Γιάννης Σιδέρης
Η υδάτινη καταστροφή της Θεσσαλίας ξεφεύγει από τη συνήθη «λιτανεία» καταστροφών, τις οποίες το κράτος αντιμετώπιζε είτε με κάποια (μεγαλύτερη ή μικρότερη) επιτυχία, είτε αποτύγχανε ολοκληρωτικά και ξεσήκωνε την οργίλη, δικαιολογημένη ή θεατρική, οργή την αντιπολίτευσης.
Η τραγωδία ξεπερνάει επίσης τις συνήθεις, και συχνά δικαιολογημένες, καταγγελίες για την υστέρηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που είτε δεν καθάρισε τα φρεάτια, είτε λόγω πολεοδομικών κακοτεχνιών, τα απόνερα μιας δυνατής βροχή ξεχύνονταν στους δρόμους και γέμιζαν τα υπόγεια.
Κανένα φρεάτιο δεν θα ήταν ικανό να υποδεχθεί τον όγκο του νερού της νεροποντής στον Βόλο, το Πήλιο, τον Παλαμά και τους γύρω οικισμούς, τη στιγμή που ο όγκος των νερών έφτασε στα κεραμίδια των σπιτιών. Η αφηνιασμένη βροχόπτωση μας παραπέμπει σε αυτό που συνήθως καταχρηστικά χρησιμοποιείται ως δημοσιογραφικό κλισέ, στον όρο της «βιβλικής καταστροφής»: Στην παντοδυναμία της φύσης, ενώπιον της οποίας στέκεται με δέος η ανθρώπινη ανημποριά.
Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι τα αντιπλημμυρικά και αποχετευτικά έργα δεν μετριάζουν τις αρνητικές συνέπειες. Η ευρύτερη περιοχή της Καρδίτσας υποφέρει συχνά από πλημμύρες. Το 1994 το νερό στη Μεταμόρφωση είχε καλύψει το ήμισυ τουλάχιστον του ύψους των σπιτιών, ενώ πολλές καταστροφές έφερε και η κακοκαιρία «Ιανός» το 2020.
Και ενώ κάθε τόσο το νερό αποτελεί κίνδυνο, δεν μοιάζει να έχει γίνει κάποιο αντιπλημμυρικό έργο στην ευπαθή περιοχή (το οποίο βεβαίως θα ήταν «φαραωνικών» διαστάσεων). Δεν θα εξάλειφε το πρόβλημα, αλλά θα το μετρίαζε στα συνήθη… ελληνικά μέτρα (της γκρίνιας για τον κρατικό μηχανισμό που δεν λειτούργησε άμεσα).
Τότε, το 2020 επί Ιανού, ο Μητσοτάκης βρέθηκε στην περιοχή, διαβεβαίωσε ότι το κράτος στέκεται δίπλα στους πολίτες. Τόνισε επίσης ότι θα είναι ιδιαίτερα αυστηρός προκειμένου να κινηθούν γρήγορα οι διαδικασίες αποζημίωσης και αποκατάστασης.
Φυσικά, οι τότε υποσχέσεις ήταν και εύκολες και εύκολα πραγματοποιήσιμες - με την έννοια ότι εντάσσονταν στην τρέχουσα αντιμετώπιση έξαρσης των ακραίων καιρικών φαινομένων. Η τωρινή καταστροφή υπερβαίνει σε βαθμό και έκταση τον Ιανό. Θεσσαλία, Πήλιο, Βόλος, είναι το τόξο της καταστροφής. 60ρηδες και 70ρηδες κάτοικοι δηλώνουν ότι τέτοιο κακό δεν το έχουν ξαναδεί.
Δεν έχουμε ειδικές γνώσεις επί της αντιμετώπισης και διαχείρισης φυσικών καταστροφών. Δεν ξέρουμε αν ο κρατικός μηχανισμός αντέδρασε με την ταχύτητα και την έκταση που απαιτούσαν οι ακραίες συνθήκες. Κατανοητή πάντως είναι η αγανάκτηση των δυστυχών κατοίκων που κινδύνεψαν και είδαν τις περιουσίες τους να βουλιάζουν στα λασπόνερα, και την οποία αγανάκτηση εκπέμπουν στα κανάλια με τη συνήθη μεταπολιτευτική ιαχή «Πού είναι το κράτος;»
Σπίτια, δρόμοι, επιχειρήσεις, ξενοδοχεία, εμπόριο, αγώνες μιας ζωής, καταστράφηκαν για μήνες ή για χρόνια. Η ανόρθωση της οικονομίας της περιοχής δεν θα θεραπευθεί με τις καθιερωμένες αναγκαίες αποζημιώσεις. Θα χρειαστεί εμπνευσμένο επιτελικό σχέδιο μακροπρόθεσμης δράσης, όπως έγινε και με τη βόρειο Εύβοια.
Είναι σωστό που ο Πρωθυπουργός ανέβαλε τη μετάβαση στη ΔΕΘ. Τα καθιερωμένα εγκαίνια, η ομιλία και η συνέντευξη, είναι μια δευτερεύουσας σημασίας τελετουργία, που λειτουργεί ως βήμα κυβερνητικών εξαγγελιών, και ως αεί προεκλογικό μπαλκόνι.
Η επίσκεψη του Πρωθυπουργού και των πολιτικών αρχηγών, οι συνεντεύξεις, η κουστωδία των παρατρεχάμενων που ανεβαίνει από την Αθήνα, οι διαδηλώσεις των εργατικών σωματείων, είναι μια εθιμική συνθήκη από τότε που το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα την καθιέρωσε ως μέγιστο πολιτικό και επικοινωνιακό γεγονός – γεγονός άνευ ουσίας.
Βασικά η μόνη «οικονομική» λειτουργία που υπηρετούσε ήταν η εξαγγελία «του καλαθιού» οικονομικών παροχών του εκάστοτε πρωθυπουργού.
Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες άφησε πίσω του τους όρους «κλιματική αλλαγή» και τον πρόσφατο «κλιματική κρίση». Δήλωσε ότι «ο πλανήτης βρίσκεται σε κατάσταση βρασμού». Η Ελλάδα ως μικρή και μη βιομηχανική χώρα, ελάχιστα μετέχει στην τροφοδότηση του βρασμού. Δέχεται όμως έντονα τις επιπτώσεις του.
Οι ηγεσίες της χώρας είναι υποχρεωμένες πλέον να σχεδιάζουν με προοπτική του μέλλοντος, που θα ξεπερνάει τον ορίζοντα της τετραετίας τους. Νέα κατάσταση νέα καθήκοντα, που θα έλεγε και το… ΚΚΕ του 1949!
liberal.gr