Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απειλεί το Χάρβαρντ με άρση φορολογικών προνομίων μετά την άρνηση του πανεπιστημίου να συμμορφωθεί με τις αξιώσεις της κυβέρνησης
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εντείνει την επίθεσή του κατά του Χάρβαρντ, του
παλαιότερου και πλέον φημισμένου πανεπιστημίου των ΗΠΑ, απειλώντας με άρση των
σημαντικών φορολογικών του προνομίων. Η κλιμάκωση της έντασης μεταξύ του
Αμερικανού προέδρου και του κορυφαίου εκπαιδευτικού ιδρύματος έρχεται μετά την
άρνηση του Χάρβαρντ να συμμορφωθεί με τις προεδρικές αξιώσεις.
Η σύγκρουση Τραμπ με το Χάρβαρντ και οι οικονομικές απειλές
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, με διαδοχικές αναρτήσεις του, έχει
στοχοποιήσει τη στάση του διάσημου αμερικανικού πανεπιστημίου, το οποίο
αποφάσισε επίσημα να εναντιωθεί στο Προεδρικό Διάταγμα. Το Χάρβαρντ αρνήθηκε
να απαγορεύσει τις φοιτητικές διαδηλώσεις υπέρ των Παλαιστινίων και απέρριψε
τις προεδρικές πιέσεις για «απομάκρυνση από την woke ατζέντα».
«Ίσως το Χάρβαρντ να πρέπει να χάσει το καθεστώς της φορολογικής εξαίρεσης και
να φορολογηθεί ως πολιτική οντότητα, εάν συνεχίσει να υπερασπίζεται την
πολιτική, ιδεολογική και εμπνευσμένη από/ή που υποστηρίζει την τρομοκρατία
"τρέλα" του», έγραψε ο Αμερικανός πρόεδρος στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης Truth
Social.
Οικονομικές κυρώσεις και το τεράστιο διακύβευμα για το Χάρβαρντ
Το υπουργείο Παιδείας των ΗΠΑ έχει ήδη «παγώσει» πολυετείς ομοσπονδιακές
επιχορηγήσεις ύψους 2,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς το ίδρυμα. Το ιδιωτικό
πανεπιστήμιο, που βρίσκεται κοντά στη Βοστώνη, διαθέτει μια τεράστια περιουσία
άνω των 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων και επωφελείται από απαλλαγή από τις
ομοσπονδιακές φορολογικές αρχές καθώς και από την πολιτεία της Μασαχουσέτης.
Το Χάρβαρντ, όπως και άλλα αμερικανικά πανεπιστήμια, έχει γίνει κέντρο
φοιτητικών κινητοποιήσεων κατά του πολέμου που διεξάγει το Ισραήλ στη Γάζα. Η
κυβέρνηση Τραμπ κατηγορεί το Χάρβαρντ και άλλα ιδρύματα ότι επιτρέπουν την
ευημερία του αντισημιτισμού στους χώρους τους και τους ζήτησε να εφαρμόσουν
σειρά μέτρων, συμπεριλαμβανομένου ενός «ελέγχου» των απόψεων των φοιτητών και
του εκπαιδευτικού προσωπικού.
Η σταθερή στάση του Χάρβαρντ και οι συνέπειες
Το Χάρβαρντ, σε αντίθεση με το πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης, αρνήθηκε
να συμμορφωθεί με τις αξιώσεις της κυβέρνησης Τραμπ. Σε επιστολή προς τους
φοιτητές και τους καθηγητές, ο πρόεδρος του πανεπιστημίου Άλαν Γκάρμπερ
διαβεβαίωσε ότι το Χάρβαρντ δεν θα εγκαταλείψει «την ανεξαρτησία του, ούτε τα
δικαιώματα που εγγυάται το Σύνταγμα».
Οι πιθανές συνέπειες για το Χάρβαρντ περιλαμβάνουν:
- Απώλεια φορολογικών προνομίων σε ομοσπονδιακό επίπεδο και επίπεδο πολιτείας
- Διακοπή ομοσπονδιακών επιχορηγήσεων ύψους δισεκατομμυρίων
- Πιθανή αλλαγή του νομικού καθεστώτος του ιδρύματος
- Επιπτώσεις στην ακαδημαϊκή ελευθερία και αυτονομία
Αντιδράσεις και υποστήριξη προς το Χάρβαρντ
Την στάση του Χάρβαρντ εξήρε με ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο
πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα. Μετά την απόφαση του Χάρβαρντ,
αναμένεται να δημιουργηθεί μία ευρύτερη συμμαχία πανεπιστημίων που θα
εναντιωθούν στις απαιτήσεις του Λευκού Οίκου, υπερασπιζόμενα την ακαδημαϊκή
ελευθερία και την αυτονομία των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
Harvard has set an example for other higher-ed institutions – rejecting an unlawful and ham-handed attempt to stifle academic freedom, while taking concrete steps to make sure all students at Harvard can benefit from an environment of intellectual inquiry, rigorous debate and… https://t.co/gAu9UUqgjF
— Barack Obama (@BarackObama) April 15, 2025
Η σύγκρουση μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Χάρβαρντ αναδεικνύει το ευρύτερο
ζήτημα της σχέσης μεταξύ πολιτικής εξουσίας και ακαδημαϊκής ελευθερίας στις
ΗΠΑ, με σημαντικές οικονομικές και θεσμικές προεκτάσεις για το μέλλον της
ανώτατης εκπαίδευσης στη χώρα.