Βιντεοσκοπημένο υλικό από τη στιγμή που τα φίδια ορμούν στο θήραμά τους αποκαλύπτει ότι τα ερπετά επιτίθενται με δύο διαφορετικούς τρόπους και η διαφορά μεταξύ των δύο έχει τις ρίζες της στα δόντια τους, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Τα φίδια που αποκαλούνται «Strikers» (striker snakes) επιτίθενται με αστραπιαία ταχύτητα από ψηλά, καρφώνοντας το θήραμά τους με δόντια σαν βελόνες στο μπροστινό μέρος της κάτω σιαγόνας τους, προτού τυλίξουν το κεφάλι τους γύρω-γύρω για να εγχύσουν δηλητήριο με τους κυνόδοντές τους ή για να συμπιέσουν το ζώο μέχρι θανάτου. Σε αυτά τα φίδια περιλαμβάνονται οι βόες και οι πύθωνες.
Τα βασιλόφιδα, τα φίδια του πεύκου και μερικοί βόες ανήκουν στην άλλη κατηγορία, τα «lunger snakes», σύμφωνα με τον Bill Ryerson, ανώτερο λέκτορα ανατομίας στο Κολλέγιο Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Cornell. Αυτά «χτυπούν πιο αργά και δεν ανοίγουν το στόμα τους τόσο διάπλατα», είπε ο Ryerson, ο οποίος παρουσίασε τη νέα έρευνα στην ετήσια συνάντηση της Εταιρείας για την Ολοκληρωτική και Συγκριτική Βιολογία νωρίτερα αυτό το μήνα, στο Live Science σε ένα email. «Έχουν επαφή και με τα δύο σαγόνια ταυτόχρονα».
Οι ερπετολόγοι έχουν εστιάσει εδώ και καιρό την προσοχή τους στους κυνόδοντες των φιδιών, που είναι δόντια τροποποιημένα για την έγχυση δηλητηρίου, αλλά έχουν αγνοήσει σε μεγάλο βαθμό τα υπόλοιπα δόντια. «Απλώς υποθέσαμε ότι είναι όλα ίδια και δεν θα μας έλεγαν πολλά για την εξέλιξη των φιδιών», δήλωσε ο Ryerson. Αλλά η εργασία του υποδηλώνει το αντίθετο. Ενώ τα υπόλοιπα δόντια ενός φιδιού μπορεί να μην τραβούν τα μάτια μας με τον ίδιο τρόπο όπως οι κυνόδοντές του, εξακολουθούν να είναι σημαντικά για το πώς εξελίχθηκαν τα φίδια για να επιτίθενται και να σκοτώνουν, είπε.
«Έχω κάνει αρκετή δουλειά τα τελευταία χρόνια σχετικά με τη συμπεριφορά των φιδιών που χτυπούν και άρχισα να αναρωτιέμαι πώς λειτουργούν αυτά τα δόντια στο αστραπιαίο χτύπημα, ειδικά για τα μη δηλητηριώδη φίδια όπως οι βόες και οι πύθωνες», δήλωσε ο Ryerson. Κοιτάζοντας μέσα στα στόματα δεκάδων διατηρημένων δειγμάτων, ο Ryerson διαπίστωσε ότι ορισμένα φίδια, όπως οι βόες, έχουν στενά, όρθια δόντια στην μπροστινή κάτω γνάθο τους, ενώ άλλα, όπως τα βασιλικά φίδια, έχουν πιο γερά, καμπυλωτά δόντια.
Στη συνέχεια, ο Ryerson χρησιμοποίησε ακτίνες Χ για να σαρώσει τις γνάθους και τα δόντια σχεδόν 70 φιδιών από 13 είδη, αναφέρει το Science. Χρησιμοποιώντας βίντεο υψηλής ταχύτητας, βιντεοσκόπησε επίσης φίδια να επιτίθενται σε νεκρά τρωκτικά τα οποία κούνησε μπροστά τους για να αναλύσει την εντυπωσιακή συμπεριφορά των φιδιών. Οι παρατηρήσεις του ταξινομήθηκαν σε δύο κατηγορίες, είπε ο Ryerson. Οι «strikers» παρουσίαζαν μεγαλύτερη ποικιλία στο μέγεθος και το σχήμα των δοντιών τους, τα οποία γίνονταν κοντύτερα, πλατύτερα και πιο κυρτά προς το λαιμό. Η άλλη κατηγορία φιδιών έχει έχει πλατιά, καμπυλωτά δόντια σε όλο το μήκος της άνω και κάτω γνάθου τους.
Το γεγονός ότι τα φίδια έχουν διαφορετικές οδοντοστοιχίες δεν ήταν τόσο περίεργο, καθώς ήταν «απίθανο όλα τα δόντια να είναι ίδια σε όλα τα είδη», είπε ο Ryerson. «Ωστόσο, εξεπλάγην από το πόσο καλά το σχήμα των δοντιών αντιστοιχούσε στη συμπεριφορά χτυπήματος».
Αμέτρητοι παράγοντες επηρεάζουν την ανατομία και τη συμπεριφορά των φιδιών, οπότε ο Ryerson περίμενε μια πιο θολή εικόνα, είπε. «Πραγματικά με ενθουσίασε να προσπαθήσω να πάρω δείγματα ευρύτερα για να δω πόσο καλά θα αντέξει αυτός ο συσχετισμός», πρόσθεσε.
Υπάρχουν και πιο εξειδικευμένα είδη φιδιών, όπως αυτά που ζουν σε δέντρα ή κάτω από την γη. Αυτά μπορεί να μην ταιριάζουν σε καμία κατηγορία, είπε ο Ryerson.