08 Δεκεμβρίου 2024

Στην κόψη του ξυραφιού η Συρία: Τα σενάρια της επόμενης μέρας μετά την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ


Κρίσιμες θεωρούνται οι επόμενες ημέρες για τη Συρία, μετά την αιφνίδια ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ από τους αντάρτες.

Ο Μπασάρ αλ Άσαντ παραμένει άφαντος και όλα συντείνουν στο ότι διέφυγε από τη χώρα με αεροπλάνο.

Νωρίς σήμερα το πρωί, οι Σύροι αντάρτες ανακοίνωσαν ότι έβαλαν τέλος σε 24 χρόνια αυταρχικής εξουσίας του Μπασάρ αλ-Άσαντ, στην πρώτη ανακοίνωσή τους που μεταδόθηκε από την κρατική τηλεόραση μετά την επίθεση αστραπή που πραγματοποίησαν αιφνιδιάζοντας τον κόσμο.

Η διοίκηση του συριακού στρατού ενημέρωσε σήμερα τους αξιωματικούς ότι το καθεστώς Άσαντ έλαβε τέλος, δήλωσε στο Ρόιτερς σύρος αξιωματικός.

Όμως ο συριακός στρατός ανακοίνωσε αργότερα πως συνεχίζει τις επιχειρήσεις εναντίον «ομάδων τρομοκρατών» στις πόλεις Χάμα και Χομς, καθώς και στα περίχωρα της Ντεράα.

Ο Άσαντ αναχώρησε αεροπορικώς από τη Δαμασκό προς άγνωστο προορισμό νωρίτερα σήμερα, είπαν στο Ρόιτερς δύο υψηλόβαθμοι αξιωματικοί του στρατού, ενώ οι αντάρτες δήλωσαν ότι μπήκαν στην πρωτεύουσα Δαμασκό χωρίς να υπάρχουν ενδείξεις για ανάπτυξη του στρατού.

«Γιορτάζουμε μαζί με το συριακό λαό την είδηση της απελευθέρωσης των φυλακισμένων μας και της απελευθέρωσής τους από τις αλυσίδες τους και της ανακοίνωσης του τέλους της εποχής της αδικίας στη φυλακή Σεντνάγια», είπαν οι αντάρτες, αναφερόμενοι σε μια μεγάλη στρατιωτική φυλακή στα περίχωρα της Δαμασκού όπου η συριακή κυβέρνηση είχε φυλακίσει χιλιάδες ανθρώπους.

Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν με αυτοκίνητα και πεζή σε κεντρική πλατεία της Δαμασκού φωνάζοντας «Ελευθερία», είπαν αυτόπτες μάρτυρες.

Συρία: Ο συνασπισμός των ανταρτών λέει πως εργάζεται για τη μεταβίβαση της εξουσίας σε μια μεταβατική κυβέρνηση

Όσο για την επόμενη μέρα, ο συνασπισμός των Σύρων ανταρτών δήλωσε ότι συνεχίζει τη δουλειά για να ολοκληρώσει τη μεταβίβαση της εξουσίας στη Συρία σε μια μεταβατική κυβέρνηση με πλήρεις εκτελεστικές εξουσίες.

«Η μεγάλη συριακή επανάσταση πέρασε από το στάδιο του αγώνα για την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ στον αγώνα για να οικοδομήσουμε μαζί μια Συρία που να αρμόζει στις θυσίες του λαού της», πρόσθεσε σε δήλωση.

Λίγο νωρίτερα σήμερα ο επικεφαλής των ανταρτών Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι είχε δηλώσει πως ο πρώην πρωθυπουργός Μοχάμεντ Τζαλάλι θα συνεχίσει να επιβλέπει τους κρατικούς θεσμούς μέχρι να πραγματοποιηθεί η επίσημη μεταβίβαση της εξουσίας, σηματοδοτώντας προσπάθειες να εξασφαλισθεί μια εύτακτη μετάβαση.

Με τη δήλωσή του, την οποία υπέγραψε με το αληθινό όνομά του, Άχμεντ αλ-Σάρα, ο Τζολάνι απαγόρευσε επίσης στις ένοπλες δυνάμεις των ανταρτών, που βρίσκονται στη Δαμασκό, να πλησιάσουν δημόσιους θεσμούς, ενώ τους απαγόρευσε επίσης να πυροβολούν στον αέρα.

Σε συνέντευξή του στο δίκτυο Αλ Αραμπίγια, ο Τζαλάλι, ο οποίος είχε διοριστεί πρωθυπουργός από τον Άσαντ το Σεπτέμβριο, δήλωσε πως ήρθε σε επαφή με τον αλ-Σάρα για να συζητήσουν τη διαχείριση της μεταβατικής περιόδου και πρόσθεσε πως στη Συρία πρέπει να διεξαχθούν ελεύθερες εκλογές.

Ο Τζαλάλι δήλωσε ότι παραμένει στο σπίτι του και ότι είναι έτοιμος να υποστηρίξει την κυβερνητική συνέχεια.

Ο Σύρος υπουργός Τηλεπικοινωνιών Ιγιάντ αλ-Χατίμπ δήλωσε σε συνέντευξή του στο Αλ Αραμπίγια πως ήρθε σε επαφή με εκπρόσωπο της ανταρτικής οργάνωσης του αλ-Σάρα, της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τις υπηρεσίες τηλεπικοινωνίας. Συμφώνησαν ότι οι τηλεπικοινωνίες και το Ίντερνετ θα συνεχίσουν να λειτουργούν, δήλωσε ο αλ-Χατίμπ.

Η επόμενη μέρα στη Συρία

Η επόμενη μέρα στη Συρία φαίνεται, θεωρητικά, καλύτερη, ωστόσο ξένοι αναλυτές εκφράζουν επιφυλάξεις για την «επιστροφή στην κανονικότητα» -έτσι όπως τη θεωρούν τουλάχιστον οι αντάρτες.

Όπως αναφέρουν, μόλις κοπάσουν οι πανηγυρισμοί των ανταρτών στους δρόμους, πολλά θα εξαρτηθούν από την ισχυρή ομάδα, Hayat Tahrir al-Sham (HTS), η οποία οδήγησε την επίθεση στη Δαμασκό μέσα σε μια νύχτα.

Αυτή η σουνιτική ισλαμική μαχητική φατρία, που είχε συνδεθεί στο παρελθόν με την Αλ Κάιντα, θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από πολλές δυτικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου.

Αλλά το κίνημα προσπάθησε να αποστασιοποιηθεί από τις εξτρεμιστικές του ρίζες και αντ' αυτού τονίζει τη δέσμευση για ανοχή των μειονοτήτων.

Τώρα, έχοντας επιτύχει μια τέτοια εκπληκτική αποστολή τις τελευταίες ημέρες, ο ηγέτης της, Αλ Τζολάνι, αντιμετωπίζει το ακόμη μεγαλύτερο καθήκον να ενώσει μια χώρα που σπαράσσεται από τον εμφύλιο πόλεμο για περισσότερα από 13 χρόνια.

Το καθεστώς Άσαντ -το οποίο προέρχεται από τη μειονοτική αίρεση των Αλαουιτών του Σιιτικού Ισλάμ της Συρίας- προκάλεσε τρομερή βία στον λαό του, ιδιαίτερα κατά τα πρώτα χρόνια της εξέγερσης που ξεκίνησε το 2011, μεταξύ άλλων με τη χρήση χημικών όπλων.

Η προσαγωγή των υπευθύνων στη Δικαιοσύνη χωρίς την καταφυγή σε βίαιη τιμωρία θα είναι μια βασική, αν και εξαιρετικά δύσκολη, δοκιμή για το εάν μια μετάβαση της εξουσίας υπό την ηγεσία του HTS μπορεί να είναι σχετικά ειρηνική.

Αυτή θα ήταν μια ιδανική εξέλιξη, ωστόσο υπάρχουν και κάποιοι που θεωρούν ότι θα είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει ομαλή μετάβαση σε μια νέα, ειρηνική πραγματικότητα -προεξοφλώντας ότι ο εμφύλιος πόλεμος θα συνεχίζει να σπαράζει για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα τη Συρία.

Ο φόβος για το Ισλαμικό Κράτος

Και βέβαια, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος αναβίωσης της τρομοκρατίας. Ακόμη και αν η ηγεσία των ανταρτών έχει τις καλύτερες προθέσεις, η Συρία υπήρξε πάντοτε πρόσφορο έδαφος για τη σουνιτική ισλαμιστική τρομοκρατία -και αυτή η απειλή θα μπορούσε να αυξηθεί τώρα.

Οποιοδήποτε κενό ασφαλείας θα μπορούσε να το εκμεταλλευτεί το Ισλαμικό Κράτος -το οποίο σχημάτισε χαλιφάτο σε περιοχές της Συρίας και του Ιράκ κατά τα πρώτα χρόνια του εμφυλίου πολέμου- αλλά και η Αλ Κάιντα.