες, ως συνάρτηση και των
αποτελεσμάτων του δεύτερου γύρου.
Μολονότι η παραμονή του Αλέξη Τσίπρα στο τιμόνι του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ έχει
προεξοφληθεί από όλες τις εσωκομματικές πτέρυγες ενόψει της επαναληπτικής
αναμέτρησης, όπως έσπευσαν να ξεκαθαρίσουν από τις πρώτες στιγμές τα
περισσότερα κορυφαία στελέχη, από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο μέχρι τον Ευάγγελο
Αποστολάκη, εντούτοις η πολιτική κρίση είναι ante portas για την αξιωματική
αντιπολίτευση, καθώς ο κίνδυνος ολοκλήρωσης του πολιτικού κύκλου του κόμματος
είναι πιο «ορατός από ποτέ», όπως επισημαίνεται με αρκετή αγωνία από μερίδα
στελεχών, με τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ να μετρά τη δεύτερη συνεχόμενη ήττα του
σε εθνικές εκλογές, παράλληλα με την απώλεια στις Ευρωεκλογές και τις
Αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019. Η κρίση νομιμοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ ακουμπά
και το πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα εκτίμησε χθες στον τηλεοπτικό σταθμό Mega o
Χριστόφορος Βερναρδάκης, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα το «φοβερό αίσθημα»
ατομικής ευθύνης του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ.