«Χαίρομαι που η ελληνική οικονομία έχει αποδειχθεί εξαιρετικά ανθεκτική. Θα έχουμε σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης για το 2023, περιμένω ανάπτυξη της τάξης του 2%» τόνισε μεταξύ άλλων, μιλώντας στο Bloomberg ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Ο στόχος μου ήταν πάντα να υπερβαίνουμε σημαντικά τον μέσο όρο ανάπτυξης της ευρωζώνης και νομίζω ότι αυτή είναι μια επιτυχία, λαμβάνοντας υπ' όψιν αυτά συνέβησαν στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία. Η Ελλάδα έχει επανέλθει για τα καλά. Μόλις κέρδισαμε τη δεύτερή μας κυβερνητική εντολή με μία μεταρρυθμιστική ατζέντα. Μόλις πήραμε την επενδυτική βαθμίδα, που ήταν σημαντική για τη χώρα μετά από 13 πολύ δύσκολα χρόνια και, αν δείτε όλους τους δείκτες, πηγαίνουμε πολύ καλύτερα από τον μέσο όρο της ευρωζώνης και είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος ότι μπορούμε να διατηρήσουμε την πορεία» συμπλήρωσε ο κ. Μητσοτάκης.
Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, «το γεγονός ότι πήραμε την επενδυτική βαθμίδα μας βοηθάει με το κόστος δανεισμού μας, το οποίο είναι πολύ σημαντικό για τα δημόσια οικονομικά. Παράλληλα, είμαστε όμως προσηλωμένοι στη διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, αντιλαμβανόμαστε πόση σημαντική είναι αυτή για τις κεφαλαιαγορές. Θα έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% αυτό το έτος και υψηλότερο πρωτογενές πλεόνασμα το 2024. Κι αισθάνομαι ότι μπορούμε να πιάσουμε αυτούς τους δημοσιονομικούς στόχους χωρίς να θυσιάσουμε την ανάπτυξή μας. Αν δείτε τα νούμερα του τουρισμού, ήταν αξιοθαύμαστα αυτή τη χρονιά και φαίνεται ότι υπάρχει μία τάση στην Ευρώπη, παρά την ύφεση, οι άνθρωποι να συνεχίζουν να ταξιδεύουν και να προτιμούν την Ελλάδα έναντι άλλων μεσογειακών προορισμών».
Αναφερόμενος στον τουρισμό, υποστήριξε ότι «οι άνθρωποι ακόμα απολαμβάνουν τη ζέστη της Μεσογείου και θέλουν να έρθουν στη Μεσόγειο και ειδικά στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, γιατί θέλουν να περάσουν χρόνο στην παραλία. Η κλιματική αλλαγή είναι μία ευκαιρία να επεκτείνουμε την τουριστική σεζόν. Ναι, ίσως έχει ζέστη τον Ιούλιο και τον Αύγουστο στην Ελλάδα, αλλά πάντα θα έχουμε αρκετούς ανθρώπους να έρχονται εκείνη την περίοδο τώρα, αλλά έχουμε περισσότερους ανθρώπους που ενδιαφέρονται να έρθουν στην Ελλάδα τον Μάρτιο και τον Απρίλιο ή τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο, που έρχονται καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου στις πόλεις μας και να επεκτείνουμε την τουριστική μας περίοδο».
Σχετικά με την κλιματική κρίση, επισήμανε ότι «είναι εδώ και είναι εδώ για τα καλά. Πάντα είχαμε πυρκαγιές στη Μεσόγειο, αλλά είχαμε ιδιαίτερα έντονες πυρκαγιές αυτή τη χρονιά. Επίσης, είχαμε και ιστορικές πλημμύρες. Πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο στη βραχυπρόθεσμη προσαρμογή και αυτό είναι κάτι που επισημαίνω και στους Ευρωπαίους ομολόγους μου. Ξοδεύουμε τρία εκατ. ευρώ για τη μακροπρόθεσμη μείωση των ρύπων και είναι σωστό αυτό που κάνουμε, αλλά παράλληλα πρέπει να υποστηρίζουμε τους ανθρώπους, όταν χάνουν τις περιουσίες ή τα σπίτια τους ως αποτέλεσμα των κλιματικών καταστροφών σήμερα. Συνεπώς, πρέπει να είμαστε πιο αποτελεσματικοί στη διαχείριση αυτών των καταστροφών, έχουμε κανει αρκετή προοδο. Έχουμε το 112, με το οποίο σώζουμε ζωές. Αυτό δεν υπήρχε στη Χαβάη και στο Μάουι και όταν βλέπω την καταστροφή εκεί, είναι εξαιρετικά οδυνηρό. Χρησιμοποιούμε την τεχνολογία με πιο έξυπνο τρόπο, ώστε τουλάχιστον να σώσουμε τη ζωή των ανθρώπων».
Όσον αφορά στα ενεργειακά, είπε ότι «η Ελλάδα είναι μία από τις 10 μεγαλύτερες παραγωγούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από τον αέρα και τον ήλιο. Φυσικά, σε βραχυπρόθεσμη και μεσοπρόθεσμη ανάλυση, θα χρειαστεί να βασιζόμαστε στο φυσικό αέριο για να κάνουμε μεταφορές. Η Ελλάδα παίζει έναν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στο ευρωπαϊκό ενεργειακό σύστημα, γιατί είμαστε σημείο εισόδου για το φυσικό αέριο, το οποίο μπορεί να φτάσει όσο και στην Ουκρανία. Η Ελλάδα είναι πυλώνας γεωπολιτικής και ενέργειαε και σταθερότητας στην ανατολική Μεσόγειο και αυτό έχει ενισχυθεί μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία».
Τέλος, σχετικά με το μεταναστευτικό δήλωσε ότι «υπάρχουν μακροπρόθεσμες λύσεις που αντιμετωπίζουν τη ρίζα του προβλήματος. Βραχυπρόθεσμα πρέπει να κάνουμε δύο πράγματα. Πρέπει να είμαστε ανελέητοι, διαλύοντας τα δίκτυα των διακινητών, που επωφελούνται από απελπισμένους ανθρώπους και τους βάζουν σε βάρκες που δεν είναι κατάλληλες για τη θάλασσα, αλλά την ίδια ώρα πρέπει να προσφέρουμε οδούς μετανάστευσης για όσους μπορούν να έρθουν στην Ευρώπη και μπορούν να μας βοηθήσουν με την οικονομική μας ανάπτυξη. Εμείς στην Ελλάδα έχουμε έλλειμμα σε εργατικά χέρια, σε τομείς όπως η αγροτική ανάπτυξη, οπότε θέλουμε διμερείς συμφωνίες, αλλά θέλουμε κι αυτούς τους ανθρώπους να έρθουν με τους δικούς μας όρους και να έρθουν με ασφάλεια».
Αναλυτικά η συνέντευξη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην τηλεόραση του Bloomberg και στους δημοσιογράφους Alix Steel και Guy Johnson
Guy Johnson: Κύριε Πρωθυπουργέ, σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας. Ελπίζω να περνάτε μια υπέροχη εβδομάδα στη Νέα Υόρκη. Και είναι εξαιρετικό που μπορείτε να αφιερώσετε λίγο χρόνο για να έρθετε εδώ, στο Bloomberg.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σε ευχαριστώ, Guy.
Guy Johnson: Αρχίζουμε να βλέπουμε μία οικονομική επιβράδυνση στην Ευρώπη. Αρχίζουμε να βλέπουμε μια επιβράδυνση στη Γερμανία, βλέπουμε επιβράδυνση στη Γαλλία. Πώς πιστεύετε ότι θα επηρεάσει αυτό την οικονομία σας;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πρώτα απ' όλα, είμαι στην ευχάριστη θέση να αναφέρω ότι η ελληνική οικονομία έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα ανθεκτική. Θα έχουμε σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2023. Αναμένω ανάπτυξη άνω του 2%. Ο στόχος μου ήταν πάντα να ξεπεράσουμε, κατά πολύ, τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Πιστεύω ότι αυτό αποτελεί επιτυχία, αν λάβει κανείς υπόψη όλα όσα συνέβησαν στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες.
Θεωρώ ότι η Ελλάδα «έχει επιστρέψει» για τα καλά. Πρόσφατα επανεκλεγήκαμε για δεύτερη θητεία. Έχουμε μια πολύ σαφή μεταρρυθμιστική ατζέντα. Μόλις ανακτήσαμε την επενδυτική βαθμίδα, που ήταν ένα σημαντικό ορόσημο για τη χώρα, ύστερα από 13 πολύ δύσκολα χρόνια. Αν κοιτάξετε όλους τους δείκτες, πιστεύω ότι θα τα πάμε σαφώς καλύτερα από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος ότι μπορούμε να διατηρήσουμε αυτή την αναπτυξιακή πορεία μακροπρόθεσμα.
Alix Steel: Ποιος είναι ο στόχος σας, λοιπόν, σε οικονομικό επίπεδο, για το 2024, δεδομένου ότι είναι πιθανό να έχουμε επιτόκιο της τάξης του 4% από την ΕΚΤ για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, το γεγονός ότι ανακτήσαμε την επενδυτική βαθμίδα μάς βοηθά με το κόστος δανεισμού. Αυτό είναι, ασφαλώς, σημαντικό για τα δημόσια οικονομικά, αλλά δεν θα παρεκκλίνουμε από τη διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικό είναι αυτό για τις παγκόσμιες αγορές. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, θα έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ φέτος και ακόμα μεγαλύτερο πρωτογενές αποτέλεσμα το 2024. Πιστεύουμε ότι μπορούμε να πετύχουμε αυτούς τους δημοσιονομικούς στόχους, χωρίς να θέσουμε σε κίνδυνο την ανάπτυξή μας.
Αν κοιτάξετε τους αριθμούς τουριστικών αφίξεων, ήταν εντυπωσιακοί φέτος. Φαίνεται ότι υπάρχει μια τάση στην Ευρώπη, παρά την ύφεση άνθρωποι συνεχίζουν να ταξιδεύουν και φαίνεται ότι συνεχίζουν να προτιμούν την Ελλάδα έναντι άλλων μεσογειακών προορισμών.
Alix Steel: Παρεμπιπτόντως, ο Guy σίγουρα την προτιμάει.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έτσι πρέπει. Alix, θα έπρεπε να κάνεις το ίδιο. Η Ελλάδα είναι μια υπέροχη χώρα να επισκεφθεί κανείς, και όχι μόνο τους πολύ ζεστούς μήνες, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Καταφέραμε να επιμηκύνουμε την τουριστική μας περίοδο και να προσελκύσουμε σημαντικές επενδύσεις στον βιώσιμο τουρισμό.
Guy Johnson: Θα ήθελα να σας μιλήσω γι' αυτό, κ. Πρωθυπουργέ. Κατάφερα να το αποφύγω φέτος, αλλά γνωρίζω πολλούς που δεν το κατόρθωσαν: έκανε πολλή ζέστη στην Ελλάδα, έκανε πολλή ζέστη σε όλη τη Μεσόγειο φέτος. Μιλάω με ανθρώπους στη Σκανδιναβία και πιστεύουν ότι θα είναι οι μεγάλοι ωφελημένοι από αυτό. Πιστεύουν ότι οι άνθρωποι δεν θα θέλουν πλέον να ταξιδεύουν σε μέρη όπως η Ελλάδα, αν έχει 45 βαθμούς και έχουν ξεσπάσει φωτιές. Ποια πιστεύετε ότι θα είναι, μακροπρόθεσμα, η πορεία του ελληνικού τουρισμού, εφόσον πρόκειται να δούμε την κλιματική αλλαγή να μένει μαζί μας για καιρό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Διαφωνώ με αυτή την υπόθεση. Ο κόσμος εξακολουθεί να απολαμβάνει τη ζεστή Μεσόγειο και θέλει να έρχεται στη Μεσόγειο, και ειδικότερα στην Ελλάδα, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, επειδή του αρέσει να περνάει χρόνο στην παραλία. Αν μη τι άλλο, θα έλεγα ότι η κλιματική αλλαγή είναι μία ευκαιρία ώστε να επεκτείνουμε την τουριστική μας περίοδο.
Μπορεί να κάνει ζέστη όταν έρθει κάποιος στην Ελλάδα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, αλλά πάντα θα έχουμε αρκετούς ανθρώπους που ενδιαφέρονται να έρθουν στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια αυτών των δύο μηνών. Τώρα, όμως, έχουμε και περισσότερους ανθρώπους που ενδιαφέρονται να έρθουν στην Ελλάδα τον Μάρτιο και τον Απρίλιο ή τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο. Περισσότεροι άνθρωποι ενδιαφέρονται να επισκεφθούν τις πόλεις μας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Η επιμήκυνση της τουριστικής μας περιόδου αποτελούσε πάντα σημαντική προτεραιότητα για εμάς. Εκτιμώ, Guy, ότι θα υπάρξουν περισσότεροι άνθρωποι που, αν τους δοθεί η επιλογή, θα επιλέξουν να μην κάνουν τις διακοπές τους τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο, όχι μόνο επειδή ενδέχεται να κάνει πολλή ζέστη, αλλά επειδή έχει παρά πολύ κόσμο. Για εμάς, πρόκειται για μια σημαντική ευκαιρία να διευρύνουμε την τουριστική μας περίοδο και επίσης να προωθήσουμε νέους προορισμούς, στην ηπειρωτική χώρα, που θα μπορούν να εξερευνήσουν επισκέπτες. Θα περάσει ακόμα λίγος καιρός μέχρι οι σκανδιναβικές παραλίες, της Δανίας ή της Σουηδίας, να ανταγωνιστούν τις ελληνικές παραλίες. Δεν βλέπω να συμβαίνει αυτό σύντομα.
Guy Johnson: Θα τους μεταφέρω αυτό το μήνυμα την επόμενη φορά που θα τους δω. Δεχτήκατε, ωστόσο, κάποια κριτική για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίσατε τις πυρκαγιές φέτος. Ποια διδάγματα αντλήσατε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η κλιματική κρίση είναι εδώ και ήρθε για να μείνει. Πάντα είχαμε πυρκαγιές στη Μεσόγειο, αλλά φέτος είχαμε ιδιαίτερα έντονες πυρκαγιές. Είχαμε επίσης πρωτοφανείς πλημμύρες. Είναι πολύ σαφές ότι πρέπει να επικεντρωθούμε περισσότερο στη βραχυπρόθεσμη προσαρμογή. Αυτό υποστηρίζω, βεβαίως, και στις επαφές μου με Ευρωπαίους συναδέλφους. Ξοδεύουμε τρισεκατομμύρια ευρώ για τον μακροπρόθεσμο μετριασμό των επιπτώσεων, δικαίως, θέλουμε να είμαστε ηγέτες στην μετάβαση που συνδέεται με το κλίμα. Ωστόσο, πρέπει επίσης να στηρίζουμε τους ανθρώπους όταν χάνουν τα προς το ζην, τις κατοικίες τους, ως αποτέλεσμα των κλιματικών καταστροφών τού σήμερα. Επομένως, πρέπει να είμαστε πολύ πιο αποτελεσματικοί στην αντιμετώπιση αυτών των καταστροφών.
Έχουμε κάνει σημαντική πρόοδο. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα, έχουμε το «112», έναν αριθμό έκτακτης ανάγκης τον οποίο έχουμε χρησιμοποιήσει με μεγάλη επιτυχία για προληπτικές απομακρύνσεις ανθρώπων και για να διασφαλίσουμε ότι θα σωθούν ζωές. Αυτό είναι κάτι, για παράδειγμα, που δεν υπήρχε στο Μάουι. Όταν κοιτάζω την καταστροφή στο Μάουι, είναι τόσο οδυνηρό, γιατί είχαμε ζήσει παρόμοιες καταστροφές πριν από πέντε χρόνια. Όμως μάθαμε από αυτές και σήμερα χρησιμοποιούμε την τεχνολογία με πιο έξυπνους τρόπους για να διασφαλίσουμε ότι μπορούμε να σώζουμε ανθρώπινες ζωές.
Alix Steel: Το κόστος της κλιματικής κρίσης θα είναι μεγαλύτερο τόσο για την αντιμετώπιση των φαινομένων, όσο και σχετικά με τις πηγές της ενέργειας. Από πού θα αντλήσετε, αξιόπιστα, προσιτή ενέργεια. Και από πού την αντλείτε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πρώτα απ' όλα, παίρνουμε ενέργεια από τον άνεμο και τον ήλιο.
Alix Steel: Είναι οικονομικά προσιτό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι οικονομικά προσιτό, είναι φθηνότερο.
Alix Steel: Είναι κάτι αξιόπιστο;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι αξιόπιστο, επειδή έχουμε μεγάλη ηλιοφάνεια και πολύ άνεμο. Αυτό, φυσικά, δεν αρκεί από μόνο του. Αλλά η Ελλάδα είναι ένας από τους 10 κορυφαίους παραγωγούς ανανεώσιμης ενέργειας από τον άνεμο και τον ήλιο. Έχουμε 12 γιγαβάτ εγκατεστημένης ισχύος από αιολική και ηλιακή ενέργεια στην Ελλάδα και μπορούμε να παράξουμε πολύ περισσότερο.
Ωστόσο, ασφαλώς, βραχυπρόθεσμα προς μεσοπρόθεσμα θα πρέπει να βασιστούμε και στο φυσικό αέριο ως μεταβατικό καύσιμο. Να σημειώσω επίσης ότι η Ελλάδα διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στο ευρωπαϊκό ενεργειακό σύστημα, διότι είμαστε επίσης σημείο εισόδου για το φυσικό αέριο, το οποίο δεν εξυπηρετεί μόνο τις ανάγκες της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά και την μεταφορά φυσικού αερίου μέχρι την Ουκρανία. Ο ρόλος της Ελλάδας ως πυλώνα γεωπολιτικής και ενεργειακής σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο έχει σίγουρα ενισχυθεί μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Guy Johnson: Κύριε Πρωθυπουργέ, μία από τις άλλες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα μπορούσε να είναι ότι η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει ακόμη μεγαλύτερη πίεση από τη μετανάστευση. Πόσο καταστροφικό θα μπορούσε να είναι αυτό για τη συνοχή της ΕΕ αυτή τη στιγμή; Πόσο επιζήμιο θα μπορούσε να είναι για θεσμούς όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση; Θα μπορούσαμε να δούμε αυτούς τους θεσμούς για άλλη μια φορά να αποδυναμώνονται λόγω της πίεσης που τους ασκείται; Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει τώρα ώστε να αποτρέψουμε αυτή την κρίση; Ξέρω ότι είχατε συνομιλίες με τον Πρόεδρο Erdoğan πρόσφατα, ας μιλήσουμε για το τι εξέλιξη θα μπορούσε να υπάρξει ως προς την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος. Με ποιό τρόπο θα βλέπατε την Ευρωπαϊκή Ένωση να κάνει περισσότερα για το μεταναστευτικό;
Kυριάκος Mητσοτάκης: Προφανώς υπάρχουν μακροπρόθεσμες λύσεις για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της μετανάστευσης, αλλά απαιτούν χρόνο. Όσον αφορά τις βραχυπρόθεσμες λύσεις, πρέπει να κάνουμε δύο πράγματα: πρέπει να είμαστε αμείλικτοι όσον αφορά την εξάρθρωση των δικτύων διακινητών που επωφελούνται από απελπισμένους ανθρώπους τους οποίους επιβιβάζουν σε βάρκες που σαφώς δεν είναι αξιόπλοες.
Ταυτόχρονα, όμως, πρέπει να εξισορροπήσουμε αυτή την προσέγγιση προσφέροντας νόμιμες οδούς μετανάστευσης, σε όσους μπορούν να έρθουν στην Ευρώπη και μπορούν επίσης να μας βοηθήσουν στην οικονομική μας ανάπτυξη. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, μειώνουμε την ανεργία. Κι έχουμε ελλείψεις προσωπικού σε τομείς όπως ο αγροτικός. Θέλουμε να συνάψουμε διμερείς συμφωνίες, αλλά θέλουμε αυτοί οι άνθρωποι να έρθουν με τους δικούς μας όρους και να έρθουν με ασφάλεια.
Alix Steel: Κύριε Πρωθυπουργέ, πρέπει να σας αφήσουμε. Χάρηκα πολύ για τη συζήτηση μαζί σας. Σας ευχαριστώ πολύ.
Kυριάκος Mητσοτάκης: Σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία.