Το υπουργείο Ενέργειας συγκράτησε τις αυξήσεις στους λογαριασμούς του Αυγούστου και προετοιμάζεται για δεύτερο γύρο επιδοτήσεων, εξαιτίας των φόβων για ανατιμήσεις που πυροδοτεί η κλιμάκωση της κρίσης Ισραήλ με Ιράν
Να σβήσει τις φωτιές που άναψαν ο καύσωνας και οι μεγάλες διακυμάνσεις του Ιουλίου στη χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος για ένα δεκαπενθήμερο πέτυχε η κυβέρνηση διατηρώντας την ηλεκτρική κιλοβατώρα κάτω από τα 15 λεπτά με τη στήριξη των ηλεκτροπαραγωγών, αλλά και τις μεγάλες εκπτώσεις της ΔΕΗ.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η πλειονότητα των καταναλωτών να μην επιβαρυνθεί με μεγάλες αυξήσεις τον Αύγουστο, πληρώνοντας το ρεύμα στο πράσινο τιμολόγιο με 14,7 λεπτά την κιλοβατώρα, αυξημένο μόλις 9% σε σχέση με τον Ιούλιο. Αν δεν υπήρχε η έκπτωση 53% της ΔΕΗ και η επιδότηση 1,6 λεπτών ανά κιλοβατώρα, τα οικιακά πράσινα τιμολόγια της Επιχείρησης θα έφταναν στα 24,9 λεπτά και θα ήταν αυξημένα κατά 84,4% σε σχέση με τον Ιούλιο.
Ξεφεύγει η μεγαβατώρα
Ωστόσο, η τιθάσευση των τιμών του Αυγούστου δεν κλείνει την πόρτα στο μεγάλο μέτωπο του ενεργειακού κόστους, που παραμένει ανοιχτό και για τους επόμενους μήνες. Η αβεβαιότητα στην παγκόσμια αγορά επανακάμπτει μετά τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια και οι φόβοι για αντίποινα στο Ισραήλ εγκυμονούν κινδύνους για νέα ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή.
Στην πιθανότητα μιας τέτοιας εξέλιξης οι τιμές θα διατηρηθούν σε υψηλά επίπεδα, κάτι που υπαινίσσεται ήδη και ο διεθνής δείκτης χρηματιστηριακών συναλλαγών TTF, ο οποίος έχει ξεφύγει από τα επίπεδα των 32 ευρώ ανά μεγαβατώρα και φλερτάρει πλέον με τα 37 ευρώ. Οι φόβοι της αγοράς είναι ότι η κλιμάκωση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή μπορεί να διαταράξει τις ροές φυσικού αερίου του Ισραήλ προς την Αίγυπτο και την Ιορδανία και να επηρεάσει την παγκόσμια αγορά LNG. Αυτό θα δημιουργήσει ισχυρές πιέσεις στην τροφοδοσία της Ευρώπης με υγροποιημένο φυσικό αέριο, σε μια περίοδο που βρίσκεται σε εξέλιξη η πλήρωση των αποθηκών του καυσίμου.
Καθώς η Αίγυπτος σήμερα στηρίζεται σε εισαγωγές LNG και αερίου μέσω αγωγών για να καλύψει τις ανάγκες της, μια τέτοια εξέλιξη θα την ανάγκαζε να προμηθευτεί περισσότερα φορτία LNG εντείνοντας έτσι τον ανταγωνισμό για το καύσιμο.
Ενδεικτικό είναι ότι η Αίγυπτος είχε ήδη προγραμματίσει την έλευση 20 φορτίων LNG πριν από τη δολοφονία Χανίγια, ενώ έχει σταματήσει πλήρως τις εξαγωγές της εν μέσω ελλείψεων. Σύμφωνα με τους αναλυτές, το Κάιρο προετοιμάζεται για το χειρότερο ενδεχόμενο σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις με το Ισραήλ, τη Χεζμπολάχ και το Ιράν, και αυτό είναι ένα στοιχείο που μπαίνει στο μικροσκόπιο αναλυτών και traders.
Οι άμυνες του ΥΠΕΝ
Τη γεωπολιτική αναταραχή παρακολουθεί από πολύ κοντά και το ελληνικό υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έτοιμο να κατασβέσει μια νέα αναζωπύρωση τιμών. Το κυβερνητικό επιτελείο αποφάσισε να αναθεωρήσει τον αρχικό σχεδιασμό για την επιβολή έκτακτου τέλους στην κατανάλωση φυσικού αερίου για τους ηλεκτροπαραγωγούς μόνο για τον Αύγουστο.
Ο φόρος των 10 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα που επιβλήθηκε από το ΥΠΕΝ θα έχει διάρκεια έως και τρεις μήνες, γεγονός που καταδεικνύει την προσπάθεια της κυβέρνησης να δημιουργήσει έναν αμυντικό μηχανισμό σε περίπτωση που κριθεί σκόπιμο από τις εξελίξεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και χρειαστεί ένας δεύτερος γύρος επιδοτήσεων. Με βάση την κατανάλωση που θα κάνουν οι μονάδες φυσικού αέριου των ηλεκτροπαραγωγών για τον Αύγουστο, προβλέπεται ότι η συγκέντρωση των εσόδων που θα αξιοποιηθούν για τις επιδοτήσεις των νοικοκυριών θα προσεγγίσουν τα 30 εκατ. ευρώ, υπολογίζοντας την περσινή αντίστοιχη κατανάλωση που δεν αναμένεται να διαφοροποιηθεί αισθητά φέτος. Από το ποσό αυτό θα διατεθεί ένα μέρος για τις επιδοτήσεις του τρέχοντος μήνα και τα υπόλοιπα θα μείνουν για να καλύψουν μελλοντικές ανάγκες. Αλλωστε με τη νεότερη νομοθετική ρύθμιση η ισχύς του μέτρου παρατείνεται και με αφετηρία τον Αύγουστο μπορεί να καλύψει δυνητικά έως και τον Οκτώβριο.
Την ίδια στιγμή, από τον κλάδο των ηλεκτροπαραγωγών έχουν αρχίσει να διατυπώνονται προβληματισμοί για την πορεία των τιμών του φυσικού αερίου. Αφενός λόγω της ανεξέλεγκτης κρίσης στη Μέση Ανατολή που καλλιεργεί ανατιμητικό κλίμα και δίνει σήματα ανόδου στο TTF, αφετέρου λόγω του έκτακτου τέλους που επιβαρύνει τους ηλεκτροπαραγωγούς. Ο νέος φόρος εκτιμάται ότι θα ανεβάσει το μεταβλητό κόστος των μονάδων, το οποίο τελικά θα περάσει στη χονδρική τιμή και από εκεί θα μετακυλιστεί στους καταναλωτές.
Εν αντιθέσει με τα πράσινα και τα κίτρινα κυμαινόμενα τιμολόγια όπου οι καταναλωτές θα πληρώσουν λογικές τιμές τον Αύγουστο, την ανηφόρα ακολουθούν τα δωδεκάμηνα μπλε σταθερά τιμολόγια, τα οποία επιλέγουν όλο και περισσότερα νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
«Μπλε» ανατιμήσεις
Η αναζωπύρωση των τιμών του Ιουλίου και η γεωπολιτική αβεβαιότητα οδηγούν πολλούς καταναλωτές στην ασφάλεια των σταθερών τιμολογίων, τα οποία όμως εμφανίζονται ήδη ανατιμημένα σε σχέση με το προηγούμενο δίμηνο. Ο λόγος είναι ότι τα προθεσμιακά συμβόλαια (συμφωνίες για την αγορά ή πώληση ηλεκτρικής ενέργειας σε προκαθορισμένη τιμή) έχουν γίνει ακριβότερα, άρα οι προμηθευτές πρέπει να προαγοράσουν ρεύμα για τους πελάτες τους σε υψηλότερες τιμές.
Η ΔΕΗ είναι από τις πρώτες εταιρείες που προχώρησαν σε αναθεώρηση τιμών με αυξήσεις από 13,6% έως 15,5% για τα τρία προγράμματα μπλε τιμολογίων (myHome Enter με 0,145 λεπτά την κιλοβατώρα, myHome Online με 0,142 λεπτά την κιλοβατώρα και το myBusiness Enter με 0,145 λεπτά την κιλοβατώρα) με εγγυημένη τιμή για 12 μήνες.
Με τις εκπτώσεις της ΔΕΗ και την κρατική επιδότηση, το μπλε τιμολόγιο υπολείπεται μόλις 3-6 λεπτών από το πράσινο. Υπάρχουν βέβαια στην αγορά και πολύ φθηνότερα εξάμηνα προϊόντα όπως της Protergia (Protergia Value Safe) με τιμή 0,095 λεπτά και πάγιο 9,90 ευρώ, αλλά και το 12μηνο της ZeniΘ, βγάζοντας μέσο όρο χρέωσης (με τα πάγια) 13,6 λεπτά ανά κιλοβατώρα.
Επομένως, τα μπλε τιμολόγια παραμένουν ανταγωνιστικότερα των πράσινων, κάτι στο οποίο θα πρέπει να συνυπολογιστεί ότι τους επόμενους μήνες (αν όλα κυλήσουν ομαλά) δεν θα ενσωματώνεται η επιδότηση των 1,6 λεπτών στα κυμαινόμενα τιμολόγια που σήμερα τείνουν να εξαλείψουν τις διαφορές μεταξύ μπλε και πράσινων. Εκτιμάται δηλαδή ότι τα μπλε τιμολόγια θα συνεχίσουν να είναι ελκυστικά καθώς οι πάροχοι αντιλαμβάνονται ότι συνιστούν ένα προϊόν με μεγάλη ζήτηση στην αγορά, αφού οι καταναλωτές ξενοιάζουν από τον ίλιγγο των τιμών για έναν χρόνο. Τελούν όμως εν αναμονή των διεθνών εξελίξεων, καθώς σε αυτή την ευμετάβλητη συγκυρία οι τιμές των προθεσμιακών συμβολαίων δεν είναι ελκυστικές.
Μαριάννα Τζάννε
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ