Απανωτά χτυπήματα δέχεται τον τελευταίο περίπου έναν χρόνο ο κλάδος της κτηνοτροφίας στην Ελλάδα, αφού οι φωτιές, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, αλλά και οι ασθένειες έχουν οδηγήσει στον θάνατο περίπου το 17% του συνολικού πληθυσμού των αιγοπροβάτων, με τις προβλέψεις για την επόμενη μέρα της αιγοπροβατοτροφίας να είναι δυσοίωνες.
Του Αργύρη Ηλιάδη
Από τη μεγάλη φωτιά στον Έβρο τον Αύγουστο του 2023, αλλά και αυτές που ακολούθησαν σε πολλά νησιά της χώρας, μέχρι τις καταστροφικές κακοκαιρίες «Daniel» – «Ιανός» και τις ασθένειες της πανώλης και της ευλογιάς που συνεχίζουν να αποδεκατίζουν εκατοντάδες κοπάδια, ο χάρτης της ελληνικής κτηνοτροφίας ολοένα και μικραίνει.
Όλο αυτό το διάστημα, τα αιγοπρόβατα που έχουν καεί ζωντανά, έχουν πνιγεί ή θαφτεί στις λάσπες, αλλά και έχουν θανατωθεί αφού προσβλήθηκαν από κάποια ασθένεια ξεπερνούν το ένα 1 εκατομμύριο 170 χιλιάδες. Αριθμός που τείνει να αυξηθεί περαιτέρω, καθώς η ευλογιά συνεχώς εισχωρεί σε μονάδες και οδηγεί σε σφαγή πολλά πρόβατα και κατσίκια.
Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε στο enikos.gr ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Κτηνοτρόφων, Δημήτρης Μόσχος, «ο κλάδος μας δοκιμάζεται καθημερινά με αποτέλεσμα να χάνουμε πολλά ζώα και να εξαντλούνται η υπομονή και οι δυνάμεις των κτηνοτρόφων».
Όπως ανέφερε ο ίδιος στη συνέχεια, «από την φωτιά στον Έβρο και μέχρι σήμερα έχουμε χάσει παραπάνω από 1.170.000, που αντιπροσωπεύουν το 15%-17% του συνολικού πληθυσμού των αιγοπροβάτων, αφού σύμφωνα με τα πραγματικά στοιχεία στην χώρα μας έχουμε 12 εκατ. ζώα».
Η Ανατολική Μακεδονία στο επίκεντρο της καταστροφής
Οι κτηνοτρόφοι που έχουν πληγεί περισσότερο είναι όσοι δραστηριοποιούνται στον Έβρο, στην Ανατολική Μακεδονία, στην Θεσσαλία, καθώς και στην Κόρινθο. Δηλαδή, στις περιοχές που ταλαιπωρήθηκαν παραπάνω την αγριότητα των κακοκαιριών και τις εξάρσεις των ασθενειών.
«Σε όλη την Ελλάδα οι κτηνοτρόφοι είναι απελπισμένοι και αποθαρρυμένοι. Όμως, στις παραπάνω περιοχές οι καταστροφές στα κοπάδια είναι ανυπολόγιστες.
Στον Έβρο η κτηνοτροφία έχει σχεδόν αποδεκατιστεί, ενώ στην Ανατολική Μακεδονία καταγράφουμε δραματική μείωση των ζώων. Ίσως, η τελευταία να βρίσκεται στο επίκεντρο της καταστροφής, σύμφωνα με τις καταγραφές αλλά και τους συναδέλφους μου», επεσήμανε ο κ. Μόσχος.
Χαρακτηριστικά, από την μεγάλη φωτιά του 2023 στον Έβρο, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Περιφέρειας, 130.871 αιγοπρόβατα θανατώθηκαν. Από τη θεομηνία «Daniel», στη Θεσσαλία, οι δηλωθείσες απώλειες ζωικού κεφαλαίου αιγοπροβάτων ξεπέρασαν τις εβδομήντα χιλιάδες (70.935).
Οι κτηνοτρόφοι που έχουν πληγεί περισσότερο είναι όσοι δραστηριοποιούνται στον Έβρο, στην Ανατολική Μακεδονία, στην Θεσσαλία, καθώς και στην Κόρινθο. Δηλαδή, στις περιοχές που ταλαιπωρήθηκαν παραπάνω την αγριότητα των κακοκαιριών και τις εξάρσεις των ασθενειών.
«Σε όλη την Ελλάδα οι κτηνοτρόφοι είναι απελπισμένοι και αποθαρρυμένοι. Όμως, στις παραπάνω περιοχές οι καταστροφές στα κοπάδια είναι ανυπολόγιστες.
Στον Έβρο η κτηνοτροφία έχει σχεδόν αποδεκατιστεί, ενώ στην Ανατολική Μακεδονία καταγράφουμε δραματική μείωση των ζώων. Ίσως, η τελευταία να βρίσκεται στο επίκεντρο της καταστροφής, σύμφωνα με τις καταγραφές αλλά και τους συναδέλφους μου», επεσήμανε ο κ. Μόσχος.
Χαρακτηριστικά, από την μεγάλη φωτιά του 2023 στον Έβρο, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Περιφέρειας, 130.871 αιγοπρόβατα θανατώθηκαν. Από τη θεομηνία «Daniel», στη Θεσσαλία, οι δηλωθείσες απώλειες ζωικού κεφαλαίου αιγοπροβάτων ξεπέρασαν τις εβδομήντα χιλιάδες (70.935).
Θεσσαλία: Κτηνοτρόφος βρίσκει τα αιγοπρόβατά του πνιγμένα από την κακοκαιρία Daniel
Ακόμα μια… «φουρτούνα»
Βέβαια, όπως γνωστοποίησε ο κ. Μόσχος, το τελευταίο δίμηνο οι κτηνοτρόφοι έχουν έρθει αντιμέτωποι με ένα ακόμη νόσημα, αυτό του καταρροϊκού πυρετού. «Χτυπάει» κυρίως τα πρόβατα, ενώ οι αιγές προσβάλλονται σπανιότερα και έχουν ηπιότερα κλινικά συμπτώματα.
Προκαλεί πυρετό, αδυναμία, ανορεξία, οίδημα χειλέων, στόματος, οφθαλμών και αυτιών, βλεννοπυώδες ρινικό έκκριμα, που φράσσει τα ρουθούνια, οίδημα γλώσσας, που μπορεί να γίνει κυανή, έλκη και νεκρώσεις του στόματος με έντονη σιελόρροια.
«Από το νόσημα αυτό, το τελευταίο διάστημα, έχουμε μεγάλη απώλεια παραγωγής, καθώς τα ζώα που κυοφορούν αποβάλλουν, ενώ επιβαρυνόμαστε πολύ οικονομικά με αντιβιοτικά και αντιπυρετικά. Από το 2014 παλεύουμε ώστε να έρθουν τα εμβόλια που τελικά ήρθαν έπειτα από αρκετά χρόνια, το κόστος των οποίων το επωμιζόμαστε εμείς.
Βέβαια, για τα ζώα αυτά, δεν υπάρχει πλαίσιο αποζημίωσης. Δηλαδή, χάνουμε παραγωγή, χρεωνόμαστε παράλληλα μήπως και μπορέσουμε και τα σώσουμε και δεν λαμβάνουμε καμία κρατική οικονομική βοήθεια», ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο κ. Μόσχος.
Όλες αυτές οι συνθήκες έχουν δημιουργήσει και μια αβεβαιότητα στους γαλακτοβιομήχανους, οι οποίοι αποφεύγουν να κλείνουν συμφωνίες με τους κτηνοτρόφους και να τους προπληρώνουν ώστε να διασφαλίσουν το εμπόρευμα.
«Παλαιότερα, που τα πράγματα ήταν πιο σίγουρα, κλείναμε συμφωνίες με τους γαλακτοβιομήχανους και μας έδιναν μια προκαταβολή για να τους δώσουμε αργότερα το γάλα. Έτσι, με τα χρήματα αυτά εμείς αγοράζαμε τροφή και προσέχαμε για την υγεία των αιγοπροβάτων.
Τώρα, πλέον, δεν υπάρχουν αυτά και εμείς δυσκολευόμαστε πολύ ώστε να τα φέρουμε εις πέρας. Και δεν φτάνει αυτό, συνεχώς γίνεται και μια προσπάθεια ώστε να κατέβει και άλλο η τιμή, ακόμα και κάτω από 10 λεπτά το λίτρο», σχολίασε στη συνέχεια ο κ. Μόσχος.
«Αποζημιώσεις για γέλια»
Μέσα σε όλη αυτή την καταστροφική περίοδο για τους κτηνοτρόφους, δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ (Τεύχος B’ 5788/17.10.2024) η ΚΥΑ των υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα και Αναπληρωτή Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκου Παπαθανάση, για τις οικονομικές αποζημιώσεις των κτηνοτρόφων, η οποία προβλέπει αυξημένα ποσά ως αποζημιώσεις για τα ζώα που θανατώθηκαν σε εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανόνων για την αντιμετώπιση των ζωονόσων πανώλης μικρών μηρυκαστικών και ευλογιάς των προβάτων.
Συγκεκριμένα:
Βέβαια, όπως γνωστοποίησε ο κ. Μόσχος, το τελευταίο δίμηνο οι κτηνοτρόφοι έχουν έρθει αντιμέτωποι με ένα ακόμη νόσημα, αυτό του καταρροϊκού πυρετού. «Χτυπάει» κυρίως τα πρόβατα, ενώ οι αιγές προσβάλλονται σπανιότερα και έχουν ηπιότερα κλινικά συμπτώματα.
Προκαλεί πυρετό, αδυναμία, ανορεξία, οίδημα χειλέων, στόματος, οφθαλμών και αυτιών, βλεννοπυώδες ρινικό έκκριμα, που φράσσει τα ρουθούνια, οίδημα γλώσσας, που μπορεί να γίνει κυανή, έλκη και νεκρώσεις του στόματος με έντονη σιελόρροια.
«Από το νόσημα αυτό, το τελευταίο διάστημα, έχουμε μεγάλη απώλεια παραγωγής, καθώς τα ζώα που κυοφορούν αποβάλλουν, ενώ επιβαρυνόμαστε πολύ οικονομικά με αντιβιοτικά και αντιπυρετικά. Από το 2014 παλεύουμε ώστε να έρθουν τα εμβόλια που τελικά ήρθαν έπειτα από αρκετά χρόνια, το κόστος των οποίων το επωμιζόμαστε εμείς.
Βέβαια, για τα ζώα αυτά, δεν υπάρχει πλαίσιο αποζημίωσης. Δηλαδή, χάνουμε παραγωγή, χρεωνόμαστε παράλληλα μήπως και μπορέσουμε και τα σώσουμε και δεν λαμβάνουμε καμία κρατική οικονομική βοήθεια», ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο κ. Μόσχος.
Τέρμα οι… προπληρωμές
Όλες αυτές οι συνθήκες έχουν δημιουργήσει και μια αβεβαιότητα στους γαλακτοβιομήχανους, οι οποίοι αποφεύγουν να κλείνουν συμφωνίες με τους κτηνοτρόφους και να τους προπληρώνουν ώστε να διασφαλίσουν το εμπόρευμα.
«Παλαιότερα, που τα πράγματα ήταν πιο σίγουρα, κλείναμε συμφωνίες με τους γαλακτοβιομήχανους και μας έδιναν μια προκαταβολή για να τους δώσουμε αργότερα το γάλα. Έτσι, με τα χρήματα αυτά εμείς αγοράζαμε τροφή και προσέχαμε για την υγεία των αιγοπροβάτων.
Τώρα, πλέον, δεν υπάρχουν αυτά και εμείς δυσκολευόμαστε πολύ ώστε να τα φέρουμε εις πέρας. Και δεν φτάνει αυτό, συνεχώς γίνεται και μια προσπάθεια ώστε να κατέβει και άλλο η τιμή, ακόμα και κάτω από 10 λεπτά το λίτρο», σχολίασε στη συνέχεια ο κ. Μόσχος.
«Αποζημιώσεις για γέλια»
Μέσα σε όλη αυτή την καταστροφική περίοδο για τους κτηνοτρόφους, δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ (Τεύχος B’ 5788/17.10.2024) η ΚΥΑ των υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα και Αναπληρωτή Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκου Παπαθανάση, για τις οικονομικές αποζημιώσεις των κτηνοτρόφων, η οποία προβλέπει αυξημένα ποσά ως αποζημιώσεις για τα ζώα που θανατώθηκαν σε εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανόνων για την αντιμετώπιση των ζωονόσων πανώλης μικρών μηρυκαστικών και ευλογιάς των προβάτων.
Συγκεκριμένα:
Για πρόβατα και αίγες με επίσημα γενεαλογικά πιστοποιητικά καθαροαιμίας:
- Πρόβατα ή αίγες από 6 μηνών και 1 ημέρα έως 3 ετών μέχρι διακόσια πενήντα (250) ευρώ
Για πρόβατα και αίγες κοινών ή ημίαιμων φυλών:
«Οι αποζημιώσεις αυτές είναι για… γέλια και έγιναν μόνο για επικοινωνιακούς λόγους. Και αυτό γιατί, ο Μ.Ο. των κοπαδιών στην χώρα είναι 3,5 ετών, κάτι που το γνωρίζουν οι ίδιοι, άρα σχεδόν κανείς δεν έλαβε αποζημίωση 250 ευρώ ανά ζώο. Βέβαια, και αυτοί που έχουν μικρά ζώα, απαιτείται να καταθέσουν πιστοποιητικά καθαροαιμίας την στιγμή που δεν υπάρχουν επίσημοι φορείς πιστοποίησης στη χώρα.
Κτηνοτρόφος στην Γόρτυνη, που είχε χάσει 1.800 ζώα από πανώλη, όταν κατέθεσε πλήρη φάκελο για να λάβει αποζημίωση του εγκρίθηκε το ποσό των 136 ευρώ ανά ζώο», σχολίασε ο κ. Μόσχος.
- Πρόβατα ή αίγες από 6 μηνών και 1 ημέρα έως 3 ετών μέχρι διακόσια είκοσι (220) ευρώ
«Οι αποζημιώσεις αυτές είναι για… γέλια και έγιναν μόνο για επικοινωνιακούς λόγους. Και αυτό γιατί, ο Μ.Ο. των κοπαδιών στην χώρα είναι 3,5 ετών, κάτι που το γνωρίζουν οι ίδιοι, άρα σχεδόν κανείς δεν έλαβε αποζημίωση 250 ευρώ ανά ζώο. Βέβαια, και αυτοί που έχουν μικρά ζώα, απαιτείται να καταθέσουν πιστοποιητικά καθαροαιμίας την στιγμή που δεν υπάρχουν επίσημοι φορείς πιστοποίησης στη χώρα.
Κτηνοτρόφος στην Γόρτυνη, που είχε χάσει 1.800 ζώα από πανώλη, όταν κατέθεσε πλήρη φάκελο για να λάβει αποζημίωση του εγκρίθηκε το ποσό των 136 ευρώ ανά ζώο», σχολίασε ο κ. Μόσχος.
Πηγή: ΑΝΤ1
Πηγή: ΑΝΤ1
Ερημώνουν τα ορεινά χωριά
Από τις εξελίξεις αυτές οι κτηνοτρόφοι αποθαρρύνονται και κάποιοι μάλιστα αναγκάζονται να εγκαταλείψουν και το επάγγελμα μια για πάντα. Όταν δεν υπάρχουν και παιδιά στην οικογένεια για να συνεχίσουν την παράδοση, τα πράγματα γίνονται απλούστερα και αρκετοί προτιμούν να επενδύσουν αλλού παρά να ξαναφτιάξουν τα κοπάδια τους.
Και επειδή οι περισσότεροι βοσκοί έχουν εγκατασταθεί σε ορεινά χωριά μαζί με τις οικογένειες τους, αυτά κινδυνεύουν με ερήμωση όταν οι επαγγελματίες του κλάδου αποφασίζουν να «παραδώσουν τα όπλα» και να εγκατασταθούν σε αστικά κέντρα.
«Πολλά ορεινά χωριά κινδυνεύουν με ερήμωση, αφού οι κτηνοτρόφοι που εγκαταλείπουν το επάγγελμα, παίρνουν τις οικογένειες τους και μετακομίζουν σε πόλεις, για να ασχοληθούν με κάτι άλλο. Έτσι, πολλά χωριά θα μείνουν “ορφανά”, χωρίς κόσμο.
Το πρόβλημα με την κτηνοτροφία είναι πολύ μεγαλύτερο από ό,τι φαίνεται και μπορεί να επηρεάσει πολλούς τομείς. Πρέπει τα υπουργεία να μιλήσουν μαζί μας, με τους ανθρώπους που βιοποριζόμαστε από αυτό για να βρούμε λύσεις και όχι μόνο με ειδικούς», κατέληξε ο Δημήτρης Μόσχος.
Από τις εξελίξεις αυτές οι κτηνοτρόφοι αποθαρρύνονται και κάποιοι μάλιστα αναγκάζονται να εγκαταλείψουν και το επάγγελμα μια για πάντα. Όταν δεν υπάρχουν και παιδιά στην οικογένεια για να συνεχίσουν την παράδοση, τα πράγματα γίνονται απλούστερα και αρκετοί προτιμούν να επενδύσουν αλλού παρά να ξαναφτιάξουν τα κοπάδια τους.
Και επειδή οι περισσότεροι βοσκοί έχουν εγκατασταθεί σε ορεινά χωριά μαζί με τις οικογένειες τους, αυτά κινδυνεύουν με ερήμωση όταν οι επαγγελματίες του κλάδου αποφασίζουν να «παραδώσουν τα όπλα» και να εγκατασταθούν σε αστικά κέντρα.
«Πολλά ορεινά χωριά κινδυνεύουν με ερήμωση, αφού οι κτηνοτρόφοι που εγκαταλείπουν το επάγγελμα, παίρνουν τις οικογένειες τους και μετακομίζουν σε πόλεις, για να ασχοληθούν με κάτι άλλο. Έτσι, πολλά χωριά θα μείνουν “ορφανά”, χωρίς κόσμο.
Το πρόβλημα με την κτηνοτροφία είναι πολύ μεγαλύτερο από ό,τι φαίνεται και μπορεί να επηρεάσει πολλούς τομείς. Πρέπει τα υπουργεία να μιλήσουν μαζί μας, με τους ανθρώπους που βιοποριζόμαστε από αυτό για να βρούμε λύσεις και όχι μόνο με ειδικούς», κατέληξε ο Δημήτρης Μόσχος.
Το άτυπο «μποϊκοτάζ» των κρεοπωλών στα εισαγόμενα αμνοερίφια
Την ίδια ώρα «πετάει» η τιμή των εισαγόμενων αμνοεριφίων με το 90% των Ελλήνων κρεοπωλών να προχωρούν σε άτυπο μποϊκοτάζ τους, προκειμένου να κρατήσουν τα ελληνικά σε τιμές προ ευλογιάς.
Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας καταστηματαρχών κρεοπωλών, Σάββας Κεσίδης, «η αγορά κανονίζει τη προσφορά και τη ζήτηση που σημαίνει είτε Ρουμάνικο, είτε από την Ισπανία, από τη στιγμή που υπάρχει ζήτηση ανεβαίνει η τιμή του».
Αυτό έχουν εκμεταλλευτεί και οι έμποροι χτυπώντας πλέον τις τιμές των Ρουμάνικων αμνοεριφίων. Έτσι έμποροι πωλούν τα εισαγόμενα τα τελευταία 24ωρα 9 με 10 ευρώ το κιλό με την τελική τιμή που πληρώνει ο καταναλωτής να φτάνει στα 14 ευρώ, ενώ τις τιμές αυτές προ ευλογιάς τις είχαν τα ντόπια αρνιά και κατσίκια.
Ακόμη πάντως στην Βαρβάκειο υπάρχουν ντόπια κρέατα προ καραντίνας τα οποία πωλούνται στον καταναλωτή σε πιο συγκρατημένες τιμές.
Τις επόμενες μέρες οι έλεγχοι αναμένεται να ενταθούν και από το υπουργείο ανάπτυξης για να περιοριστούν τυχόν φαινόμενα αισχροκέρδειας.
Την ίδια ώρα «πετάει» η τιμή των εισαγόμενων αμνοεριφίων με το 90% των Ελλήνων κρεοπωλών να προχωρούν σε άτυπο μποϊκοτάζ τους, προκειμένου να κρατήσουν τα ελληνικά σε τιμές προ ευλογιάς.
Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας καταστηματαρχών κρεοπωλών, Σάββας Κεσίδης, «η αγορά κανονίζει τη προσφορά και τη ζήτηση που σημαίνει είτε Ρουμάνικο, είτε από την Ισπανία, από τη στιγμή που υπάρχει ζήτηση ανεβαίνει η τιμή του».
Αυτό έχουν εκμεταλλευτεί και οι έμποροι χτυπώντας πλέον τις τιμές των Ρουμάνικων αμνοεριφίων. Έτσι έμποροι πωλούν τα εισαγόμενα τα τελευταία 24ωρα 9 με 10 ευρώ το κιλό με την τελική τιμή που πληρώνει ο καταναλωτής να φτάνει στα 14 ευρώ, ενώ τις τιμές αυτές προ ευλογιάς τις είχαν τα ντόπια αρνιά και κατσίκια.
Ακόμη πάντως στην Βαρβάκειο υπάρχουν ντόπια κρέατα προ καραντίνας τα οποία πωλούνται στον καταναλωτή σε πιο συγκρατημένες τιμές.
Τις επόμενες μέρες οι έλεγχοι αναμένεται να ενταθούν και από το υπουργείο ανάπτυξης για να περιοριστούν τυχόν φαινόμενα αισχροκέρδειας.