Η Πολιορκία του Λένινγκραντ άρχισε μια μέρα σαν σήμερα, στις 8 Σεπτεμβρίου του 1941 και διήρκεσε μέχρι τις 27 Ιανουαρίου του 1944. Κατά τη διάρκεια των 872 ημερών, οι κάτοικοι της πόλης αποδεκατίστηκαν από την πείνα, τις στερήσεις, τις κακουχίες και τις γερμανικές δυνάμεις. Το Λένινγκραντ άντεξε επί 872 μέρες χάρις στην υπομονή των κατοίκων του απέναντι στο σφυροκόπημα των Ναζί. Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο κάτοικοι της πόλης που έφερε τιμητικά το όνομα του Λένιν, πέθαναν από την πείνα. Ο αριθμός των νεκρών δεν είναι ακριβής, κυμαίνεται από 600.000 έως 2.000.000, αλλά οι περισσότεροι τον τοποθετούν πιο κοντά στο 1.500.000.
Μέχρι τη λήξη της πολιορκίας μόνο 700.000 από τα 3 εκατομμύρια πολιτών του
Λένινγκραντ παρέμειναν ζωντανοί στην πόλη. Οι υπόλοιποι ή είχαν πεθάνει ή
είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους.
Ο Βλάντιμιρ Πούτιν του οποίου η καταγωγή είναι από το Λένινγκραντ, σημερινή
Αγία Πετρούπολη, άκουγε τους δικούς του να μιλούν με πόνο για εκείνη την
περίοδο και για τον χαμένο αδελφό του από τις κακουχίες και τον λιμό.
Τα περισσότερα από τα νεκρά κορμιά των κατοίκων της πόλης έμεναν άταφα - βορά
για τα πεινασμένα όρνεα και σκυλιά, αφού οι δικοί τους δεν είχαν καν τη δύναμη
να τα θάψουν!
Η μοναδική τροφή που υπήρχε στην πόλη, ήταν ένα είδος ψωμιού από πριονίδι που
μοιραζόταν στους πολίτες, και ό,τι μπορούσε ο καθένας να εξασφαλίσει για να
επιβιώσει. Κάποιοι έτρωγαν την κόλλα από τις ταπετσαρίες των τοίχων των
σπιτιών τους παρασκευάζοντας σούπα ενώ άλλοι έτρωγαν δέρματα και γράσο· πολλοί
έτρωγαν ζώα: γάτες και σκύλους και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που στην απόγνωσή
τους έφαγαν νεκρούς συνανθρώπους τους. Μετά την άρση της πολιορκίας, όλοι όσοι
κατηγορούνταν ότι είχαν εμπλακεί σε κανιβαλισμό αντιμετώπισαν ποινικές διώξεις
και κάποιοι από εκείνους καταδικάστηκαν σε θάνατο.
Η θέρμανση επίσης ήταν ένα σοβαρό πρόβλημα. Οι άνθρωποι έκαιγαν τα πάντα για
να ζεσταθούν: από ράφια μέχρι έπιπλα, ρούχα και ό,τι μπορούσε να παράξει
φλόγα. Πολλοί στράφηκαν προς τα βιβλία και στους πίνακες ζωγραφικής. Σπάνια
βιβλία παραδόθηκαν στην πυρά και τα ακολούθησαν έργα τέχνης ξεχωριστά.
Ο Χίτλερ δεν ήθελε να εμπλακεί σε μάχες χρονοβόρες και ανθρωποβόρες: σκοπός
του ήταν το Λένινγκραντ να λυγίσει από την πείνα· η προσπάθειά του δεν είχε
επιτυχία.
Κι ανάμεσα σε όλα τα τραγικά και κάποια αχτίδα αισιοδοξίας: μουσικοί
συγκεντρώθηκαν στα χαρακώματα και έπαιξαν με την συμφωνική ορχήστρα της πόλης
την «7η Συμφωνία» του Νμίτρι Σοστακόβιτς, που έμεινε στην Ιστορία ως «Η
Συμφωνία του Λένιγκραντ». Λέγεται ότι ακόμα και οι Γερμανοί επί 70 λεπτά είχαν
τα όπλα τους παρά πόδα και άκουγαν εκστασιασμένοι τις νότες του Σοστακόβιτς.
Στις 7 Φεβρουαρίου του 1942 το πρώτο τρένο γεμάτο τρόφιμα έφτασε στο
Λένινγκραντ. Οι κακουχίες είχαν τελειώσει; Μάλλον όχι!
Τα βάσανα των πολιτών του Λένινγκραντ δεν σταμάτησαν, όταν υποχώρησαν οι Ναζί:
το 1949, αρκετοί από τους αξιωματούχους της μαρτυρικής πόλης, συνελήφθησαν με
πλαστές κατηγορίες (οι σοβιετικοί ηγέτες αργότερα θα παραδέχονταν ευθέως ότι
οι κατηγορίες ήταν ψευδείς) και μετά από στημένες δίκες καταδικάστηκαν σε
θάνατο! Περίπου 2.000 μέλη του κόμματος του Λένινγκραντ φυλακίστηκαν ή
εξορίστηκαν.