19 Σεπτεμβρίου 2024

Για πρώτη φορά στον Κόσμο γυναίκες αποκτούν δικαίωμα ψήφου – Δεν ήταν ούτε στην Ευρώπη, ούτε στις ΗΠΑ!


H 19η Σεπτεμβρίου, μια μέρα σαν σήμερα δηλαδή, του 1893 έμεινε στην Ιστορία γιατί σε κάποια γωνιά του Κόσμου οι γυναίκες αποκτούσαν δικαίωμα ψήφου. Κι αυτή η «γωνιά» δεν ήταν ούτε ευρωπαϊκή ούτε στις ΗΠΑ!

Η Νέα Ζηλανδία ήταν η πρώτη που αναγνώρισε το δικαίωμα ψήφου των γυναικών το 1893 όταν ήταν μια ακόμα αυτοδιοικούμενη βρετανική αποικία. Κατ’ αρχάς δεν προβλεπόταν να συμμετάσχουν ως υποψήφιες γυναίκες στις εκλογές, όμως μετά μια επιτυχημένη κίνηση, σχετικό νομοσχέδιο ψηφίστηκε εβδομάδες πριν από τις εκλογές του 1893. Οι γυναίκες του βρετανικού προτεκτοράτου των Νήσων Κουκ απέκτησαν το ίδιο δικαίωμα σύντομα.
Και για να ταξιδέψουμε σε πιο κοντινές μας χώρες: η Φινλανδία- ως Δουκάτο- το 1906 ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που νομοθέτησε υπέρ της ψήφου των γυναικών. Στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 1907, οι ψηφοφόροι της Φινλανδίας εξέλεξαν 19 γυναίκες ως μέλη του κοινοβουλίου· ακολούθησε η Νορβηγία το 1913, η Δανία το 1915, ο Καναδάς, η Ρωσία, η Γερμανία και η Πολωνία.
Στην προηγμένη πολιτισμικά Μεγάλη Βρετανία επετράπη να ψηφίζουν γυναίκες άνω των 30 ετών το 1918, ενώ οι Αμερικανίδες κέρδισαν το δικαίωμα ψήφου στις 26 Αυγούστου 1920.
Στη Γαλλία; Εκεί άργησαν αρκετά. Οι Γαλλίδες απέκτησαν δικαίωμα ψήφου τον Ιούλιο του 1944 από την εξόριστη κυβέρνηση του Σαρλ ντε Γκωλ.

Αργήσαμε στην Ελλάδα...

Στην Ελλάδα, τώρα, η πρώτη πρόταση να δοθεί στις γυναίκες δικαίωμα ψήφου έγινε στις 19 Μαΐου του 1922, από βουλευτή της Κυβέρνησης Δημητρίου Γούναρη. Η πρόταση συγκέντρωσε οριακή πλειοψηφία των παρόντων, αλλά απέτυχε να λάβει την ευρεία υποστήριξη του 80% που απαιτούταν. Το 1925 ψηφίστηκε νόμος που επέτρεπε στις γυναίκες να ψηφίζουν στις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης, εφόσον όμως ήταν 30 ετών και είχαν παρακολουθήσει τουλάχιστον την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Όμως ο νόμος δεν εφαρμόστηκε παρά πέντε χρόνια μετά, όταν για πρώτη φορά στις τοπικές εκλογές του Πειραιά, στις 14 Δεκεμβρίου 1930 ψήφισαν γυναίκες. Ο καθηγητής της Νομικής Περικλής Βιζουκίδης θεωρούσε «κατάπτωση» την ψήφο των γυναικών! Οι Ελληνίδες κατέκτησαν νόμιμο δικαίωμα ψήφου και συμμετοχή ως υποψήφιες στις εκλογές, στις 28 Μαΐου 1952.
Να σημειώσουμε ότι οι γυναίκες που κατείχαν ιδιοκτησία στη Νήσο του Μαν (νησί εξαρτώμενο υπό το Βρετανικό Στέμμα στην Ιρλανδική Θάλασσα) απέκτησαν δικαίωμα ψήφου το 1881.

Μία από τις χώρες που πρόσφατα αναγνώρισαν στις γυναίκες πλήρες δικαίωμα ψήφου ήταν το Μπουτάν το 2008, ενώ το 2011 ο Βασιλιάς Αμπντουλάχ της Σαουδικής Αραβίας επέτρεψε στις γυναίκες να ψηφίσουν στις τοπικές εκλογές του 2015!