Βάζοντας τέλος σε έναν δικαστικό αγώνα δεκαετίας, το Συνταγματικό δικαστήριο της Τουρκίας εξέδωσε τελικά χθες την απόφασή του για το ελληνικό νοσοκομείο Βαλουκλή στην Κωνσταντινούπολη, κρίνοντας τελεσίδικα ότι η μη διενέργεια εκλογών στο εν λόγω ίδρυμα από το 1991 αποτελεί «παραβίαση της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι».
Η δικαστική διαμάχη ξεκίνησε με την αγωγή πέντε Ρωμιών μελών του ιδρύματος κατά της επίσης ρωμαίικης διεύθυνσης του Ιδρύματος. Παρά τις αρχικές απορρίψεις από τα πρωτοβάθμια και τα δευτεροβάθμια δικαστήρια, η υπόθεση έφτασε στο ανώτατο δικαστήριο της Τουρκίας, το οποίο δικαίωσε τους ενάγοντες, ρίχνοντας φως σε μία διοικητική αδιαφάνεια εδώ και δεκαετίες. Η απόφαση στρέφεται κατά της διοίκησης του νοσοκομείου και της Γενικής Διεύθυνσης Ιδρυμάτων, που επί δεκαετίες παραβίαζαν το θεμελιώδες δικαίωμα της διενέργειας εκλογών για την ανάδειξη διοικητικού συμβουλίου σε ένα από τα πιο εμβληματικά Ιδρύματα της ελληνικής κοινότητας στην Κωνσταντινούπολη.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Τουρκίας απεφάνθη υπέρ των προσφυγών των Ευθυμία Μεέντζογλου, Ευδοκία Γαλανόπουλου, Κατίνα-Ευδοκία Βεριοπούλου, Καίτη Βουτσά και Μαρία Φιλήμονα, οι οποίες είχαν προσφύγει στη δικαιοσύνη για τη μη διενέργεια εκλογών στο ίδρυμα, καταθέτοντας αγωγή στο 7ο Πρωτοδικείο του Μακρυχωρίου (Bakirkoy) στις 11 Φεβρουαρίου 2014.
Από την πλευρά της, η Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων είχε τότε δηλώσει, προς υπεράσπισή της, ότι ο καταστατικός κανονισμός που είχε καταρτιστεί το 2013 ήταν έγκυρος και ότι οι εκλογές του διοικητικού συμβουλίου δεν μπορούσαν να διεξαχθούν μέχρι να καταρτιστεί νέος κανονισμός. «Δεδομένου ότι δεν ίσχυε καμία διαδικασία σχετικά με την εκλογή του διοικητικού συμβουλίου των κοινοτικών ιδρυμάτων, δεν ήταν νομικά δυνατή η διεξαγωγή νέων εκλογών και ως εκ των ανωτέρω ζητήθηκε η απόρριψη της αγωγής».
Πράγματι, το 7ο Πρωτοδικείο Μακρυχωρίου εξετάζοντας την υπόθεση, αποφάνθηκε υιοθετώντας το πνεύμα της Γενικής Διεύθυνσης Ιδρυμάτων και απέρριψε την προσφυγή στις 8 Δεκεμβρίου 2015.
Το Ακυρωτικό Δικαστήριο επικύρωσε με τη σειρά του την απόφαση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, με την οριστική απόφαση του να κοινοποιείται στις προσφεύγουσες τον Ιανουάριο του 2019, οι οποίες στη συνέχεια προσέφυγαν στο Συνταγματικό Δικαστήριο.
Επισημαίνοντας ότι τα δικαιώματά τους προστατεύονται από τη Συνθήκη της Λωζάνης, οι προσφεύγουσες Μεέντζογλου, Γαλανόπουλου, Βεριοπούλου, Βουτσά και Φιλήμονα σημείωσαν ότι το εν λόγω γεγονός δεν είχε ληφθεί υπόψη από το δικαστήριο τονίζοντας ότι δεν μπορούσαν, ως φυσικά μέλη του Ιδρύματος, να διενεργήσουν έλεγχο στο ίδρυμα καθ’ οποιονδήποτε τρόπο καθώς και ότι παραβιαζόταν το δικαίωμα περί «ιδιοκτησίας, ελευθερίας, θρησκείας και συνείδησης καθώς και η ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι».
Εξετάζοντας την υπόθεση, το Συνταγματικό Δικαστήριο δικαίωσε τις προσφεύγουσες αποφαινόμενο ότι παραβιάστηκε «η ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι» που εγγυάται το άρθρο 33 του τουρκικού Συντάγματος με απόφαση που είδε το φως της δημοσιότητας χθες, 20 Μαΐου 2024.
Μαρία Ζαχαράκη
EΘΝΟΣ