13 Ιανουαρίου 2025

Πόσους στρατηγούς έχουν οι ΗΠΑ και πόσους οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ελλάδας – Σύγκριση με Ολλανδία και Τουρκία


Οι έκτακτες Κρίσεις στις Ένοπλες Δυνάμεις έφεραν για πρώτη φορά έπειτα από δεκαετίες μείωση του αριθμού των Στρατηγών (Αντιστράτηγων, Αντιναυάρχων, Αντιπτεράρχων). Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, σε δηλώσεις του έκανε λόγο για «υδροκεφαλισμό» στον Ελληνικό Στρατό και υπερπληθυσμό Στρατηγών σε σχέση με τις ΗΠΑ. Ένας Υποναύαρχος ε.α. κάνει σύγκριση των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων σε σχέση με τις ΗΠΑ αλλά και την Τουρκία και παραθέτει τα στοιχεία.

Του Χρήστου Μαζανίτη

Είναι γεγονός ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις μικραίνουν. Στρατόπεδα κλείνουν (ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η δεύτερη φάση), το Πολεμικό Ναυτικό αποφάσισε τη συρρίκνωση του Στόλου με την απόσυρση μεγάλου αριθμού πλοίων ενώ το 2024 κατέγραψε ρεκόρ παραιτήσεων.

Στο πλαίσιο αυτό αποφασίστηκε να πραγματοποιηθούν Έκτακτες Κρίσεις και για πρώτη φορά μειώθηκε ο αριθμός των Στρατηγών (Αντιστράτηγων, Αντιναυάρχων, Αντιπτεράρχων) ενώ όπως όλα δείχνουν θα υπάρχει και νέα συνέχεια μείωσης του αριθμού τους και το 2026 αν παραμείνουν ως έχουν τα δεδομένα.

Ωστόσο, αρκετοί στρατιωτικοί εξέφρασαν τις έντονες αντιρρήσεις τους για το έκτακτο του χαρακτήρα των Κρίσεων, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν κάποιοι λόγοι Εθνικής Ασφάλειας, «συνεπώς έπρεπε να είχαν γίνει τον Μάρτιο όπως προβλεπόταν» ενώ ορισμένοι στρατιωτικοί νομικοί θέτουν και ζητήματα ενστάσεων.

Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, σε δηλώσεις του μετά την ανακοίνωση των Κρίσεων από το Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων έκανε λόγο για «ένα συνεπές βήμα, μετά από την απόφαση για τη συγχώνευση Στρατοπέδων και Μονάδων και τη Νέα Δομή Δυνάμεων, η οποία πέρασε από τη Βουλή και την ενέκρινε το ΚΥΣΕΑ».

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά: «Οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις πάσχουν από έναν υδροκεφαλισμό, ο οποίος είναι τελείως ασύμβατος με την «Ατζέντα 2030». Για να το πω σχηματικά, δεν μπορεί ο Ελληνικός Στρατός να έχει περισσότερους Ανώτατους Αξιωματικούς από τον αμερικανικό στρατό που είναι είκοσι φορές μεγαλύτερος, όπως βεβαίως δεν μπορεί και να έχει περισσότερα στρατόπεδα».

Για να καταλήξει: «Πρέπει λοιπόν, στο πλαίσιο της «Ατζέντας 2030», να υπάρξει εξορθολογισμός. Και αυτό έπρεπε να γίνει το γρηγορότερο δυνατό, για να προχωρήσουμε στα επόμενα βήματα του εκσυγχρονισμού των Ενόπλων Δυνάμεων».

Κατά γενική ομολογία έπρεπε να κλείσουν στρατόπεδα, σε πολλές περιοχές της χώρας. Και αυτό με τη σειρά του συμπαρασύρει τους αριθμούς των Ανώτατων Αξιωματικών ενώ αναδεικνύει εμφατικά το επίπεδο εκπαίδευσης, που θα πρέπει να αλλάξει σε πολλούς τομείς.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο Υποναύαρχος ε.α. Στέλιος Φενέκος δεν έπρεπε να μειωθεί ο αριθμός των Στρατηγών σε τόσο «μεγάλο αριθμό, ξαφνικά και απροετοίμαστα, όπως προβάλλεται βιαστικά και ανεπεξέργαστα».

Το enikos.gr επικοινώνησε με τον κ. Φενέκο, ο οποίος μας έδωσε την άδεια να δημοσιεύσουμε μερικά πολύ σημαντικά στοιχεία που παρέθεσε στην προσωπική του σελίδα στο Facebook, εξηγώντας γιατί η μείωση του αριθμού των Ανωτάτων Αξιωματικών και στους τρεις Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων ίσως και να μην ήταν η ενδεδειγμένη κίνηση την παρούσα στιγμή.

Αναλύοντας τον λόγο για τον οποίο ένας Στρατός οφείλει να έχει μεγάλο αριθμό Στρατηγών είναι διότι για «να δημιουργήσεις κάποιον ανώτατο αξιωματικό χρειάζονται 30 και πλέον χρόνια σπουδών, εμπειρίας και εκπαίδευσης. Και δεν τους υπολογίζεις επί τη βάσει του τι στρατό έχεις σήμερα. Αλλά επί τη βάσει του τι στρατό θα κληθείς να παρατάξεις εάν η χώρα σου απειληθεί και κάνεις επιστράτευση. Γιατί δεν θα μπορείς τότε να βρεις ικανούς ανώτατους για να διοικήσουν υπό αυτές τις συνθήκες, ούτε μπορείς να δημιουργήσεις ικανούς».

Στα παραπάνω υπάρχει ο αντίλογος ότι η ανάκληση στην εφεδρεία μπορεί να καλύψει τις θέσεις πρώτης γραμμής. Ο Ναύαρχος από τη μεριά του παρουσιάζει μία διαφορετική πτυχή επισημαίνοντας ότι η εφεδρεία δεν μπορεί να το κάνει αυτό «γιατί όσοι έχουν φύγει θα έχουν τεράστιο έλλειμμα (ανάλογα με τα χρόνια που είναι εκτός στρατεύματος – επιχειρησιακό αλλά και σωματικό) σε σχέση με τους εν ενεργεία. Μπορούν να καλύψουν δεύτερης γραμμής και βοηθητικές θέσεις, μόνο».

Το εντυπωσιακό στοιχείο ωστόσο που πρόταξε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, το οποίο φυσικά του δόθηκε από την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, είναι ότι η Ελλάδα διαθέτει περισσότερους Στρατηγούς απ’ ότι οι ΗΠΑ, που διαθέτουν 20πλάσιο στρατό.

Οι ΗΠΑ έχουν μόνιμο στρατό 1,34 εκατομμυρίων ανθρώπων. Η Ελλάδα έχει μόνιμο στρατό 145.000 συνολικά, (εκ των οποίων 30.000 είναι οι οπλίτες θητείας), με ενεργή δύναμη 110.000 και 220.000 εφεδρείες, δηλαδή οι ΗΠΑ έχουν 9 φορές πάνω σε σχέση με την Ελλάδα.

Ο πίνακας δείχνει την εξέλιξη σε οπλίτες θητείας


Ωστόσο, μιλώντας για Στρατηγούς, Ναυάρχους και Πτεράρχους αυτοί χωρίζονται βάσει αστέρων, δηλαδή τεσσάρων, τριών, δύο.

Οι ΗΠΑ έχουν 41 τετράστερους Στρατηγούς, οι οποίοι χωρίζονται σε: 8 στο στρατό, 2 στους πεζοναύτες, 6 στο Ναυτικό, 9 στην Αεροπορία, 3 στις Δυνάμεις Διαστήματος, και οι υπόλοιποι σε μονάδες υποστήριξης.

Η Ελλάδα διαθέτει μόνο έναν τετράστερο Στρατηγό και αυτός είναι ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ.

Σε ό, τι αφορά τους Αντιστράτηγους, Αντιναυάρχους και Αντιπτεράρχους, που είναι τριών αστέρων, και τους Υποστρατήγους, Υποναυάρχος και Υποπτεράρχουν, που είναι δύο αστέρων, οι ΗΠΑ διαθέτουν, 219 στον Στρατό, 150 για το Ναυτικό, 171 για την αεροπορία, 64 στους πεζοναύτες και 21 στις δυνάμεις διαστήματος. «Και δεν συμπεριλαμβάνονται αυτοί σε δυνάμεις υποστήριξης και δευτερεύουσες, λόγω έλλειψης ακριβών στοιχείων, που τους ανεβάζουν κατακόρυφα περίπου σε άλλους τόσους» αναφέρει ο κ. Φενέκος.
Βάσει ανοιχτών πηγών ο συνολικός αριθμός των 2,3 αστέρων στις ΗΠΑ είναι 471 αξιωματικοί. Βάσει εκτιμήσεων με τις λοιπές υποστηρικτικές υπηρεσίες -reserves κλπ, μπορεί να προσεγγίζει και να ξεπερνά τους 1000.

Στην Ελλάδα, αντίστοιχα, έως και την Παρασκευή ήταν 94, που κατανέμονταν σε: Στρατό Ξηράς και Πεζοναύτες 53, Ναυτικό 16, Αεροπορία 25. Από σήμερα ο αριθμός αυτός είναι 71.

Μία ενδιαφέρουσα αναγωγή είναι η αντιστοίχιση ανθρώπινου δυναμικού ανά Στρατηγό, σε μάχιμες γραμμές.

Στις ΗΠΑ, με 1.34 εκατ. στελέχη αντιστοιχούν 471 Στρατηγοί, που μεταφράζεται σε 2.845 άτομα ανά Στρατηγό ενώ εάν προστεθούν και όσοι βρίσκονται σε υποστηρικτικές υπηρεσίες κλπ, τόσο ο αριθμός μειώνεται στους 1.340 ανά Στρατηγό.

Στην Ελλάδα, με τα 145.000 στελέχη και τους 94 Στρατηγούς έως την Παρασκευή ο αριθμός αντιστοιχούσε σε 1.542 άτομα ανά Στρατηγό και από σήμερα σε 2.042 ανά Στρατηγό.

Ωστόσο, εάν σε αυτά προσθέσουμε και τους 220.000 εφέδρους, τότε ο αριθμός φτάνει τα 5.140 άτομα ανά Στρατηγό, σε σύνολο 71 Στρατηγών.

Τα ΝΑΤΟϊκά πρότυπα αναφέρουν ότι μάχιμες θέσεις όμως που στελεχώνουν οι εν ενεργεία, η σχέση 2000-2500 άτομα ανά στρατηγό αντιστράτηγο, υποστράτηγο κλπ είναι η ίδια σχεδόν για όλες τις νατοϊκές χώρες.

Συγκεκριμένα στατιστικά στις δομές δυνάμεων των χωρών του Δυτικού κόσμου (και ιδιαίτερα του ΝΑΤΟ), ανάλογα με τον βαθμό προβλέπονται (για πολεμική περίοδο συνολικά):
  • Ανά Στρατηγό κλπ (4 αστέρων)100.000-300.000 άτομα
  • Ανά Αντιστράτηγο κλπ (3 αστέρων): από 20.00-40.000 άτομα
  • Υποστράτηγοι (2 αστέρων) : 2.000-5.000 άτομα
  • Ταξίαρχοι, Αρχιπλοίαρχοι (1 αστέρι): 1.000-5000
ΣΗΜ: Η Ελλάδα βρίσκεται στους μέσους όρους περίπου.

ΝΑΤΟΪΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ

1. Συνολικά (active-duty) στρατιωτικό προσωπικό στις χώρες του ΝΑΤΟ: 3.3 million.

2. Συνολικός αριθμός στρατηγών αντιστράτηγων, υποστράτηγων κλπ (στις Νατοϊκες δυνάμεις 2,000–2,500.

Κατά μέσο όρο στο ΝΑΤΟ: 3.300.000/2500= 1320 άνδρες ανά στρατηγό κλπ (4,3,2 αστέρων).

3. ΤΟΥΡΚΙΑ (Δεύτερη μεγαλύτερη δύναμη στο ΝΑΤΟ από πλευράς αριθμού προσωπικού):

α) 327 Στρατηγοί, Ναύαρχοι Πτέραρχοι κλπ (4,3,2 αστέρων) για 450,000 σε ενέργεια προσωπικό.

β) Μέσος όρος ανά στρατηγό (4,3,2 αστέρων) κλπ: 1,375 άτομα.

4. ΟΛΑΝΔΙΑ (Από τις μικρότερες αριθμητικά δυνάμεις από πλευράς προσωπικού στο NATO):

α) Εκτιμώνται περίπου 30–50 στρατηγοί, ναύαρχοι (4,3,2 αστέρων) κλπ 42,000 ενεργό προσωπικό.

β) Μέσος όρος για κάθε Στρατηγό Ναύαρχο (4,3,2 αστέρων) κλπ: 1200

enikos.gr