Παραμονές των εκλογών στη Γερμανία, νέα δημοσκόπηση καταγράφει πτώση κάτω από το 30% για τους Χριστιανοδημοκράτες του Φρίντριχ Μερτς και άνοδο της AfD και του αριστερού κόμματος Die Linke.
«Παρατηρούμε αλλαγές σε πολλές τάσεις», δήλωσε ο Στέφαν Λάιφερτ, εκλογολόγος του δεύτερου δικτύου της γερμανικής κρατικής τηλεόρασης ZDF.
Στη σφυγμομέτρηση Politbarometer Extra του ZDF τα δύο κόμματα της Χριστιανικής Ένωσης (CDU του Μερτς και CSU του Μάρκους Ζέντερ) υποχωρούν στο 28% (-2% σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη δημοσκόπηση του ίδιου δικτύου), επτά ποσοστιαίες μονάδες μπροστά από την ακροδεξιά «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), που ανεβαίνει κατά μία μονάδα, στο 21%.
Πτώση στο 28% για την CDU του Φρίντριχ Μερτς και την CSU του Μάρκους Ζέντερ καταγράφει δημοσκόπηση για λογαριασμό του γερμανικού κρατικού δικτύου ZDF
Ακολουθούν οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) του Όλαφ Σολτς με 16% στην πρόθεση ψήφου και οι Πράσινοι με 14%, με αμφότερα τα κόμματα της νυν συγκυβέρνησης να διατηρούν απαράλλακτα τα ποσοστά τους. Την ίδια ώρα, ανεβαίνει κατά μία μονάδα, στο 8%, το αριστερό κόμμα Die Linke και εξασφαλίζει την εκπροσώπησή του στην Μπούντεσταγκ.
Όλα τα υπόλοιπα κόμματα, σύμφωνα πάντα με τη σφυγμομέτρηση του ZDF, μένουν εκτός της γερμανικής Βουλής: Οι Φιλελεύθεροι (FDP) του Κρίστιαν Λίντνερ υπολογίζονται στο 4,5%, όσο και η αριστερή λαϊκιστική «Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ» (BSW), ενώ τα λοιπά κόμματα συγκεντρώνουν μαζί 4%.
Με ποιους θα συγκροτήσουν κυβερνητικό συνασπισμό οι Χριστιανοδημοκράτες του Μερτς;
Με βάση τα ποσοστά που δίνει στα κόμματα η σφυγμομέτρηση του ZDF, η μοναδική περίπτωση να προκύψει -έστω και οριακά- δικομματική κυβερνητική συμμαχία, που δεν θα βρίσκεται μονίμως σε αντιπαράθεση, όπως επιθυμεί ο Μερτς, είναι ένας μεγάλος συνασπισμός των CDU/CSU με τους Σοσιαλδημοκράτες.
Αντίθετα, οι Χριστιανοδημοκράτες και οι Πράσινοι μαζί δεν θα εξασφάλιζαν την απόλυτη πλειοψηφία.
Πιθανός είναι ένας συνασπισμός της Κεντροδεξιάς με το SPD και τους Πράσινους, καθώς οι άλλες συμμαχίες θα ήταν δύσκολες, δεδομένου ότι η παράταξη του Μερτς έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο συνεργασίας με το Die Linke, ενώ όλα τα κόμματα έχουν απορρίψει την πιθανότητα σύμπραξης με την ακροδεξιά AfD.
Σημειωτέον, πάντως, ότι στη δημοσκόπηση του ZDF το 27% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι δεν έχουν ακόμη αποφασίσει αν και ποιο κόμμα θα ψηφίσουν.
Εν τω μεταξύ, η Sueddeutsche Zeitung, σε σχόλιό της χθες, ανέφερε ότι το σενάριο στο οποίο θα πρέπει να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό είτε με το SPD και τους Πράσινους είτε με το SPD και το FDP «είναι καταστροφικό για τον Μερτς. Σε αυτή την περίπτωση ο συνασπισμός θα αποτελείται στην πραγματικότητα από τέσσερα κόμματα - μιας και υπάρχει και η CSU. Ένας τέτοιος συνασπισμός θα δυσκολευόταν από την πρώτη ημέρα να κυβερνήσει τη χώρα τουλάχιστον εξίσου όσο ο προηγούμενος (...). Ο Μερτς πιστεύει πως, προκειμένου να μην αυξηθεί περαιτέρω το ποσοστό της AfD, θα πρέπει να υλοποιήσει όσο το δυνατόν περισσότερες από τις προεκλογικές του υποσχέσεις. […] Ακόμη και σε έναν τρικομματικό συνασπισμό, όμως, ο Μερτς θα μπορέσει να προχωρήσει σε σαφώς λιγότερες από τις εξαγγελίες του σε σχέση με το σενάριο μιας δικομματικής κυβέρνησης».
Ο Μερτς προηγείται στο ερώτημα «ποιος είναι ο καταλληλότερος καγκελάριος»
Στο ερώτημα ποιον θα προτιμούσαν ως καγκελάριο της Γερμανίας, το 32% των ερωτηθέντων απάντησαν «Μερτς» (-1%), ενώ στη δεύτερη θέση, με 21%, ακολουθεί ο υποψήφιος καγκελάριος των Πρασίνων Ρόμπερτ Χάμπεκ (-3%) και στην τρίτη με 18% ο Όλαφ Σολτς (+1%). Το 14% των ερωτηθέντων υπέδειξε την υποψήφια της ακροδεξιάς AfD Αλίς Βάιντελ, ενώ το 15% δεν εξέφρασε καμία προτίμηση.
Η δημοσκόπηση διενεργήθηκε από το ινστιτούτο Forschungsgruppe Wahlen την Τετάρτη και την Πέμπτη τηλεφωνικά και διαδικτυακά με δείγμα 1.349 ψηφοφόρων και περιθώριο στατιστικού λάθους 2%-3%.
Στόχος επιβίωσης του Μερτς το 30%
Όπως εξηγεί η DW, στις εκλογές της Κυριακής υπάρχει ένας μαγικός αριθμός που θα κρίνει το πολιτικό μέλλον του Μερτς: O «καγκελάριος εν αναμονή» χρειάζεται τουλάχιστον το 30% των ψήφων. Ή, ακόμα καλύτερα, 30% συν κάτι. Κι αυτό για δύο πολύ σοβαρούς και ουσιαστικούς λόγους.
Ο πρώτος λόγος είναι ότι το «30% συν κάτι» ήταν ανέκαθεν ο «σκληρός πυρήνας» της Χριστιανικής Ένωσης (CDU/CSU). Ακόμα και στις δύσκολες εκλογές του 2009, εν μέσω χρηματοπιστωτικής κρίσης και με τους αναλυτές να μιλούν για «ιταλοποίηση» του πολιτικού σκηνικού, η Άνγκελα Μέρκελ κατάφερε να επανεκλεγεί καγκελάριος με 33,8%. Μπορεί να ήταν το χειρότερο ποσοστό των Χριστιανοδημοκρατών από το 1949, αλλά αποδείχθηκε αρκετό για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού με το Κόμμα των Φιλελευθέρων (FDP).
Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο ο Μερτς αγωνιά για το «μαγικό 30%» είναι ότι με ένα τέτοιο ποσοστό θα χρειαζόταν, κατά πάσα πιθανότητα, μόνο έναν κυβερνητικό εταίρο στα επόμενα τέσσερα χρόνια. Το είπε ξεκάθαρα σε πρόσφατο τηλεοπτικό ντιμπέιτ: «Στρατηγικός μου στόχος είναι να έχουμε ανοιχτές τουλάχιστον δύο επιλογές, αλλά τελικά να χρειαστούμε μόνο μία. Είτε τους Σοσιαλδημοκράτες, είτε τους Πράσινους».
Αλλά ο Μερτς, σε αντίθεση με τους ομοϊδεάτες του από το Λαϊκό Κόμμα (ÖVP) στην Αυστρία, είχε την προνοητικότητα να μην αποκλείσει προεκλογικά ούτε μία πιθανή μετεκλογική συμμαχία με τους Πράσινους. Για το θέμα αυτό έφτασε ακόμα και στα όρια της σύγκρουσης με τον Μάρκους Ζέντερ, επικεφαλής του αδελφού κόμματος των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών (CSU), ο οποίος αρχικά απέρριπτε κατηγορηματικά τη συνεργασία με τους Πράσινους, αλλά τις τελευταίες ημέρες δηλώνει με νόημα ότι απορρίπτει μια συνεργασία «με αυτούς τους Πράσινους».
Αγρεύοντας ψήφους από τη δεξαμενή των Φιλελευθέρων
Σε τελική ανάλυση, βέβαια, τα πάντα εξαρτώνται από το πόσα κόμματα θα μπουν στη Βουλή, σε μια εποχή που το πολιτικό τοπίο στη Γερμανία εμφανίζεται εξαιρετικά κατακερματισμένο. Αυτό που σίγουρα θέλει να αποφύγει ο Μερτς είναι να αναζητήσει δύο ετερόκλητους κυβερνητικούς εταίρους. Πρόσφατο είναι το «παράδειγμα προς αποφυγή» του Όλαφ Σολτς, η τρικομματική κυβέρνηση του οποίου κατέρρευσε, γιατί δεν μπορούσε να συμβιβάσει τις διαμετρικά αντίθετες θέσεις Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Φιλελευθέρων και μάλιστα σε μια εποχή που τα κρατικά ταμεία είναι σχεδόν άδεια (και προβλέπεται ότι στα επόμενα τέσσερα χρόνια δεν θα είναι πιο γεμάτα).
Θεωρητικά, οι Φιλελεύθεροι (FDP) είναι ο παραδοσιακός εταίρος της Χριστιανοδημοκρατίας. Γι' αυτό η Άνγκελα Μέρκελ προσπαθούσε κατά καιρούς να πριμοδοτεί το FDP, ώστε να παραμένει ισχυρό (αλλά πάλι όχι και τόσο ισχυρό που να απειλεί τη δική της παντοδυναμία).
«Ο Μερτς κινείται διαφορετικά. Προβάλλει την κατάρτισή του σε θέματα οικονομίας, με την οποία φιλοδοξεί να αλιεύσει ψήφους κατ' εξοχήν στο "στρατόπεδο" των Φιλελευθέρων. "Ένα ποσοστό 4% για το FDP είναι τέσσερις μονάδες too much για το FDP", λέει κατά καιρούς. Και πράγματι, αυτή τη στιγμή οι Φιλελεύθεροι εμφανίζονται λίγο πιο κάτω από το 5% που προβλέπει ο εκλογικός νόμος για την εκπροσώπηση στην Μπούντεσταγκ, αλλά με ανοδική τάση. Εάν μείνουν εκτός, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι ο Μερτς θα αρχίσει από θέση ισχύος τις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, χωρίς να χρειάζεται τους "δύστροπους" Φιλελεύθερους. Διαφορετικά, τα πάντα είναι πιθανά» καταλήγει η DW.