Παρέμβαση στη συζήτηση που διεξάγεται στην Ολομέλεια της Βουλής για τις δύο προτάσεις που έχουν καταθέσει ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να διεξαχθεί προανακριτική εξέταση για το δυστύχημα των Τεμπών και την σύμβαση 717 πραγματοποίησε ο κ. Κώστας Ax. Καραμανλής.
«Οφείλουμε όλοι μας και πρώτος εγώ να αναζητήσουμε την αλήθεια και όχι την πολιτική εκμετάλλευση» ανέφερε ο πρώην υπουργός Υποδομών και Μεταφορών για να προσθέσει σε άλλο σημείο ότι «πολλοί υποστήριξαν ότι η παραίτησή μου ήταν προσχηματική. Από την πρώτη στιγμή ανέλαβα τις αντικειμενικές πολιτικές ευθύνες που μου αναλογούν από ένα τραγικό δυστύχημα που έγινε στον τομέα της δικής μου πολιτικής ευθύνης. Παραιτήθηκα. Αυτό σημαίνει ανάληψη πολιτικής ευθύνης».
Ο ίδιος απάντησε και στην κριτική που του ασκεί η αντιπολίτευση για απόπειρα διαγραφής ευθυνών λέγοντας ότι «η νίκη της ΝΔ όπως και η δική μου επανεκλογή δεν διαγράφει καμία ευθύνη. Κανείς δεν υποστήριξε κάτι τέτοιο. Ούτε εγώ. Όμως το εκλογικό αποτέλεσμα είναι ήττα της τοξικότητας και χυδαιότητας».
Απευθυνόμενος δε προσωπικά στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Νίκο Ανδρουλάκη που τον κατηγόρησε νωρίτερα ότι έκρυψε στο συρτάρι του το πόρισμα της Αρχής Διαφάνειας προκειμένου να αποφύγει τον δικαστικό έλεγχο για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων και την σύμβαση 717 είπε πως «το πόρισμα μου κοινοποιήθηκε. Παραλήπτης του πορίσματος ήταν ο εισαγγελέας. Πως θα μπορούσα να το αποκρύψω; Μοναδικός αποδέκτης του πορίσματος ήταν ο εισαγγελέας. Η δικαιοσύνη μελετώντας το πόρισμα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις τέλεσης απιστίας».
Βρέθηκα στον τόπο του εγκλήματος από την πρώτη στιγμή
«Βρέθηκα στον τόπο του εγκλήματος από την πρώτη στιγμή. Αμέσως συνέταξα την παραίτησή μου. Αυτό μου υπαγόρευσε η ηθική και οι αρχές μου. Δεν σκέφτηκα ούτε μια στιγμή να κρυφτώ πίσω από ευθύνες άλλων και να ζητήσω παραιτήσεις υφισταμένων μου. Ανέλαβα την αντικειμενική πολιτική ευθύνη όχι μόνο την δική μου αλλά και όλων των προκατόχων μου για τις διαχρονικές παθογένειες των προηγούμενων ετών. Η παραίτηση μου όμως είχε μια ακόμα πτυχή, να μην μείνει ίχνος σκιάς.
Αν έμενα υπουργός η παραμονή μου θα μπορούσε να οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι θα μπορούσα να επηρεάσω την διαλεύκανση της υπόθεσης. Είμαι ο πρώτος που θέλω να χυθεί άπλετο φως. Δυστυχώς κάποιοι επιλέγουν την χυδαία εκμετάλλευση της τραγωδίας. Στόχος τους δεν είναι η αλήθεια» είπε σε άλλο σημείο ο κ. Καραμανλής. Ο ίδιος αναφέρθηκε στα «ψέματα» που έχουν ακουστεί το τελευταίο διάστημα από την αντιπολίτευση λέγοντας «από το σκοτεινό διαδίκτυο γραφόταν ότι εγώ κουνούσα το δάχτυλο λίγες ημέρες πριν γίνει αυτή η τραγωδία.
Αυτός ο μηχανισμός έκοψε και έραψε την ομιλία μου που αναφερόταν στο τοπικό τρενάκι του Πηλίου. Μιλούσα τότε για την τήρηση των αυτονόητων κανόνων λειτουργίας εξηγώντας ότι δεν μπορεί να περάσει μια τοπική γραμμή στην ευθύνη του Δήμου. Ο ΣΥΡΙΖΑ ζητούσε να εξαιρεθεί η γραμμή από τους κανόνες ασφάλειας. Επίσης, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε να κατέβει υποψήφιος στην εκλογική μου περιφέρεια. Αυτά είναι τα νέα ήθη. Φθόνος. Επιθέσεις χωρίς όριο. Χτυπήματα κάτω από την ζώνη. Ψέματα. Να μετατραπεί ένα τραγικό γεγονός ως σημαία ευκαιρίας».
Ο κ. Καραμανλής παρέθεσε και το ιστορικό των συστημάτων τηλεδιοίκησης λέγοντας «Συστήματα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης στο σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας είχαν εγκατασταθεί από το 1985 έως το 2001 μέσω 15 συμβάσεων με συνολικό προϋπολογισμό 250 εκ. ευρώ. Δυυστυχως τα συστήματα αυτά δεν τέθηκαν συνολικά ποτέ σε λειτουργία. Έτσι μία δεκαετία αποφασίζεται η δημοπράτηση έργου για την ανάταξη και αναβάθμιση των συστημάτων σηματοδότησης / τηλεδιοίκησης.
Η υπογραφή της Σύμβασης 717 πήρε 3 χρόνια, έγινε τον Σεπτέμβριο του 2014, γεγονός που αποδεικνύει τη δυσκολία της αναβάθμισης εξοπλισμού που ήταν εξ’ αρχής ανομοιογενής και σε πολλές περιπτώσεις ήδη παρωχημένος.
Ανάδοχος κηρύχθηκε η κοινοπραξία Alstom-ΤΟΜΗ με τίμημα 41,3 εκατ. Ευρω. Ενώ, λοιπόν, έπρεπε να ολοκληρωθεί η Σύμβαση μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ από τον Αύγουστο του 2016 έως το Μάρτιο του 2019 δίνει στο έργο 6 παρατάσεις! Όλες δε οι παρατάσεις είχαν χορηγηθεί με ρητή αναφορά ότι είναι χωρίς αποκλειστική υπαιτιότητα του Αναδόχου. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι ο κύριος του έργου, δηλ. η ΕΡΓΟΣΕ, δηλαδή το ελληνικό δημόσιο, αποδεχόταν ότι είχε συνυπαιτιότητα για τη μη έγκαιρη ολοκλήρωση της Σύμβασης. Συνοπτικά, μέχρι τον Ιούλιο του 2019, δηλαδή την περίοδο ΣΥΡΙΖΑ, η κατάσταση είχε ως εξής:
- Πρώτον, είχαν δοθεί 6 παρατάσεις για την ολοκλήρωση της Σύμβασης 717, με την ΕΡΓΟΣΕ, δηλαδή το ελληνικό δημόσιο, να αναγνωρίζει ευθύνη για τις καθυστερήσεις κι οχι ο ανάδοχος,
- Δεύτερον, η πρόοδος υλοποίησης ήταν χαμηλή, κατ’ όνομα 33%, αλλά στην πραγματικότητα το λειτουργικό τμήμα ήταν 18%.
- Τρίτον, ενώ είχε εγκριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο η 1η Συμπληρωματική Σύμβαση, αυτή δεν είχε υπογραφεί από την ΕΡΓΟΣΕ, επομένως δεν μπορούσε και να υλοποιηθεί.
- Τέταρτον, οι ορθές μελέτες εφαρμογής για το τμήμα ΣΚΑ – Πλατύ δεν είχαν υποβληθεί.
- Πέμπτον, είχε επιβληθεί δημοσιονομική διόρθωση από την ΕΔΕΛ για επιστροφή 2.2 εκ ευρώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
«Επειδή εγκαλούμαι για αυτήν την απόφαση, ας δούμε, ποιες θα ήταν οι εναλλακτικές και ποιες οι συνέπειες εάν δεν υπέγραφα την παράταση και κηρυσσόταν έκπτωτος ο Ανάδοχος τον Μάρτιο του 2020.
Με δεδομένο ότι από το 2016 έως το 2019 είχαν δοθεί 6 παρατάσεις, με αναγνωρισμένη συνυπαιτιότητα της ΕΡΓΟΣΕ για τις καθυστερήσεις, είναι βέβαιο ότι ο Ανάδοχος θα προσέφευγε στα δικαστήρια κατά της έκπτωσης. Και θα πετύχαινε μεγάλη αποζημίωση σε βάρος του Δημοσίου.
Θα είχαμε άμεση διακοπή του έργου. Θα έπρεπε να κινηθεί νέα διαδικασία δημοπράτησης, που σημαίνει τουλάχιστον 2 χρόνια καθυστέρησης μέχρι να οριστεί νέος Ανάδοχος… Και στην καλύτερη περίπτωση 2-3 χρόνια ακόμη για την ολοκλήρωση του έργου. Τέλος, και μετά από αυτά, πόσο βέβαιη θα ήταν η διατήρηση της χρηματοδότησης από την Ε.Ε.;
Επομένως τα επιχειρήματα περί κήρυξης του Αναδόχου ως έκπτωτου και καταγγελίας της Σύμβασης το Μάρτιο του 2020, όχι μόνο δεν στέκουν λογικά, αλλά είναι βέβαιο ότι θα ζημίωναν το Δημόσιο και θα καθυστερούσαν παραπάνω την ολοκλήρωση του έργου.
Και το σημαντικότερο: η Σύμβαση 717 ολοκληρώθηκε και παραδόθηκε το Σεπτέμβριο του 2023. Τι είχε γίνει ως τότε; 6 παρατάσεις ο ΣΥΡΙΖΑ με ελάχιστη εκτέλεση και 3 παρατάσεις η Νέα Δημοκρατία με ολοκλήρωση του έργου» είπε.
Ο κ. Καραμανλής αναφέρθηκε και στις αποζημιώσεις που ζητούσε η Κοινοπραξία: «Κλήθηκα να επιλύσω και τα αιτήματα της Κοινοπραξίας για θετικές ζημίες. Η Κοινοπραξία είχε υποβάλει αιτήματα αποζημίωσης συνολικού ποσού 26.5 εκ ευρώ για την περίοδο 2017-2020. Και τελικά εξεδόθη απόφαση για καταβολή ποσού αποζημίωσης 2.7εκ. Ευρώ, δηλαδή ποσοστού περίπου 10% του συνολικώς αιτηθέντος ποσού.
Εάν τα αιτήματα αυτά είχαν εκδικαστεί στα Δικαστήρια, υπήρχε σοβαρή πιθανότητα το ποσό της αποζημίωσης να ήταν κατά πολύ υψηλότερο του 10% της αρχικής απαίτησης. Και τούτο επειδή στις παρατάσεις που είχαν δοθεί, η ΕΡΓΟΣΕ αποδέχονταν ότι ήταν συνυπαίτια για τις καθυστερήσεις».
Ο ίδιος ανέφερε τις 4 κινήσεις που έγιναν μετά το 2019: «Πρώτον, κλείσαμε όλα τα ανοιχτά ζητήματα που δεν είχαν αντιμετωπιστεί την προηγούμενη περίοδο, δηλ. υποβολή ορθών μελετών για το τμήμα ΣΚΑ-Πλατύ, υπογραφή της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης, διατήρηση του προϋπολογισμού του έργου, και κλείσιμο των αιτημάτων για θετικές ζημιές του Αναδόχου.
Δεύτερον, επανεκκίνησαμε σε σωστές βάσεις την εκτέλεση του έργου. Μέχρι τα τέλη του 2022, παραδόθηκαν στον ΟΣΕ ολοκληρωμένα τα συστήματα σε 19 (από τους εναπομείναντες 37) σταθμούς, ανακατασκευάστηκαν χωρίς μεγαλύτερη δαπάνη οι 10 από τους 17 σταθμούς που είχαν παραδοθεί έως τα τέλη του 2016, και παραδόθηκε το κέντρο τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης στη Θεσσαλονίκη”.
Τρίτον, εκσυγχρονίσαμε το θεσμικό πλαίσιο κατασκευής των σιδηροδρομικών έργων της χώρας.
Τέταρτον, παραδώσαμε εντός προϋπολογισμού ολοκληρωμένη την 717 τον περασμένο Σεπτέμβριο».