18 Δεκεμβρίου 2024

Το 2017 η χρονιά με τους καταστροφικότερους σεισμούς στην Ελλάδα -Ο απολογισμός της τελευταίας 10ετίας από τον ΟΑΣΠ


Στα 10 χρόνια που βρίσκεται στη θέση του προέδρου ΔΣ του Οργανισμού Αντισεισμικής Προστασίας ο Ευθύμιος Λέκκας έχει βρεθεί με την ομάδα του σε δεκάδες σεισμούς.

Σεισμούς μικρούς ή και καταστροφικούς σε Ελλάδα και εξωτερικό.

«Από την πρώτη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων του Προέδρου του Ο.Α.Σ.Π., ένιωσα το βάρος της ευθύνης της θέσης, αλλά και ταυτόχρονα τη χαρά της ανάληψης των ηνίων ενός Οργανισμού που είχε την τύχη να διοικείται σε όλη του την πορεία από ανθρώπους ιδιαίτερου ειδικού βάρους, κατά το πλείστον δασκάλους μου, τον Ιωάννη Δρακόπουλο, τον Βασίλη Παπαζάχο, τον Δημήτρη Παπανικολάου, τον Κώστα Μακρόπουλο, τον Κοσμά Στυλιανίδη, που άφησαν πολύτιμο έργο στον Οργανισμό. Στο έργο αυτό συνέβαλαν καθοριστικά τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, οι Επιστημονικές Επιτροπές, όλοι οι Συνάδελφοι από τα Πανεπιστήμια και τα Ερευνητικά Κέντρα της Ελλάδας και τα Στελέχη του Οργανισμού. Στα 10 αυτά χρόνια, ο Ο.Α.Σ.Π. υπερβαίνοντας τα όρια του Ελλαδικό χώρου απέκτησε σημαντικές εμπειρίες σε μεγάλους σεισμούς σε όλο τον κόσμο, εμπειρίες που κεφαλαιοποιούνται σε διδάγματα και καλές πρακτικές. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει τον αυστηρότερο και αρτιότερο Αντισεισμικό Κανονισμό της Ευρώπη», αναφέρει ο κ. Λέκκας, καθηγητής δυναμικής, τεκτονικής και εφαρμοσμένης γεωλογίας και διαχείρισης φυσικών καταστροφών.

Οι πιο καταστροφικοί σεισμοί στην Ελλάδα

Στον κατάλογο των καταστροφικότερων σεισμών τα τελευταία 13 χρόνια συμπεριλαμβάνονται οι σεισμοί Οιχαλίας με μέγεθος 4,7 το 2011, ο σεισμός Καλλιδρόμου με μέγεθος 5,3 το 2013, ο σεισμός Ιστιαίας με μέγεθος 4,8 το 2013, οι διπλοί σεισμοί στην Κεφαλονιά με μεγέθη 5,8 και 5,7 Ρίχτερ το 2014, ο σεισμός της Λέσβου με μέγεθος 6,3 το 2017, ο σεισμός στην Κω με μέγεθος 6,6 το 2017, και πάλι στη Λέσβο το 2017 με μέγεθος 6,1, ο σεισμός στην Αθήνα το 2019 με μέγεθος 5,1, ο σεισμός Καναλλακίου στην Πρέβεζα με μέγεθος 5,6 Ρίχτερ το 2020, ο σεισμός στη Σάμο με μέγεθος 6,7 το 2020 και οι καταστροφικοί σεισμοί του 2021 σε Τύρναβο με μέγεθος 6 Ρίχτερ και Αρκαλοχώρι με μέγεθος 5,8.

Όπως αναφέρεται στο απολογιστικό της τελευταίας δεκαετίας του ΟΑΣΠ, οι πλέον κομβικές δράσεις του Οργανισμού είναι η επικαιροποίηση του Προγράμματος Προσεισμικού Ελέγχου Κτιρίων.

Η δράση υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU με συνολικό προϋπολογισμό 32.492.400 ευρώ. Η επιχειρησιακή Δράση για τη Μείωση της Κατολισθητικής Διακινδύνευσης στην Καλδέρα του Ηφαιστειακού Συμπλέγματος της Σαντορίνης. Η Πράξη χρηματοδοτείται από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ). Προϋπολογισμός 185.000€.

Η προμήθεια εξοπλισμού συστημάτων πρόληψης, αντιμετώπισης διαχείρισης και έγκαιρης προειδοποίησης για τον Ο.Α.Σ.Π. Η Πράξη χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ». Προϋπολογισμός 1.247.000€. Η αναθεώρηση του Χάρτη Ζωνών Σεισμικής Επικινδυνότητας του Ελληνικού χώρου. Η Πράξη χρηματοδοτείται από τον Ο.Α.Σ.Π. Προϋπολογισμός 180.000€.

Η σύνταξη, αναθεώρηση και υποστήριξη Κανονισμών για νέα και υφιστάμενα δομήματα: θεσμοθέτηση Κανονισμού Αποτίμησης Δομητικών Επεμβάσεων Τοιχοποιίας (ΚΑΔΕΤ), δημοσίευση της 2ης και 3ης Αναθεώρησης του Κανονισμός Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ), υποστήριξη ΕΑΚ και ΕΚΩΣ. Παράλληλα πραγματοποιήθηκαν πάνω από 1300 επιμορφωτικά προγράμματα του πληθυσμού, με έμφαση στην εκπαιδευτική κοινότητα και ΑμεΑ.

Υπήρξαν επιχειρησιακές ασκήσεις με συνδιοργάνωση του ΟΑΣΠ και αρμόδιων φορέων για σεισμό και συνοδών γεωδυναμικών φαινομένων (άσκηση πεδίου πλήρους ανάπτυξης για την αντιμετώπιση μεγάλου σεισμικού γεγονότος στην Κρήτη με τη γενική ονομασία «ΜΙΝΩΑΣ 2024»).

Ενώ υπήρξε άμεση κινητοποίηση του Οργανισμού μετά από ισχυρούς σεισμούς που έπληξαν περιοχές της Ελλάδας, με κλιμάκια αποτελούμενα από μηχανικούς, γεωλόγους, σεισμολόγους (Σεισμοί Οιχαλίας Μ4.7 το 2011, Σεισμός Καλλιδρόμου Μ5.3 το 2013, Σεισμός Ιστιαίας Μ4.8 το 2013, Σεισμός Κεφαλονιάς Μ5.8 & Μ5.7 το 2014, Σεισμός Λέσβου Μ6.3 το 2017, Σεισμός Κω Μ6.6 το 2017, Σεισμός Λέσβου Μ6.1 το 2017, Σεισμός Αθήνας Μ5.1 το 2019, Σεισμός Καναλλακίου Πρέβεζας Μ5.6 το 2020, Σεισμός Σάμου Μ6.7 το 2020, Σεισμός Τυρνάβου Μ6.0 το 2021, Σεισμός Αρκαλοχωρίου Μ5.8 το 2021).

Επίσης, ο Οργανισμός συμμετείχε σε εθνικές αποστολές στο εξωτερικό: Σεισμοί στο Port au Prince (Αϊτή, 2010), στο Christchurch (Νέα Ζηλανδία, 2011), στο Tohoku (Ιαπωνία, 2011), στο Van (Τουρκία, 2011), στην Emilia Romagna (Ιταλία, 2012), στο Kathmandu (Νεπάλ, 2015), στην Amatrice και Norcia (Ιταλία, 2016), στην Ischia (Ιταλία, 2017), στο Mexico City (Μεξικό, 2017), στο Hualien (Ταϊβάν, 2018), στο Kilauea (Χαβάη, 2018), στην Kaikura (Νέα Ζηλανδία, 2018), στο Cusco (Περού, 2018), στο Palu και στα στενά Sunda (Ινδονησία, 2018), στο Δυρράχιο (Αλβανία, 2019), στο Elazig (Τουρκία, 2020), στη Βηρυτό (Λίβανος, 2020), στον Αρακαπά (Κύπρος, 2021), στη La Palma (Κανάρια Νησιά, Ισπανία, 2021), στην Τουρκία-Συρία (2023) και στο Μαρόκο (2023) κ.ά.

Στο απολογιστικό έργο συμπεριλαμβάνεται η ανάληψη από τον Ο.Α.Σ.Π. της αρμοδιότητας του συντονισμού των εμπλεκόμενων φορέων για την εκτίμηση του ηφαιστειακού κινδύνου, της τρωτότητας και της ηφαιστειακής διακινδύνευσης, της εισήγησης των ενδεδειγμένων μέτρων προστασίας από ηφαιστειακές εκρήξεις και συνοδών φαινομένων, καθώς και τη συνεχή ενόργανη παρακολούθηση της δραστηριότητας του ελληνικού ηφαιστειακού τόξου.

Η βελτίωση της επιχειρησιακής ετοιμότητας του Ο.Α.Σ.Π.

Η ενίσχυση του Επιχειρησιακού σχεδιασμού και της ετοιμότητας της τοπικής αυτοδιοίκησης, σε συνεργασία με τις Διευθύνσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών, των Περιφερειακών Ενοτήτων και των Δήμων της χώρας. Η συμμετοχή των στελεχών σε πλήθος Συνέδρια και Επιστημονικές εκδηλώσεις. Η υλοποίηση της Εθνικής Βάσης Ενεργών Ρηγμάτων και Σεισμοτεκτονικών Δεδομένων της Ελλάδος σε μορφή web GIS που την έχει αναλάβει η ΕΑΓΜΕ υπό την επίβλεψη και εποπτεία της Επιτροπής Σεισμοτεκτονικής του Ο.Α.Σ.Π.

Η υλοποίηση δράσεων του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Πρόγνωσης των Σεισμών (ΕΚΠΠΣ) που αφορούν κυρίως στους τομείς Προστασίας των Μνημείων, Μείωσης Τρωτότητας των Κατασκευών και Προστασίας ΑμεΑ. Η θεσμοθέτηση έκδοσης ετήσιου τεύχους δραστηριοτήτων και η δημιουργία έντυπου και ψηφιακού ενημερωτικού υλικού για όλες τις ομάδες στόχους.

Σημειώνεται ότι ο Πρόεδρος του Ο.Α.Σ.Π., Καθηγητής Ευθύμης Λέκκας συμμετέχοντας σε περισσότερες από 60 επιχειρησιακές, διασωστικές, επιστημονικές, τεχνικές και ανθρωπιστικές αποστολές σε κάθε σημείο της υφηλίου, θεωρείται ο πλέον έμπειρος σε θέματα διαχείρισης καταστροφών σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (Ο.Α.Σ.Π.) λειτουργεί τα τελευταία 41 χρόνια ως ο εθνικός φορέας σχεδιασμού της αντισεισμικής πολιτικής της χώρας έχοντας επιτελέσει σημαντικό έργο στα αντικείμενα της εκτίμησης του σεισμικού και ηφαιστειακού κινδύνου, της ενίσχυσης της σεισμικής θωράκισης των κατασκευών, του επιχειρησιακού σχεδιασμού, της λήψης μέτρων ετοιμότητας, της ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης και εκπαίδευσης του πληθυσμού, της ενίσχυσης της εφαρμοσμένης έρευνας και της αντιμετώπισης σεισμικών γεγονότων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.