Το 2023 μας αποχαιρέτισε με 3,5% γενικό πληθωρισμό και 8,9% υψηλότερες τιμές στα είδη διατροφής. Τα στοιχεία δείχνουν, όμως, ότι από πόλη σε πόλη ή ακόμα κι από γειτονιά σε γειτονιά, η ένταση των ανατιμήσεων διαφέρει.
Η διαφορά που βγάζει μάτια εντοπίζεται στις τιμές των καυσίμων. Κι αν θα μπορούσε κανείς να δικαιολογήσει τις υψηλότερες τιμές στη νησιωτική Ελλάδα- αν και ακόμα δεν έχουν δοθεί πειστικές απαντήσεις για το πώς φτάνει η βενζίνη να πωλείται κοντά ή πάνω από τα 2 ευρώ- δύσκολα μπορεί να χωνέψει τις μεγάλες διαφοροποιήσεις μεταξύ όμορων νομών. Για παράδειγμα, γιατί η Ευρυτανία έχει 5 λεπτά υψηλότερη μέση τιμή από τη γειτονική Φθιώτιδα;
Εκεί που χάνεται η μπάλα είναι στις τιμές προϊόντων που μόνο ως πολυτελείας δεν μπορούν να χαρακτηριστούν. Αν, μάλιστα, προσθέσεις κανείς στην εξίσωση και τις δαπάνες για την εστίαση ή τις τιμές των ενοικίων, αντιλαμβάνεται ότι ο εσωτερικός πληθωρισμός έχει διαφορετικές ταχύτητες.
Για παράδειγμα, όπως προκύπτει από το crash test της Nubeo, τα ψώνια στην Αθήνα είναι 2,3% ακριβότερα από το Βόλο, 10,8% σε σύγκριση με τη Λάρισα, 15,1% από την Πάτρα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι συγκρίσεις με τη συμπρωτεύουσα, τη Θεσσαλονίκη, απ’ όπου προκύπτει ότι και τα είδη διατροφής και η έξοδος για φαγητό και τα ενοίκια είναι ακριβότερα ως πολύ ακριβότερα στην Αθήνα.
Θα είχε φυσικά ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δοθούν απαντήσεις για τις μεγάλες διαφορές ακόμα και σε συσκευασμένα προϊόντα. Για παράδειγμα, γιατί η μέση τιμή του νωπού γάλακτος στην Αθήνα διαμορφώνεται στα 1,60 ευρώ, όταν στη Θεσσαλονίκη είναι 1,39 ευρώ; Γιατί ένα πακέτο ρύζι να κοστίζει σχεδόν μισό ευρώ παραπάνω στην Αθήνα; Σύμφωνα με τη Nubeo, η αγοραστική δύναμη των Αθηναίων είναι 14,9% υψηλότερη, ωστόσο ακόμα κι έτσι, για να έχει κάποιος το ίδιο ακριβώς επίπεδο ζωής με αυτό στη Θεσσαλονίκη, θα πρέπει να δαπανήσει γύρω στις 3.420 ευρώ, έναντι 3.300 ευρώ στη συμπρωτεύουσα.
Άραγε η εικόνα είναι η ίδια, συγκρίνοντας τις τιμές της Αθήνας με τα νησιά, που έχουν και το κόστος των μεταφορικών; Κι όμως. Η Αθήνα είναι ακριβότερη- στα ψώνια- κατά 15,7% από την Κέρκυρα, ενώ οι συγκρίσεις με την Κρήτη διαφέρουν από πόλη σε πόλη. Έτσι, ενώ η Αθήνα είναι 1,7% ακριβότερη από τα Χανιά, εμφανίζεται φτηνότερη κατά 3,2% από το Ηράκλειο.
Ωστόσο, ακόμα κι έτσι, αν συνυπολογίσει κανείς τις τιμές των ενοικίων, το κόστος για βρεφονηπιακούς σταθμούς, την ψυχαγωγία, θα διαπιστώσει ότι για το ίδιο ακριβώς επίπεδο ζωής, στην Αθήνα χρειάζονται περίπου 280 ευρώ παραπάνω από τις 3.200 ευρώ που αρκούν στο Ηράκλειο.
Τα λειτουργικά κόστη, ειδικά των επιχειρήσεων που εμπλέκονται στην εφοδιαστική αλυσίδα των τροφίμων και των ειδών πρώτης ανάγκης, χαρακτηρίζονται ως το “κλειδί” για τους ελέγχους που ξεκινούν, με στόχο την εφαρμογή του πλαφόν στα κέρδη και την εμφάνιση πραγματικών προσφορών στα ράφια, έτσι ώστε από το Μάρτιο να δουν οι καταναλωτές τις πρώτες μειώσεις τιμών.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΠΟΥΣ
iefimerida.gr
Ανατιμήσεις στα ράφια: Πόσο αυξήθηκαν 22 βασικά προϊόντα σε 50 ημέρες
Ίλιγγο προκαλούν οι ανατιμήσεις σε βασικά προϊόντα. Οι καταναλωτές κάθε μήνα αναγκάζονται να βάζουν το χέρι όλο και πιο βαθιά στην τσέπη, τη στιγμή που οι μισθοί τους παραμένουν στάσιμοι.
Το OPEN δημιούργησε το δικό του «καλάθι» καταγράφοντας τις τιμές σε 22 προϊόντα στις 28 Νοεμβρίου. Μετά από 50 ημέρες επισκέφθηκε ξανά το σούπερ μάρκετ και αγόρασε ακριβώς τα ίδια προϊόντα και κλήθηκε να πληρώσει 7 ευρώ περισσότερα.
Πόσο αυξήθηκαν 22 βασικά προϊόντα
Συγκεκριμένα στις 28/11/ 2023 είχαν πληρώσει 86 ευρώ, ενώ στις 23/01/2023 πλήρωσαν 93 ευρώ. Ας δούμε πώς διαμορφώθηκαν οι τιμές σε ορισμένα προϊόντα:
- Φέτα 400 γραμμαρίων συσκευασμένη στις 28/11/2023 κόστιζε 5,65 ευρώ. Στις 23/01/2023 οι τιμή της είχε ανέβει στα 6 ευρώ.
- Ζαμπόν μπούτι, που κόστιζε 1,93 ευρώ, ανέβηκε στα 2, 98 ευρώ.
- Η τιμή οδοντόκρεμας 75 ml τον Ιανουάριο είχε σχεδόν διπλασιαστεί, ανεβαίνοντας στα 3,96 ευρώ από 2,35 ευρώ
- Αποσμηκτικό σε σπρέι, το οποίο κόστιζε 4,84 ευρώ ανέβηκε στα 5,53 ευρώ.
Τα μέτρα της κυβέρνησης κατά της ακρίβειας θα μπουν σε ισχύ σε λίγες εβδομάδες και υπόσχονται επιφέρουν κάποιες μειώσεις. Ωστόσο, θα εφαρμοστούν στις υφιστάμενες τιμές, που σημαίνει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις ίσως απλώς καταφέρουν να τις σταθεροποιήσουν στα 'ήδη φουσκωμένα επίπεδα.