06 Μαρτίου 2025

Παιχνίδια κατασκόπων: Συναγερμός στις ξένες μυστικές υπηρεσίες από την προσέγγιση ΗΠΑ-Ρωσίας και την ανταλλαγή πληροφοριών


Τα μέλη της συμμαχίας κατασκοπείας Five Eyes, καθώς και Ισραηλινοί και Σαουδάραβες αξιωματούχοι, φοβούνται ότι οι ταυτότητες ξένων πρακτόρων θα μπορούσαν να κοινοποιηθούν στη Μόσχα

Ορισμένοι σύμμαχοι των ΗΠΑ εξετάζουν το ενδεχόμενο να περιορίσουν τις πληροφορίες που μοιράζονται με την Ουάσινγκτον, ως απάντηση στην προσέγγιση της κυβέρνησης Τραμπ απέναντι στη Ρωσία, αναφέρει σε δημοσίευμά του το NBC.
 
Οι σύμμαχοι εξετάζουν αυτή την κίνηση λόγω ανησυχιών για την προστασία ξένων πρακτόρων, των οποίων οι ταυτότητες θα μπορούσαν να αποκαλυφθούν ακούσια, είπαν οι πηγές που επικαλείται το αμερικανικό μέσο.

Κάθε υπηρεσία πληροφοριών θεωρεί ιερό καθήκον τη δέσμευσή της απέναντι στους ξένους πράκτορές της, υποσχόμενη να τους διατηρεί ασφαλείς και να προστατεύει την ταυτότητά τους. Οποιαδήποτε ενέργεια που θα έθετε σε κίνδυνο αυτή τη δέσμευση θα παραβίαζε την εμπιστοσύνη, ανέφεραν πρώην αξιωματούχοι, και αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει ορισμένες υπηρεσίες κατασκοπείας στο να περιορίσουν την ανταλλαγή πληροφοριών με την Ουάσινγκτον.  

Οι σύμμαχοι, συμπεριλαμβανομένων του Ισραήλ, της Σαουδικής Αραβίας και μελών της συμμαχίας πληροφοριών "Five Eyes" των αγγλόφωνων χωρών, εξετάζουν τρόπους αναθεώρησης των υφιστάμενων πρωτοκόλλων ανταλλαγής πληροφοριών, λαμβάνοντας υπόψη την προσέγγιση της διοίκησης Τραμπ προς τη Ρωσία, ανέφεραν οι πηγές.  

«Αυτές οι συζητήσεις βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη», δήλωσε μια πηγή, ωστόσο, καμία απόφαση ή ενέργεια δεν έχει ληφθεί ακόμη, ανέφεραν οι πηγές.  

Η επανεξέταση αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης αξιολόγησης των σχέσεων με την Ουάσινγκτον από πολλούς συμμάχους των ΗΠΑ, που περιλαμβάνει τη διπλωματία, το εμπόριο, τη στρατιωτική συνεργασία καθώς και ζητήματα πληροφοριών, σημείωσαν οι πηγές.  

Ιστορικές επιπτώσεις  

Αν και η έκταση της αλλαγής στην πολιτική των ΗΠΑ προς τη Ρωσία παραμένει ασαφής, οι σύμμαχοι εξετάζουν τις πιθανές συνέπειες μιας ενδεχόμενης ιστορικής στροφής, δήλωσε ένας δυτικός αξιωματούχος.  

Όταν ρωτήθηκε για το ενδεχόμενο οι σύμμαχοι να περιορίσουν τις πληροφορίες που μοιράζονται με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ένας εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει «καθαρή εικόνα» για τους εχθρούς της Αμερικής.  

«Οι ΗΠΑ διαθέτουν ασυναγώνιστες δυνατότητες πληροφοριών, και γι’ αυτό ακριβώς υπάρχουν πρωτοβουλίες ανταλλαγής πληροφοριών όπως η Five Eyes», δήλωσε ο εκπρόσωπος Μπράιαν Χιουζ μέσω email.  

«Ο Πρόεδρος Τραμπ έχει καθαρή εικόνα για όλες τις απειλές που θέτουν οι αντίπαλοί μας στην εθνική μας ασφάλεια και θα συνεργαστεί με οποιονδήποτε σύμμαχο ή εταίρο που κατανοεί τον επικίνδυνο κόσμο που κληρονομήσαμε μετά τα καταστροφικά χρόνια της διακυβέρνησης Μπάιντεν», πρόσθεσε. «Επί των ημερών του Μπάιντεν, είχαμε τον πόλεμο στην Ουκρανία, την παράδοση στο Αφγανιστάν και τη σφαγή αθώων στις 7 Οκτωβρίου».  

Αξιωματούχοι της διοίκησης και ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί βουλευτές έχουν υπερασπιστεί τον χειρισμό του Τραμπ απέναντι στη Ρωσία ως τακτική που αποσκοπεί στην προσέλκυση της Μόσχας στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και στην επίτευξη μιας ειρηνευτικής συμφωνίας που θα τερματίσει έναν αποσταθεροποιητικό πόλεμο στην Ευρώπη. Ωστόσο, η δυσπιστία προς τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, βετεράνο αξιωματικό της KGB, παραμένει υψηλή μεταξύ των συμμάχων των ΗΠΑ.

Δημόσια, οι μακροχρόνιοι σύμμαχοι των ΗΠΑ υποβάθμισαν το ζήτημα. Το Ηνωμένο Βασίλειο, ο σημαντικότερος εταίρος των ΗΠΑ σε θέματα πληροφοριών, δήλωσε ότι δεν έχει σχέδια να μειώσει τη συνεργασία πληροφοριών με τις Ηνωμένες Πολιτείες.  

«Οι ΗΠΑ είναι ο στενότερος σύμμαχος του Ηνωμένου Βασιλείου και θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά σε θέματα άμυνας, πληροφοριών και ασφάλειας», ανέφερε σε email εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης. «Οποιοσδήποτε ισχυρισμός περί του αντιθέτου είναι εντελώς αναληθής.»  

Η Καναδική Υπηρεσία Πληροφοριών Ασφαλείας δήλωσε ότι διατηρεί ισχυρές σχέσεις με πολλές αμερικανικές υπηρεσίες, οι οποίες είναι «μακροχρόνιες και ανθεκτικές».  

 «Ο Καναδάς εκτιμά βαθιά τη συνεργασία του με τις Ηνωμένες Πολιτείες και πιστεύουμε ότι είναι προς το στρατηγικό συμφέρον και των δύο χωρών να συνεχιστεί η ισχυρή συνεργασία μας σε θέματα εθνικής ασφάλειας», προσθέτει.  

Ένας Ισραηλινός αξιωματούχος επίσης επαίνεσε τη συμμαχία με τις ΗΠΑ, δηλώνοντας: «Η συνεργασία μεταξύ Ισραήλ και Ηνωμένων Πολιτειών σε κάθε επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής κρίσιμων πληροφοριών, είναι τόσο ισχυρή και σταθερή όσο ποτέ.»  

Ορισμένοι αξιωματούχοι συμμαχικών χωρών, που μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας, υποβάθμισαν την ιδέα ότι οι πολιτικές του Τραμπ για τη Ρωσία θα διαταράξουν τη συνεργασία ανταλλαγής πληροφοριών που μετρά δεκαετίες. Σημείωσαν ότι οι πληροφορίες μπορούν να διαμοιράζονται με τρόπους που προστατεύουν τις πηγές και τις μεθόδους συλλογής.  

Ωστόσο, ορισμένοι πρώην Αμερικανοί αξιωματούχοι πληροφοριών εκφράζουν ανησυχίες ότι η διοίκηση Τραμπ ενδέχεται να επιλέξει να περιορίσει τη συλλογή πληροφοριών που στοχεύουν στη Ρωσία, καθώς οι ΗΠΑ μπορεί να μην τη θεωρούν πλέον κορυφαία απειλή.  

Για παράδειγμα, η διοίκηση έχει δηλώσει ότι μπορεί να δώσει μεγαλύτερη προτεραιότητα στις προσπάθειες αντιμετώπισης των καρτέλ ναρκωτικών από το Μεξικό και άλλες χώρες της περιοχής. Ήδη, το Υπουργείο Άμυνας έχει αναπτύξει περισσότερους πόρους στα νότια σύνορα, συμπεριλαμβανομένης μιας ομάδας αναλυτών. Παράλληλα, η CIA έχει ξεκινήσει πτήσεις παρακολούθησης με drones πάνω από το Μεξικό στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας.  

Η απόφαση του Τραμπ αυτή την εβδομάδα να παγώσει την παροχή πληροφοριών προς την Ουκρανία, μαζί με τη στρατιωτική βοήθεια, έχει ενισχύσει τις ανησυχίες των συμμάχων. Η συνεργασία πληροφοριών με το Κίεβο, που έχει αναπτυχθεί από την αρχική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2014, έχει ωφελήσει τόσο την Ουάσινγκτον όσο και το Κίεβο, σύμφωνα με πρώην αξιωματούχους, καθώς η Ουκρανία παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για τη Ρωσία.  

Κυβερνοασφάλεια  

Ωστόσο, πρόσφατες κινήσεις της διοίκησης Τραμπ στον τομέα της κυβερνοασφάλειας έχουν επίσης τροφοδοτήσει ανησυχίες σχετικά με τη στάση της απέναντι στη Μόσχα.  

Ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ διέταξε τον περασμένο μήνα τη Διοίκηση Κυβερνοχώρου των ΗΠΑ να σταματήσει επιθετικές κυβερνοεπιχειρήσεις και επιχειρήσεις πληροφόρησης κατά της Ρωσίας, σύμφωνα με δημοσίευμα του NBC News. Δεν είναι σαφές πόσο θα διαρκέσει αυτή η εντολή.

Και σε μια ομιλία της σε ομάδα εργασίας του ΟΗΕ για την κυβερνοασφάλεια τον περασμένο μήνα, η ανώτερη αξιωματούχος του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, Liesyl Franz, δεν ανέφερε τη Ρωσία ως κορυφαία απειλή στον κυβερνοχώρο, αλλά αναφέρθηκε μόνο στην Κίνα και το Ιράν.  

Για χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της πρώτης θητείας του Τραμπ, τόσο οι Ρεπουμπλικανικές όσο και οι Δημοκρατικές κυβερνήσεις περιέγραφαν τη Ρωσία ως μία από τις πιο εξελιγμένες και επικίνδυνες απειλές για την αμερικανική κυβερνοασφάλεια.  

Με τον Τραμπ και τους συνεργάτες του να επαναλαμβάνουν ορισμένα από τα ρωσικά αφηγήματα σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία και να δείχνουν ότι επιθυμούν να επεκτείνουν τις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας, πρώην αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών εκφράζουν ανησυχίες ότι η κυβέρνηση μπορεί ακόμη και να μοιραστεί ευαίσθητες πληροφορίες με τη Μόσχα.  

Αρκετοί πρώην αξιωματούχοι των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών δήλωσαν ότι οι ίδιοι και οι συνάδελφοί τους που εξακολουθούν να υπηρετούν στην κυβέρνηση ανησυχούν βαθιά για τις πιθανές επιπτώσεις της στροφής της διοίκησης προς τη Ρωσία, με τη Μόσχα να μην αντιμετωπίζεται πλέον ως αντίπαλος.  

Ισχυρή συμμαχία  

Η συμμαχία Five Eyes θεωρείται ίσως η πιο ισχυρή συμμαχία κατασκοπείας στον κόσμο. Η συνεργασία των μελών της στις μυστικές υπηρεσίες έχει τις ρίζες της πίσω στον χρόνο, καθώς χρονολογείται από τη δεκαετία του 1940, και έχει πιστωθεί με τη συμβολή της στην αντιμετώπιση των Σοβιετικών κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και στην αποτροπή τρομοκρατικών επιθέσεων τις τελευταίες δεκαετίες.  

Η ανταλλαγή δορυφορικών εικόνων και πληροφοριών από υποκλοπές μεταξύ των μελών της συμμαχίας είναι εκτεταμένη, ολοκληρωμένη και «σχεδόν αυτόματη», σύμφωνα με πρώην αξιωματούχο πληροφοριών.  

Η αποδόμηση της τεχνικής πλευράς της συνεργασίας της συμμαχίας θα ήταν περίπλοκη και δύσκολη, δήλωσαν πρώην αξιωματούχοι. Ένα πιο πιθανό σενάριο θα ήταν οι συμμαχικές κυβερνήσεις να παρακρατούν ορισμένες πληροφορίες από ανθρώπινες πηγές ή αναλύσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν τριβές με τον Λευκό Οίκο, είπαν αρκετοί πρώην αξιωματούχοι πληροφοριών.  

Οι ενέργειες της διοίκησης στον τομέα της κυβερνοασφάλειας έχουν τροφοδοτήσει εικασίες ότι η Ουάσινγκτον και η Μόσχα μπορεί να έχουν καταλήξει σε μια άτυπη συμφωνία για την αποκλιμάκωση των επιθετικών ψηφιακών επιχειρήσεων, με σκοπό τη μείωση της έντασης και το άνοιγμα του δρόμου για περισσότερη διπλωματία.  

«Είναι πιθανό η διοίκηση Τραμπ και η Ρωσία να έχουν συμφωνήσει σε μια ‘κυβερνοεκεχειρία’», δήλωσε η Έμιλι Χάρντινγκ, πρώην αξιωματούχος πληροφοριών. Όμως η Χάρντινγκ και άλλοι πρώην αξιωματούχοι προειδοποίησαν ότι στο παρελθόν, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπάθησαν να συνεργαστούν με τη Ρωσία σε περιορισμένη βάση, το Κρεμλίνο αποδείχθηκε αναξιόπιστος εταίρος.  

«Αυτό ακούγεται καλό στη θεωρία», είπε η Χάρντινγκ, διευθύντρια του Προγράμματος Πληροφοριών, Εθνικής Ασφάλειας και Τεχνολογίας στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών στην Ουάσινγκτον. «Η επόμενη ερώτηση, όμως που τίθεται είναι αν η Ρωσία θα τηρήσει πραγματικά τη συμφωνία.»  

Οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου  

Ένα σημαντικό εμπόδιο σε οποιαδήποτε κυβερνοεκεχειρία με τη Μόσχα είναι η θέση της Ρωσίας ως κέντρου κυβερνοεγκληματιών που στοχεύουν Αμερικανούς. Η Ρωσία δεν εκδίδει πολίτες της και σε μεγάλο βαθμό αρνείται να συνεργαστεί με τις αμερικανικές υπηρεσίες επιβολής του νόμου όταν αυτές εντοπίζουν χάκερ που επιτίθενται σε αμερικανικές επιχειρήσεις, νοσοκομεία και κυβερνητικά δίκτυα.  

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το ransomware, όπου χάκερ, συχνά ρωσόφωνες εγκληματικές ομάδες, χρησιμοποιούν κακόβουλο λογισμικό για να κλειδώσουν δίκτυα υπολογιστών και να απαιτήσουν λύτρα.  

Γνωστές επιθέσεις στις ΗΠΑ που συνδέονται με τη Ρωσία αυξάνονταν σταθερά κάθε χρόνο έως το 2024, σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας κυβερνοασφάλειας Emsisoft.  

Η ασφαλιστική εταιρεία κυβερνοασφάλειας Coalition ανέφερε σε έκθεσή της που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο ότι οι επιθέσεις ransomware παγκοσμίως κόστισαν στις επιχειρήσεις κατά μέσο όρο 353.000 δολάρια το περασμένο έτος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ομάδες ransomware έχουν υπαινιχθεί σχέσεις με τις ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών.  

Ο, μιας δεξαμενής σκέψης με έδρα το Σαν Φρανσίσκο που επικεντρώνεται στην πολιτική κυβερνοασφάλειας, δήλωσε στο NBC News ότι οποιαδήποτε νέα συμφωνία με τη Ρωσία πρέπει να πείσει το Κρεμλίνο να περιορίσει τους κυβερνοεγκληματίες του που στοχεύουν Αμερικανούς, καθώς αυτοί σπάνια αντιμετωπίζουν νομικές συνέπειες στη Ρωσία.  

«Οποιαδήποτε εμπλοκή της διοίκησης Τραμπ για την ομαλοποίηση των σχέσεων στον κυβερνοχώρο πρέπει να λάβει υπόψη την οικονομική τρομοκρατία που ασκεί η Ρωσία μέσω των ομάδων ransomware», δήλωσε ο Φίλιπ Ράινερ, διευθύνων σύμβουλος του Ινστιτούτου για την Ασφάλεια και την Τεχνολογία.