Το 54,6% των πολιτών θεωρεί πως η κυβέρνηση πρέπει να δώσει έμφαση στους τομείς των οικονομικών, της ακρίβειας και των ανατιμήσεων. Οι εσωκομματικές εκλογές στον ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται πως «κέντρισαν» περισσότερο τους πολίτες, με αποτέλεσμα να αναδείξουν τον Στέφανο Κασσελάκη ως το πρόσωπο όχι μόνο της χρονιάς που έφυγε, αλλά και του 2024.
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΥΚΟΥΡΕΝΤΖΟΥ – ΠΗΓΗ: Realnews
Την ακρίβεια θεωρεί ως το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημά της η ελληνική κοινωνία, ζητώντας από την κυβέρνηση να θέσει την αντιμετώπισή του ως προτεραιότητα. Οπως προκύπτει από την έρευνα καταγραφής ελπίδων, προσδοκιών και αναμονών για το 2024, την οποία διενήργησε η MRB και δημοσιεύει η Realnews, η αντιμετώπιση των οικονομικών και της ακρίβειας ήταν η απάντηση με τις περισσότερες αναφορές (54,6%) στο ερώτημα «Ποιοι, κατά τη γνώμη σας, είναι οι τομείς στους οποίους θα πρέπει να δώσει έμφαση/προτεραιότητα η κυβέρνηση το 2024;». Αρκετά μακρύτερα, με ποσοστό 38,3%, βρέθηκε η οικονομική ανάπτυξη της χώρας προς όφελος της κοινωνίας, ενώ στην τρίτη θέση με 34,6% βρέθηκε η κατάσταση της δημόσιας υγείας. Σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι, αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι η απάντηση «κοινωνική σταθερότητα, δικαιοσύνη, συνοχή», από τη δεύτερη θέση με 45,9%, πέφτει φέτος στην έβδομη, με μόλις 17,1% αναφορών.
Ενδεικτικό της αβεβαιότητας αλλά και της στενότητας που προκαλούν στα οικονομικά των πολιτών οι συνέπειες του πληθωρισμού είναι πως μεταξύ των πέντε πρώτων απαντήσεων οι τρεις αφορούν οικονομικά ζητήματα. Ετσι, στη δεύτερη θέση βρίσκεται η οικονομική ανάπτυξη της χώρας, ενώ ως τέταρτη απάντηση οι πολίτες ζητούν από την κυβέρνηση να δώσει έμφαση στο ύψος των εισοδημάτων και στις φοροελαφρύνσεις στη μεσαία τάξη. Σε γενικότερο επίπεδο, οι πολίτες βλέπουν με λίγο μεγαλύτερη αισιοδοξία το 2024 απ’ ό,τι το 2023, έχοντας ενδεχομένως ξεπεράσει το σοκ της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 και τις συνέπειές της. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δείκτης αισιοδοξίας (προκύπτει από τη διαφορά θετικής – αρνητικής αξιολόγησης) για την οικονομική κατάσταση της Ελλάδας ανεβαίνει από το -52% της περσινής μέτρησης σε -44,9% φέτος. Ολοι οι δείκτες θετικού προσήμου (ελπίδα, αισιοδοξία, περηφάνια κ.λπ.) εμφανίζουν -έστω μικρή- ανάκαμψη έναντι των αρνητικών στην αντίστοιχη περσινή μέτρηση. Κάπως έτσι, και σε επίπεδο προσωπικής οικονομικής κατάστασης, ο δείκτης αισιοδοξίας ανεβαίνει από το -35% στο -32%.
Προκειμένου να γίνουν καλύτερα κατανοητά αυτά τα ποσοστά, αναφέρεται ότι τον Δεκέμβριο του 2011, εν μέσω μνημονίων, ο ίδιος δείκτης βρισκόταν στο -82%, ενώ το υψηλότερο σημείο στο οποίο βρέθηκε ποτέ ήταν το -7%, τρεις μήνες πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Αυτό το αίσθημα της συγκρατημένης αισιοδοξίας ή του ότι τα πράγματα δεν μπορεί να είναι όσο άσχημα ήταν πέρυσι αποτυπώνεται και στην εκτίμηση που κάνουν οι πολίτες για την προσωπική οικονομική τους κατάσταση τους επόμενους 12 μήνες. Ενα ποσοστό της τάξης του 20,4% (18,1% ήταν πέρυσι) θεωρεί ότι τα οικονομικά του θα βελτιωθούν είτε σημαντικά είτε ελαφρά. Αμετάβλητο, στο 34,8%, είναι το ποσοστό όσων εκτιμούν ότι τα οικονομικά τους θα μείνουν στάσιμα, ενώ μικρή πτώση, από το 43,3% στο 41,8%, σημειώνει το ποσοστό όσων εκτιμούν ότι τα οικονομικά τους θα χειροτερεύσουν.
Προκειμένου να γίνουν καλύτερα κατανοητά αυτά τα ποσοστά, αναφέρεται ότι τον Δεκέμβριο του 2011, εν μέσω μνημονίων, ο ίδιος δείκτης βρισκόταν στο -82%, ενώ το υψηλότερο σημείο στο οποίο βρέθηκε ποτέ ήταν το -7%, τρεις μήνες πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Αυτό το αίσθημα της συγκρατημένης αισιοδοξίας ή του ότι τα πράγματα δεν μπορεί να είναι όσο άσχημα ήταν πέρυσι αποτυπώνεται και στην εκτίμηση που κάνουν οι πολίτες για την προσωπική οικονομική τους κατάσταση τους επόμενους 12 μήνες. Ενα ποσοστό της τάξης του 20,4% (18,1% ήταν πέρυσι) θεωρεί ότι τα οικονομικά του θα βελτιωθούν είτε σημαντικά είτε ελαφρά. Αμετάβλητο, στο 34,8%, είναι το ποσοστό όσων εκτιμούν ότι τα οικονομικά τους θα μείνουν στάσιμα, ενώ μικρή πτώση, από το 43,3% στο 41,8%, σημειώνει το ποσοστό όσων εκτιμούν ότι τα οικονομικά τους θα χειροτερεύσουν.
Μεγαλύτερη αισιοδοξία αλλά και φόβος
Το ποσοστό όσων δηλώνουν πως η ποιότητα ζωής τους θα βελτιωθεί πολύ ή αρκετά φτάνει στο 42% και είναι το δεύτερο μεγαλύτερο των τελευταίων εννέα ετών
Με μεγαλύτερη αισιοδοξία αλλά με έκδηλο και το συναίσθημα του φόβου αντιμετωπίζουν το 2024 σε σχέση με το 2023 οι Ελληνες και οι Ελληνίδες. Οι δείκτες αυτοπεποίθησης και αισιοδοξίας καταγράφουν σαφή άνοδο σε σχέση με πέρυσι, με τους ερωτηθέντες να δηλώνουν περισσότερο δυνατοί και βέβαιοι πως το 2024 θα βελτιώσουν ή έστω θα διατηρήσουν την ποιότητα της ζωής τους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο ερώτημα «Με βάση τη σημερινή οικονομική πραγματικότητα, πόσο ικανός/δυνατός αισθάνεστε ότι θα μπορέσετε να διατηρήσετε τη σημερινή ποιότητα ζωής σας και το 2024;», το ποσοστό όσων δηλώνουν πως η ποιότητα ζωής τους θα βελτιωθεί πολύ ή αρκετά φτάνει στο 42% και είναι το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό των τελευταίων εννέα ετών. Σημειώνεται ότι πέρυσι το ίδιο ποσοστό ήταν στο 35,4%. Αντιστρόφως, το ποσοστό όσων δήλωσαν λίγο ή καθόλου, από το περσινό 61,3%, μειώθηκε φέτος στο 53,8%.
Με βάση τα παραπάνω, απολύτως αναμενόμενο θεωρείται και το εύρημα στο ερώτημα αν η ζωή της καθεμιάς και του καθενός θα βελτιωθεί ή θα χειροτερεύσει το 2024. Το ποσοστό όσων θεωρούν ότι η ζωή τους θα βελτιωθεί ανεβαίνει, από το 22,4% πέρυσι, σε 25,2% φέτος. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα ευρήματα στο ερώτημα για τις λέξεις που εκφράζουν περισσότερο τους πολίτες για το παρόν και το μέλλον της χώρας. Παρά την αύξηση των ποσοστών σε λέξεις με θετικό πρόσημο, όπως «σιγουριά, ελπίδα και περηφάνια», η διατήρηση στην κορυφή των ποσοστών λέξεων όπως «φόβος» και «οργή» επιβεβαιώνουν τόσο το καθεστώς αβεβαιότητας, το οποίο προκαλεί άγχος στους πολίτες, όσο και το ότι η κατάσταση των περισσοτέρων δεν έχει επανέλθει σε προ μνημονίου επίπεδα. Από τις λέξεις με θετικό πρόσημο, μεγαλύτερη αύξηση εμφάνισε η λέξη «ελπίδα», φτάνοντας από το 26,6% στο 31,3%. Στο 12,8% καταγράφηκε η λέξη «σιγουριά» και στο 10,7% η λέξη «περηφάνια». Αμφότερες σημείωσαν αύξηση 3% και 2% αντίστοιχα.
Αίσθηση προκαλεί και η εκτίναξη του ποσοστού της «παραίτησης», μιας λέξης που έχει συνδεθεί με την εγκατάλειψη και το μειωμένο ενδιαφέρον για την πορεία των πραγμάτων. Κι ενώ τον περσινό Δεκέμβριο το ποσοστό της λέξης έφτασε στο 35,5%, τον Δεκέμβριο του 2023 εκτινάχθηκε στο 40,3%.
Το ποσοστό όσων δηλώνουν πως η ποιότητα ζωής τους θα βελτιωθεί πολύ ή αρκετά φτάνει στο 42% και είναι το δεύτερο μεγαλύτερο των τελευταίων εννέα ετών
Με μεγαλύτερη αισιοδοξία αλλά με έκδηλο και το συναίσθημα του φόβου αντιμετωπίζουν το 2024 σε σχέση με το 2023 οι Ελληνες και οι Ελληνίδες. Οι δείκτες αυτοπεποίθησης και αισιοδοξίας καταγράφουν σαφή άνοδο σε σχέση με πέρυσι, με τους ερωτηθέντες να δηλώνουν περισσότερο δυνατοί και βέβαιοι πως το 2024 θα βελτιώσουν ή έστω θα διατηρήσουν την ποιότητα της ζωής τους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο ερώτημα «Με βάση τη σημερινή οικονομική πραγματικότητα, πόσο ικανός/δυνατός αισθάνεστε ότι θα μπορέσετε να διατηρήσετε τη σημερινή ποιότητα ζωής σας και το 2024;», το ποσοστό όσων δηλώνουν πως η ποιότητα ζωής τους θα βελτιωθεί πολύ ή αρκετά φτάνει στο 42% και είναι το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό των τελευταίων εννέα ετών. Σημειώνεται ότι πέρυσι το ίδιο ποσοστό ήταν στο 35,4%. Αντιστρόφως, το ποσοστό όσων δήλωσαν λίγο ή καθόλου, από το περσινό 61,3%, μειώθηκε φέτος στο 53,8%.
Με βάση τα παραπάνω, απολύτως αναμενόμενο θεωρείται και το εύρημα στο ερώτημα αν η ζωή της καθεμιάς και του καθενός θα βελτιωθεί ή θα χειροτερεύσει το 2024. Το ποσοστό όσων θεωρούν ότι η ζωή τους θα βελτιωθεί ανεβαίνει, από το 22,4% πέρυσι, σε 25,2% φέτος. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα ευρήματα στο ερώτημα για τις λέξεις που εκφράζουν περισσότερο τους πολίτες για το παρόν και το μέλλον της χώρας. Παρά την αύξηση των ποσοστών σε λέξεις με θετικό πρόσημο, όπως «σιγουριά, ελπίδα και περηφάνια», η διατήρηση στην κορυφή των ποσοστών λέξεων όπως «φόβος» και «οργή» επιβεβαιώνουν τόσο το καθεστώς αβεβαιότητας, το οποίο προκαλεί άγχος στους πολίτες, όσο και το ότι η κατάσταση των περισσοτέρων δεν έχει επανέλθει σε προ μνημονίου επίπεδα. Από τις λέξεις με θετικό πρόσημο, μεγαλύτερη αύξηση εμφάνισε η λέξη «ελπίδα», φτάνοντας από το 26,6% στο 31,3%. Στο 12,8% καταγράφηκε η λέξη «σιγουριά» και στο 10,7% η λέξη «περηφάνια». Αμφότερες σημείωσαν αύξηση 3% και 2% αντίστοιχα.
Αίσθηση προκαλεί και η εκτίναξη του ποσοστού της «παραίτησης», μιας λέξης που έχει συνδεθεί με την εγκατάλειψη και το μειωμένο ενδιαφέρον για την πορεία των πραγμάτων. Κι ενώ τον περσινό Δεκέμβριο το ποσοστό της λέξης έφτασε στο 35,5%, τον Δεκέμβριο του 2023 εκτινάχθηκε στο 40,3%.
Τα πρόσωπα της νέας χρονιάς
Η εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται πως προκάλεσε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον το 2023. Με δεδομένο ότι η νίκη της Νέας Δημοκρατίας στις εθνικές εκλογές ήταν το απολύτως αναμενόμενο αποτέλεσμα, οι εσωκομματικές εκλογές στον ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται πως «κέντρισαν» περισσότερο τους πολίτες με αποτέλεσμα να αναδείξουν τον Στ. Κασσελάκη ως το πρόσωπο όχι μόνο της χρονιάς που έφυγε, αλλά και του 2024.
Όσον αφορά το 2023, ο Στ. Κασσελάκης βρίσκεται μακράν του δεύτερου στην πρώτη θέση με 40,7%. Ακολουθεί ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με 16,7%, ενώ στην τρίτη θέση βρέθηκε ο Αλέξης Τσίπρας με 5,5%. Τέταρτος στη λίστα είναι ο ολυμπιονίκης Μίλτος Τεντόγλου με 2% και ακολουθούν κατά σειρά οι Εφη Αχτσιόγλου, Νίκος Ανδρουλάκης και Κώστας Μπακογιάννης με ποσοστά κάτω του 2%.
Ο Στ, Κασσελάκης αναδεικνύεται και για το 2024 ως το πρόσωπο που θα πρωταγωνιστήσει στη νέα χρονιά. Εδώ, όμως, η διαφορά με τον Κυριάκο Μητσοτάκη μειώνεται αισθητά, στη μιάμιση ποσοστιαία μονάδα. Συγκεκριμένα, η απάντηση «Στέφανος Κασσελάκης» συγκεντρώνει ποσοστό 23,2%, έναντι 21,7% που συγκέντρωσε το όνομα του πρωθυπουργού. Ακολουθεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ν. Ανδρουλάκης με 7,4%, η Ε. Αχτσιόγλου, ο Αλ. Τσίπρας, ο Δημήτρης Κουτσούμπας του ΚΚΕ και ο Κυριάκος Βελόπουλος της Ελληνικής Λύσης.
Για μία ακόμη χρονιά, αλλά με τη δυνατότερη μέχρι τώρα φωνή, οι πολίτες ζητούν από τις πολιτικές δυνάμεις να συνεννοηθούν και να χαράξουν εθνική γραμμή. Υπέρ του εθνικού διαλόγου και της συνεννόησης τάσσεται το 86,9% των πολιτών, το μεγαλύτερο ποσοστό που έχει καταγραφεί στο συγκεκριμένο ερώτημα την τελευταία τετραετία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ανάλυση των απαντήσεων με βάση την κομματική προτίμηση όσων απάντησαν στις εκλογές του Ιουνίου.
Το υψηλότερο ποσοστό, 95,6%, καταγράφεται στους ψηφοφόρους της Νίκης, την ίδια ώρα που οι ψηφοφόροι των «Σπαρτιατών» εμφανίζουν το χαμηλότερο ποσοστό στο ενδεχόμενο εθνικού διαλόγου, με μόλις 67,8%. Τα ποσοστά υπέρ του εθνικού διαλόγου είναι πολύ υψηλά στις τάξεις των κομμάτων που έχουν κυβερνήσει. Στις τάξεις της Νέας Δημοκρατίας το ποσοστό φτάνει στο 91,7%, στον ΣΥΡΙΖΑ 89,9% και στο ΠΑΣΟΚ 92,7%. Με εξαίρεση τη Νίκη, τα ποσοστά μειώνονται αισθητά όταν αναφερόμαστε στα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης. Ανεξαρτήτως μάλιστα της τοποθέτησής τους στον ιδεολογικό χάρτη, τα ποσοστά τους δείχνουν να κινούνται σε παρόμοια επίπεδα. Συγκεκριμένα, στις τάξεις των ψηφοφόρων του ΚΚΕ το ποσοστό υπέρ του εθνικού διαλόγου και της συνεννόησης φτάνει στο 84,3%, στην Ελληνική Λύση στο 85,7%, ενώ στην Πλεύση Ελευθερίας στο 82,6%.
Η εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται πως προκάλεσε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον το 2023. Με δεδομένο ότι η νίκη της Νέας Δημοκρατίας στις εθνικές εκλογές ήταν το απολύτως αναμενόμενο αποτέλεσμα, οι εσωκομματικές εκλογές στον ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται πως «κέντρισαν» περισσότερο τους πολίτες με αποτέλεσμα να αναδείξουν τον Στ. Κασσελάκη ως το πρόσωπο όχι μόνο της χρονιάς που έφυγε, αλλά και του 2024.
Όσον αφορά το 2023, ο Στ. Κασσελάκης βρίσκεται μακράν του δεύτερου στην πρώτη θέση με 40,7%. Ακολουθεί ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με 16,7%, ενώ στην τρίτη θέση βρέθηκε ο Αλέξης Τσίπρας με 5,5%. Τέταρτος στη λίστα είναι ο ολυμπιονίκης Μίλτος Τεντόγλου με 2% και ακολουθούν κατά σειρά οι Εφη Αχτσιόγλου, Νίκος Ανδρουλάκης και Κώστας Μπακογιάννης με ποσοστά κάτω του 2%.
Ο Στ, Κασσελάκης αναδεικνύεται και για το 2024 ως το πρόσωπο που θα πρωταγωνιστήσει στη νέα χρονιά. Εδώ, όμως, η διαφορά με τον Κυριάκο Μητσοτάκη μειώνεται αισθητά, στη μιάμιση ποσοστιαία μονάδα. Συγκεκριμένα, η απάντηση «Στέφανος Κασσελάκης» συγκεντρώνει ποσοστό 23,2%, έναντι 21,7% που συγκέντρωσε το όνομα του πρωθυπουργού. Ακολουθεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ν. Ανδρουλάκης με 7,4%, η Ε. Αχτσιόγλου, ο Αλ. Τσίπρας, ο Δημήτρης Κουτσούμπας του ΚΚΕ και ο Κυριάκος Βελόπουλος της Ελληνικής Λύσης.
Για μία ακόμη χρονιά, αλλά με τη δυνατότερη μέχρι τώρα φωνή, οι πολίτες ζητούν από τις πολιτικές δυνάμεις να συνεννοηθούν και να χαράξουν εθνική γραμμή. Υπέρ του εθνικού διαλόγου και της συνεννόησης τάσσεται το 86,9% των πολιτών, το μεγαλύτερο ποσοστό που έχει καταγραφεί στο συγκεκριμένο ερώτημα την τελευταία τετραετία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ανάλυση των απαντήσεων με βάση την κομματική προτίμηση όσων απάντησαν στις εκλογές του Ιουνίου.
Το υψηλότερο ποσοστό, 95,6%, καταγράφεται στους ψηφοφόρους της Νίκης, την ίδια ώρα που οι ψηφοφόροι των «Σπαρτιατών» εμφανίζουν το χαμηλότερο ποσοστό στο ενδεχόμενο εθνικού διαλόγου, με μόλις 67,8%. Τα ποσοστά υπέρ του εθνικού διαλόγου είναι πολύ υψηλά στις τάξεις των κομμάτων που έχουν κυβερνήσει. Στις τάξεις της Νέας Δημοκρατίας το ποσοστό φτάνει στο 91,7%, στον ΣΥΡΙΖΑ 89,9% και στο ΠΑΣΟΚ 92,7%. Με εξαίρεση τη Νίκη, τα ποσοστά μειώνονται αισθητά όταν αναφερόμαστε στα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης. Ανεξαρτήτως μάλιστα της τοποθέτησής τους στον ιδεολογικό χάρτη, τα ποσοστά τους δείχνουν να κινούνται σε παρόμοια επίπεδα. Συγκεκριμένα, στις τάξεις των ψηφοφόρων του ΚΚΕ το ποσοστό υπέρ του εθνικού διαλόγου και της συνεννόησης φτάνει στο 84,3%, στην Ελληνική Λύση στο 85,7%, ενώ στην Πλεύση Ελευθερίας στο 82,6%.